Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์, หมายถึง ภาวะความดันโลหิตสูงที่…

- - - - ภาวะไตวายเฉียบพลัน (Acute renal failure)เนื่องจากเลือดไปเลี้ยงไตลดลง
      - การกลับเป็นความดันโลหิตซ้ำอีกในการทั้งครรภ์ครั้งต่อไป โดยปกติแล้วความดันโลหิตจะกลับคืนสู่ภาวะปกติภายใน 1-2 อันหลังคลอด บางรายอาจยาวนานถึง 6-8 สัปดาห์หลังคลอด
  - - - ภาวะความดันโลหิตที่ค่อยๆ สูงขึ้นในระหว่างการตั้งครรภ์ หรือในระยะ 24 ชั่วโมงหลังคลอด ไม่พบโปรตีนในปัสสาวะหรือไม่ มีภาวะบวมความดันโลหิตจะลดลงอยู่ในระดับปกติภายใน10วันหลังคลอด
    - - ภาวะความดันโลหิตสูงที่เกิดขึ้นในขณะตั้งครรภ์
        
        GA > 20 wks. ร่วมกับการตรวจพบโปรตีนในปัสสาวะ ปริมาณโปรตีน > 1 gm.% หรือ 1-2 บวก ทดสอบโดยใช้ Urine reagent strips หรือ โปรตีน > 0.3 gm.% จาก Urine 24 ชั่วโมง และ/หรือมีอาการบวม กดบุ๋ม แบ่งออกเป็นดังนี้
        
        Mild pre - eclampsia
        
        ความดันโลหิตสูงก่อนชัก ระดับเล็กน้อยมีค่า Diastolic 90- <110 mm.Hg, หรือ Systolic 140 - < 160 mm.Hg. ร่วมกับมีโปรตีนในปัสสาวะ < 5 gm.% หรือ 1- 2บวกในปัสสาวะที่เก็บ24ชั่วโมง และ/หรือ อาการบวมกดบุ๋ม
        
        Severe pre - eclampsia
        
        ความดันโลหิตสูงก่อนชัก ระดับรุนแรง
        
        BP. ค่าdiastolic > 110 mm.Hg. หรือ Systolic > 160 mm.Hg.
        
        โปรตีน > 5 gm.% ในปัสสาวะที่เก็บ 24 ชั่วโมงหรือ 3-4 +
        
        ปัสสาวะใน 24 ชั่วโมง < 400-500 ml. หรือ < 100 ml. ใน 4 ชั่วโมง
        
        ระดับความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง ปวดศีรษะ จุดบอดที่ลานสายตา เห็นภาพไม่ชัด
        
        มีภาวะเกล็ดเลือดต่ำ (Thrombocytopenia)
        
        มีแนวโน้มที่จะเกิดภาวะ Eclampsia ได้ในระยะต่อมา
        
        มีแนวโน้มที่จะเป็นเกิดภาวะ HELLP syndrome ได้ในระยะต่อมา
    - - การทีมีภาวะ Severe pre - eclampsia และมีอาการชัก เกร็ง ร่วมด้วย อาการชักจะต้องไม่มีสาเหตุจากภาวะอื่นๆ เช่น ลมบ้าหมู โรคทางสมอง
- - - - ตับอักเสบ (Pancreatitis)
      - การเคลื่อนไหวของกระเพาะอาหารลดลง (Decreased motility)
      - การขาดวิตามิน (Vitamin deficiency) โดยเฉพาะวิตามิน บี 6
      - การหลั่ง Hydrocholic acid ในกระเพาะอาหารลดลง
      - มีภาวะ Transient hyperthyroid
      - การเปลี่ยนแปลงของระตับ Human chorionic gonadotrophin (HCG) จะกระตุ้น Chemoreceptor trigger zone (CTZ) ซึงอยู่บริเวณพื้นผิวเล็กๆ ของ Fourth ventricle ในสมอง ซึ่ง CTZ จะส่งกระแสประสาทความรู้สึกต่อไปยังศูนย์ควบคุมการอาเจียน (Vomiting Center)
      - ความวิตกกังวล (Anxiety) จะกระตุ้น Cerebral cortex และ Limbic system ซึงอยู่ ที่สมองส่วนหน้า และบริเวณนี้จะส่งกระแสประสาทความรู้สึกไปยังศูนย์ควบคุมการอาเจียน อาการและอาการแสดง
  - - - อาเจียนน้อยกว่า 5 ครั้งต่อวัน สามารถทำงานได้ตามปกติ
      - ลักษณะอาเจียนไม่มีนํ้าหรือเศษอาหาร
      - นํ้าหนักตัวลดเล็กน้อย แต่ไม่มีอาการขาดสารอาหาร
      - สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้
    - - อาเจียนติดต่อกัน 5-10 ครั้งต่อวัน
      - อาเจียนติดต่อกันไม่หยุดภายใน 2-4 สัปดาห์
      - อ่อนเพลีย ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้
      - น้ำหนักตัวลด มีอาการขาดสารอาหาร
      - มีภาวะเลือดเป็นกรด (Acidosis)
    - - อาเจียนมากกว่า 10 ครั้งต่อวัน ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้
      - อาเจียนทันทีภายหลังรับประทาน และอาเจียนติดต่อกันเกิน 4 สัปดาห์
      - อ่อนเพลีย ซูบผอม น้ำหนักตัวลดมาก
      - เกิดการขาดสารอาหารอย่างรุนแรง
        
