Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ - Coggle Diagram
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนบน
หน่วยไต
ท าหน้าที่สร้างปัสสาวะ
ไตสองข้าง
ทำหน้าที่กรองเอาน้ำและของเสียออกจากเลือดเป็นน้ำปัสสาวะ
กรวยไต
(renal pelvis) ส่งมาตามท่อไต (Ureter)
ท่อไต
นำน้ำปัสสาวะออกจากไตไปสู่กระเพาะ
Tubulo-interstitial diseases
เกิดจากสาเหตุหลายอย่างได้แก่ ยา การติดเขื้อimmunological reaction
Chronic interstitial nephritis
พบ interstitial fibrosis
tubular atrophy และ
mononuclear cell infiltration
Acute interstitial nephritis
ร่วมกับ leukocytic infiltration
พบ interstitial edema
และ tubular necrosis
Glomerular diseases
การอักเสบภายนอกไตที่มีผลต่อไต
พยาธิสภาพที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
กลไกการเกิด
การเปลี่ยนแปลงกลไกการท างานของ Renin
ท าให้เกิดภาวะ hyperkalemia ภาวะกรดเกิน
juxtaglomerular cell มีหน้าที่สร้าง
Prorenin และเปลี่ยนเป็ นเรนิน
การกรองเพิ่มขึ้น
ทำให้ขาดพลังงานในการหดตัว
มีระดับน้ำตาลในเลือดลดลง
พบได้บ่อยคือ โรคไตจากเบาหวาน
ความดันโลหิตสูง
เกิดจากการติดเชื่อในระบบทางเดินปัสสาวะ
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนล่าง
ท่อปัสสาวะ
เป็นทางผ่านของปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะออกไปนอกร่างกาย
ซึ่งท่อปัสสาวะนั้นมีความ
แตกต่างกันระหว่างเพศชายและเพศหญิง
กระเพาะปัสสาวะ
เป็นที่เก็บน้ำปัสสาวะไว้ชั่วคราว
Tubular diseases
โรคที่สำคัญ Acute tubular necrosis (ATN)
ชนิด
Ischemic type : shock
Nephrotoxic type ได้รับสารพิษ
มี3 ระยะ
Diuretic phase
เกิดในช่วงกลาง
เมื่อเวลาผ่านไป tubular cell ที่ตายมี
การสลายไปและมีการสร้าง cell ใหม่
Recovery phase
เกิดในช่วงหลัง
เมื่อนานเข้า tubular cell สามารถดูดกลับได้ปกติ
Oliguric phase
เมื่อมีการตายของ renal
tubule ท าให้ renal cell หลุดมาอุดตันทางเดินปัสสาวะ
ปัสสาวะจึงออกน้อย และมีอาการบวมร่วมด้วย
มีการถูกทำลายของRenal tubule
การขาดเลือดไปเลี้ยงไตเป็นเวลานาน
Urinary tract infection
กรวยไตอักเสบ( Pyelonephritis)
เกิดพร้อมกันทั้งสองข้าง
Chronic Pyelonephritis
ไตจะมีขนาดเล็กลง ผิวขรุขระ
เป็นการอักเสบไม่รุนแรง แต่เป็นๆหายๆ
มักเกิดจากการควบคุมสาเหตุของโรคไม่ได้
Acute Pyelonephritis
มีอาการไตบวมโตมีเลือดคั่งมากขึ้น
เกิดทันที และรุนแรง
พบจุด
หนองกระจายเป็นทางจากผิว
รายที่รุนเเรง ผู้ป่วยโรคเบาหวาน
อาจเกิดเพียงข้างเดียว
Renal malformations
ความผิดปกติของไต
ความผิดปกติของรูปร่าง
Malrotation
ภาวะที่ไตมีrenal pelvis และureterอยูู่ทางด้านหน้า
Fusion of kidneys
การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้งสองข้าง
Ectopia
ภาวะที่ไตอยู่ผิดตำแหน่งเช่นอยู่ที่อุ้งเชิงกราน
ความผิดปกติในปริมาณของเนื้อไต
Hypoplasia
ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติมากกว่า
จำนวน renal lobule และ calyx ลดลง
Supernumerary kidney
ภาวะที่มีจำนวนไตมากกว่าสอง
ไตชั้นที่เกินจะแยกออกจากไตปกติ
Agenesis
ไตฝ่อหรือภาวะที่ไม่มีเนื้อไต
อาจจะเป็นข้างเดียวหรือสอง
ข้าง
