Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การช่วยเหลือเบื้องต้นในเด็กที่ได้รับอุบัติเหตุและสารพิษ - Coggle Diagram

- - - - อายุ 12-18 เดือน เดิน วิ่ง ปีน ใช้กล้ามเนื้อหยิบจับ ดื่มน้ำจากแก้ว พลัดตกหกล้ม สำลักอาหาร สิ่งแปลกปลอมอุดกั้นทางเดินหายใจ ได้รับสารพิษจากยา สารเคมี
      - อายุ 18-24 เดือน วิ่งเปิดลิ้นชัก ตู้ ประตู ปืนขึ้นเฟอร์นิเจอร์ พลัดตกหกล้ม สำลักอาหารจากการวิ่งรับประทาน อันตรายจากการใช้ถนนได้รับสารพิษ
      - อายุ 6-12 เดือน กลิ้งได้ เหนี่ยวยืนเกาะยืนเดิน หยิบของชิ้นเล็กเข้าปากได้ พลัดตกหกล้ม จมน้ำ สำลักสิ่งแปลกปลอมอุดกั้นทางเดินหายใจ
      - อายุ 24-60 เดือนขี่จักรยาน 3 ล้อใช้กรรไกรได้ขว้าง โยนของ ชอบเล่นเครื่องมือเครื่องใช้ พลัดตกหกล้ม สำลักอาหารสิ่งแปลกปลอมอุดกั้นทางเดินหายใจได้รับสารพิษจากยาสารเคมี
      - อายุ 2-6 เดือน พลิกคว่ำ หงายคว้าของหยิบ ของชิ้นเล็กเข้าปากได้
      - อายุ 0-2 เดือน นอนคว่ำยังไม่สามารถยกศีษะแนวราบได้ดี อาจเกิดอุบัติเหตุได้หากมี พัสดุนุ่มฟูอุดจมูก
      - อายุ 6-10 ปีชอบผจญภัย เล่นตามเพื่อนอุบัติเหตุบนท้องถนน และเสี่ยงต่อการบาดเจ็บทุกรูปแบบ
  - - - ถ้าจมน้ำแล้วเสียชีวิตภายใน 24 ชั่วโมง เรียกว่า จมน้ำตาย (drowning)
        
        ถ้าจมน้ำแล้วไม่ เสียชีวิตและมีชีวิตนานเกิน 24 ชั่วโมง เรียกว่าจมน้ำเกือบตาย
      - เป็นอุบัติเหตุที่พบบ่อยและทำให้เสียชีวิตเป็นอันดับหนึ่งของการตายในเด็ก สาเหตุเกิดจากตกน้ำในคู คลอง สระว่ายน้ำ อ่างน้ำ ถังน้ำ กะละมังซักผ้า โอ่งน้ำ เล่นน้ำในแม่น้ำลำคลองหรือ ทะเล เป็นต้น
      - การป้องกัน
        
        ดูแลทารกอย่างใกล้ชิดเมื่ออยู่ใกล้แหล่งน้ำ เช่น สระว่ายน้ำ แม่น้ำ กะละมังล้างจานที่มีน้ำอยู่ เนื่องจากการจมน้ำสามารถเกิดได้เสมอแม้ระดับน้ำตื้น เมื่อเด็กอายุ 4 ปีขึ้นไปควรหัดให้เด็กว่ายน้ำได้
      - การช่วยเหลือเบื้องต้น
        
        ดังนี้
        
        ถ้าเด็กหายใจเองได้ ให้ถอดเสื้อผ้าที่เปียกน้ำออก ใช้ผ้าเช็ดตัวหรือผ้าที่แห้งสะอาดเช็ดตัว คลุมตัวไว้เพื่อทำให้เกิดความอบอุ่น จัดให้นอนในท่าตะแคงกึ่งคว่ำ
        
        ถ้าเด็กจมน้ำนานเกิน 4 นาที อาจทำให้สมองตายได้ ต้องรีบทำการช่วยคืนชีพ อย่างต่อเนื่อง จนกว่าการหายใจและการไหลเวียนเลือดจะเป็นปกติ
        
        1.อุ้มขึ้นจากน้ำ โดยให้ศีรษะเด็กอยู่ต่ำกว่าทรวงอกเพื่อป้องกันการสำลักน้ำเข้าปอด
    - - การช่วยเหลือเบื้องต้น สิ่งแปลกปลอมเข้าหู
        
        ไม่เอาสิ่งแปลกปลอมออกเองและส่งโรงพยาบาล โดยให้กำลังใจหรือปลอบโยนเด็กขณะนำส่งโรงพยาบาล
        
