Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบหัวใจ หลอดเลือด และไต - Coggle Diagram

- - - - ที่พบบ่อย คือ อาการไอแห้งๆ
      - การรับรสเปลี่ยนไป
      - ระดับโปตัสเซียมสูง
      - ความดันโลหิตต่ำ เมื่อใช้ยาเป็นครั้งแรก ระวังผู้ได้รับยาขับปัสสาวะปริมาณสูง ผู้ป่วยหัวใจล้มเหลว
    - - ผู้ที่มีภาวะหลอดเลือดที่ไตตีบ ทำให้เกิดภาวะไตวายเฉียบพลันได้
      - ห้ามใช้ในสตรีมีครรภ์ เพราะเสี่ยงต่อทารกเกิดความผิดปกติ มีความดันดลหิตลดลง
  - - - ทำให้กล้ามเนื้อเรียบคลายตัว
      - หลอดเลือดขยายตัว
      - เพิ่มการขับ Sodium และน้ำ
    - - ทำให้เกิดความดันโลหิตต่ำได้ ถ้าให้ร่วมกับยาขับปัสสาวะ เกิดภาวะ Hyperkalemia
      - ให้ผลในการรักษาและอาการข้างเคียงจะคล้างคลึงกับการใช้ ACEIs แต่ไม่เกิดอาการไอเหมือน ACIs
  - - - ลดการหลั่งสาร Norepinephrine และ Renin
      - ยับยั้งที่จำเพาะเจาะจงต่อ Beta-1 receptor ที่หัวใจทำให้หัวใจเต้นช้าลง มีผลลด cardiac output (Beta-1 selective Beta-blockers เช่น Atenolol, Bisoprolol, Metoprolol)
      - ขยายหลอดเลือดผ่านการยับยั้ง Beta-2 receptor ส่งผลให้มี vasomotor tone ลดลง (nonselective Beta-blockers เช่น Propranolol, Esmolol, Timolol)
      - ขยายหลอดเลือดผ่านการยับยั้ง Alpha-1 receptor (nonselective Beta and Alpha-1 blockers เช่น carvedilol, Labetalol)
      - ขยายหลอดเลือดผ่านการกระตุ้นการหลั่งสาร Nitric oxide (Beta-1 blockers with NO-mediated vasodilatory effects เช่น Nebivolol
    - - ผู้ป่วยที่มีsevere or active airway diseases เนื่องจากยาไม่มีผลยับยั้ง Beta-2 receptor ที่หลอดลม อาจทำให้เกิด bronchospasmได้ ถ้าผู้ป่วยสามารถควบคุมอาการทางหลอดลมได้แล้ว และมีความจำเป็นต้องใช้ยากลุ่ม Beta-blockers ให้พิจารณายาที่จำเพาะเจาะจงต่อ Beta-1 receptor
      - ผู้ที่มีภาวะ acute decompensated heart failure
      - ผู้ที่มีภาวะ second- or third-degree atrioventricular block หรือมี sick sinus syndrome
      - ป่วยโรคหอบหืด เกิดอาการมือเท้าเย็น นอนไม่หลับ ฝันร้าย เหน็ดเหนื่อย อ่อนล้า บางรายอาจเสื่อมสมรรถภาพทางเพศได้
    - - มีผลทำให้เกิด glucose tolerance และไขมันในเลือดสูง ในผู้ป่วยเบาหวาน หรือผู้ป่วยที่มีไขมันในเลือดสูง
      - ตัวอย่างยาได้แก่ Propanolol, Atenolol, Metoprolol
  - - - nifediphin เป็นยาที่ได้รับความนิยมและมีผลข้างเคียงไม่มากนัก
      - ส่วน verapamil, diltiazem อาจทำให้เกิดอาการท้องผูก และเกิด heart block ได้ ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว
  - - - ควบคุมความดันโลหิตได้ดีที่ขนาดยาต่ำๆ
      - การเพิ่มขนาดยาให้สูงขึ้น ไม่ทำให้ผลการรักษาดีขึ้น แต่จะเพิ่มอาการไม่พึงประสงค์
- - - - ยับยั้งการดูดซึมของ NaCl ที่ท่อไตบริเวณ thick ascending limb ของ henle's loop
      - ลดการดูดซึมกลับบริเวณ proximal tubule
      - เพิ่มการขับ potassium ions, magnesium tons, calcium ions และ sodium ions
      - เพิ่มอัตราการไหลเวียนเลือดที่ไต
    - - ผื่นคัน ความดันเลือดต่ำ
      - ระดับ potassiumในเลือดต่ำ เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะได้
      - ระดับ magnesium ในเลือดต่ำ
      - ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่ม
      - กรดยูรกในเลือดสูง (hyperuricemia)
      - เกิดความเป็นพิษต่อหูได้ถ้าใช้ในขนาดสูง
      - ภาวะขาดน้ำอย่างรุนแรงได้ (severe dehydration)
      - เนื้อเยื่อไตอักเสบ (interstitial nephritis)
