Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
มะเร็งเม็ดเลือดขาว (Leukemia) - Coggle Diagram
มะเร็งเม็ดเลือดขาว (Leukemia)
พยาธิสภาพ
เกิดจาก cell ต้นกำเนิด (stem cell) ในไขกระดูก เมื่อเม็ดเลือดขาวตัวอ่อนเกิดขึ้นก็จะส่งออกไปสู่กระแสเลือดไปสะสมในอวัยวะหรือเนื้อเยื่อของร่างกายผลจากการที่มีการสร้าง cell ตัวอ่อนมาก ส่งผลให้การทำงานของไขกระดูกผิดปกติไป คือ การสร้างเม็ดเลือดลดลง สร้างเกร็ดเลือดแดงลดลงและสร้างเม็ดเลือดขาวที่ปกติลดลงพบบ่อยในเด็กอายุ 4-6 ปีสาเหตุยังไม่ระบุแน่ชัด
อาการและอาการแสดง
น้ำหนักลด เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียนซีด ไข้ ชีพจรเร็วกระสับกระส่าย มีจุดเลือดออกที่ผิวหนัง เลือดออกตามไรฟัน เลือดกำเดาไหล ต่อมน้ำเหลืองโตทั่วตัว ตับ ม้ามโต กดเจ็บบริเวณที่ปวดกระดูกตาบวมหรือตาโปนทั้ง 2 ข้าง
ปัจจัยเสี่ยง/สาเหตุก่อให้เกิดโรค
ได้สัมผัสสารเคมี เช่น เบนซีน (benzene) การได้รับยาเคมีบำบัดบางชนิด (Chlorambucil, Cyclophosphamid, Melphalan)
การได้รับรังสี การสูบบุหรี่
โรคทางพันธุกรรมบางชนิด (Down's syndrome) รวมถึงการมีความผิดปกติของไขกระดูกในอดีตมาก่อน (myelodysplastic syndrome) เป็นต้น
การรักษา
การรักษาจำเพาะเป็นการรักษาเพื่อทำลาย cell มะเร็งโดยตรงโดยใช้ยาเคมีบำบัด และรังสีรักษา
การรักษาแบบประคับประคองเป็นการรักษาตามปัญหาที่เกิดขึ้นประกอบด้วยปัญหาเลือดออก ปัญหาการติดเชื้อ ปัญหาไตวายเนื่องจากกรดยูริคสูงปัญหาการมีปริมาณเม็ดเลือดขาวสูงปัญหาทางด้านจิตสังคม
การพยาบาลที่สำคัญ
1.ให้สารน้ำก่อนให้ยาเคมีบำบัด 24-48 ชม.และต่อเนื่องถึง 72 ชม.หลังให้ยา
2.ประเมิน Urine Output มากกว่า 200 cc/2 hr
3.หากปัสสาวะออกน้อยเสี่ยงน้ำเกิน
4.ให้ PRC เพิ่ม Renal Blood flow
5.ให้ยาขับปัสสาวะ
Febrile Neutropenia
วัดสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมงถ้าพบว่า มีไข้38 องศาเซลเซียส ขึ้นไปรีบรายงานแพทย์ทันที
ถ้าพบ gr.1หรือ gr.2รายงานแพทย์ และจัดผู้ป่วยไว้ห้องแยกรวม
ถ้าพบ gr.3 หรือ gr.4 รายงานแพทย์ทันทีและจัดผู้ป่วยไว้ห้องแยกเดี่ยว
การวินิจฉัย
การซักประวัติ
เบื่ออาหาร น้ำหนักลด คลื่นไส้ อาเจียน มีไข้
ตรวจร่างกาย
ซีด ไข้ ชีพจรเร็วกระสับกระส่าย มีจุดเลือดออกที่ผิวหนังเลือดออกตามไรฟัน เลือดกำเดาไหล ต่อมน้ำเหลืองโตทั่วตัว ตับ ม้ามโต กดเจ็บ บริเวณที่ปวดกระดูกตาบวมหรือตาโปนทั้ง 2 ข้าง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
พบ cell เม็ดเลือดทางตัวอ่อน ตรวจไขกระดูดพบ cell มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดตัวอ่อนไปแทนที่ไขกระดูกปกติจำนวนมาก ตรวจน้ำไขสันหลัง cell มะเร็งเม็ดเลือดขาวกรณีที่แพร่กระจายไป ตรวจดูหน้าที่ของตับและไตพบกรดยูริคสูง BUN cratinine สูง SGOT SGDT สูง ถ่ายภาพรังสีทรวงอกพบก้อนในช่องอก