        ถ้าเป็นแมลงเข้าหู ให้เด็กนั่งลง ตะแคงศีรษะให้หูที่มีแมลงเข้าไปอยู่ด้านบน หยอดน้ำมันพืชหรือ
        น้ำอุ่นลงไปในรูหู แมลงจะลอยขึ้นมา แล้วหยิบแมลงออก ถ้าไม่ได้ผลให้นำส่งโรงพยาบาล
      - การช่วยเหลือเบื้องต้น สิ่งแปลกปลอมเข้าจมูก
        
        ปลอบโยนเด็กอย่าให้ตกใจและให้เด็กสั่งน้ำมูกแรงๆ โดยเอามือปิดรูจมูกข้างที่ไม่มีสิ่งแปลกปลอม หากถ้ามีสิ่งแปลกปลอมติดอยู่เอาออกไม่ได้ให้นำส่งโรงพยาบาล
      - การช่วยเหลือเบื้องต้น สิ่งแปลกปลอมเข้าตา
        
        ห้ามขยี้ตาและใช้น้ำสะอาดราดผ่านตาเบาๆ จากหัวตาไปหางตา โดยเอียงหน้าให้ตาข้างที่มีสิ่งแปลกปลอมอยู่ ด้านล่าง ถ้าเป็นเด็กโตให้ลืมตาในน้ำ หากเขี่ยสิ่งแปลกปลอมไม่ออกให้นำส่งโรงพยาบาล
      - สิ่งแปลกปลอมติดคอหรือหลอดลม
        
        ถ้าเป็นทารก
        
        ให้นอนคว่ำบนแขนของผู้ช่วยเหลือ ศีรษะเด็กห้อยต่ำ จับคางและไหล่ของทารกให้มั่นคง ตบกลางสะบักทั้ง 2 ข้างแรงๆประมาณ 5 ครั้ง
        
        ถ้าสิ่งแปลกปลอมยังไม่หลุด ให้จับนอนหงายบนแขนอีกครั้ง วางนิ้วชี้และนิ้วกลางตรงบริเวณ ครึ่งล่างของกระดูกหน้าอก กดแรงๆ 5 ครั้ง
        
        ถ้าเห็นสิ่งแปลกปลอมในคอให้ใช้นิ้วกดลิ้นเอาไว้ ล้วงเอาสิ่งแปลกปลอมออก ถ้าไม่เห็นอย่าล้วงคอ
        
        เด็กเล็กหรือเด็กโต
        
        พยายามให้เด็กไอออกมา ถ้าทำได้ แต่ไม่ควรใช้เวลากับการไอมากนัก
        
        เด็กเล็กให้นอนคว่ำพาดตักผู้ช่วยเหลือ ตบกลางหลังระหว่างกระดูกสะบักด้วยความแรงปานกลาง 5 ครั้ง ติดต่อกัน เด็กโตให้เด็กก้มศีรษะลง ตบกลางหลังระหว่างกระดูกสะบักแรงๆ 5 ครั้งติดต่อกัน
        
        ถ้าตบหลังแล้วสิ่งแปลกปลอมยังไม่หลุด ให้เด็กนอนหงายบนพื้นแข็ง ถ้าเด็กเล็กให้นอนหงายบนตัก ใช้สันมือวางบนส่วนล่างของกระดูกหน้าอก กดแรงๆ 5 ครั้ง
        
        ถ้าสิ่งแปลกปลอมยังไม่หลุดให้นำส่งโรงพยาบาล
    - - การช่วยเหลือเบื้องต้น
        
        ถ้าไม่มีน้ำดับไฟ ใช้เสื้อ หรือผ้าห่มหนาหรือผ้าหนาๆ ห่อตัวเด็กแล้วนอนกับพื้น ไม่ใช้ผ้าไนล่อน
        
        ใช้น้ำดับไฟ โดยเด็กนอนลง หันส่วนที่ติดไฟไว้ข้างบนแล้วใช้น้ำราดลงไป
        
        ถ้าหมดสติ หรือหยุดหายใจ ต้องให้การช่วยเหลือต่อไป โดยทำการช่วยฟื้นคืนชีพและรีบนำส่งโรงพยาบาล
- - - - ทำให้อาเจียน เป็นวิธีที่ดีที่สุด(ไม่ทำในเด็กหมดสติ) การทำให้อาเจียนที่ง่ายที่สุด คือ การล้วงคอ หรือให้ได้ รับประทาน syrup ipecac(เด็กอายุน้อยกว่า6เดือนจะไม่ใช้ยาตัวนี้) และให้ดื่มน้ำตามมาก ๆ จะช่วยให้อาเจียนเร็วขึ้น
      - การล้างท้อง (gastric lavage) ควรทำในรายที่หมดสติ หรือไม่อาเจียนภายหลังการให้ยาแล้ว ในเด็กเล็กต้องทำด้วยความระมัดระวัง เพราะอาจทำให้เกิดภาวะพิษจากการให้น้ำ (water intoxication) การ ล้างท้องจะไม่ได้ผลถ้ารับประทานสารพิษเข้าไปนานเกิน 4 ชั่วโมง ยกเว้นยาบางชนิด เช่น แอสไพริน
  - - - การรักษาเบื้องต้น
        
