Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หลักประกันสุขภาพและระบบบริการสุขภาพในประเทศไทย - Coggle Diagram
หลักประกันสุขภาพและระบบบริการสุขภาพในประเทศไทย
ความเป็นมา
ความท้าทายจากปัจจัยนอก
ระบบสุขภาพ
1.ผู้เสียชีวิตจากกลุ่มโรคไม่ติดต่อ ร้อยละ 71.3
ของการเสียชีวิตทั้งหมดความต้องการนโยบายที่มี
ประสิทธิผลในการป้องกันโรคระดับปฐมภูมิ
2.ผลิตยาสูบ และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
3.เสียชีวิตด้วยอุบัติเหตุทางจราจร เช่น เมาแล้วขับไม่สวมหมวกกันน็อก การไม่ใช้เข็มขัดนิรภัย
การพัฒนาด้านเศรษกิจและสุขภาพ
ช่วงทศวรรษ 1970 และ 1990 ประเทศไทยมีการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างรวดเร็วแต่ต่อมาเจอวิกฤตน้ำมันสองครั้ง ทำให้เศรษฐกิจไทยชะลอตัวแต่ไม่ส่งผลด้านลบต่อการพัฒนาสังคม และสุขภาพรัฐบาลให้ความสำคัญในการพัฒนาสุขภาพเน้นพื้นที่ชนบทเพื่อต่อสู้ความยากจนท่ามกลางการขยายตัวของลัทธิคอมมิวนิสต์ในประเทศเพื่อนบ้าน
พ.ศ. 2547 ความยากไร้ลดลงเหลือน้อยกว่าร้อยละ 1
พ.ศ. 2545 บรลุหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
การเปลี่ยนแปลงด้านประชากร และระบาดวิทยา
ประชากรวัยทำงานลดลง ผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นเนื่องจากอัตราการเจริญพันุ์ อัตราการเกิด อัตราการตายต่ำส่งผลให้ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพและการดูแลด้านสังคมเพิ่มสูงขึ้นด้วยโรคติดเชื้อลดลง อัตราการตายจากโรคติดเชื้อเพิ่มขึ้นเนื่องจากอัตาการตายที่เพิ่มขึ้นของโรคเอดส์มาคู่กับวัณโรคการเข้าถึงยสต้านไวรัสโรคเอดส์ลดลง
การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติตั้งแต่ทศวรรษ 1970
การพัฒนาระบบสุขภาพแห่งชาต ด้านการสร้างรากฐานที่มั่นคง
พ.ศ. 2520 ลงทุนขนาดใหญ่ด้านโครงสร้าง
พื้นฐานในพื้นที่อำเภอและตำบล
พ.ศ.2533 จัดตั้งโรงพยาบาลชุมชนทุกอำเภอ
พ.ศ. 2535-2544 พัฒนาสถานีอนามัยมีครบทุกตำบล
การพัฒนาบุคลากร
พ.ศ. 2515 กระทรวงสาธารณสุขกำหนดให้แพทย์และพยาบาลจบใหม่ทำงานชดใช้ในพื้นที่ชนบทเป็นเวลา 3 ปีต่อมาขยายไปยังทันตแพทย์ เภสัชกร รัฐบาลสร้างแรงจูงใจทางการเงิน เช่นค่าเบี้ยกันดาร แรงจูงใจที่ไม่ใช่เงิน เช่น รางวัลบุคลากรดีเด่นประจำปี
พ.ศ 2489 กระทรวงสาธารณสุขจัดตั้งวิทยาลัยพยาบาลและผดุงครรภ์
พ.ศ. 2560 ได้รับการขึ้นทะเบียนและรองรับจากสภาการพยาบาล เป็น" วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีของกระทรวงสาธารณสุข"และได้ก่อตั้งวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธรทั้งหลักสูตรอนุปริญญาและปริญญาตรี