Potter’s syndrome
การเเบ่งตัวของเซลล์ผิดปกติ
เกิดจากทารกในครรภ์มีภาวะขาดน้ำคร่ำ
Potter's facies
ผิวหนังย่น
มีสันนูนเด่นที่หัวคิ้วทั้งสองข้าง
Renal cystic diseases
มักก่อให้เกิดปัญหาในการวินิจฉัย
เป็นรอยโรคที่อาจเป็นพันธุกรรมการเจริญผิดปกติ
Polycystic kidney disease
Infantile type
ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal
recessive
พบได้ตั้งแต่ทารกแรกคลอด
ไตมีขนาดใหญ่ทั้งสองข้าง ผิวหนังนอกเรียบ
Adult type
ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal dominant
ไตจะมีขนาดใหญ่ขึ้น
ผิวนอกตะปุ่มตะป่ำ
Medullary cyst
Uremic Medullary cystic disease
ภาวะไตวาย
เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ มักมีอาการ
ตั้งแต่เด็ก
Medullary sponge kidney
มีการขยายใหญ่เป็นถุงของ
collecting tubule ของ medulla
พบในผู้ใหญ่
Simple cyst
อาจพบ cyst เดียวหรือหลายอัน ขนาดอาจจะ
เล็กหรือใหญ่
มักพบในบริเวณ cortex
นิ่วในทางเดินปัสสาวะ
ปัจจัยส่งเสริม
crystalloid
Foreign bodies : แบคทีเรีย
crystalloid conc. เพิ่มขึ้นในปัสสาวะ
ประกอบด้วย amorphous crystalloid
Nephrocalcinosis
Nephrocalcinosis เป็ นสาเหตุหนึ่งของ
การเกิดนิ่วในไต
ภาวะที่มี calcium สะสมในเนื้อไต
สาเหตุเกิดจาก Hypercalcemia
กลไกการเกิด
เมื่อเลือดมีเเคลเซียมสูงร่างกายจะขับเเคลเซียมออกไม่หมด
ระดับเเคลเซียมสูง
Urinary tract obstructionภาวะที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
สาเหตุ
การอุดกั้นจากรอยโรคที่เกิดขึ้นภายหลัง
ความผิดปกติของระบบประสาทที่ควบคุมการทำงาน
ความพิการแต่กำเนิด
ผลจาก Urinary tract obstruction
มีโอกาสเกิดนิ่วและการติดเชื้อเพิ่มขึ้น และ
ทำลายเนื้อไตอย่างถาวร
มีการอุดตันของทางเดินปัสสาวะ
Hydronephrosis
สาเหตุจากการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
ภาวะที่มี dilatation ของ renal pelvis และ Calyx ร่วมกับมี
Progressive atrophy ของเนื้อไต
ความผิดปกติในส่วนของ Ureter
พยาธิสภาพที่สำคัญ
เนื้องอก
vesicoureteral reflux
สาเหตุ
การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
มีการอุดกั้นทางเดินปัสสาวะส่วนที่ออกจาก
กระเพาะปัสสาวะ
การทำศัลยกรรมทางการแพทย์
เป็นความผิดปกติที่เกิดจากมีการไหลย้อนกลับ
ของน ้าปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะเข้าไปใน
หลอดไตและ renal pelvis
การอุดกั้น
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ(Cystitis)
เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย
มักเกิดกับผู้หญิง
สาเหตุ
เกิดการอักเสบของท่อปัสสาวะ
การกลั้นปัสสาวะ
อาหารหรือยาบางอย่าง เช่น อาหารที่มีเกลือมาก
ท่อปัสสาวะอักเสบ (Urethritis)
จากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์โดยเฉพาะจาก
เชื้อแบคทีเรีย
เป็ นการบาดเจ็บ อักเสบ บวม ของเซลล์เยื่อเมือกบุ
พบได้ในทุกอายุ
สาเหตุ
จากเชื้อที่ไม่ใช่หนองใน เช่น โรคเริม
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ติดเชื้อจากโรคหนองใน หรือโกโนเรีย
การติดเชื้อที่ไม่ใช่จากเพศสัมพันธ์
เชื้อ Pseudomonas ซึ่งอาจติดต่อผ่านมาทาง
ลำไส้(ทางอุจจาระ)
เชื้อ E. coli (Staphylococcus)