        1.1 ถ้าได้รับโดยการรับประทานเข้าไป ให้รีบทำให้อาเจียน หรือล้างท้องด้วยน้ำ
        
        1.2 ถ้าได้รับโดยการหกราดผิวหนัง เสื้อผ้า รีบถอดเสื้อผ้าออก และล้างผิวหนังด้วยน้ำสบู่หลาย ๆ ครั้งนาน 10-15 นาที
      - ให้ถ่านบริสุทธิ์เพื่อเร่งการขับถ่ายสารพิษ
    - - 2.nicotinic receptor กล้ามเนื้ออ่อนแรง โดยเฉพาะกล้ามเนื้อช่วยในการหายใจ ทำให้มีอาการ หายใจลำบาก กล้ามเนื้อกระตุก
      - 3.ระบบประสาท จะมีอาการตื่นเต้น กระวนกระวาย นอนไม่หลับและสับสน
      - 1 .muscarinic receptor จะมีอาการน้ำลายไหล น้ำตาไหล เหงื่อออกมาก ปัสสาวะราด ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้องรุนแรง
  - - - ให้รับประทานถ่านบริสุทธิ์ เพื่อเคลือบเยื่อบุกระเพาะอาหาร ลดการดูดซึมยา
      - ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ เพื่อแก้ภาวะขาดน้ำ
      - ให้ยาแก้พิษคือ acetylcysteine ควรให้ยาแก้พิษก่อนให้ถ่านบริสุทธิ์
      - กรณีที่มีภาวะตับวายโดยมีอาการเช่น ความรู้สึกสติลดลงและหมดสติ อาจพิจารณาทำการเปลี่ยนถ่ายเลือด
      - กระตุ้นให้อาเจียน หรือล้างท้องเพื่อลดปริมาณยาในกระเพาะอาหาร
  - - - ระบบโลหิต สารตะกั่วขัดขวางการสร้างฮีม ที่ไขกระดูกดังนั้นจึงเป็นการขัดขวางการสร้างฮีโมโกลบิน
      - ระบบทางเดินอาหารและหัวใจ
      - ระบบประสาท สารตะกั่วทำลายทั้งระบบประสาทส่วนกลางและส่วนปลาย ทำลายเซลล์สมอง โดยตรงและเกิดหลอดเลือดในสมองอักเสบ ทำให้เยื้อสมองบวมมีเลือดออก มีความดันในกะโหลกศีรษะสูง ทำให้เด็กมีอาการปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน
      - ไต
    - - การพยาบาล
        
        2.ดูและให้เม็ดเลือดแดงชนิดเข้มข้นตามแผนการรักษา
        
        1.ดูแลให้รับประทานยา succimer ตามแผนการรักษา เพื่อขับสารตะกั่วออกจากร่างกาย รวมทั้งสังเกตอาการข้างเคียง คือ คลื่นไส้ อาเจียน
        
        3.ดูแลให้เด็กรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง
    - - ระดับสารตะกั่วในเลือดมากกว่า 10 ไมโครกรัม/เดซิลิตร สมองช้า
      - ระดับสารตะกั่วในเลือดมากกว่า 40 ไมโครกรัม/เดซิลิตรจะมีภาวะซีด
      - ระดับสารตะกั่วในเลือดมากกว่า 100 ไมโครกรัม/เดซิลิตร ทำให้เด็กเกิดอาการทางสมอง ได้แก่ อาการชัก ปัญญาอ่อน อัมพาต ตาบอด หมดสติ และเสียชีวิตได้
  - - - การรับประทานน้ำมันจะทำให้เกิดอาการเจ็บๆแสบบริเวณคอ ปวดศรีษะ คลื่นไส้อาเจียน มีเสียงในหู อาจมีท้องเสีย
        ถ้าเป็นมากอาจชัก หมดสติ ถ้าน้ำมันหกราดผิวหนังจะมีอาการเจ็บแสบผิวหนัง
    - - อาจให้รับประทานถ่านบริสุทธิ์ เพื่อจับน้ำมันก๊าด
      - ให้ออกซิเจน ถ้าเด็กมีอาการเหนื่อยหอบ และหายใจลำบาก
      - ถ้าได้รับโดยการรับประทานเข้าไป ห้ามทำให้อาเจียน ห้ามล้างกระเพาะอาหาร เพราะจะทำ ให้สำลักเข้าปอดได้ง่าย ถ้าได้รับโดยการหกราดผิวหนัง ล้างด้วยน้ำสบู่หลายๆครั้ง
      - ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
      - ให้ยาปฏิชีวนะ เมื่อพบอาการของการติดเชื้อร่วมด้วย