Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเปลี่ยนแปลงการควบคุมการเจริญเติบโตและเมตาบอลิสมของต่อมไรท่อ, image,…
การเปลี่ยนแปลงการควบคุมการเจริญเติบโตและเมตาบอลิสมของต่อมไรท่อ
Endrcrine glands
ลักษณะ
ประกอบด้วยเซลล์เรียงตัวกันหลายแบบ เป็นถุงเป็นกลุ่มก้อน
สร้างสารเคมีที่มีฤทธิ์จำเพาะต่ออวัยวะเป้าหมาย เรียกว่า ฮอร์โมน
ใช้เส้นเลือดในการลำเลี้ยงสาร
หน้าที่
นำข่าวสารจากเซลล์หนึ่งไปยังเซลล์กลุ่มหนึ่ง เพื่อควบคุมการทำงานของร่างกาย
การทำงาน
เซลล์ที่สร้างฮอร์โมน
ฮอร์โมน
ระบบไหลเวียน
Receptor
เซลล์เป้าหมาย
Pancreas
ต่อมรวมหรือต่อมผสม
มีท่อ=น้ำดี
ไร้ท่อ=Hormone
Islet of Langerhans
Alpha-cell สร้าง glucagon
Beta-cell สร้าง Insulin
Delta-cell สร้าง spmatosatatin
F-cell สร้าง pancreatic polypeptde
Pituitaly gland
การเจริญของต่อมใต้สมอง
Oral ectodeerm
Posterior pituitary
มี 3 ส่วน
Infundibular stalk
Paes nervosa
Median eminence
ประกอบด้วย
เส้นใยประสาท
pituicytes
blood vessels,connective tissue
herring bodies
antidiuretic H.(ADH)
ท่อไตคือเพิ่มการดูดกลับของน้ำ
AHD
AHD มาก=น้ำปัสสาวะน้อย AHDน้อย=ปัสสาวะน้ำมาก
anterior pituitary
แบ่งออกเป็น 3 ส่วน
Pars distalis
Pars intermedia
กระตุ้นใหสร้างเม็ดสีเมลานิน
Pars tuberalis
หลั่ง FSH,LH,ACTH
กระดูก sphenoid เรียกว่า sella turcica
ต่อม pituitaly มีก้านสมองส่วน hypothalamus
เรียกว่า pituitaly stalk
oxytocin
กระตุ้นการหลั่งน้ำนม
กระตุ้นการคลอด มีผลกระตุ้นกล้ามเนื้อเรียบที่ผนังมดลูก
ความผิดปกติของ GH
2 ส่วน
anterior pituitary
posterior pituitary
้้้้Hormone
ตัวรับฮอร์โมน
อยู่บริเวณเยื้อหุ้มเซลล์รับ H. ที่ไม่ละลายไขมันมีโมเลกุลขนาดใหญ่
EX. nonsteroid hormones
อยู่ภายในเซลล์รับ H. ละลายในไขมันมีโมเลกุลขนาดเล็ก
EX. steriod
การควบคุมการทํางานของ H.
ควบคุมโดยระบบประสาท
ควบคุมโดยฮอร์โมน
การควบคุมแบบย้อนกลับ
เชิงบวก
H.น้อยเดินทําให้หน้าที่กระตุ้นให้ต่อมสร้างและหลั่งH. มากขึ้น
H.ในเลือดมากทําให้หน้าที่ยับยั้ง+การสร้างและหลั่ง H. ของต่อมทําให้
H.ลดลง
Hypothalamus
producing oxytocin
and vasopressin
Antidiuretic H. (ADH)
Supraopticbnucleus = ADH
Paraventricular nucleus = oxytocin
releasing and inhibiting H.
Hormone
กระตุ้นกระเจริญเติบโต
กระตุ้นต่อมไทลอยด์
กระตุ้นการต่อมหมวกไต
กระตุ้นสร้างน้ำนม
สารแห่งความสุข
กระตุ้นการสร้างฮอร์โมนเพศ
ฮอร์โมนจากรก
เป็นไกลโคโปรตีนผลิตฮอร์โมน
syncytiotrophoblastic cells ของรก
สรา้ง Human Chorionic Gonadotropin
คล้าย LH ยับยั้ง+ corpus luteum ไม่ให้สลาย
ฮอร์โมนจากทางเดินอาหาร
Gastrin
ระตุ้น chief cell หลั่ง เอนไซม์pepsinogen
Secretin
สร้าง s-cell บริเวณลําไส้เล็กดูโอดินัม
cholecystolinin
กระตุ้นการสร้างและหลั่ง
น้ำย่อยจากตับอ่อน
enterogastron
ลดการเคลื่อนไหวของกระเพาะอาหาร
Thymus gland
เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน
พบ thymic corpuscle สร้างฮอร์โมน thymosin,thymic hormone factor
,thymopoetin กระตุ้นการทํางานของ T-cell
Thyroid gland
คล้ายผีเสื้อมี 2 พูเชื่อมด้วย Isthmus
follicular cell
inactive,simple squmous cell
active,columnar cell
parafollicular cell (c-cell) สร้าง calcitonin
Thyroid H.