องค์ประกอบสำคัญของการพัฒนาสุขภาพของประเทศไทยคือ ระบบสุขภาพระดับอำเภอ ประกอบด้วย สถานีอนามัยและ
โรงพยาบาลชุมชน
สถานีอนามัย เป็นด่านแรกที่เข้ารับการรักษาเมื่อเจ็บป่วย
โรงพยาบาลชุมชน ครอบคลุมบริการ
สิทธิประโยชน์ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
การส่งต่อเพื่อการรักษาต่อเนื่อง
แนวทางการใช้สิทธิ
1.เข้ารับบริการที่หน่วยบริการ
ประจำตามสิทธิ
2.แจ้งความจำนงใช้สิทธิ
บัตรทองก่อนรับบริการ
คือหากการรักษาพยาบาลครั้งนั้น เกินศักยภาพของหน่วยบริการจะส่งต่อไปยังหน่วยบริการที่มีศักยภาพสูงกว่า
เจ็บป่วยฉุกเฉิน
คือ บุคคลซึ่งได้รับบาดเจ็บ หรือมีอาการป่วยกระทันหันซึ่งเป็นภัยอันตรายต่อการดำรงชีวิตหรือการทำงานของอวัยวะสำคัญจำเป็นต้องได้รับการประเมินการจัดการเพื่อป้องกันการเสียชีวิตหรือรุนแรงขึ้น
แนวทางการใช้สิทธิ
1.เข้ารับบริการที่หน่วยบริการในระบบหลักประกันสุขภาพที่ใกล้ที่สุด
2.แจ้งความจำนงใช้สิทธฺบัตรทองก่อนรับบริการ
3.กรณีเข้ารับรักษาโรงพยาบาลเอกชนที่ไม่เข้าร่วมโครงการ สปสช ติดต่อสายด่วย สปสช 1330
อุบัติเหตุ
คือ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่ตั้งใจหรือคาดคิดทำให้เกิดความเสียหายแก่ทรัพย์สินบุคคลได้รับอันตรายอาจบาดเจ็บ พิการ หรือรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต
แนวทางการใช้สิทธิ
กรณีประสบอุบัติเหตุจากรถผู้มีสิทธิได้รับการคุ้มครองตามกฎหมายว่าด้วย การคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ
1.แจ้งความจำนงใช้สิทธิบัตรทองก่อนรับบริการ
2.กรณีเข้ารับรักษาโรงพยาบาลเอกชนที่ไม่เข้าร่วมโครงการ สปสช ติดต่อสายด่วย สปสช 1330
กรณีประสบอุบัติเหตุทั่วไป
1.เข้ารับบริการที่หน่วยบริการในระบบหลักประกันสุขภาพที่อยู่ใกล้ท่ีสุด
2.แจ้งความจำนงใช้สิทธฺบัตรทองก่อนรับบริการ
3.กรณีเข้ารับรักษาโรงพยาบาลเอกชนที่ไม่เข้าร่วมโครงการ สปสช ติดต่อสายด่วย สปสช 1330
เจ็บป่วยทั่วไป
คือ อาการเจ็บป่วยที่ไม่ใช่อาการฉุกเฉิน
แนวทางการใช้สิทธิ
1.ติดต่อหน่วยบริการประจำสิทธิ
2.แจ้งความจำนงใช้สิทธฺบัตรทองก่อนรับบริการ
3.แสดงบัติประจำตัวประชาชน
สวัสดิการด้านการรักษาพยาบาล
ผู้มีรายได้น้อยและผู้ด้อยโอกาส พ.ศ.2518 กระทรวงสาธารณสุขจัดทำโครงการสวัสดิการประชาชนด้านการรักษาพยาบาลสำหรับผู้มีรายได้น้อยและผู้ด้อยโอกาส
ข้าราชการ พ.ศ. 2523 ออกพระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลครั้งแรก ครอบคลุมการรักษาสำหรับข้าราชการ ลูกจ้างประจำ และครอบครัว รวมถึงพ่อแม่ คู่สมรส บุตรที่อายุต่ำกว่า 18 ปี
