Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลผู้ป่วยเด็กและวัยรุ่นที่มีปัญหาสุขภาพในระบบหัวใจและหลอดเลือด -…
การพยาบาลผู้ป่วยเด็กและวัยรุ่นที่มีปัญหาสุขภาพในระบบหัวใจและหลอดเลือด
โรคหัวใจพิการแต่กำเนิดชนิดที่ไม่มีอาการเขียว (Acyanotic CHD)
ความหมาย
ทำให้เลือดแดงในหัวใจซีกซ้ายที่มีปริมาณออกซิเจน ไหลไปปนกับเลือดดำจากหัวใจซีกขวา และไปฟอกที่ปอด
ปริมาณเลือดที่ไปเลี้ยงร่างกายลดลงแต่ยังคงเป็นเลือดแดงที่มีความเข้มข้นของออกซิเจนในระดับปกติ จึงไม่มีอาการตัวเขียว
เลือดไปปอดมาก และหัวใจทำงานหนักมากขึ้น เกิดผลเสียต่อปอดและหัวใจในอนาคต
มีรูรั่วที่ผนังกั้นหัวใจห้องล่าง (Ventricular Septal Defect; VSD)
พยาธิสรีรวิทยา
Left ventricle และ Right ventricle มีรูรั่ว
ทำให้เลือดแดงจากหัวใจห้องล่างซ้าย ไหลผ่านรูรั่วไปรวมกับเลือดดำที่หัวใจห้องล่างขวา
ปริมาณเลือดที่ไปปอดมากขึ้น เลือดที่กลับเข้าสู่หัวใจห้องบนซ้าย และล่างซ้ายจะเพิ่มมากขึ้นด้วย
หัวใจห้องซ้ายรับเลือดมากขึ้นกว่าปกติ เกิดภาวะหัวใจวายได้
อาการและอาการแสดง
รูรั่วมีขนาดเล็กกว่า 0.5 ตารางเซนติเมตร
เด็กมักไม่มีอาการ
ภาพรังสีทรวงอกปกติ
รูรั่วมีขนาดกลาง 0.5–1 ตารางเซนติเมตร
หายใจเร็ว หายใจลำบาก เหนื่อยง่าย ต้องพักบ่อยๆ
หน้าอกด้านซ้ายโป่งนูนและรู้สึกว่ามีการสั่นสะเทือน
ได้ยิน เสียงเต้นของหัวใจคล้ายเสียง “ฟู่”
มีอาการแสดงของหัวใจวาย
ติดเชื้อของระบบหายใจบ่อย การเจริญเติบโตและน้ำหนักขึ้นช้า
การรักษา
VSD ขนาดปานกลางหรือใหญ่
อาการหัวใจวายรักษาด้วยยา Digitalis ยาขับปัสสาวะ
ผ่าตัดปิด VSD เด็กอายุมากกว่า 2 ปี เพื่อลดปริมาณเลือดไปปอด อาจทำให้ ผู้ป่วยมีภาวะหัวใจวายลดลง ภาวะติดเชื้อในปอดดีขึ้น
ป้องกันการติดเชื้อภายในหัวใจและหลอดเลือด
ระวังไม่ให้ฟันผุ เพื่อป้องกันการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ
VSD ขนาดเล็ก
รูอาจปิดเอง
รูอาจลดลงภายใน 2-6 ปี
มีรูรั่วที่ผนังกั้นหัวใจห้องบน (Atrial Septal Defect, ASD)
พยาธิสรีรวิทยา
หลังจากเลือดที่ถูกฟอกที่ปอดแล้วก็จะไหลกลับมายังหัวใจห้องบนซ้ายอีกครั้ง ทำให้หัวใจห้องบนซ้ายรับเลือดมากขึ้นกว่าปกติ
ทำให้ปริมาณเลือดที่ไหลลงสู่หัวใจห้องล่างซ้ายเพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้หัวใจห้องล่างต้องทำงานอย่างหนัก
อาการและอาการแสดง
ASD ขนาดกลางและใหญ่
ทำให้เหนื่อยง่าย เหงื่อออกมาก หายใจลำบากขณะออกกำลัง
ติดเชื้อระบบทางเดินหายใจง่าย อาจทำให้หัวใจวายได้