        ผิวหนังแห้ง ไม่ยืดหยุ่น ปากแห้ง ลิ้นเป็นฝ้าขาว หนา แตก
        
        ตาลึก ขุ่น มองภาพไม่ชัดเจน
        
        ปัสสาวะขุ่น และออกน้อย
        
        ตัวเหลือง ท้องผูก มีไข้ ความดันโลหิตลดลง
  - - - ภาวะ Dehydration อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น ชีพจรเบาเร็ว และความดันโลหิตตํ่า ผิวหนังแห้ง ความตึงตัวของผิวหนังไม่ดี อ่อนเพลีย ปัสสาวะออกน้อยและขุ่น
      - ภาวะ Electrolye imbalance เช่น กล้ามเนื้อแขนขาอ่อนแรง
      - ภาวะ Ketoacidosis การสูญเสียด่างในน้ำย่อยไปกับการอาเจียน ส่งผลต่อระบบสมอง ส่วนกลาง หายใจหอบเหนื่อย ซึม กระสับกระส่าย เพ้อจำไม่ได้ ไม่รู้สึกตัว หมดสติ (Korsakoff’s syndrome)
      - ภาวะขาดสารอาหารอย่างรุนแรง (Nutrition deplement) และขาดวิตามิน (Hypovitaminosis) การขาดวิตามินซีและวิตามินบีรวม
      - รายที่มีอาการรุนแรงมากต้องนอนรับการรักษาอยู่ที่โรงพยาบาลเป็นระยะเวลานาน อาจ เกิดปัญหาทางต้านร่างกาย เช่น อาหารไม่ย่อย ปวดแสบกระเพาะอาหาร เรอ ปวดศีรษะ ท้องผูก นํ้าหนักลด และแบบแผนการนอนหลับเปลี่ยนแปลง ส่วนทางต้านจิตใจ เช่น รู้สึกเบื่อ ซึมเศร้า วิตกกังวล และสภาพอารมณ์เปลี่ยนแปลง
    - - ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ (Intrauterine Growth Retardation : IUGR)
      - ทารกพิการ (Fetal anomalies) เนื่องจากขาดสารอาหารที่จะช่วยสร้างการเจริญเติบโต และพัฒนาอวัยวะต่างๆ ของทารกในครรภ์
      - คลอดก่อนกำหนด (Preterm delivery)
      - แท้ง (Abortion)
      - ทารกเสียชีวิต (Fetal death) เนื่องจากการเสียสมดุลของอิเลคโตรไลท์เป็นเวลานาน
  - - - การตรวจปัสสาวะ พบว่ามีความถ่วงจำเพาะสูงขึ้น ไข่ขาวในปัสสาวะเพิ่มขึ้น พบคีโตนในปัสสาวะ ถ้ามีอาการรุนแรงมากอาจพบนํ้าดีในปัสสาวะ
      - การตรวจเลือด พบ โซเดียม โปแตสเชียม คลอไรด์ ลดลง ส่วน Hct. 1 SGOT, LFT, BUN สูงขึ้น
- - - - สาเหตุที่เกี่ยวกับทารก
        
        ความพิการของทารก ซึ่งส่วนใหญ่สัมพันธ์กับการกลืนของทารกตั้งแต่ความผิดปกติของระบบประสาทลงมาถึงการอุดกั้นของทางเดินอาหาร
        
        มีปัญหาในการกลืนน้ำคร่ำ
        
        ทารกไม่มีกะโหลก (anencephaly)
        
        ปากแหว่งเพดานโหว่ (cleft lip / palate)
        