      - ตับทำงานผิดปกติ
  - - - ยับยั้งการดูดกลับของ NaCl ที่บริเวณ distal tubule มีผลเพิ่มการขับ sodium ions และ chloride ions จากไต
      - เพิ่มการขับ potassium ions ทำให้ร่างกายสูญเสีย potassium ions เพิ่มการดูดซึมกลับของ calcium ions
      - ใช้ในการรักษาผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงระดับเล็กน้อย-ปานกลาง (mild- moderate)
      - ใช้รักษาผู้ป่วยโรคหัวใจล้มเหลวที่มีอาการบวมจากไตทำงานผิดปกติ ใช้ในผู้ป่วยเบาจืดจากการไม่ตอบสนองต่อ antidiuretic hormone
      - ช่วยกระตุ้นไตให้ตอบสนองต่อ hormone ได้ดีขึ้น
    - - ระดับ K ในเลือดต่ำ ทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะ อาจเสียชีวิตได้
      - ระดับกรดยูริกในเลือดสูง (hyperurecemia)
      - ระดับน้ำตาลในเลือดสูง (hyperglycrmia)
      - มีการเพิ่มระดับไขมันโคเลสเตอรอลและไตรกลีเซอร์ไรด์ในซีรั่ม
      - ร่างกายอยู่ในภาวะเป็นด่าง
      - Sodium ในเลือดต่ำ (hyponatremia)
    - - ไม่ควรใช้ยาบ่อยครั้งหรือใช้ยาขนาดสูงในผู้ป่วยตับแข็ง ไตวาย หัวใจล้มเหลว เบาหวานและโรคเก๊าซ์
      - ไม่ใช่ร่วมกับผู้ป่วยที่ได้รับยา digitalis เพราะทำให้เกิด digitalis toxicity ได้ง่าย
  - - - ยับยั้งการดูดซึมกลับของ sodium ions ที่บริเวณ collecting duct แลกกับ potassium ions มีการเก็บ potassium ions เข้าสู่ร่างกาย
      - ช่วยลดการสูญเสีย potassium ions
      - ยับยั้งการทำงานของ aldosterone โดยปิดกั้นที่ aldosterone receptoe
    - - มีฤทธิ์ในการขับปัสสาวะอย่างอ่อน นิยมใช้ร่วมกับยาขับปัสสาวะกลุ่มอื่น เช่น thiazide และ furosemide เพื่อช่วยลดการสูญเสีย potassium
      - ใช้รักษาโรคความดันโลหิตสูง
      - รักษาอาการบวมที่ใช้ยาอื่นไม่ได้ผล
    - - คลื่นไส้อาเจียน วิงเวียน ปวดศีรษะ
      - ตะคริวที่ขา
      - ยูเรียนในเลือดสูง
      - เต้านมโตในชาย
      - ไตวายเฉียบพลับ
  - - - ยับยั้งการดูดซึมกลับของ sodium และน้ำที่บริเวณ proximal tubule, descending limb of the loop of henle และ collecting tubule
      - ตัวยามีคุณสมบัติในการดูดน้ำจากเนื้อเยื่อต่างๆในร่างกายเข้ามาในกระแสเลือด
      - ทำให้มีปริมาณน้ำและเกลือแร่ผ่านเข้าไตมากขึ้น ขับน้ำและ electrolyte ออกทางปัสสาวะได้มากขึ้น
    - - ลดความดันในลูกตาก่อนและหลังผ่าตัด
      - ลดความดันในสมอง ป้องกันและรักษาภาวะไตวายเฉียบพลัน
    - - ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน อาจพบโซเดียมในเลือดต่ำ
      - การใช้ยาในขนาดสุงอาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำ
  - - - ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ carbonic anhydrase
      - พบมากในบริเวณ proximal tubule
      - ส่งผลยับยั้งการดูดซึมกลับของ NaHCO3 ทำให้เพิ่มการขับปัสสาวะ
    - - รักษาโรคต้อหิน โดยลดการสร้างน้ำหล่อเลี้ยงลูกตา
      - รักษาภาวะร่างกายอยู่ในภาวะเป็นด่างจากการทำงานของไต
      - รัก(ษาโรคแพ้ความดันอากาศในที่สูง หรือแพ้ความสูง (Acute mountain sickness)
      - ใช้ทำให้ปัสสาวะเป็นด่าง (urinary alkalinization)
    - - ปวดศีรษะ
      - ง่วงซึม
      - การรับความรู้สึกผิดไป
      - ร้อนวูบวาบ
      - เบื่ออาหาร (anorexia)
      - หูอื้อ (tinitus)
      - เนื้อตับตาย (hepatic necrosis)
      - นิ่วในไต
- - - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ขยายหลอดเลือดโดยการหลั่ง nitric oxide (NO) เข้ากล้ามเนื้อเรียบ
        
