Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคระบบผิวหนัง - Coggle Diagram
โรคระบบผิวหนัง
โรคผื่นแพ้จากการสัมผัส (Contact dermatitis)
อาการ
มีลักษณะเป็นผื่นแดงหรือขึ้นเป็นตุ่มน้ำใสเล็ก ๆ มีอาการคันมาก ซึ่งจะขึ้นเฉพาะบริเวณที่สัมผัสถูกสิ่งที่แพ้อาจทำให้เห็นเป็นรอยของสิ่งที่แพ้ เช่น รอยสายนาฬิกา สร้อยคอ ขอบกางเกงสายรองเท้าเป็นต้น
การวินิจฉัย
มีประวัติสัมผัสสาร เช่น ใช้ยาย้อมผมแชมพู เครื่องสำอาง ยาทาเล็บ เป็นต้น มีประวัติการติดเชื้อ การรับภูมิคุ้มกันการแพ้ มีประวัติการเจ็บป่วย จากการตรวจร่างกายทุกระบบ ทดสอบด้วยวิธีต่างๆเช่น Patch test
สาเหตุ
เกิดจากการสัมผัสสารที่ก่อให้เกิดการแพ้และกระตุ้นให้เกิดปฏิกิริยาภูมิไวเกินชนิดช้า มักเกิดจากเครื่องสำอาง เทป กาว ยาทาภายนอก อาจเป็นยาปฏิชีวนะเช่น Penicillin, Sulfonamide, Chloramphenical, Tincture iodine เป็นต้น
การรักษา
ใช้ครีมสเตียรอยด์ทา ให้ยาแก้แพ้ หากอาการรุนแรงให้รับประทานยาสเตียรอยด์ หากมีการติดเชื้อให้ยาปฏิชีวนะ
โรคงูสวัด (Herpes Zoster)
การวินิจฉัย
โรคมักตรวจพบตุ่มน้ำใสเรียงเป็นแนวยาวตามเส้นประสาทและต่อมน้ำเหลืองในบริเวณใกล้เคียงโต กดเจ็บ โดยการย้อมสีเซลล์ เรียกว่า Tzanck 's test
การรักษา
-ในรายที่อาการไม่รุนแรง ให้การรักษาตามอาการ เช่น ถ้าปวดให้ยาแก้ปวด ถ้าปวดแสบปวดร้อน ทายาแก้ผดผื่นคัน หรือครีมพญายอขององค์การเภสัชกรรม
-ให้รับประทานยาต้านไวรัส เช่น acyclovir ภายใน 48-72 ชั่วโมงหลังเกิดอาการ จะช่วยให้รอยโรคทางผิวหนังหายได้เร็วขึ้นและลดความรุนแรงของโรค รวมถึงลดภาวะแทรกซ้อนต่างๆได้
-ประคบแผลด้วยน้ำเกลือ ครั้งละประมาณ 10 นาที 3-4 ครั้ง/วัน จะช่วยทำให้แผลแห้งขึ้นและลดอาการปวดแสบปวดร้อน
-ในรายที่ติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน อาจต้องได้รับยา ปฏิชีวนะชนิดทาหรือรับประทานร่วมด้วย เช่นคล็อกซาซิลลิน, อีริโทรไมซิน เป็นต้น
อาการ
เริ่มด้วยปวดแสบปวดร้อน หรือมีตุ่มน้ำตามผิวหนังหรือเกิดผื่นแดงแล้วลอกเป็นกลุ่มตุ่มน้ำใส ๆ ร่วมกับมีอาการอ่อนเพลีย ครั่นเนื้อครั่นตัว ปวดศีรษะหรือมีไข้ต่ำ ๆ ประมาณ 3-4 วันตุ่มน้ำจะขุ่นหรือมีเลือดภายในต่อมาค่อยๆแห้งตกสะเก็ดใน 7-10 วันและจะหายหมดใน 14-21 วัน
สาเหตุ