        การตีบตันของทางเดินอาหาร หลอดอาหาร หรือดูโอดีนั่มตีบตัน
        
        ความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและระบบประสาท
        
        ภาวะไส้เลื่อนกระบังลม (diaphragmatic hernia)
        
        การติดเชื้อของทารกในครรภ์
        
        toxoplasmosis cytomegalovirus (CMV)
        
        fetomaternal hemorrhage, isoimmunization
        
        มี diuresis จากการเพิ่มขึ้นของ atrial natriuretic peptide (ANP) or brain natriuretic peptide (BNP)
        
        ครรภ์แฝด ที่มีภาวะแทรกซ้อนคือ twin-to- twin transfusion syndrome
      - สาเหตุที่เกี่ยวกับมารดา
        
        มารดาเป็นเบาหวาน โดยเฉพาะในรายที่ควบคุมไม่ดีทารกในครรภ์จะมีภาวะ hyperglycemia ส่งผลต่อระบบ osmotic ทำให้สร้างปัสสาวะมากขึ้น ( polyuria )
        
        ภาวะ hypercalcemiaในมารดาทำให้เกิดครรภ์แฝดน้ำ
        
        เนื้องอกของรก chorioangioma
        
        ความเข้ากันไม่ได้ระหว่างเลือดของแม่และทารก
        
        การติดเชื้อระหว่างตั้งครรภ์
    - - ผลกระทบต่อทารก
        
        อัตราตายปริกำเนิด จะเพิ่มขึ้น 2-5 เท่า ในรายที่น้ำคร่ำเยอะโดยไม่ทราบสาเหตุ โดยเฉพาะในรายที่ทารกตัวโต
      - ผลกระทบต่อมารดา
        
        ภาวะคลอดก่อนกำหนด
        
        มารดาหายใจลำบาก
        
        ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
        
        ภาวะครรภ์เป็นพิษ
        
        รกลอกตัวก่อนกำหนด
        
        การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
        
        การตกเลือดหลังคลอด
        
        คลอดด้วยการผ่าตัดผ่านช่องท้อง
  - - - Early onset Oligohydramnios
        
        แสดงถึงภาวะที่ทารกในครรภ์มีความผิดปกติในการปัสสาวะ หรือภาวะที่รกมีความผิดปกติจากการที่เลือดไปเลี้ยงไม่เพียงพอ
      - Oligohydramnios after midpregnancy
        
        การที่น้ำคร่ำลดลงอย่างผิดปกติในช่วงปลายไตรมาสที่สอง (late second trimester)หรือช่วงไตรมาสที่สาม (third trimester) มักจะสัมพันธ์กับ Fetal growth restriction, ความผิดปกติของรก (placental abnormality)
      - Congenital anomalies
        
        ไตทารกจะสร้างปัสสาวะ ที่เป็นส่วนประกอบหลักในน้ำคร่ำตั้งแต่อายุครรภ์ 18 สัปดาห์ ดังนั้น ความผิดปกติของไตทารกบางอย่าง สามารถส่งผลต่อการสร้างปัสสาวะ จนเป็นเหตุให้น้ำคร่ำลดลงได้
      - Medications
        
        กลุ่มยาที่อาจส่งผลถึงปริมาณน้ำคร่ำที่สำคัญ
        
        Angiotensin-converting enzyme (ACE) inhibitors /Angiotensin receptor blocker (ARB)
        
        Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs)
    - - Pulmonary hypoplasia
        
        มักเกิดในกรณีที่ปริมาณน้ำคร่ำลดลงผิดปกติก่อนช่วงอายุครรภ์ 20-22 สัปดาห์
    - - ทำให้ทารกเคลื่อนไหวไม่สะดวก
      - สายสะดือถูกกดทับได้ง่าย
      - แท้งบุตร หรือทารกเสียชีวิตแรกคลอดได้
      - ปอดทารกไม่ขยายเท่าที่ควร
      - มีโอกาสได้รับการผ่าตัดคลอด หรือทำสูติศาสตร์หัตถการมากขึ้น เพราะสายสะดือจะถูกกดทับขณะมดลูกบีบตัวจะทำให้ อัตราการเต้นของหัวใจลดลง (Fetal heart rate deceleration) เกิดภาวะกรดในเลือดทารก ทำให้ทารกอยู่ในภาวะคับขัน (Fetal distress)
      - อวัยวะของทารกในครรภ์ผิดปกติจากการกดเบียดทารกในครรภ์ เรียกว่า Potter sequence คือ พบใบหน้าผิดรูป แขนขา และมือเท้าผิดรูป ที่พบบ่อยคือภาวะเท้าปุก (Clubfoot)
      - ทารกต้องเจริญเติบโตในมดลูกที่แคบกว่าปกติ ทำให้ปอดแฟบ (Pulmonary Hypoplasia) ส่งผลต่อการแลกเปลี่ยนก๊าซของทารก และมีผลต่อพัฒนาการของสมอง
- - - - ภาวะแทรกซ้อนที่จำเพาะต่อครรภ์แฝด (Unique multifetal pregnancies complications)
        
