Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบหัวใจ หลอดเลือดและไต - Coggle Diagram

- - - - 5.1 กลุ่ม loop diuretics
        กลไกการออกฤทธิ์
        -ยั้บยั้งการดูดซึมกลับของ NaCl ที่ท่อไตบริเวณ thick ascending limb ของ henle’s loop
        -ลดการดูดซึมกลับที่บริเวณ proximal tubule
        -เพิ่มการขับ potassium ions,magnesium
        -เพิ่มอัตราการไหลเวียนเลือดที่ไต
        •อาการข้างเคียง
        -ผื่นคัน ความดันโลหิตต่ำ
        -ระดับ potassium ในเลือดต่ำ
        -ระดับ magnesium ในเลือดต่ำ
        -ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้น
        -ระดับกรดยูริกในเลือดสูง
      - 5.2 Thiazides Diuretics
        •กลไกการออกฤทธิ์
        -ยับยั้งการดูดซึมกลับของ NaCl ที่บริเวณ distal tubule มีผลเพิ่มการขับ sodium ions และ chloride ions จากไต
        -เพิ่มการขับ potassium ions ทำให้ร่างกายสูญเสีย potassium ions เพิ่มการดูดซึมกลับของ calcium ions
        •อาการข้างเคียง
        -ระดับ K ในเลือดต่ำทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        -ระดับกรดยุริกในเลือดสูง (hyperurecemia)
        ระดับน้ำตาลในเลือดสูง (hyperglycemia)
        •ข้อห้ามใช้
        -ไม่ควรใช้ยาบ่อยครั้งใช้ยาขนาดสูงในผู้ป่วยตับแข็ง ไตวาย หัวใจล้มเหลว เบาหวาน และโรคเก๊าท์
        -ไม่ใช้ร่วมกับผู้ป่วยที่ได้รับยา digitalis เพราะทำให้เกิด digitalis toxicity ได้ง่าย
      - 5.3 potassium-sparing diuretics
        •กลไกการออกฤทธิ์
        -ยับยั้งการดูดซึมกลับของ sodium ions
        -ช่วยลดการสูญเสีย potassium ions
        -ยับยั้งการทำงานของ aldosterone
        •การนำไปใช้ทางคลินิค
        -ใช้รักษาดรคความดันโลหิตสูง
        -รักษาอาการบวมที่ใช้ยาอื่นไม่ได้ผล
        อาการข้างเคียง
        -คลื่นไส้ อาเจียน วิงเวียน ปวดศรีษะ
        -ตะคริวที่ขา
        -ยูเรียในเลือดสูง
        -เต้านมโตในผู้ชาย
      - 5.4 Osmotic diuretics
        •กลไกการออกฤทธิ์
        -ยับยั้งการดูดซึมกลับของ sodium และน้ำที่บริเวณ proximal tubule
        •การนำไปใช้ทางคลินิก
        -ลดความดันในลูกตาก่อนและหลังผ่าตัด
        -ลดความดันในสมอง ป้องกันและรักษาภาวะไตวายเฉียบพลัน
        •อาการข้างเคียง
        -ปวดศรีษะ คลื่นไส้ อาเจียน อาจพบโซเดียมในเลือดต่ำ
        -การใช้ยาในขนาดสูงอาจให้เกิดภาวะขาดน้ำ
        •การนำไปใช้ทางคลินิก
        -ลดความดันในลุกตาก่อนและหลังผ่าตัดตา
        -ลดความดันในสมอง ป้องกันและรักษาภาวะไตวายเฉียบพลัน
      - 5.5 Carbonic Anhydrase inhibitors
        •กลไกการออกฤทธิ์
        ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ carbonic anhydrase พบมากในบริเวณ proximal tubule
        •การนำไปใช้ทางคลินิก
        -รักษาโรคต้อหิน โดยลดการสร้างน้ำหล่อเลี้ยงลูกตา
        -รักษาภาวะร่างกายอยู่ในภาวะเป็นด่างจากการทำงานของไต
        •อาการข้างเคียง
        -ปวดศรีษะ
        -ง่วงซึม
        -การรับความรู้สึกผิดไป
        -ร้อนวูบวาบ
        -เบื่ออาหาร(anorexia)
        -หูอื้อ(tinitus)
      - Alpha-blockers
        ออกฤทธิ์ขยายหลอดเลือดแนะนำให้รับประทานพร้อมมื้ออาหารเพื่อลดการระคายเคืองกระเพาะอาหาร
        •ผลข้างเคียง
        -ทำให้เกิดความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่าทาง
        -ปวดศรีษะและอ่อนเพลีย
