Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน่วยที่ 7 นโยบายกฎหมาย แผนผู้สูงอายุแห่งชาติและจริยธรรมในการดูแลผู้สูงอาย…

- - - - จัดตั้งคณะกรรมการผู้สูงอายุแห่งชาติขึ้นเป็นครั้งแรก
      - จัดทําแผนผู้สูงอายุแห่งชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2525 - 2544)
      - คณะรัฐมนตรีมีมติให้ วันที่ 13 เมษายน ของทุกปีเป็นวัน “ผู้สูงอายุแห่งชาติ”
      - 2) แผนผู้สูงอายุแห่งชาติฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2525 - 2544) ในการดําเนินงานด้านผู้สูงอายุ ในประเทศไทยนั้น ได้มีการจัดทําแผนผู้สูงอายุฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2525 - 2544) ประกอบด้วยการดําเนินงานใน 5 ด้าน
        
        1) ด้านสุขภาพอนามัย
        
        2) ด้านความ มั่นคงทางรายได้และการทํางาน
        
        3) ด้านการศึกษาและวัฒนธรรม
        
        4) ด้านสวัสดิการ สังคม
        
        5) ด้านวิจัยและพัฒนา
    - - ประเทศไทยมีรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 ซึ่งมีมาตราที่เกี่ยวข้อง กับผู้สูงอายุ 2 มาตรา คือ หมวดสิทธิและเสรีภาพของประชาชนชาวไทย 2 มาตรา ดังนี้ มาตราที่ 54 บัญญัติว่า “บุคคล ซึ่งมีอายุเกิน 60 ปีบริบูรณ์ และไม่มีรายได้ เพียงพอแก่การยังชีพมีสิทธิได้รับความช่วยเหลือจากรัฐ ทั้งนี้ตามที่กฎหมายบัญญัติ มาตราที่ 80 วรรค 2 “รัฐต้องสงเคราะห์คนชรา ผู้ยากไร้ ผู้พิการ หรือทุพพลภาพและผู้ด้อยโอกาสให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีและพึ่งตนเองได้”
    - - มีการรับรอง ปฏิญญามาเก๊า โดยคณะกรรมาธิการเศรษฐกิจและสังคมภูมิภาคเอเชีย
        และแปซิฟิค-องค์การสหประชาชาติ และจัดทําแผนปฏิบัติการเรื่องผู้สูงอายุในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิค
    - - เกิด “คณะกรรมการส่งเสริมและ ประสานงานผู้สูงอายุแห่งชาติ” เรียกโดยย่อว่า “กสผ.” ภายใต้สํานักนายกรัฐมนตรี
      - สภาผู้สูงอายุแห่งประเทศไทยได้เสนอให้รัฐบาลจัดทํา “ปฏิญญาผู้สูงอายุไทย” เพื่อเป็นพันธกรณี ที่มุ่งหวังให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดี ได้รับการคุ้มครองและ พิทักษ์สิทธิ์ และถือปฏิบัติไปในทิศทางเดียวกัน เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้สูงอายุ
    - - ได้มีการจัดทําแผนผู้สูงอายุแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ.2545 - 2564) ซึ่งเป็นแผนที่ทุก กระทรวง ทบวง กรม ถือปฏิบัติ ในขณะนี้
    - - ได้มีการจัดทําและประกาศใช้ พระราชบัญญัติผู้สูงอายุ พ.ศ. 2546
    - - มาตราที่ 53 บัญญัติว่า “บุคคล ซึ่งมีอายุเกินหกสิบปีบริบูรณ์ และไม่มีรายได้เพียงพอ แก่การยังชีพ มีสิทธิได้รับสวัสดิการ สิ่งอํานวยความสะดวกอันเป็นสาธารณะอย่าง สมศักดิ์ศรี และความช่วยเหลือที่เหมาะสมจากรัฐ
      - มาตราที่ 80 วรรค 2 “รัฐต้อง คุ้มครองและพัฒนาเด็กและเยาวชน สนับสนุนการอบรมเลี้ยงดูและให้การศึกษาปฐมวัย ส่งเสริมความเสมอภาคของหญิงและชาย เสริมสร้างและพัฒนาความเป็นปึกแผ่นของ สถาบันครอบครัวและชุมชน รวมทั้งต้องสงเคราะห์และจัดสวัสดิการให้แก่ผู้สูงอายุ ผู้ ยากไร้ ผู้พิการหรือทุพพลภาพ และผู้อยู่ในสภาวะยากลําบาก ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และพึ่งพาตนเองได้”
- - - - ยุทธศาสตร์ที่ 1 ยุทธศาสตร์ด้านการเตรียมความพร้อมของประชากรเพื่อวัยสูงอายุที่มีคุณภาพ
        