        Monoamnionic twins
        
        เพิ่มอัตราการเสียชีวิตของทารก
        
        ภาวะสายสะดือพันกัน (Cord entanglement)
        
        ทารกมีความผิดปกติของอวัยวะตั้งแต่กำเนิด (Congenital anomalies)
        
        การเกิดครรภ์แฝดติดกัน (Conjointed twins)
        
        เกิดภาวะ Monoamnionic ได้หากเกิดการแตกของ Intertwin membrane
        
        ภาวะสายสะดือพันกัน (Cord entanglement)
        
        Aberrant Twins
        
        ภาวะแฝดติดกัน (Conjointed twins/ Siamese Twins)
        
        External Parasitic Twins เป็นภาวะที่พบทารกที่เจริญผิดปกติ
        
        Fetus-in-Fetu เป็นภาวะที่พบความผิดปกติของการเจริญของแฝดหนึ่งตัวและเนื้อเยื่อของทารกที่ไม่เจริญต่อถูกกลืนเข้าไปอยู่ในร่างกายของแฝดที่เจริญตามปกติ
        
        Monochorionic Twins and Vascular Anastomoses
        
        Twin to Twin Transfusion Syndrome (TTTS) เป็นภาวะที่มีการถ่ายเทเลือดจากทารกคนหนึ่ง (Donor) ไปยังทารกแฝดอีกคน (Recipient) ผ่านทางเส้นเลือด Artery ที่รก ที่มีการเชื่อมต่อระบบไหลเวียนโลหิตของทารกทั้งสองคน
        
        Twin Anemia Polycythemia Sequence (TAPS) เป็นภาวะที่อธิบายการเกิดการถ่ายเทเลือดระหว่างแฝด 2 คนเป็นระยะเวลานาน (Chronic fetofetal transfusion)
        
        Single Fetal Demise
        
        การเสียชีวิตของแฝดคนหนึ่งระหว่างการตั้งครรภ์ ซึ่งหากเกิดตั้งแต่อายุครรภ์น้อยๆ อาจเรียกว่า 'Vanishing Twin' ซึ่งไม่ค่อยมีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของแฝดที่ยังมีชีวิตอยู่
        
        Discordant Growth of Twin Fetuses
        
        เป็นภาวะที่มีความแตกต่างกันของขนาดตัวและน้ำหนักของทารกแฝดแต่ละคนอย่างชัดเจน โดยสามารถพบได้ทั้งในครรภ์ Monozygotic และ Dizygotic twins โดยการคำนวณเปอร์เซ็นต์ความแตกต่างกันของน้ำหนัก (Discordancy)
      - ภาวะแทรกซ้อนในทารก
        
        โอกาสแท้งสูงกว่าครรภ์เดี่ยวประมาณ 3 เท่า
        
        การคลอดก่อนกำหนด
        
        ทารกตัวใดตัวหนึ่งหรือทั้งคู่โตช้าในครรภ์ มักเกิดจากรกมีขนาดไม่เท่ากันหรือไปเลี้ยงแฝดแต่ละคนไม่เท่ากัน
        
        อัตราการตายปริกำเนิดเพิ่มขึ้น จากสาเหตุต่างๆ เช่น การคลอดก่อนกำหนด สายสะดือย้อย เป็นต้น
      - ภาวะแทรกซ้อนต่อมารดา
        
        การเกิดภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (Gestational Diabetes Mellitus)
        
        การเกิดความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ หรือครรภ์เป็นพิษ (Gestational HT or Preeclampsia)
        
        ภาวะรกเกาะต่ำ หรือภาวะรกลอกตัวก่อนกำหนด
        
        โอกาสผ่าตัดคลอดสูงขึ้น มักเกิดจากปัจจัยด้านทารก เช่น ไม่ใช่ท่าศีรษะ หรือ ส่วนนำของทารกขัดกันทำให้ลงสู่อุ้งเชิงกรานไม่ได้
        
        การเกิดภาวะตกเลือดหลังคลอด เนื่องจากมี Uterine Overdistention