Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
เยื้อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis) - Coggle Diagram
เยื้อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis)
พยาธิสภาพ
โรคติดเชื้อในระบบประสาทส่วนกลาง มีการอักเสบหรือติดเชื้อของเยื่อหุ้มสมอง บริเวณส่วนที่เป็นเมมเบรนห่อหุ้มเนื้อสมองและไขสันหลัง ยังเป็นโรคที่มีอัตราตายและความพิการทางสมองสูง พบได้บ่อยในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี
สาเหตุ
ติดเชื้อแบคทีเรีย
Meningococci (Neisseria meningitis)
Pneumococci (Strepococcus pneumonia),
Haemophilus influenzae
การบาดเจ็บของสมอง
การติดเชื้อในร่างกาย
การติดเชื้อหลังผ่าตัดสมอง
การติดเชื้อในเยื้อหุ้มสมอง
การฉีดยาเข้าทางไขสันหลัง
อาการ
คอแข็ง (Stiff neck)
Brudzinski’s sign
Kernig’s sign
มีไข้ ปวดศีรษะ หนาวสั่น
คลื่นไส้ อาเจียน
ผลตรวจ CSF พบ
น้ำไขสันหลังสีขุ่น
ผล Gram stain พบ 70 – 80 %
WBC มากขึ้น และมี Polymorphonuclear lukocyte เด่นชัด
ความดันของ CSF สูงขึ้นปานกลาง
ค่าโปรตีนใน CSF สูงขึ้น (ปกติ 15 – 45 mg/dl)
ค่ากลูโคสใน CSF ลดลง (ปกติ 60 – 80 mg/dl)
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ลักษณะน้ำไขสันหลังใสอาจมีสีเหลืองอ่อน ตรวจนับเซลล์ในน้ำไขสันหลังได้ประมาณ 25-500 เซลล์/มม3
การตรวจย้อมสีน้ำไขสันหลังเพื่อหาเชื้อจุลินทรีย์ อาจพบเชื้อแอซิด ฟาสท์ บาซิไล
การตรวจคอมพิวเตอร์สมอง (CT scan) เพื่อติดตามการรักษา
การทดสอบทูเบอร์คูลิน (tuberculin test) ให้ผลบวก
การเจาะหลัง (Lumbar puncture
การถ่ายภาพรังสีทรวงอกจะพบ primary tuberculosis ที่ปอด
การรักษา
การให้ยาปฏิชีวนะ (Antibiotic) ได้แก่ Cephalosporins, Rifampicin และ Vancomycin โดยให้อย่างน้อย 10 วัน
รักษาสมดุลของสารน้ำ และอิเล็กโทรไลด์ในร่างกาย
ประเมินอาการทางระบบประสาท
เฝ้าระวังภาวะชัก และเตรียมความพร้อมเพื่อให้ความช่วยเหลือผู้ป่วยเมื่อเกิดภาวะชัก
การพยาบาล
เสี่ยงต่อภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูง
1.Observe NS ทุก 15 นาที 4 ครั้ง ทุก 30 นาที 2 ครั้ง ทุก 1 ชั่วโมง if decrease >2 แจ้งแพทย์ทราบ
ตรวจวัดสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง keep BP
จัดท่านอนให้ศีรษะสูง 15-30 องศา ดูแล ศีรษะลำคอ และสะโพก ไม่พับงอมากกว่า 90 องศา เพื่อ ให้การไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงสมองได้สะดวก ห้ามจัด ท่านอนคว่ำหรือนอนศีรษะต่ำ
ดูแลให้ยาต้านการแข็งตัวของเลือดตาม แผนการรักษาของแพทย์
สังเกตอาการของภาวะความดันในกะโหลก ศีรษะสูง เช่น ปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียนพุ่ง ความดันโลหิต Systolic สูงขึ้นจากเดิม 20%
ความดันชีพจรกว้างขึ้น (Pulse pressure 50-60 mmHg) รูปแบบการหายใจปกติ ลักษณะ Cheyne Stroke, Hyperventilation เป็นต้น
ดูแลให้ยา Diamox (acetazolamide)