Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การติดเชื้อที่มาจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ - Coggle Diagram

- - - - รับประทานยาปฏิชีวนะ เพื่อทำลายเชื้อแบคทีเรีย lactobacillus ที่มีหน้าที่ฆ่าเชื้อราในช่องคลอด
      - การได้รับฮอร์โมนสเตียรอยด์ และได้รับยากดภูมิต้านทานของร่างกายลดลง
      - การรับประทานยาคุมกำเนิดชนิดที่มีฮอร์โมนมาก ทำให้ฮอร์โมนเอสโตรเจนเพิ่มขึ้นและกระตุ้นการเจริญเติบโตของเชื้อราได้
      - ภูมิต้านทานถูกกดจากโรคเอดส์ หรือได้รับเคมีบำบัด
      - มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง เพราะน้ำตาลทำให้เชื้อราเจริญเติบโตได้ดี
      - การรับประทานอาหารที่มีแป้งและน้ำตาลมากและการดื่มเหล้า ทำให้เชื้อราเจริญเติบโตได้ดี
      - การสวมใช่ชุดชั้นในที่เเน่นเกิน ทำให้เกิดการอับชื้น เชื้อราเจริญได้ง่าย
      - การทำความสะอาดช่องคลอดด้วยน้ำยาและบ่อยครั้ง ทำให้ทำลายเชื้อประจำถิ่น
      - การไม่เปลี่ยนแผ่นอนามัย ทำให้เกิดการอับชื้น
      - ขณะตั้งครรภ์ ฮอร์โมนเอสโตรเจนสูงขึ้น ทำให้ glycogen ในช่องคลอดสูงขึ้น และ T-cell ลดลง ทำให้เชื้อราเจริญเติบโตแลกเกิดการอักเสบของเยื่อบุช่องคลอดชนิด squamous
      - การเผาผลาญคาร์โบไฮเดรต ภาวะความเป็นกรด-ด่าง ในช่องคลอดเปลี่ยนไป ทำให้เชื้อราเจริญเติบโตได้ดี
    - - มีอาการคันในช่องคลอดและปากมดลูก มีผื่นแดง ข่องคลอดอักเสบ บวมแดงแต่ปากมดลูกปกติ
      - ตกขาวมีลักษณะ ขาวขุ่นเหมือนนมตกตะกอน (curd-liked discharge or cottage-cheese vaginal discharge)
      - มีอาการเจ็บขณะร่วมเพศ
      - ปัสสาวะลำบากและแสบขัดตอนสุด
    - - ต่อสตรีตั้งครรภ์
        
        คัน ระคายเคืองช่องคลอดมากขึ้น
      - ต่อทารก
        
        ติดเชื้อราในช่องคลอด
        
        มีเชื้อราในช่องปาก
    - - ยาภายนอกเฉพาะที่
        
        2% Miconazole cream 5 กรัม ทาช่องคลอด 7 วัน
        
        Miconazole 100 มิลลิกรัม 1 เม็ด เหน็บช่องคลอดก่อนนอนเป็นเวลา 7 วัน
        
        Clotrimazole 100 มิลลิกรัม 1 เม็ด เหน็บช่องคลอดก่อนนอนเป็นเวลา 6 วัน
        
        1% Clotrimazole cream 5 กรัม ทางช่องคลอด 6 วัน
      - ระยะตั้งครรภ์
        
        ทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศสืบพันธุ์ภายนอก ไม่สวนล้างช่องคลอด
        