        มาตรการ 1 หลักประกันด้านรายได้เพื่อวัยสูงอายุ
        
        มาตรการ 2 การให้การศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิต
        
        มาตรการ 3 การปลุกจิตสํานึกให้คนในสังคมตระหนักถึงคุณค่าและศักดิ์ศรีของผู้สูงอายุ
      - ยุทธศาสตร์ที่ 2 ยุทธศาสตร์ด้านการส่งเสริมผู้สูงอายุ
        
        มาตรการ 1 ส่งเสริมความรู้ด้านการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกัน ดูแลตนเองเบื้องต้น
        
        มาตรการ 2 จัดบริการให้คําปรึกษาทั่วไปในสถานบริการทางสุขภาพของรัฐและเอกชน
        
        มาตรการ 4 ส่งเสริมด้านการทํางานและการหารายได้ของผู้สูงอายุ
        
        มาตรการ 5 สนับสนุนผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ
        
        มาตรการ 6 ส่งเสริมสนับสนุนสื่อทุกประเภทให้มีรายการเพื่อผู้สูงอายุ และสนับสนุนให้ผู้สูงอายุ ได้รับความรู้และความสามารถเข้าถึงข่าวสารและสื่อ
        
        มาตรการ 7 มาตรการส่งเสริมและสนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อมที่ เหมาะสมและปลอดภัย
      - ยุทธศาสตร์ที่ 3 ยุทธศาสตร์ด้านระบบคุ้มครองทางสังคมสําหรับผู้สูงอายุ
        
        มาตรการ 1 คุ้มครองด้านรายได้
        
        มาตรการ 2 หลักประกันสุขภาพ
        
        มาตรการ 3 ด้านครอบครัวผู้ดูแลและการคุ้มครอง
        
        มาตรการ 4 ระบบบริการและเครือข่าย
      - ยุทธศาสตร์ที่ 4 ยุทธศาสตร์ด้านการบริหารจัดการเพื่อการพัฒนางานด้านผู้สูงอายุระดับชาติ และการ พัฒนาบุคลากรด้านผู้สูงอายุ โดยมีมาตรการดําเนินการ
        
        มาตรการ 1 การบริหารจัดการเพื่อการพัฒนางานด้านผู้สูงอายุระดับชาติ
        
        มาตรการ 2 ส่งเสริมและสนับสนุนให้มีการผลิตหรือฝึกอบรมบุคลากรด้านผู้สูงอายุ
      - ยุทธศาสตร์ที่ 5 ยุทธศาสตร์ด้านการประมวล และพัฒนาองค์ความรู้ด้านผู้สูงอายุ และการติดตาม ประเมินผล การดําเนินการตามแผนผู้สูงอายุแห่งชาติ โดยมีมาตรการดําเนินการ
        
        มาตรการ 1 สนับสนุนและส่งเสริมให้หน่วยงานวิจัยดําเนินการประมวลและพัฒนาองค์ความรู้ ด้านผู้สูงอายุที่จําเป็นสําหรับการกําหนดนโยบาย และการพัฒนาการบริการหรือการดําเนินการที่ เป็นประโยชน์แก่ผู้สูงอายุ
        
        มาตรการ 2 สนับสนุนและส่งเสริมการศึกษาวิจัยด้านผู้สูงอายุโดยเฉพาะที่เป็นประโยชน์ต่อการ กําหนดนโยบาย การพัฒนาการบริการ การส่งเสริมให้ผู้สูงอายุสามารถดํารงชีวิตอยู่ในสังคมอย่าง เหมาะสม
        
        มาตรการ 3 ดําเนินการให้มีการติดตามประเมินผลการดําเนินการตามแผนผู้สูงอายุแห่งชาติที่มี มาตรฐานอย่างต่อเนื่อง
        