หัวใจล้มเหลว
ASD ขนาดเล็ก
พบเสียงหัวใจผิดปกติ หรือ เอกซเรย์ปอด พบว่าขนาดหัวใจและหลอดเลือดที่ปอดผิดปกติ
เหนื่อยง่าย และหัวใจห้องขวาขยายใหญ่
มักไม่ทำให้เกิดอาการ
ตรวจพบเสียงฟู่หัวใจ
Patent Ductus Arteriosus, PDA
สาเหตุที่ทำให้หลอดเลือดแดงดักตัสไม่ปิดหลังเกิด
ทารกเกิดก่อนกำหนด
มีภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำ (Hypoxia)
มารดาติดเชื้อหัดเยอรมันในช่วง 3 เดือนแรกของการตั้งครรภ์
อาการและอาการแสดง
PDA ขนาดปานกลาง
อาการเหนื่อยง่ายเล็กน้อย
ติดเชื้อที่ทางเดินหายใจบ่อย ๆ
ขนาดหัวใจโตปานกลาง หัวใจห้องล่างซ้ายโต
PDA ขนาดใหญ่
ในรายที่เกิดก่อนกำหนด จะมีอาการของหัวใจวาย คือ เหนื่อยหอบ หายใจเร็ว เหงื่อออกมากขณะดูดนม น้ำหนักตัวไม่เพิ่มขึ้น
พบการเต้นของหัวใจผิดปกติ มีเสียงฟู่
ความดันชีพจรกว้าง
ชีพจรเต้นแรง
มี Thrill
พบหัวใจโตทั้งสองข้าง
PDA ขนาดเล็ก
ไม่มีอาการ
พบหัวใจไม่โตหรือโตเล็กน้อย
การรักษา
รายที่มีอาการหัวใจวาย ให้ยา Indomethacin
สวนหัวใจเพื่อปิด PDA โดยใช้ สายสวนที่มี Double-umbrella Prosthesis หรือ Teflon Plug อุดปิด PDA ไว้
ผ่าตัดรายที่มีอาการหัวใจวายควบคุมอาการไม่ได้ โดยการผ่าตัดปิด PDA ด้วยการผูกปิด
โรคหัวใจพิการแต่กำเนิดชนิดที่มีอาการเขียว (Cyanotic CHD)
Tetralogy of Fallot, TOF)
อาการและอาการแสดง
ผิวสีคล้ำ นิ้วมือนิ้วเท้าปุ้ม กรณีที่มีการขาดออกซิเจนเรื้อรัง
เหนื่อยง่าย
เขียวตามริมฝีปาก เล็บ
Failure to thrive
ภาวะสมองขาดออกซิเจนอย่างรุนแรงและเฉียบพลัน
ฝีในสมอง
การรักษา
ให้ยากลุ่ม Beta adrenergic blocker (Inderal, Propranolol) เพื่อป้องกันการอุดกั้นของการไหลเวียนของหลอดเลือดจากหัวใจไปปอด
การรักษาโดยการผ่าตัด
ในรายที่มี Hypoxic spell จัดให้เด็กอยู่ในท่าเข่าชิดอกร่วมกับการให้ออกซิเจน เพื่อป้องกันการเกิดภาวะหัวใจล้มเหลว
Transposition of the Great Vessels; TGV หรือ Transposition of the Great Artery; TGA
อาการและอาการแสดง
เขียวมาก เหนื่อยง่าย
เสียชีวิต ถ้าไม่ได้รับการรักษาอย่าง รวดเร็วและถูกต้องภายในช่วงแรกของชีวิต
การรักษา
การรักษาโดยการผ่าตัด โดยการสลับเส้นเลือดดำกับแดงให้กลับสู่ปกติ
ให้ยาพรอสตาแกลนดินอีวัน (Prostaglandin E1) เพื่อเปิดเส้นเลือดให้เลือดดำกับแดงปน
เปิดผนังกั้นระหว่างหัวใจห้องบนซ้ายและขวาด้วยบอลลูน
Acquired Heart Disease
การติดเชื้อที่เยื่อบุหัวใจ (Infective endocarditis)