        ชุดชั้นในควรเป็นผ้าฝ้าย และทำความสะอาด ตากแดดให้แห้งเสมอ
        
        ดูแลการให้ยาทาทีและยาเหน็บตามแผนการรักษา
      - ระยะคลอด
        
        สามารถให้คลอดทางช่องคลอดได้ตามปกติ
      - ระยะหลังคลอด
        
        สามารถเลี้ยงลูกด้วยนมมารดา
        
        ทารกอาจมีการติดเชื้อในปาก พบมีฝ้าขาวในช่องปาก
  - - - เชื้อโปรโตซัวชื่อ trichomonas vaginalis ซึ่งเป็นพยาธิที่ไม่ต้องการออกซิเจน
      - เจริญเติบโตได้ดีในสภาวะที่เป็นด่าง pH ประมาณ 5.8-7 อุณหภูมิ ประมาณ 37 องศา
      - ก่อให้เกิดการอักเสบเยื่อบุช่องคลอดชนิด squamous การติดต่อมีได้ 2 ทางคือ ทางเพศสัมพันธ์ และอวัยวะเพศสัมผัสเชื้อโดยตรง มีระยะฟักตัว 5-28 วัน
    - - พบโรคคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์อื่นร่วมด้วย เช่น หนองใน, ปากมดลูกอักเสบแบบมูกปนหนอง,หูดหงอนไก่,เชื้อราในช่องคลอด
      - ตกขาวมีสีขาวปนเทา หรือสีเหลืองเขียว ตกขาวเป็นฟอง มีกลิ่นเหม็น
      - มีอาการระคายเคืองที่ปากช่องคลอด ในช่องคลอด ปากช่องคลอดบวมแดง และอาจทําให้ปาก มดลูกอักเสบ มีจุดเลือดออกเป็นหย่อม ๆ
      - ปัสสาวะแสบขัดหรือบ่อย ปวดแสบปวดร้อนบริเวณต้นขาด้านใน
      - เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์
    - - ต่อสตีตั้งครรภ์
        
        ภาวะถุงน้ําคร่ำแตกก่อนกําหนด
        
        การเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด
      - ต่อทารก
        
        ทารกคลอดก่อนกําหนด
        
        ทารกแรกเกิดมีน้ําหนักตัวน้อย
    - - แนวทางการรักษา
        
        Metronidazole ห้ามใช้ในไตรมาสแรก เพราะอาจเป็น teratogen
        
        ใช้ Clotriamazole ในไตรมาสแรกประมาณ 100 มิลลิกรัม สอดเข้าช่องคลอดก่อนนอน 6 วัน
        
        หลังไตรมาสแรกใช้ metronidazole 2 กรัม
        
        รักษาสามีด้วย metronidazole หรือ tinidazole 2 กรัม
      - ระยะตั้งครรภ์
        
        ดูแลการให้ยาตามแผนการรักษา
        
        มีเพศสัมพันธ์โดยสวมถุงยางอนามัย
        
        รักษาความสะอาดอวัยวะเพศภายนอก
      - ระยะหลังคลอด
        
        ล้างมือทุกครั้งก่อนสัมผัสบุตร
        
        ดูแลความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
        
        ในช่วงที่มีอาการควรงดมีเพศสัมพันธ์
  - - - gardnerella vaginalis ทำให้ช่องคลอดอักเสบ ติดต่อทางการมีเพศสัมพันธ์
      - อาจเกิดจากการใช้สบู่หรือเจลอาบน้ำที่มีสารระคายเคือง การนั่งโถสุขภัณฑ์ การใช้ห่วงคุมกำเนิด
      - ขณะตั้งครรภ์มีการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนทำให้ความสมดุลกรด-ด่างเปลี่ยนแปลง ทำให้เกิดการติดเชื้อแบคทีเรียได้ง่ายมากขึ้น
    - - คัน ปวดแสบปวดร้อนปากช่องคลอด
      - ถ่ายปัสสาวะลำบาก แสบขัด
      - เจ็บขณะร่วมเพศ
      - ตกขาวสีขาว สีเทา สีแหลือง ข้นเหนียว มีกลิ่นเหม็นเน่าเหมือนคาวปลา
    - - ต่อสตรีตั้งครรภ์
        
        หากเชื้อแบคทีเรียเข้าสู่โพรงมดลูก ท่อนำไข่ ทำให้มีการติดเชื้อในมดลูก ปีกมดลูกอักเสบ อุ้งเชิงกรานอักเสบ
        
        เกิดการแท้งติดเชื้อ ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด เจ็บครรภ์คลอดกำหนด
        
        มารดาหลังคลอดอาจมีไข้ ปวดท้องมาก เยื่อบุมดลูกอักเสบ
      - ต่อทารก
        
        ทารกแรกเกิกน้ำหนักน้อย
        
        ทารกคลอดก่อนกำหนด
    - - แนวทางการรักษา
        
        ให้ยา metronidazole 250 มิลลิกรัม
        
        ให้ยา ampicillin 500 มิลลิกรัม
      - ระยะตั้งครรภ์
        
        สังเกตอาการผิดปกติ เช่น ปวดท้อง ท้องแข็งบ่อย มีเลือดออกทางช่องคลอด ให้รีบพบแพทย์ เนื่องจากอาจเป็นอาการคบอดก่อนกำหนด
        