โครงการประกันสุขภาพภาคสมัครใจสำหรับแรงงานนอกระบบ พ.ศ.2526 กระทรวงสาธารณสุขออกบัติประกันสุขภาพเป็นการซื้อประกันสุขภาพแบบสมัครใจต้องจ่ายเงินสมทบ 500 บาทต่อครอบครัวต่อปี
พ.ศ. 2537 กระทรวงสาธารณสุขร่วมอุดหนุนงบประมาณ 500 บาทต่อบัตรประกันสุขภาพ เพื่อเป็นแรงจูงใจให้ประชาชนร่วมซื้อบัตรประกันสุขภาพมากขึ้น
สิทธิประกันสังคมลูกจ้างภาคเอกชน พ.ศ.2533 กองทุนประกันสังคมเกิดขึ้นภายใต้พระราชบัญญิติประกันสังคม สำหรับลูกจ้างภาคเอกชน
วิวัฒนาการระบบประกันสุขภาพในประเทศไทย
สุขภาพสำหรับบุคคลต่างด้าว
พ.ศ.2544 กระทรวงสาธารณสุขจัดตั้งโครงการประกันสุขภาพแบบสมัครใจสำหรับบุคคลต่างด้าว
ความสำเร็จของหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
เกิดจากการเพิ่มและกระจายการใช้บริการสุขภาพ
เพิ่มโอกาสการเข้าารับบริการตรวจสุขภาพประจำปีและเพิ่มการใช้บริการนอนโรงพยาบาล วิเคราะห์การกระจายประโยชน์พบว่ากลุ่มผู้มีรายได้น้อยที่สุดเป็นกลุ่มที่ได้ประโยชน์จาการเพิ่มการเข้าถึงบริการมากที่สุด
พ.ศ.2551 การเพิ่มสิทธิประโยชน์การบำบัดทดแทนไตเข้าในชุดสิทธิประโยชน์เพิ่มความเท่าเทียมในการเข้าถึงบริการ การช่วยรักษาชีวิตและการป้องกันความเสี่ยงทางการเงินของครัวเรือน
ด้านการบริหารจัดการของสถานบริการ
พ.ศ.2546 สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาลพัฒนากระบวนการรองรับคุณภาพแบบขั้นบรรได
พ.ศ.2550 สปสช ออกระเบียบค่าตอบแทนตามระดับชั้นที่สถานพยาบาลผ่านการประเมินแล้วได้รับค่าตอบแทนสูงสุด
พ.ศ.2555 สถานพยาบาลเกือบทั้งหมดได้รับการตรวจหรือได้รับการรองรับคุณภาพสถานพยาบาล
พ.ศ.2544 การเมืองขับเคลื่อนหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
เดือนเมษายน พ.ศ.2544 พรรคไทยรักไทยเป็นรัฐบาลทำโครงการการนำร่องหลักประกันสุขภาพ 6 จังหวัด และขยายทั่วประเทศในเดือนเมษายน ปีต่อมา
ผู้รับบริการจ่ายเพียง 30บาท/ครั้ง ของการรักษาพยาบาลแบบผู้ป่วยนอกหรือต่อครั้งของการนอนโรงพยาบาล
ปัจจัยสำคัญทำให้ประเทศไทยบรรลุหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าได้
พื้นที่การคลังเพิ่มขึ้นจากการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
การมีภาวะผู้นำและความมุ่งมั่นของการเมือง
ความพร้อมของระบบสุขภาพ
การจัดระบบบริการสุขภาพในกลุ่มต่าง ๆสำหรับผู้ใช้สิทธิบัตรทอง
บริการแพทย์แผนไทย
ยาสมุนไพร หรือยาแผนไทย
-การนวด เพื่อรักษา
-ทับหม้อ เกลือฟื้นฟูแม่หลังคลอด
-การอบหรือประคบสมุนไพรเพื่อการรักษา
