Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
แนวคิดและทฤษฎีการสูงอายุ, image, image, image, image, image, image, image,…
แนวคิดและทฤษฎีการสูงอายุ
ทฤษฎีการสูงอายุ และการประยุกต์ใช้ในการพยาบาล
ทฤษฎีทางจิตวิทยา (Psychological Theory)
ทฤษฎีบุคลิกภาพ (Personality Theory) ผู้สูงอายุจะมีความสุขหรือ ความทุกข์นั้นขึ้นอยู่กับภูมิหลังและการพัฒนาจิตใจของบุคคลนั้น
ทฤษฎีของอิริคสัน (Erikson's Epigenetic Theory)
ไว้วางใจแย้งกับความสงสัยน้ำใจผู้อื่น วัยทารก - อายุ 18 เดือน
ความเป็นตัวของตัวเองแย้งกับความละอายใจและไม่แน่ใจ อายุระหว่าง 18 เดือน - 3 ปี
ความคิดริเริ่มแย้งกับความรู้สึกผิด อายุระหว่าง 3 - 6 ปี
เอาการเอางานแย้งกับความมีปมด้อย อายุระหว่าง 6-12 ปี
การพบอัตลักษณะแห่งตนเองแย้งกับการไม่เข้าใจตนเอง อายุช่วง 12 - 20 ปี
ความสนิทเสน่หาร่วมมือร่วมใจแย้งกับความเปล่าเปลี่ยว อายุช่วง 20 - 40 ปี
ขั้นการบำรุงส่งเสริมแย้งกับความพะวงหลงเฉพาะตน อายุช่วง 40 - 50 ปี
ขั้นความมั่นคงทางใจแย้งกับความสิ้นหวัง อายุ 60 ปีขึ้นไป
ทฤษฎีของเพค (Peck’s Theory) แบ่งผู้สูงอายุเป็น 2 กลุ่ม คือ ผู้สูงอายุวัยต้น อายุ 56 - 75 ปี และผู้สูงอายุตอนปลาย อายุ 75 ปีขึ้นไป
Ego differentiation and work-role preoccupation เป็นความรู้สึกเกี่ยวกับงาน
Body transcendence and body preoccupation เป็นความรู้สึกที่ยอมรับว่าสภาพร่างกายของตนถดถอยลง
Ego transcendence and Ego preoccupation เป็นความรู้สึกที่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติ
ทฤษฎีทางสังคมวิทยา (Sociological Theory)
ทฤษฎีกิจกรรม ( Activity Theory )ผู้สูงอายุมีความต้องการที่จะเข้าร่วมกิจกรรม เพื่อความสุขและการมีชีวิตที่ดี เช่นเดียวกับวัยผู้ใหญ่
ทฤษฎีแยกตนเองหรือทฤษฎีการถอยห่าง (Disengagement Theory) ผู้สูงอายุเกี่ยวกับการถอยห่างออกจากสังคม ของ Elaine Cummings and Willam Henry
. ทฤษฎีความต่อเนื่อง (Continuity Theory) การดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุที่ประสบความสำเร็จนั้น ขึ้นอยู่กับบุคลิกภาพและแบบแผนชีวิตของแต่ละช่วงวัยที่ผ่านมา
ทฤษฎีบทบาท (Role Theory) กล่าวว่า เมื่อบุคคลเข้าสู่วัยสูงอายุจะปรับบทบาทและสภาพต่าง ๆ
ทฤษฎีทางชีววิทยา (Biological Theory)
ทฤษฎีด้านพันธุกรรม (Genetic Theory)
ทฤษฎีวิวัฒนาการ (Evolution theory) หรือ ทฤษฎีเซลล์ (CellTheory) อธิบายว่า ความสูงอายุมีการปรับตัวตามวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต
ทฤษฎีนาฬิกาชีวิต (Biological clock) หรือ ทฤษฎีการถูกกำหนด (Programming Aging Theory) (Watch spring theory)(general genetic theory) อธิบายว่าอายุขัยของคนถูกกำหนดไว้แล้วโดยรหัสทางพันธุกรรม (Gene) ถ้าบรรพบุรุษมีอายุยืน ลูกหลานก็มีอายุยืนยาวตามไปด้วย
ทฤษฎีการกลายพันธ์(Somatic Mutation Theory)
เกิดจากการได้รับรังสี รังสีทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของDNA
ทฤษฎีการสะสมความผิดพลาดของ Cell (Error Theory) หรือทฤษฎีโมเลกุล (Molecular Theory) อธิบายว่า ความแก่เกิดจากนิวเคลียสของ Cell มีการถ่ายทอด DNA ที่ผิดปกติไปจากเดิม ทำให้Cell ใหม่ที่ได้แตกต่างไปจากเดิม
ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับพันธุกรรมในเซลล์ (cellualar genetic theory) ยีนส์มีส่วนประกอบ คือ DNAs ถ้าโมเลกุล DNA ถูกทำลายไปจะทำให้สารประกอบต่างๆ อยู่ผิดตำแหน่ง ยีนจะมีความผิดปกติของเอ็นไซม์ที่สร้าง
ทฤษฎีอวัยวะ (Organ Theory)
ทฤษฎีความเสื่อมโทรม (Wear and Tear Theory) ทฤษฎีนี้เปรียบเทียบสิ่งมีชีวิตคล้ายกับเครื่องจักร เมื่อมีการใช้งานนานๆ ก็จะเกิดความผิดปกติขึ้น
ทฤษฎีระบบประสาท และต่อมไร้ท่อ (Neuroendocrine
Theory ) เมื่อเข้าสู่ วัยชรา การทำงานของระบบประสาทจะลดลง
ทฤษฎีภูมิคุ้มกัน (Immunological Theory) เมื่ออายุมากขึ้น การสร้างสารภูมิคุ้มกันจะลดลง
ทฤษฎีสรีรวิทยา (Physiological Theory)
ทฤษฎีความเครียดและการปรับตัว (Stress Adaptation
Theory)บุคคลเมื่อเผชิญกับความเครียดบ่อยๆ จะทำให้เข้าสู่วัยชราได้เร็วขึ้น
ทฤษฎีสะสมของเสีย (Waste Product Accumulation)อายุมากขึ้นของเสียจะถูกสะสม ทำให้ cell เสื่อมและตายเพิ่มขึ้น ที่เรียกว่า ไลโปฟัสซิน Lipofuscin หรือ รงควัตถุไขมัน fatty pigment รงควัตถุชรา age pigment
ทฤษฎีอนุมูลอิสระ (Free Radical Theory)
กระบวนการออกซิเดชั่น ของ O2 ที่ไม่สมบูรณ์ในกระบวนการเผาผลาญสารจำพวกโปรตีน, คาร์โบไฮเดรทและกรดไขมัน โดยเฉพาะกรดไขมันไม่อิ่มตัว ทำให้เกิดอนุมูลอิสระ (Free Radical substance) ซึ่งสามารถทำลายผนัง cell
ทฤษฎีการเชื่อมไขว้ (Cross link Theory on cross link of collagen T.) เมื่อชรา สาร Fibrous Protein จะเพิ่มขึ้น และจับตัวกันมากขึ้นทำให้ collagen Fiber หดตัวขาดความยืดหยุ่นและจับกันไม่เป็นระเบียบมีผลให้ cell ตาย และเสียหน้าที่
แนวคิดที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุ
แนวคิดธนาคารสมอง (Brain bank)
สมอง กำเนิดสืบเนื่องมาจากพระราชเสาวนีย์ในสมเด็จพระนางเจ้าระบรมราชินีนาถ เมื่อวันที่ 11 สิงหาคม 2543 เห็นควรนำผู้ที่เกษียณอายุแล้ว แต่ยังมีความรู้ ความสามารถมาช่วยงานเพื่อประโยชน์ส่วนรวมของประเทศ
แนวคิดพฤฒพลัง (ACTIVE AGEING)
การสูงวัยอย่างมีพลัง ซึ่งได้แก่การเป็นผู้สูงอายุที่ประกอบด้วยกระบวนการที่เหมาะสมนำไปสู่สุขภาพ การมีส่วนร่วม และหลักประกันในอันที่จะเสริมสร้างคุณภาพชีวิตเมื่อสูงวัย
แนวคิดผู้สูงอายุยังประโยชน์ (Productive Ageing)
ผู้สูงอายุที่กระทำกิจกรรมใดๆ ที่ก่อให้เกิดสินค้าหรือการ บริการ
แนวคิดการประสบความสำเร็จในวัยสูงอายุ (Successful Ageing)
การหลีกเลี่ยงจากโรคและความพิการ
คงสภาพความสามารถของร่างกายและสติปัญญาให้ยาวนาน
ทำงานอย่างต่อเนื่องและกระตือรือร้น
แนวคิดผู้สูงอายุสุขภาพดี (Healthy Ageing)
ผู้สูงอายุสามารถใช้ร่างกายด้านสรีรวิทยา จิตใจ สังคม ซึ่งเปลี่ยนแปลงไปตามกระบวนการชราที่เกิดขึ้น ให้ทำงานได้อย่างเหมาะสม
นางสาวสิรินทรา ปะระทัง 621201167