Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเปลี่ยนแปลงการควบคุมการเจริญเติบโต และเมตาบอลิซึมของต่อมไร้ท่อ -…
การเปลี่ยนแปลงการควบคุมการเจริญเติบโต
และเมตาบอลิซึมของต่อมไร้ท่อ
ฮอร์โมนจากต่อมใต้สมอง Pituitary
ต่อมใต้สมองเป็นต่อมไร้ท่อ อยู่บริเวณตรงการสมองแบ่งได้ เป็น3 ส่วน คือ
1.ต่อมใต้สมองส่วนหน้า (Anterior pituitary)
ต่อมใต้สมองส่วนกลาง (intermidiate)
ต่อมใต้สมองส่วนหลัง (Posterior pituitary)
กลไกการทำหน้าที่และการเปลี่ยนแปลงของ Posterior pituitary gland
ADH deficiency causes Diabetes Insipidus
ก่ารขาด ADH
เป็น Diabetes Insipidus (DI)
ปัสสาวะไม่เข้มข้น ปัสสาวะเจือจางมาก
เกิดจาก Tumors of periventricular area
สาเหตุของโรคเบาจืด
Tumors of periventricular area, Head injuries
Nephrogenic DI คือมีความผิดปกติที่ไตแต่กำเนิด
Psychogenic DI คือมีความผิดปกติทางด้านอารมณ์
signs and symptoms
1.) ปัสสาวะจำนวนมาก 2.) กระหายน้ำ 3.) ดื่มน้ำมาก
Diagnosis
1.) จากประวัติ: การได้รับบาดเจ็บหรือผ่าตัดบริเวณศรีษะ
2.) จากการตรวจร่งกาย: มีภาวะขาดน้ำ ผิวแห้ง ตาลึก น้ำหลักลด
3.) ผลการตรวจทางห้องปฏบัติการ: ตรวจปัสสาวะ ครวจเลือด
Treatment
1.) การให้ฮอร์โทนทดแทน Vasopressin ตลอดชีวิต
2.) การใช้ยาไม่ใช่ฮอร์โมน: sulfonylurea.chlorpropamide
3.) การป้องกันภาวะขาดน้ำ
sjgns and symptums
2.) เป็ นปานกลาง (Na ในเลือด 120-130 meq/L): ปวดศีรษะอ่อนเพลีย คลื่นไสอ้าเจียน สับสน น้ำหนักเพิ่ม เบื่ออาหาร ปวดทอ้ง
3.) เป็นรุนแรง (Na ในเลือดน้อยกว่า120 meq/L): ชักและไม่รู้สึกตัว
1.) เป็นน้อย(Na ในเลือด 130-135 meq/L): เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน
สาเหตุของ SIADH
1.) เนื้องอกชนิดร้ายแรงที่ทำให้มีการหลั่ง ADH โดยอัตโนมัติ
2.) โรคของปอด
3.) ความผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลาง
4.) จากยา chlorpropamide
Treatment
1.) จำกัดดื่มน้ำวันละ 800-1000 มล.
2.) รักษาด้วยยา
กลไกการทำงานที่อละการเปลี่ยนแปลงของ Anterior pituitary gland
การตวบคุมการหลั่งฮอร์โมนของต่อมใต้สมองส่วนหน้า
Corticotropin-releasing hormone (CRH)
Thyrotropin-releasing hormone (TRH)
Gonadotropin-releasing hormone (GnRH)
ฮอร์โมนที่สร้างจาก hypothalamus ที่ควบคุมการทำงานของต่อมใต้สมองส่วนหน้า ได้แก่
Growth hormone-releasing hormone (GRH)
Growth hormone-inhibiting hormone (GIH)
Prolactin-releasing factor (PRF)
7.Prolactin-inhibiting factor (PIF)
กลไกการทำงานที่การเปลี่ยนแปลงของ Adrenal gland
Adrenal Cortex
1- Zonaglomerulosa→mineralocorticoids (aldosteron)
2- Zona fasciculata →glucocorticoids (cortisol) Adrenal
3- Zona reticularis→ estrogens & androgens
• ความผดิปกติเกิดจาก:hyperfunction & hypofunction & tumors
Adrenal Medulla
สร้าง/หลั่ง catecholamines
ความผิดปกติเกิดจาก: tumors
Adrenocortical Hyperfunction
1.) Cushing’s Syndrome & Cushing’s Disease
2.) Addison’s disease
3.) AdrenogenitalSyndrome
Cushing’s Syndrome
สาเหตุเกิดจาก
1.) ACTH*secreting pituitary microadenoma, few macroadenomas, OR hyperplasia (CUSHING’s DISEASE) ท าให้มีการหลงั่ glucocorticoid มากกวา่ ปกติ
2.) Adrenal tumoror hyperplasia
3.)Steroid Therapy
ลักษณะอาการ
Obesity/ moon face
Hypertension
ขนดก, ประจา เดือนไม่ปกติ
Osteoporosis
มีภาวะเสี่ยงต่อการติดเชื่อสูง
ผวิคล้า
กลไกการทำหน้าที่และการเปลี่ยนแปลงของ Thyroid gland
Hormones of the Thyroid Gland
Triiodothyronine (T3)
• Increases energy and protein metabolism rate
Thyroxine (T4)
• Principle hormone
• Increases energy and protein metabolism rate
Calcitonin
• Regulates calcium metabolism
• Works with parathyroid hormone
and vitamin D
Parathyroid gland
-Small rounded mass
-Attached to posterior surface of thyroid
gland
-Produces Parathyroid hormone (PTH)
-Controls homeostasis of calcium &
phosphate in blood by activating Vitamin D
กลไกการทำหน้าที่และกการเปลี่ยนแปลงของ Parathyroid gland
Parathyroid gland
Parathyroid hormone (PTH) increases blood calcium ion concentration and decreases phosphate ion concentration.
