Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 4 การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค - Coggle Diagram

- - - - วัคซีนโปลิโอ เพื่อป้องกันการเกิดโรคโปลิโอ
- - - - ผลิตขึ้นโดยใช้เชื้อโรคทั้งตัวที่ตายแล้วหรือ
        เฉพาะส่วนประกอบบางส่วนของเชื้อโรค หรือโปรตีนส่วนประกอบของเชื้อที่ผลิตขึ้นมาใหม่
        
        วัคซีนที่ทำจากแบคทีเรียหรือไวรัสทั้งตัวที่ทำให้ตายแล้ว (whole cell vaccine )
        
        ให้เกิดปฏิกิริยาบริเวณที่ฉีด บางครั้งอาจมีไข้ด้วย อาการมักจะเริ่มหลังฉีด
        3– 4ชั่วโมง และจะคงอยู่ประมาณ 1 วัน บางครั้งอาจอยู่นานถึง 3 วัน
        
        วัคซีนจากแบคทีเรียที่ตายแล้ว
        
        วัคซีนไอกรน
        (whole cell pertussis vaccine,wP)
        
        วัคซีนอหิวาตกโรค
        
        วัคซีนจากไวรัสที่ตาย
        
        วัคซีนกลุ่มนี่มักจะต้องเก็บไว้ในตู้เย็น
        ห้ามเก็บในตู้แช่แข็ง
        เพราะจะทำให้แอนติเจนเสื่อมคุณภาพ
        
        วัคซีนโปลิโอชนิดฉีด
        วัคซีนพิษสุนัขบ้า
        วัคซีนไวรัสตับอักเสบเอ
        วัคซีนมะเร็งปากมดลูก
        
        วัคซีนที่ทำจากบางส่วนของแบคทีเรียหรือไวรัสที่เกี่ยวกับการสร้างภูมิคุ้มกัน
        
        วัคซีนจากไวรัสตาย
        
        วัคซีนตับอักเสบบี วัคซีนไข้หวัดใหญ่
        
        วัคซีนจากแบคทีเรียตาย
        
        วัคซีนฮิบ (Haemophilus influenzae type b)
        วัคซีนไอกรนชนิดไร้เซลล์ (acellular pertussis vaccine, aP)
        วัคซีนไข้ทัยฟอยด์ชนิดวีไอ (VI vaccine)
        
        วัคซีนนิวโมคอคคัสแบบรุนแรงและแพร่กระจาย (Invasive Pneumococcal Disease, IPD)
    - - ทำให้มีอาการบวม แดง เจ็บบริเวณที่ฉีดและมีไข้ได้
      - โรคคอตีบ และโรคบาดทะยัก
      - ผลิตโดยการนำพิษของจุลชีพที่เป็นส่วน
        สำคัญในการก่อโรคมาทำให้หมดฤทธิ์แต่สามารถกระตุ้นให้เกิดภูมิคุ้มกันได้
    - - ผลิตขึ้นโดยใช้เชื้อโรคมาทำให้อ่อนฤทธิ์ลงจนไม่สามารถทำให้เกิดโรคแต่เพียงพอที่จะกระตุ้น
        ให้เกิดภูมิคุ้มกัน ของร่างกายได้
        
        วัคซีนจากไวรัสเป็น
        
        วัคซีนโปลิโอชนิดรับประทาน
        วัคซีนโรต้าชนิดรับประทาน
        วัคซีนรวมหัด คางทูม หัดเยอรมัน
        วัคซีนไข้สมองอักเสบ
        วัคซีนสุกใส
        