        กระตุ้น guanylate cyclase ใน cytoplasm กล้ามเนื้อเรียบหลอดเลือดดำขยายตัว เลือดไหลกลับหัวใจลดลง
        
        แรงในการบีบตัวของหัวใจลดลง
        
        ลดความต้องการออกซิเจน
        
        หลอดเลือดแดงหัวใจคลายตัว
        
        ออกฤทธิ์ต่อเลือดดำมากกว่าเลือดแดง
      - ยากลุ่มนี้
        
        Glyceryl trinitrate (Nitroglycerin)
        
        Isosorbide dinitrate : Isordril
      - อาการข้างเคียง
        
        หัวใจเต้นเร็ว
        
        ความดันโลหิตลดลงเมื่อเปลี่ยนท่า
        
        เป็นลม (syncope)
        
        หน้าแดง ปวดมึนศีรษะ บางรายพบอาการปวดศีรษะคล้ายปวดไมเกรน
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        กรณีเจ้บรุนแรงเฉียบพลัน (acute angina attack) 5 mg อมใต้ลิ้น
        
        ใช้ป้องกันการเกิดอาการเจ็บหน้าอก (10 mg)
    - - อกฤทธิ์ลดการทำงานของหัวใจได้ดี
      - ลดอัตราการเต้นของหัวใจ Nifedipine
      - ขยายหลอดเลือดได้ดี มีผลต่อการทำงานของหัวใจน้อย
    - - ลดความแรงในการบีบตัวของหัวใจ ส่งผลให้กล้ามเนื้อหัวใจต้องการใช้ออกซิเจนลดลง
      - ลดอัตราการเต้นของหัวใจ
      - ลดความดันโลหิต
      - นิยมใช้ป้องกันการเกิดอาการเจ็บอก
  - - - รักษาภาวะหัวใจล้มเหลวเพื่อลดภาวะบวมน้ำ ปริมาตรเลือดกลับสู่ปกติ ช่วยลด preload ได้โดยไม่มีผลต่อ cardiac output
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        loop diuretics ใช้รักษาภาวะหัวใจล้มเหลวเรื้อรังระดับรุนแรง ภาวะหัวใจล้มเหลวชนิดเฉียบพลัน
        ใช้ในผู้ป่วยที่มีการทำงานของไตบกพร่อง
        