        -ไม่มีผลข้างเคียงทาง metabolic และระดับไขมัน
- - - - 5.1ยากลุ่ม Cardiac glycosides
        -สารสกัดจากใบของ foxglove หรือ Digitalis purpurea Digitalis (Digoxin)เป็นยาตัวเดียวในกลุ่ม cardiac glycosides ใช้ในการรักษาภาวะหัวใจล้มเหลว
        •กลไกการออกฤทธิ์
        -ออกฤทธิ์ยับยั้ง Na+,K+-ATPase มีผลให้ sodiumions ในเซลล์มากขึ้น
        -ส่งผลลดการทำงาน Na+/Ca2+ exchanger
        -ลดการขับ calcium ions ออกทำให้ calcium ions อยู่ในเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจมากขึ้นและ calcium ions ที่เข้ามาในเซลล์มีผลกระตุ้นการหลั่งของ calcium ions
        •การนำไปใช้ทางคลินิก
        -รักษาภาวะหัวใจล้มเหลว มีผลเพิ่มการบีบตัวของหัวใจ
        -รักษาและป้องกันการเกิดภาวะน้ำท่วมปอด ช่วยให้การทำงานของหัวใจดีขึ้น
        •อาการข้างเคียง
        -ยา digitalis มีความเป็นพิษค่อนข้างสูงการใช้ยาเกินขนาดรักษาเพียงเล็ก
        น้อยอาจก่อให้เกิดความเป็นพิษได้
        -การเต้นของหัวใจผิดจังหวะ,หัวใจเต้นเร็ว,ใจสั่น
      - 5.2 ยาออกฤทธิ์กระตุ้นอะดรีเนอจิกรีเซพเตอร์ (Adrenergic agonists)
        •กลไกการออกฤทธิ์
        Dobutamine : ออกฤทธิ์กระตุ้นที่ receptor ที่กล้ามเนื้อหัวใจ ส่งผลเพิ่ม cardiac output
        Dopamine : การใช้ใน low dose ออกฤทธิ์กระตุ้นที่ dopaminergic receptor บนกล้ามเนื้อเรียบ ของหลอดเลือด-ทำให้หลอดเลือดคลายตัว มีผลเพิ่มปริมาณเลือดไปเลี้ยงไต
        •การนำไปใช้ทางคลีนิก
        ใช้ในกรณีหัวใจล้มเหลวชนิดเฉียบพลัน หรือใช้ยาชนิดรับประทานไม่ได้ผล โดยใช้ในระยะสั้น
        •อาการข้างเคียง
        -อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้น
        -ความต้องการ O2 ของกล้ามเนื้อหัวใจเพิ่มขึ้น
        -ทำให้เกิดอาการเจ็บอก หรือการเต้นของหัวใจผิดจังหวะ ต่อผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจขาดเลือด
      - 5.3 ยาออกฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ฟอสโฟไดเอสเทอเรส (Phosphodiesterase inhibitors )
        •กลไกการออกฤทธิ์
        -ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ phosphodiesterase ในเลือดและกล้ามเนื้อหัวใจ มีการขยายตัวของหลอดเลือดแดง เลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ได้ดีขึ้น
        -ลด vascular resistance >> เพิ่ม cardiac output
        •การนำไปใช้ทางคลินิก
        -โรคหัวใจล้มเหลวระดับรุนแรง ที่ใช้ยาตัวอื่นแล้วไม่ได้ผล
        -ใช้ในกรณีใช้ dobutamine ไม่ได้ผล (ดื้อยา)
        •อาการข้างเคียง
        -หัวใจเต้นผิดจังหวะ,เจ็บอก,ความดันโลหิตต่ำ,ปวดศรีษะ
        
        การพยาบาลผู้ที่ได้รับยารักษาภาวะหัวใจล้มเหลว
        -ประเมินสัญญาณชีพ ประเมินจังหวะ ความแรง การเต้นของหัวใจ ก่อนและหลังการให้ยาหากมีจังหวะและความแรงไม่สม่ำเสมอควรหยุดยาและรายงานแพทย์ทันที
        -ประเมินและติดตามการตรวจ electrolyte
        -ประเมินน้ำหนักตัว การบวม เช่น แขน ขา
        -ประเมิน/ บันทึกความสมดุลของสารน้ำ
        -ประเมินอาการข้างเคียงหลังการให้ยาแต่ละชนิด
        -ควรดูแลให้รับประทานยาพร้อมอาหารเพื่อลดการระคายเคืองกระเพาะอาหาร
        -กรณีได้รับยาฉีด ประเมินบริเวณที่ให้ยาว่ามีอาการบวมแดงและมีเลื่อนหลุดของสาย IV fluid หรือไม่ เนื่องจากยามีฤทธิ์ระคายเคืองเนื้อเยื่ออาจทำให้เกิดเนื้อตายได้
        -ประเมินอัตราเต้นชีพจรก่อนให้ยา ถ้าเท่ากับหรือน้อยกว่า 60 ครั้ง/นาที
        ห้ามให้ยาและรายงานแพทย์