        มาตรการ 4 พัฒนาระบบข้อมูล
        ทางด้านผู้สูงอายุให้เป็นระบบและทันสมัย
- - - - 1) พินัยกรรมแบบเขียนเองทั้งฉบับ ผู้ทําพินัยกรรมต้องเขียนด้วยลายมือตนเองทั้งฉบับ ไม่ต้องมีพยานรับรอง
      - 2) พินัยกรรมแบบธรรมดา ต้องทําเป็นหนังสือ มีการลงลายมือผู้ทําพินัยกรรม พยาน 2 คน
      - 3) พินัยกรรมแบบเอกสารฝ่ายเมือง ผู้ทําพินัยกรรมต้องไปทําที่อําเภอแจ้งความประสงค์ว่าตนต้องการทําพินัยกรรมเพื่อยกทรัพย์สินให้แก่ใคร
      - 4) พินัยกรรมแบบเอกสารลับ ผู้ทำพินัยกรรมต้องลงลายมือชื่อในพินัยกรรมบรรจุไว้ในซองและคาบรอยผนึกบนซอง และเก็บเอกสารไว้ที่อําเภอ
      - 5) พินัยกรรมแบบวาจา มักทําเมื่อไม่สามารถทําพินัยกรรมแบบอื่นได้ มีพยาน 2 คน และพยานแจ้งความประสงค์ของผู้ทําพินัยกรรมต่อนายอําเภอ
      - พินัยกรรมชีวิต (Living wil) คือ เอกสารที่จัดทําขึ้นเพื่อแสดงเจตจํานงว่าเมื่ออยู่ในสภาพที่ ไม่สามารถตัดสินใจได้ด้วยตนเอง เช่น ในสภาวะเจ็บป่วยหนักไม่รู้สึกตัวและใกล้ตาย ว่าจะเลือกให้การ ดําเนินการรักษาในระยะสุดท้ายของชีวิตอย่างไร
    - - พยาบาลมีบทบาทสําคัญในการประเมินความพร้อมในการ รับรู้ความพร้อมที่จะตาย ผู้สูงอายุอาจพร้อมหรือไม่พร้อมที่จะเข้าสู่ระยะสุดท้ายของชีวิต หากยังไม่พร้อมต้องมีเทคนิคในการ สนทนาอย่างรอบคอบในการบอกข้อมูลแก่ผู้ป่วยสูงอายุ การแนะนําให้เตรียมทําพินัยกรรม บางกรณี ผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยถึงระยะสุดท้ายของชีวิตบางรายไม่กลัวที่จะต้องตาย แต่ต้องการจากโลกนี้ไปอย่าง อบอุ่นท่ามกลางคนที่ตนรัก ได้รับการดูแลรักษาเพื่อบรรเทาความเจ็บปวดทรมานอย่างเต็มที่ ได้ประกอบ พิธีทางศาสนาตามความเชื่อของตน หากพยาบาลไม่เข้าใจมุ่งจะรักษาโรคเพียงอย่างเดียว อาจทําให้ละเลยความต้องการของผู้ป่วยซึ่งเป็นสิทธิการตายซึ่งผู้ป่วยควรได้รับ และผู้สูงอายุต้องจากโลกนี้ไปอย่าง ว้าเหว่ โดดเดี่ยว กลัว ญาติไม่ได้ให้การดูแลตอบแทนบุญคุณในวาระสุดท้ายของชีวิต
    - - หมายถึง การให้ผู้ป่วยที่สิ้นหวังที่ทนทุกข์ทรมานจากโรคที่ รักษาไม่หายได้ตายลงโดยไม่เจ็บปวด แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ
        
        Active Euthanasia คือ การที่แพทย์ฉีดยา ให้ยา หรือกระทําโดยวิธีการอื่นๆ ที่ทําให้ผู้ป่วย ตายโดยตรง มีในเนเธอร์แลนด์ประเทศเดียว
        
        Passive Euthanasia คือ การที่แพทย์ปล่อยให้ผู้ป่วยที่สิ้นหวังตายโดยไม่ให้การรักษา มีใน สหรัฐอเมริกา อังกฤษ ออสเตรีย แคนาดา เนเธอร์แลนด์ ฝรั่งเศส เดนมาร์ก สวีเดน อิสราเอง และ เยอรมัน
    - - คําว่า abuse ได้มีการเปลี่ยนเป็นภาษาไทยอยู่หลายคํา เช่น ทารุณกรรรม การละเมิด และความรุนแรง ในที่นี้จะขอใช้คําว่า “ทารุณกรรม” เนื่องจากเป็นที่นิยม ใช้ในเอกสารวิชาการทั่วไป
      - สาเหตุของการทารุณกรรม แบ่งออกได้ 2 สถานที่ใหญ่ คือ
        การทารุณกรรมในบ้านและ การทารุณกรรมในสถานบริการ
      - ปัจจัยเสี่ยงทําให้เกิดการทารุณกรรมในผู้สูงอายุ แบ่งออกเป็น ตัวผู้สูงอายุ ผู้ดูแล และ สิ่งแวดล้อม
      - ประเภทของการทารุณกรรม
        