        กลุ่มไธอะไซด์ ใช้รักษาภาวะหัวใจล้มเหลวระดับปานกลาง ที่การทำงานของไตปกติ
    - - ACEIs : Captopril, Enalapril
        
        นิยมใช้เพื่อช่วยลดความรุนแรงของโรค
        
        เพิ่มคุณภาพชีวิต และอัตราการรอดชีวิตของผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว
      - ARBs : Losartan, Valsartan
        
        ใช้ในกรณีผู้ป่วยมีอาการข้างเคียงจากการใช้ยาในกลุ่ม ACEIs
    - - ลด preload, afterload
      - ลดการทำงานกล้ามเนื้อหัวใจ
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ยา Hydralazine และ Isosorbine dinitrate
        
        นิยมใช้ในกรณีไม่สามารถใช้ยาในกลุ่ม ACIs ได้
        
        ลดอัตราการตายของผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวได้
        
        ยา Glyceryl trinitrate
        
        ใช้ในกรณีเกิดอาการหัวใจล้มเหลวชนิดเฉียบพลัน และมีอาการปวดบวมร่วมด้วย
    - - หัวใจเต้นช้าลง นิยมใช้ร่วมกับยา ACEIs หรือ ARBs และ Diuretics
      - จากการศึกษาพบว่าการเริ่มใช้ยากลุ่มนี้ในขนาดต่ำๆ ค่อยเพิ่มขนาด ในระยะยาวมีผลทำให้หน้าที่ของหัวใจห้อง ventricle ดีขึ้น
      - ลดความรุนแรงของโรค
    - - ยากลุ่ม Cardiac glycosides
        
        สารสกัดจากใบของ foxglove หรือ Digitalis purpurea Digitalis (Digoxin) เป็นยาตัวเดียวในกลุ่ม cardiac glycosides ใช้ในการรักษาภาวะหัวใจล้มเหลว
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        อกฤทธิ์ยับยั้ง Na+,K+-ATPase มีผลให้ sodium ions ในเซลล์มากขึ้น
        
        ส่งผลลดการทำงาน Na+/Ca2+ exchanger
        
        ลดการขับ calcium ions ออก ทำให้ calcium อยู่ในเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจมากขึ้น และ calcium ions ที่เข้ามาในเซลล์ มีผลกระตุ้นหลั่งของ calcium ions จาก sarcoplasmic reticulum ในเซลล์ออกมา
        
        มีผลเพิ่มความแรงในการหดตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ
        
        การนำไปใช้ทางคลีนิก
        
        รักษาภาวะหัวใจล้มเหลว มีผลเพิ่ม การบีบตัวของหัวใจ
        
        รักษาและป้องกันการเกิดภาวะน้ำท่วมปอด ช่วยให้การทำงานของหัวใจดีขึ้น
        
        การรักษา
        
        โดยปกติจะให้ยาแบบ loading dose ก่อน เมื่อผู้ป่วยตอบสนองต่อยา จึงลดระดับยาลง
        ระดับรักษา 0.5-1.5 ng/ml ระดับที่ก่อให้เกิดพิษ > 2 ng/ml
        
        อาการข้างเคียง
        
        ยา digitalis มีความเป็นพิษค่อนข้างสูง การใช้ยาเกินขนาด รักษาเพียงเล็กน้อย อาจก่อให้เกิดความเป็นพิษได้
        
        การเต้นของหัวใจผิดจังหวะ หัวใจเต้นเร็ว ใจสั่น คลื่นไส้อาเจียน จาก cardiac glycosides
        
        กระตุ้น chemoreceptor trigger zone (CTZ) ในสมอง
        
        ระบบทางเดินอาหาร พบการระคายเคืองทางเดินอาหาร เบื่ออาหาร ท้องเสีย
      - ยาออกฤทธิ์กระตุ้นอะดรีเนอจิกรีเซพเตอร์(Adrenergic agonists)
        ได้แก่ dopamine, dobutamine
        