        รับประทานยาให้ครบ เน้นย้ำให้มาตามนัด
        
        ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
        
        รักษาความสะอาดของอวัยวะสืบพันธ์ุภายนอก
      - ระยะหลังคลอด
        
        ล้างมือทุกครั้งก่อนสัมผัสบุตร
        
        หากมีอาการผิดปกติให้รีบพบแพทย์
        
        เน้นทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ให้สะอาดและแห้ง
- - - - Chancre เกิดแผล กลม นิ่ม ขอบนูนแข็ง ไม่เจ็บ
      - บริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกหรือในช่องคลอดและปากมดลูก ต่อมน้ำเหลืองบริเวณขาหนีบโตแต่กดไม่เจ็บ
    - - พบผื่นกระจายทั่วร่างกาย ฝ่ามือฝ่าเท้า เยื่อบุรวมทั้งอวัยวะสืบพันธุ์
      - มีอาการไข้ ต่อมน้ำเหนืองโต เจ็บคอ ผมร่วงเป็นหย่อมๆ ปวดศีรษะ น้ำหนักลด
    - - กระบวนการติดเชื้อยังดำเนินอยู่และสามารถแพร่กระจายเชื้อได้
      - อาจมีการกำเริบของโรคได้
    - - เชื้อเข้าไปทำลายระบบหัวใจและหลอดเลือด ทำให้เกิด aortic aneurysm และ aortic insufficiency
      - หากเชื้อเข้าสู่ระบบประสาทจะเกิดผิวหนังอักเสบ กระดูกผุ เยื่อบุสมองอักเสบ แบะเสียชีวิตได้
      - เกิดรอยโรคที่อวัยวะภายในและกระดูก gumma lesion
      - ตรวจพบรูม่านตาที่ค่อนข้างเล็กและหดเล็กลงได้เมื่อมองใกล้ แต่ไม่หดเล็กลงเมื่อถูกแสง เรียกว่า Argyll Robertson Pupil
  - - - ผิวหนังและเนื้อเยื่ออักเสบ
      - คลอดก่อนกำหนด
      - แท้งบุตร
    - - ทารกแรกเกิดติดเชื้อซิฟิลิส
      - ทารกคลอดก่อนกำหนด ตายคลอด
      - ทารกพิการแต่กำเนิด
- - - - มีบุตรยาก
      - มีอาการขณะตั้งครรภ์จะทำให้ถุงน้ำคร่ำอักเสบ และติดเชื้อถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
      - แท้งบุตร
      - เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
    - - ทารกที่ผิดปกติมีการติดเชื้อหนองในที่ปากมดลูก ข่องคลอด หรืออวัยวะสืบพันธ์ุภายนอก
      - เกิดตาอักเสบและอาจทำให้ตายอดได้
      - ทารกแรกเกิดกลืนหรือสำลักน้ำคร่ำที่มีหนองใน จะทำให้ช่องปากอักเสบ หูอักเสบ กระเพาะอาหารอักเสบ
- - - - เสี่ยงต่อการแท้ง
      - เจ็บครรภ์คลอดกำหนด
    - - ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
      - ทารกคลอดก่อนกำหนด
      - หากทารกมีการติดเชื้อในครรภ์จะเกิดความพิการแต่กำเนิดสูง ทารกเสียชีวิตได้
- - - - ตกเลือดหลังคลอด
      - มารดาหลังคลอดมีโอกาสเกิดมะเร็งปากมดลูก
    - - ทารกอาจติดเชื้อหูดหงอนไก่
      - เกิด laryngeal popillomatosis ทำให้เกิดการอุดกั้นของระบบทางเดินหายใจส่วนบน
      - เสียงเปลี่ยน แหบผิดปกติ
  - - - แนะนำการรับประทานยา ฉีดยา ตามแผนการรักษา
      - หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์หรือใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้ง
      - หลีกเลี่ยงการสัมผัสแผลและหนอง
      - ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ุ
    - - ยึดหลัก universal precaution เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
      - หลีกเลี่ยงการทำหัตถการทางช่องคลอด
      - ทารกแรกเกิดต้องได้รับยาป้ายตา 1% Tetracycline ointment หรือ ยาหยอดตา 1% Silver nitrate เพื่อป้องกันภาวะ opthalmia neonatarum
    - - ประเมินอาการติดเชื้อของทารก ได้แก่ ไข้ อ่อนเพลีย ดูดนมไม่ดี ตัวเหนือง ชัก หรือ มีแผล herpes ตามร่างกาย