        วัคซีนจากแบคทีเรียเป็น
        
        วัคซีนวัณโรค (BCG)
        วัคซีนไข้ทัยฟอยด์ชนิดกิน
        
        วัคซีนในกลุ่มนี้จะต้องเก็บไว้ในอุณหภูมิตํ่าตลอดเวลา
        
        การให้วัคซีนกลุ่มนี้แก่ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง
        หรือผู้ที่ได้รับยาหรือสารกดภูมิคุ้มกันจะต้องระมัดระวัง
        เพราะอาจมีอันตรายได้
  - - - วัคซีนบีซีจี วัคซีนตับอักเสบบี
      - วัคซีนคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน
        วัคซีนโปลิโอชนิด รับประทานและฉีด
        วัคซีนหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน
      - วัคซีนไข้สมองอักเสบเจอี
        วัคซีนมะเร็งปากมดลูก
        วัคซีนฮิบ และวัคซีนโรตา
    - - วัคซีนตับอักเสบเอ
        วัคซีนอีสุกอีใส
        วัคซีนนิวโมคอคคัสชนิดคอนจูเกต
        วัคซีนไข้หวัดใหญ่
    - - วัคซีนไข้หวัดใหญ่สำหรับผู้ป่วยโรคหัวใจ
        โรคปอดเรื้อรัง และผู้สูงอายุ
      - วัคซีนป้องกันโรคไข้กาฬหลังแอ่นสำหรับผู้ที่จะเดินทางไปยังประเทศทางตะวันออกกลาง
    - - อยู่ในขั้นตอนของการวิจัย การผลิต หรืออยู่ระหว่างการทดลองในอาสาสมัคร เช่น
        วัคซีนไข้เลือดออก
        วัคซีนมาลาเรีย
        วัคซีนเอดส์
  - - - หลังฉีด 2-3สัปดาห์
        
        เกิดตุ่มแดงโตขึ้นช้าๆฝีแตกออกจะเป็นแผลกว้าง 4-5 มม. แผลจะเป็นๆ หายๆ อยู่ประมาณ 3-4
        สัปดาห์แล้วจะแห้งกลายเป็นรอยแผลเป็น
    - - หลังฉีดยาประมาณ 3-4ชม
        
        มีอาการปวด บวม บริเวณที่ฉีด
        มีไข้ตํ่าๆ
    - - หลังฉีดยาประมาณ 3-4ชั่วโมง
        
        มีอาการปวด
        บวม แดง ร้อน บริเวณที่ฉีด เป็นไม่เกิน 2 วัน
    - - โดยการรับประทาน
        
        อาการข้างเคียงพบน้อยมาก
    - - หลังฉีดวัคซีน
        
        เด็กอาจมีไข้ช่วงวันที่5-12
        
        จะมีผื่นแดงพร้อมกับอาการไข้
        
        อาการจะคงอยู่ประมาณ 2
        วันก็จะหายไ
        
        บางรายมีอาการคล้ายเป็นหวัด ปวดตามข้อร่วมกับอาการไข้ตํ่าๆ
        
        ช่วงวันที 8-12
        หลังฉีดยาและอาการจะคงอยู่ประมาณ1-3วันก็จะหายไป
    - - อาจมีอาการปวด บวมแดงบริเวณที่ฉีดยา
        
        หายได้เองในเวลา 2-3 วัน
        
        มีไข้ตํ่าๆอ่อนเพลียไม่สบาย
      - กรณีที่มีไข้สูง ซึม
        หรือมีผื่นลมพิษ หรืออาการอื่นใด
        ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที
    - - อาการ ปวด บวม
        แดง และรอนบริเวณที่ฉีด
      - อาจพบมีไข้สูง ผื่น และอาการกระสับกระส่ายบ้างแต่ไม่บ่อย
    - - ไข้ เบื่ออาหาร อาเจียน งอแง ถ่ายเหลว
    - - ไข้ ปวด บวม แดง
    - - บวม เจ็บแสบ ไข้ตํ่าๆ
      - พบผื่นแดงหรือตุ่มนํ้าใสเล็กน้อย
        
        ภายใน 5-26 วัน
    - - BCG
        
        ให้ใช้สำลีชุบนํ้าต้มสุกที่เย็นแล้วเช็ดรอบๆแผลแล้วซับให้แห้ง อย่าบ่งตุ่มหนองบางรายแผลเกิดเป็นตุ่มหนองขนาดใหญ่ หนองไหลจากแผล ต่อมนํ้าเหลืองโต ควรพาเด็กไปพบแพทย์
        
        HB
        
        ให้รับประทานยาลดไข้ได้ในขนาดที่เหมาะสม
      - DTP
        
        หลังฉีดให้ประคบเย็น
        บางครั้งพบมีก้อนไตแข็งใต้ผิวหนังบริเวณที่ฉีดยา
        
        มีไข้ให้รับประทานยาลดไข้
      - MMR
        
        ให้รับประทานยาลดไข้
        เช็ดตัวด้วยนํ้าอุ่นเพื่อลดไข้
      - JE
        
        ปวดบวมบริเวณที่ฉีดให้ประคบด้วยผ้าเย็น
        หากมีไข้รับประทานยาลดไข้ในขนาดเหมาะสม