เกิดจากเชื้อไวรัส Herpes Zoster ซึ่งเป็นไวรัสตัวเดียวกับที่ทำให้เกิดอีสุกอีใส ติดต่อโดยการสัมผัสกับคนที่เป็นงูสวัดหรืออีสุกอีใส คนที่ได้รับเชื้อครั้งแรกในชีวิตจะเป็นอีสุกอีใสแล้วเชื้อจะหลบเข้าไปอยู่ในปมประสาทแฝงตัวอยู่อย่างสงบเป็นเวลาหลายปีจนโตขึ้นเมื่อร่างกายมีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำเชื้อที่แฝงตัวอยู่ก็จะแบ่งตัวจนเกิดเป็นงูสวัด
โรคอีสุกอีใส (Chickenpox; Varicella)
อาการ
ผู้ป่วยจะเริ่มมีไข้ต่ำ ๆ ปวดศีรษะ รู้สึกครั่นเนื้อครั่นตัวประมาณ 1-2 วันจากนั้นจะเริ่มมีผื่นแดง (Macule) โดยเริ่มจากศีรษะใบหน้า และลำตัว โดยปกติไม่ค่อยพบบริเวณแขนขามากนัก ต่อมาผื่นแดงจะกลายเป็นตุ่มนูน (Papule) และตุ่มน้ำใส (Vesicle) ขนาด 1-3 มิลลิเมตรกระจายอยู่ทั่วไปผู้ป่วยจะมีอาการคันหลังจากนั้นตุ่มน้ำจะแห้งและตกสะเก็ดบางรายมีผื่นขึ้นในปาก ทำให้ปากและลิ้นเปื่อย เจ็บคอ มีเม็ดผื่นพองทั่วร่างกาย มีไข้สูง 39-40 องศา เซลเซียสเป็นเวลา 2-3 วัน
สาเหตุ
เกิดจากเชื้อ Varicella-zoster virus (VZV) เป็น DNA virus ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่ม Herpes virus family ซึ่งเป็นตัวเดียวกับที่ทำให้เกิดโรคงูสวัดเป็นโรคที่มีผื่นแล้วกลายเป็นตุ่มพองเกิดจากการติดต่อจากคนหนึ่งไปยังอีกคนหนึ่งติดต่อได้ง่ายมากโดยการสัมผัส และการหายใจเอาละออง การไอ การจาม การหายใจของผู้ป่วยเข้าไป หรือสัมผัสโดยตรงกับแผลของผู้ป่วย หรือสัมผัสโดยอ้อมจากการใช้สิ่งของเครื่องใช้ของผู้ป่วย เช่น ที่นอน ผ้าเช็ดหน้า แก้วน้ำเป็นต้น ที่เปื้อนน้ำจากตุ่มพุพอง ติดต่อง่ายในระยะแรก ๆ ที่มีผื่นขึ้นหากไม่มีภูมิต้านทานโรคจะติดเชื้อได้ง่าย ผู้ป่วยที่เป็นผู้ใหญ่จะมีอาการรุนแรงกว่าเด็กหากเป็นแล้วจะเกิดภูมิคุ้มกันไปตลอดชีวิต
การวินิจฉัย
จากการตรวจปฏิกิริยาทางน้ำเหลืองจะมี Specific neutralizing antibody เกิดขึ้น ทำ Smear ทำ Biopsy ตรวจหาแอนติบอดีต่อเชื้อเอชไอวีด้วยวิธี อีไลช่า (ELISA หรือ Enzyme-linked immunosorbent assay) และการตรวจสอบทางอิมมูนวิทยา (Immunofluorescent)
การรักษา
รักษาตามอาการ เช่น ให้ยาแก้คัน ยาแก้ปวด ลดไข้ ห้ามใช้แอสไพรินเพื่อลดไข้เพราะอาจทำให้เกิด Reye's syndrome และอาจทำให้เสียชีวิตได้ในระยะแรก หากมีอาการปวดตามเส้นประสาทอาจให้ยาสเตียรอยด์เพื่อลดการปวดประสาท หากมีอาการแทรกซ้อน เช่นมีอาการปวดแสบปวดร้อน ใช้น้ำยาเบอโรว์ (Burows รา Solution) หรือกรดบอริก (Boric acid) 3% ทา มีอาการระคายเคือง ใช้คาลาไมน์ทา มีสะเก็ดแห้งใช้ยาปฏิชีวนะทา ให้ดื่มน้ำมาก ๆ พักผ่อนให้เพียงพอ