        1) การทารุณกรรมทางร่างกาย (physical abuse)
        
        2) การทารุณกรรมทางเพศ (Sexual abuse)
        
        3) การทารุณกรรมทางด้านจิตใจ (Emotional abuse/psychological abuse)
      - การทอดทิ้ง (Neglect)
      - การละทิ้ง (Abandonment)
      - การแสวงหาผลประโยชน์ทางด้านการเงิน (Financial exploitation)
      - การประเมินภาวะทารุณกรรม
        
        1) มีใครทําให้คุณได้รับบาทเจ็บไหม ?
        
        2) มีใครบางคนทํากับคุณใช่ไหม ?
        
        3) มีใครเคยแตะต้องคุณโดยไม่ยินยอมไหม ?
        
        4) มีใครเคย ตวาดคุณหรือคุกคามคุณไหม ?
        
        5) ใครดูแลคุณที่บ้าน ?
        
        6) คุณกลัวผู้ดูแลคุณไหม ?
        
        คําถามเพื่อระบุแนวโน้มการละเลยไม่เอาใจใส่และการทารุณกรรมทางการเงิน
        
        1) คุณพึงพอใจกับสถานการณ์ความเป็นอยู่ไหม ?
        
        2) ชีวิตของคุณในแต่ละวันเป็นอย่างไรบ้าง ?
        
        3) มีใครที่ช่วยคุณ อาบน้ำ และทานอาหาร ?
        
        4) มีใครบ้างที่ไม่ยอมให้อาหารหรือไม่ยอมให้ยาคุณรับประทาน ?
        
        5) มีอะไรเกิดขึ้นบ้างหากคุณและผู้ดูแลมีความคิดเห็นไม่ตรงกัน ?
        
        6) คุณรู้สึกปลอดภัยในสถานที่อยู่อาศัยในปัจจุบันไหม ?
        
        7) คุณเคยถูกทิ้งให้อยู่คนเดียวเป็นระยะเวลานานๆ ไหม ?
        
        8) ใครจัดการเรื่องการเงินให้คุณ ?
        
        9) มีใครที่เอาทรัพย์สินหรือเงินของคุณไปโดยไม่ได้รับอนุญาตบ้าง ?
        
        คําถามผู้ป่วยและผู้ดูแลแต่ละคนเพื่อประเมินการได้รับบาดเจ็บ
        
        1) เหตุการณ์เกิดขึ้นเมื่อไหร่ ?
        
        2) เหตุการณ์เกิดขึ้นได้อย่างไร ?
        
        3) คุณได้รับบาดเจ็บมานานเท่าไรและไปรับการรักษาหรือไม่ ?
        
        4) เหตุการณ์เหล่านี้เกิดขึ้นบ่อยมากน้อยแค่ไหน ?
        
        การป้องกันการทารุณกรรม
        
        1 การป้องกันการทารุณกรรมตามแนวคิดของ Bunmhover and Beau (1996) แบ่งออกเป็น 2 ระดับ คือ
        1) การป้องกันปฐมภูมิ (primary prevention) มุ่งเป้าหมายไปที่ประชาชน ทั่วไป โดยประชาสัมพันธ์ให้ความรู้เรื่องการทารุณกรรม สร้างความตระหนักสังคม และการรณรงค์ทางสื่อ เพื่อให้ประชาชนรู้วิธีและสถานที่ที่สามารถรายงานหากสงสัยว่ามีการทารุณกรรมเกิดขึ้น
        2) การป้องกัน ทุติยภูมิ (secondary prevention) ให้บริการแก่ครอบครัวหรือบุคคลที่มีภาวะเสี่ยงสูงในการทารุณ กรรม โดยให้โปรแกรมการให้ความรู้ การทํากลุ่มสนับสนุน และแหล่งประโยชน์