สาเหตุ
แบคทีเรีย
เชื้อรา ริคเกทเซีย (Rickettsia) หรือไวรัส
โดยเฉพาะเชื้อ Streptococcus viridans, Staphylococcus aureus
อาการและอาการแสดง
มีไข้ ลักษณะไข้ต่ำๆ
ม้ามโต กดไม่เจ็บ
แขนขาอ่อนแรงซีกเดียว ชัก เดินเซ พูดไม่ได้ มีอาการชา และมีการเปลี่ยนแปลงของระดับสติสัมปชัญญะ
ภาวะซีด พบในผู้ป่วยโดยเฉพาะในรายที่เป็นเรื้อรัง
ตรวจพบเสียงฟู่ของหัวใจ
มีอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ปวดเมื่อย เหนื่อยง่าย อาจมีอาการปวดข้อปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดท้อง คลื่นไส้ และอาเจียน
ลักษณะของผิวหนัง Petechiae,Osler’s node
การรักษา
ยาปฏิชีวนะขนาดสูง ทางหลอดเลือดดำ/กล้ามเนื้ออย่างน้อย 4 สัปดาห์
Rheumatic Fever
สาเหตุ
เกิดจากการติดเชื้อ Group A Beta-Hemolytic streptococcus (GABHS)
อาการและอาการแสดง
หลังคออักเสบ หรือต่อมทอนซิลอักเสบประมาณ 1-5 สัปดาห์
ตรวจพบ “Jones criteria update”
Major manifestations
Carditis
อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
มีอาการของหัวใจวาย
ตรวจพบเสียงฟู่ของหัวใจ หัวใจโต เต้นเร็วกว่าปกติ เต้นผิดจังหวะ
Polyarthritis
มีไข้ ปวด บวม แดง
ร้อนตามข้อใหญ่ๆมักเป็นมากกว่า 2 ข้อขึ้นไป
Chorea
มีการสั่น มีการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อแขนขาไม่สามารถบังคับได้
กล้ามเนื้ออ่อนแรง พูดไม่ชัด
Erythema marginatum
Subcutaneous nodules
Minor manifestations
ไข้ต่ำ ๆ
ปวดข้อโดยไม่มีอาการอักเสบ
พบตกตะกอนของเลือด
พบเชื้อ GABHS จากการเพาะเชื้อจากลำคอ
การรักษา
ให้ฉีดหรือกิน Penicillin อย่างน้อย 10 วัน เพื่อกำจัดเชื้อ GABHS
ให้แอสไพรินครั้งละ 2-4 เม็ด ทุก 6 ชั่วโมง เพื่อลดอาการอักเสบของข้อ
ยาลดอาการ chorea ให้กลุ่ม Tranquilizer เช่น Phenobarbital, Haloperidol
รักษาภาวะหัวใจวาย ให้ Digitalis, Diuretic ยาขยายหลอดเลือดแดงเพื่อลด Afterload
Rheumatic heart disease
อาการและอาการแสดง
หอบ เหนื่อย และค่อยๆอย่างช้าๆและรุนแรงขึ้น
ในรายที่รูรั่วมากจะมีภาวะของความดันเลือดในปอดสูง อาจมีอาการหัวใจวายได้
เมื่อฟังเสียงหัวใจอาจพบ S2 กว้างกว่าปกติ ได้ยินเสียงฟู่
การป้องกัน
ให้ยาป้องกันการแข็งตัวของเลือด เช่น Warfarin หรือ Aspirin เพื่อป้องกันลิ่มเลือดอุดตัน
ให้ยาป้องกันการเกิดไข้รูมาติกซ้ำ
การรักษา
ให้ยาที่มีฤทธิ์ขยายหลอดเลือดแดง เช่น Hydralazine
ผ่าตัด การซ่อมแซมลิ้นหัวใจไมตรัล