        กลไกการออกฤทธ์
        
        Dobutamine
        
        ออกฤทธิ์**กระตุ้นที่ receptor ที่กล้ามเนื้อหัวใจส่งผลเพิ่ม cardiac output
        
        Dopamine
        
        การใช้ใน low dose ออกฤทธิ์กระตุ้นที่ dopaminergic receptor บนกล้ามเนื้อเรียบ ของหลอดเลือด
        
        ทำให้หลอดเลือดคลายตัวมีผลเพิ่ม ปริมาณเลือดไปเลี้ยงไต ส่งผลช่วยคงสภาพ
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้ในกรณีหัวใจล้มเหลวชนิดเฉียบพลัน หรือใช้ยาชนิดรับประทานไม่ได้ผล โดยใช้ในระยะสั้น
        
        อาการข้างเคียง
        
        อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้น
        
        ความต้องการ O2 ของกล้ามเนื้อหัวใจเพิ่มขึ้น
        
        ทำให้เกิดอาการเจ็บอก หรือการเต้นของหัวใจผิดจังหวะ ต่อผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจขาดเลือด
      - ยาออกฤทธิ์
        ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ฟอสโฟไดเอสเทอเรส (Phosphodiesterase inhibitors)
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ phosphodiesterase ในหลอดเลือดและกล้ามเนื้อหัวใจ มีการขยายตัวของหลอดเลือดแดง เลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ได้ดีขึ้น
        
        ลด vascular resistance » เพิ่ม cardiac output
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้ในกรณีใช้ dobutamine ไม่ได้ผล (ดื้อยา)
        
        ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ phosphodiesterase ในหลอดเลือดและกล้ามเนื้อหัวใจ มีการขยายตัวของหลอดเลือดแดง เลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆได้ดี
        
        อาการข้างเคียง
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        เจ็บอก
        
        ความดันโลหิตต่ำ
        
        ปวดศรีษะ
      - การพยาบาลผู้ที่ได้รับยารักษาภาวะหัวใจล้มเหลว
        
        ประเมินสัญญาณชีพ ประเมินจังหวะ ความแรง การเต้นของหัวใจ ก่อนและหลังการให้ยา หากมีจังหวะและความแรงไม่สม่าเสมอ ควรหยุดยาและรายงานแพทย์ทันที
        
        ประเมินและติดตามการตรวจ electrolyte
        
        ประเมินน้ำหนักตัว การบวม เช่น แขน ขา
        
        ประเมิน/บันทึกความสมดุลของสารน้ำ
        
        ประเมินอาการข้างเคียงหลังการให้ยาแต่ละชนิด
      - การพยาบาลผู้ที่ได้รับยากลุ่ม digitalis
        
        ประเมินอาการข้างเคียงและความเป็นพิษของยา เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหารท้องเสีย การมองเห็นผิดปกติ ใจสั่นให้หยุดยา รายงานแพทย์ทันที
        
        ควรดแูลให้รับประทานพร้อมอาหาร เพื่อลดการระคายเคืองกระเพาะอาหาร
        
        ประเมินระดับยาในกระแสเลือด ควรอยู่ในระดับ 0.5-2 ng/ml
        
        ประเมินอัตราเต้นชีพจรก่อนให้ยา ถ้าเท่ากับหรือน้อยกว่า 60 ครั้ง/นาที
        ห้ามให้ยาและรายงานแพทย์
  - - - Class I subgroup 1A
        
        quinidine,procainamide, disopyramide ใช้รักษาภาวะ ventricular arrhythmia
        
        ผลข้างเคียง
        
        ท้องเสีย เบื่ออาหาร ขมในปาก วิงเวียน ปวดศรีษะ
      - Class I subgroup 1B
        
        lidocaine,tocainide, mexiletine
        ใช้รักษาภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ร่วมกับภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตาย เฉียบพลัน
        