PTH stimulates bone resorption by osteoclasts, which releases calcium into the blood.
PTH also influences the kidneys to conserve calcium and causes increased absorption of calcium in the intestines.
A negative feedback mechanism involving blood calcium levels regulates release of PTH.
Calcitoninand PTH exert opposite effects in regulating calcium ion levels in the blood.
HYPOPARATHYROIDISM
• Surgically induced
• Congenital absence
• Familial hypothyroidism
– Associated with chronic mucocutaneous candidiasis and primary adrenal insufficiency
– Known as autoimmune polyendocrine syndrome type I (APS I)
– Mutations in the autoimmune regulator (AIRE) gene
• Idiopathic hypothyroidism
การเปลี่ยนแปลงการทำงานของฮอร์โมนจากต่อมใต้สมองส่วนหน้า
Clinical Characteristics
โรคนี้มีอาการค่อยเป็นค่อยไปอย่างช้าๆ อาจใช้เวลา5-6 ปี กว่าจะทราบว่าเป็น พบในชายหญิงเท่าๆกัน อายุเฉลี่ยประมาณ 40 ปี
Signs and symptoms
อาการและอาการแสดงที่เกิดจากมี GH หลั่งออกมา
1.1 มีการเปลี่ยนแปลงของกระดูกกระดูกอ่อนและ
เน้ือเยื่อ มักพบที่ใบหน้าและกะโหลกศีรษะ หน้าผากกว้าง จมูกใหญ่ คางใหญ่ ขากรรไกรล่างยื่นออกมามือเท้าใหญ่และหนาขึ้นโดยเฉพาะมือ
Diagnosis
1.)ประวัติและอาการแสดงทางคลินิกที่พบการเปลี่ยนแปลงของ รูปร่างง โดยเปรียบเทียบจากรูปถ่ายเก่ากับปัจจุบัน
2.) ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
GH > 10
3.) การถ่ายภาพรังสีของกะโหลกศีรษะเพื่อดูsella turcica อาจทำ CT scan หรือ MRI ดูขนาดของก้อนนเนื้องอก มีขนาด เส้นผ่าศูนย์กลาง> 1 cm
1.) ความผิดปกติที่เกิดจากการสร้างฮอร์โมนจากต่อมใต้สมองส่วนหน้ามาก (Hyperpituitarism)
การหลั่ง Growth hormone มากผิดปกติ
ส่วนใหญ่เกิดจากการมีเน้ืองอกที่Pituitary gland ถา้เกิดในเด็ก เรียกวา่Gigantism เกิดในผใู้หญ่เรียก Acromegaly
สาเหตุของการเกดิacromegaly และ gigantism
1.) มีก้อนเนื้องอก(adenoma) ที่ต่อมใต้สมอง
2.) ต่อมใต้สมองโต (hyperplasia)
3.) มีความผดิปกติของฮอร์โมนที่หลงั่ จาก Hypothalamus
Treatment
ผ่าโพรง sphenoid ตัดก้อนเนื้องอกขนาดเล็กออก ช่วยให้ระดับGH ลดลง
1.) การผ่าตัด ช่วยให้ระดับ GH ลดลงอย่างรวดเร็ว
2.) รังสีรักษา ใช้ระยะเวลารักษานานจึงจะได้ผล
3.) การรักษาทางยา เช่น bromocriptine
ความผิดปกติที่เกิดจากการสร้างฮอร์โมนจากต่อมใต้สมองส่วนหน้า น้อย(Hypopituitarism)
สาเหตุเกิดจาก
1.) ความผดิปกติแต่กำเนิดหรือกรรมพันธุ์
2.) เนื้องอกที่Pituitary gland
3.) เนื้องอกที่Hypothalamus
4.) หลอดเลือดเลี้ยงPituitary gland ผิดปกติ
5.) การอักเสบ
6.) การได้รับบาดเจ็บ
7.) ไม่ทราบสาเหตุ
Signs and symptoms
1.) การขาด growth hormone ในผู้ใหญ่ไม่มีอาการชัดเจน ในเด็กที่ขาด GH จะเจริญเติบโตช้า เตี้ย แคระแกรน (dwarfism)
2.) การขาด ACTH มีผลทำห้เ้กิดการขาดฮอร์โมน
cortisol ทำให้มีอาการอ่อนเพลีย น้ำหนักลด คลื่นไส
3.) การขาด TSH มีอาการอ่อนเพลีย ทนความร้อนไม่ได้
หนังตาบวม
4.) การขาด gonadotropin ในหญิงทำให้ขาดประจำเดือน
เป็นหมัน ในชายความต้องการทางเพศลดลง
5.) การขาด prolactin หลงัจากการคลอด จะทำให้ไ้ม่มีน้านมเลี้ยงลูก ซึ่งเป็นลักษณะสาคัญของ sheehan’ s syndrome
Diagnosis
1.)อาศัยประวัติและการตรวจร่างกาย
2.)การตรวจทางห้องปฏิบตัิการ เช่น ถ่ายภาพรังสีกะโหลกศีรษะ ตรวจดูระดับฮอร์โมน
Treatment
1.) การให้ฮอร์โมนทดแทน
2.) การผ่าตัด
3.) การใช้รังสีรักษา