      - ยึดหลัก universal precaution เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
- - - - มีไข้ เจ็บคอ
      - ต่อมน้ำเหลืองโต
      - ปวดเมื่อยตามตัว มีผื่นขึ้น
      - คลื่นไส้ อาเจียน ถ่ายเหลว
      - มีฝ้าขาวในช่องปาก
    - - หากพบเชื้อ HIV และ antibody ต่อเชื้อ HIV และสามารถแพร่เชื้อได้
    - - ร่างกายอุณหภูมิสูง > 37.8 องศาเป็นพักๆ
      - ท้องเดินเรื้อรังหรืออุจาระร่วง
      - น้ำหนักลดเกิน 10% ของน้ำหนักตัว
      - ต่อมน้ำเหลืองโต
      - เป็นงูสวัด
      - พบเชื้อราในปากและฝ้าขาว
    - - ไข้ ผอม ซีด
      - ต่อมน้ำเหลืองโตหลายแหล่ง
      - พบช่องปากเป็นฝ้าขาวจากเชื้อรา
      - แผลเริมเรื้อรัง ผิวหนังเป็นแผลพุพอง
      - เกิดวัณโรค
      - สมองอักเสบ ปอดอักเสบ
      - ติดเชื้อระบบทางเดินอาหาร เป็นมะเร็ง
      - ความจำไม่ดี หลงลืมง่าย ไม่มีสมาธิ
  - - - เมื่อติดเชื้อ HIV และมีปริมาณ CD4 ต่ำ มีโอกาสเกิดโรคแทรกซ้อนจากการติดเชื้อฉวยโอกาสได้ง่ายขึ้น
    - - มีโอกาสที่ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
      - ทารกคลอดก่อนกำหนด
      - ทารกแรกเกิดน้ำหนักตัวน้อย
      - ทารกมีขนาดเล็กกว่าอายุครรภ์
      - ทารกตายคลอด
  - - - ประเมินสุขภาพของสตรีตั้งครรภ์และทารกในครรภ์ รวมทั้งประเมินอาการของโรคเอดส์
      - ให้ความรู้เกี่ยวกับหลักมาตรฐานในการควบคุมและป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
      - คัดกรองสตรีตั้งครรภ์และสามีที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ ตรวจหาการติดเชื้อ HIV
      - ติดตามผลการตรวจห้องปฏิบัติการ เช่น ผลการตรวจ CD4 หาก < 200 copies/mL แสดงถึงความเสี่ยงต่อการติดเชื้อฉวยโอกาส และผลการตรวจปริมาณ viral load
      - ประเมินภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับยาต้านไวรัส
      - หลีกเลี่ยงปัจจัยที่ทำให้ร่างกายอ่อนแอ เช่น การอดนอน
    - - ดูแลโดยยึดหลัก universal precaution เพื่อป้องกันกระจายเชื้อ
      - ประเมินสัญญาณชีพ และเสียงหัวใจทารกอย่างใกล้ชิด และสังเกตความผิดปกติดต่างๆ
      - หากปริมาณ viral load มากกว่าหรือเท่ากับ 50 copies/mL แพทย์อาจพิจารณาเจาะถุงน้ำคร่ำเพื่อขักนำการคลอด
      - หลีกเลี่ยงการใช้สูติศาสตร์หัตถการที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ
      - ดูแลให้ผู้คลอดและทารกได้รับยาต้านไวรัสตามแผนการรักษา
      - ประเมินอาการเปลี่ยนแปลงและภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้แก่ ภาวะตกเลือดหลังคลอด ภาวะติดเชื้อ
    - - ดูแลโดยยึดหลัก universal precaution
      - หบีกเลี่ยงการให้นมบุตร เพราะเป็นการเพิ่มความเสี่ยงในการแพร่กระจายเชื้อไปสู่ทารก
      - แนะนำให้ใส่เสื้อชั้นในที่คับเพื่อยั้บยั้งการสร้างและหลั่งน้ำนม
      - แนะนำการวางแผนครอบครัว โดยใช้วิธีการคุมกำเนิด
        
        ห่วงอนามัยไม่เหมาะสำหรับรายที่ CD4 ต่ำ แล viral load ในเลือดสูง เพราะเสี่ยงต่อการอักเสบในอุ้งเชิงกราน
        
        ควรใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดที่มีระดับ ethinyl estradiol (EE) มากกว่าหรือเท่ากับ 30 ไมโครกรัม และใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย
        
        ไม่แนะนำให้ใช้ยาฆ่าอสุจิ เพราะจะทำให้เยื่อบุปากมดลูกและช่องคลอดเกิดการระคายเคือง
        
        แนะนำให้ทำหมันชายหรือหญิง