        ผลข้างเคียง
        
        ความดันโลหิตลดลง อาการใจสั่น คลื่นไส้ การได้ยินผิดปกติ พูดช้า ชัก
      - Class I subgroup 1C
        
        flecainide
        
        propafenone
    - - Propanolol,Esmolol
      - ช่วยลดอัตราการเต้นของหัวใจ Esmolol ใช้ในการรักษาภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะเฉียบพลัน
    - - amiodarone, bretylium (IV), sotalol
        ทำให้มีระยะaction potential ยาวนาน
      - Amiodarone ใช้ในภาวะ ventricular arrhythmia รุนแรง และภาวะ supraventricular arrhythmia เช่นatrial fibrillation
      - ผลข้างเคียง
        
        ทำให้เกิดหัวใจเต้นช้าลงเกิด heart block ได้
        
        การทำงานของตับ ไต ผิดปกติ
        
        ผิวหนังอักเสบจากการสัมผัสแสงแดด
        
        อาจพบภาวะ hypo หรือ hyperthyroidism
        
        ความดันโลหิตลดลงเมื่อเปลี่ยนท่า
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ทำให้หัวใจเต้นช้าลง โดยยับยั้งที่SA และ AV node
        
        ภาวะ supraventricular tachycardia
        
        ลดอัตราการทำงานของ ventricular ใน atrial fibrillation
        
        รักษาภาวะ ventricular arrhythmia
      - ผลข้างเคียง
        
        การเต้นของหัวใจช้าลง หัวใจหยุดเต้น หัวใจล้มเหลว
        
        ความดันโลหิตลดลง ปวดศีรษะ มึนงง เวียนศีรษะ ท้องผูก
        
        อาการบวมของอวัยวะส่วนปลาย เช่น ขา เท้า
    - - ประเมินสัญญาณชีพ ประเมินจังหวะ ความแรงการเต้นของหัวใจ ความดันโลหิต ก่อนและหลังการให้ยา อัตราการเต้นของหัวใจไม่ควรเกิน 120 ครั้ง/นาที หรือไม่ควรต่ำกว่า 60 ครั้ง/นาที หากพบอาการดังกล่าวควร หยุดให้ยา และรายงานแพทย์ทราบ
      - การให้ยาชนิดฉีดเข้าหลอดเลือดดำ ควรให้ผู้รับยานอนพักจนกว่าสัญญาณอยู่ในระดับปกติ
      - ควรจัดเตรียม อุปกรณ์และยาในการช่วยชีวิต ให้พร้อมใช้อยู่เสมอ และจัดวางไว้ให้หยิบใช้ได้สะดวก
- - - - เพิ่มการออกฤทธิ์ของ antithrombin III
      - ในการยับยั้งการทำงานของ thrombin และ factor Xa, IXa, XIa, XIIa และ Kallikrein (Intrinsic pathway)
      - โดยทำหน้าที่เป็น catalytic template เร่งให้ Thrombin or factor + antithrombin III สารประกอบ
      - Therapeutic dose ในพลาสมา = 0.1-1.0 หน่วย/มล. รูปแบบยา 25,000u/vial (5,000u/ml.)
    - - อาการเลือดออกที่ไม่รุนแรงจาการใช้ Heparin แก้ไขได้โดยไม่ใช้ยาต้านการออกฤทธิ์ ของ Heparin
      - ถ้าเลือดออกรุนแรงอาจทำให้ถึงแก่ชีวิตได้ ยาต้านการออกฤทธิ์ heparin คือ Protamine sulfate ซึ่งเป็นโปรตีนที่มีนํ้าหนักโมเลกุลต่ำ มีฤทธิ์เป็นเบสยาออกฤทธิ์ โดยจับกับ Heparin ซึ่งมีฤทธิ์เป้นกรด ทำให้ Heparin สูญเสียฤทธิ์ต้านการแข็งตัวของเลือดไป