ด้านการแพทย์ให้คนพิการบริการฟื้นฟูสมรรถภาพ
ผู้สูงอายุที่จำเป็นต้องได้รับการฟื้นฟู
ฟื้นฟูแม่หลังคลอด
คลอดปกติ
เข้ารับบริการหลังคลอด2-7วัน
คลอดด้วยการผ่า
เข้ารับบริการหลังคลอด 1 เดือนเพื่อให้แผลเข้าที่ก่อน
กิจกรรม 5 ประเภทเข้ารับบริการ(ไม่เกิน1ครั้ง/วัน)และติดต่อกันทุกวัน(ไม่เกิน5 ครั้ง)
การนวดไทย
การประคบสมุนไพร
การนึ่ง/นาบ/ทับหม้อเกลือ
การอบสมุนไพร/เข้ากระโจม
การแนะนำปฏิบัติตัวหลังคลอด
คนพิการ
บริการขั้นพื้นฐานทางการแพทย์
3.การคลอดบุตร
4.บริการสร้างเสริมสุขภาพ
5.การตรวจวินิจฉัยโรค
2.บริการทันตกรรม
1.การรักษาพยาบาล
บริการฟื้นฟูสมรรถภาพด้านการแพทย์
1.ฟื้นฟูสมรรถภาพทางการเห็น
2.การฟื้นฟูการได้ยิน
3.การแก้ไขการพูด
4.กิจกรรมบำบัด
5.จิตบำบัด
6.กายภาพบำบัด
7.พฤติกรรมบำบัด
8.การได้รับอุปกรณ์เครื่องช่วยตามความพิการ
กลุ่มผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป
1.ฉีดวัคซีนคอตีบ และบาดทะยัก
2.ตรวจประเมิน (ADL)ความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวัน
3.ตรวจวัดดัชนีมวลกาย
4.ตรวจวัดความดันโลหิต
5.ตรวจเลือดคัดกรองเบาหวาน เอชไอวี
6.คัดกรองปัจจัยเสี่ยงโรคหัวใจ หลอดเหลือด
คัดกรองโรคซึมเศร้า
8.การเคลือบฟลูออไรด์
9.การให้ความรู้ออกกำลังกาย และฝึกสมอง
10.การให้ความรู้ตรวจเต้านมด้วยตนเอง
กลุ่มผู้ใหญ่ อายุ 25-59 ปี
1.การให้ความรู้ตรวจเต้านมด้วยตนเอง
2.ตรวจเลือดคัดกรองเบาหวาน เอชไอวี
3.การให้ยาบำรุงเสริมธาตุเหล็ก
4.ฉีดวัคซีนคอตีบ และบาดทะยัก
5.การคุมกำเนิด การป้องกัน ควบคุมการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์
6.คัดกรองความเสี่ยงจากการสูบบุหรี่ สุรา สารเสพติด
7.คัดกรองมะเร็งปากมดลูก
8.การเคลือบฟลูออไรด์
9.คัดกรองปัจจัยเสี่ยงโรคหัวใจ หลอดเหลือด
10.ตรวจวัดความดันโลหิต
กลุ่มเด็กเล็ก 0-5 ปี
1.ดูแลตั้งแต่แม่เริ่มตั้งครรภ์
2.ตรวจคัดพัฒนาการ
3.ตรวจช่องปากและฟัน
4.ตรวจคัดกรอง ภาวะพร่องไทรอยด์ ภาวะเชื้อเอชไอวี
5.ป้องกันภาวะพร่องไทรอยด์
6.ฉีดวัคซีนตามฤดูการ
สมุดบันทึกสุขภาพ
กลุ่มเด็กโตและวัยรุ่น 6-24 ปี
1.ฉีดวัคซีนคอตีบ และบาดทะยัก
2.ตรวจคัดพัฒนาการ
เคลือบฟลูออไรด์
มอบแว่นตาหากมีภาวะสายตาสั้นผิดปกติ
ตรวจวัดความดันโลหิต
6.คัดกรองสายตาและการได้ยิน
คัดกรองความเสี่ยง
การคุมกำเนิด การป้องกัน ควบคุมการตั้งครรภ์
9.การคุมกำเนิด
อาการเข้าข่ายภาวะวิกฤตฉุกเฉิน
1.หมดสติ ไม่หายใจ
2.หายใจเร็วหอบเหนื่อยรุนแรง
3.ซึมลง เหงื่อแตก ตัวเย็น
4.เจ็บหน้าอก เฉียบพลัน
5.แขนขาอ่อน พุดไม่ชัด
6.อาการอื่นที่มีผลต่อการหายใ