T3.T4 ควบคุม metabolism ของร่างกาย
calcitonin H.
เกี่ยวข้องกับ metabolism ของ CaและP
Pineal gland
ต่อมไพเนียยลเจริญเมื่ออายุประมาณ 7ปี ภายในต่อมมี brain sand สะสมอยู่นอกเซล์เป็นสารเเคมเซียมฟอสเฟต
Pinealocyte
นิวเคลียสใหญ่ ไซโทพลาซึมติดสีจาง
มีการสร้างเมลาโทนินโดยเมลาโทนินหลั่งมากในช่วงกลางคืน
neuroglia
คล้ายastroyte แทรกใน pinealocyte
มี nucleus เล็กรูปร่างยาวสีเข้มกว่า pinealocyte
Adrenal gland
Adrenal cortex
zona glomerulosa สร้าง aldosterone ควบคุมสมดุลน้ำและเกลือแร่
zona fasciculata
สร้าง cortisaol ต้านความเครียด
zona reticularis
สร้าง androgen ชายเพิ่มความเป็นชาย หญิงถูกเปลี่ยนเป็น estrogen
โรคเบาหวาน
ประเภท
พึ่งinsulin
ไม่พึ่ง insulin
เกิดขึ้นขณะตั้งครรภ์
สาเหตุเฉพาะที่
Pt.มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ(ปกติ=90mg/100ml) insulinน้อยกว่าปกติ
โรคเบาหวาน (Diabetes mellitus : DM,Diabetes)
เป็นโรคที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับการนำน้ำตาลไปใช้ประโยชน์ อินซูลินทำให้ร่างกายมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงถ้าปล่อยไว้นานๆ จะทำให้อวัยวะต่างๆในร่างกายเสื่อมได้
สาเหตุของโรคเบาหวาน
โรคเบาหวานมีสาเหตุมาจากการบกพร่องของฮอร์โมนอินซูลิน
ผู้ที่เป็นเบาหวานจะพบว่าตับอ่อนผลิตอินซูลินได้น้อยหรอืผลิตไม่ได้เลย หรือผลิตได้ปกติแต่ประสิทธิภาพพของอินซูลินลดลงเช่นที่พบในคนอ้วน ซึ่งเรียกว่า“ภาวะดื้อต่ออินซูลิน” (Insulin resistance)
ชนิดของโรคเบาหวาน
เบาหวานชนิดที่ 1(Type 1 diabetes mellitus) ซึ่งแต่เดิมผู้ป่วยในกลุ่มนี้เรียกว่า เบาหวานชนิดพึ่งอินซูลิน (IDDM) เป็นเบาหวานที่พบได้น้อย ประมาณ 5% ของเบาหวานทั้งหมด แต่มีความรุนแรงและพัฒนาได้เร็ว มักจะพบเด็กและผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี
เบาหวานที่มีสาเหตุจําเพาะอื่นๆ เช่น เบาหวานที่เกิดจากการใช้ยาบางชนิด (เช่น ยาสเตียรอยด์ ยาขับปัสสาวะไทอะไซด์ ฮอร์โมนไทรอยด์ กรดนิโคตินิก), เบาหวานที่พบร่วมกับโรคหรือภาวะผิดปกติทางกรรมพันธุ์
เบาหวานชนิดที่2 (Type 2 diabetes mellitus) ซึ่งแต่เดิมผู้ป่วยในกลุ่มนี้จะเรียกว่า “เบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน” (Non-insulin- dependent diabetes mellitus : NIDDM) เป็นเบาหวานชนิดที่พบได้เป็นส่วนใหญ่ประมาณ 90-95% ของเบาหวานทั้งหมดเมื่อพูดถึงโรคเบาหวานจึงมักหมายถึงเบาหวานชนิดนี้โดยเบาหวานชนิดที่2 นี้มักพบในผู้ที่มีอายุมากกว่า30-40 ปีขึ้นไป
เบาหวานขณะตั้งครรภ์(Gestational diabetes mellitus : GDM) พบได้ประมาณ 2-5% ของเบาหวานทั้งหมด โดยในขณะตั้งครรภ์รกจะสร้างฮอร์โมนหลายชนิดเข้าไปในร่างกายหญิงตั้งครรภ์ (ซึ่งฮอร์โมนบางชนิดจะมีฤทธิ์ต่อต้านฮอร์โมนอินซูลิน) จึงทําให้เกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน
ฮอร์โมนเพศ
Testis
สร้าง sperm
Leydig cells สร้าง testosterone ควบคุมความเป็นชาย
Ovary
สร้างไข่
corpus luteum เป็น lutein cells สร้าง estrogen และ progesterone
นาย วีระพล อินทะชัย UDA6380009