      - Protamine ยังสามารถทำปฏิกริยากับเลือด fibrinogen และโปรตีนอื่นๆในพลาสมา ทำให้เกิดการต้านการเเข็งตัวของเลือดได้โดยตัวมันเอง จึงควรให้ Protamine ในปริมาณน้อยที่สามารถลบล้างฤทธิ์ Heparin ที่มีเหลืออยู่ในพลาสมา
    - - Heparin ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่แพ้ยานี้
      - ผู้ป่วยที่มีภาวะเกร็ดเลือดตํ่าขั้นรุนแรง
      - ผู้ป่วยที่มีเลือดออกซึ่งไม่สามารถควบคุมได้
      - ยกเว้นในรายที่เลือดออกมามีสาเหตุจากภาวะเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดกระจายทั่วไป (disseminagted intravascular coagulation)
    - - Heparin ในขนาดต่ำใช้ในการป้องกันการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดในสภาวะที่มีอัตราเสี่ยงสูง
      - Heparin ในขนาดปานกลางใช้ในผู้ป่วยที่ไม่สามารถใช้ Warfarin ได้ เช่น หญิงมีครรภ์ที่มีประวัติของการอุตตันในหลอดเลือดดำลึก
      - Heparin ในขนาดสูง ใช้ในการรักษาการอุดตันในหลอดเลือดดำลึกและการอุดตันของหลอดเลือดในปอดโดยให้ยาขนาดสูงในครั้งแรก 5,000-10,000 หน่วย และตามด้วยหยดอย่างต่อเนื่องเข้าหลอดเลือดดำในขนาด 25,000-40,000 หน่วยต่อวัน
    - - การปรับขนาดของ Heparinโดยจะใช้ activated partial thromboplastin time (aPTT)
      - เป็นตัวควบคุมการปรับขนาดของยาโดยให้ aPTTเป็น 1.8-2.5 เท่าของคนปกติ
    - - จะยับยั้งการแข็งตัวของเลือดทั้งภายในและภายนอกร่างกายทันที
      - จะจับกับ antithrombin และยับยั้ง clotting factor
      - จะไปเร่งอัตราการทําลาย thrombin
      - ต้องบริหารโดยการฉีดเข้าสู่ร่างกาย นิยมฉีดเข้าทางหลอดเลือดดําและฉีดเข้าใต้ผิวหนัง ห้ามฉีดเข้ากล้ามเนื้อเนื่องจากการดูดซึมไม่แน่นอน และอาจเกิดเลือดออกเฉพาะที่
      - ไม่ผ่านรกและไม่ออกมาทางน้ำนม ดังนั้นหญิงมีครรภ์ที่มีความจําเป็นต้องได้รับ anticoagulant อาจให้ Heparin ได้หน่วยของยาเป็น unit
      - ยังมีชนิดที่เป็น low molecular weight heparin ได้แก่ Enoxaparin,
        Fraxiparin
  - - - อาการเป็นพิษที่สําคัญคือเลือดออก ถ้าเกิดที่อวัยวะภายในที่สําคัญ เช่น ภายในสมอง ไขสันหลัง เยื่อหุ้มหัวใจ จะทําให้บริเวณนี้ถูกกดและถูกทําลายอย่างถาวร
      - ทำให้เกิดการเสียเลือดในทางเดินอาหาร
    - - มีภาวะ GI bleeding ในระยะ3 เดือนก่อนได้ยา
      - มีโรค HT,CVA
      - มีภาวะเลือดออกผิดปกติ
- - - - STREPTOKINASE (STK)
      - UROKINASE
      - ALTEPLASE (t-PA)
      - ANISTREPLASE (STK+PLASMINOGEN)
    - - coronary or pulmonary emboli
      - ลด emboli ป้องกัน AMI (ใชร่วมกับ ASA)
    - - bleeding >>>> brain, lung, wound
    - - anticoagulants และ thrombolytic drugs
      - ใช้กับโรค DVT embolism ของ ปอด, หลอดเลือดแดง
  - - - เลือดออก
      - เกิดการแพ้และมีไข้ได้