Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Diseases of Urinary system - Coggle Diagram

- - - - Agenesis
      - Hypoplasia
      - -Supernumerary kidney
  - - - Ectopia
      - Malrotation
      - Fusion of kidneys
  - - - เกิดจากทารกในครรภ์อยู่ในภาวะขาด น้ำคร่ำทำให้ร่างกายถูกกด การแบ่งตัว ของเซลล์ผิดปกติ
      - ผิดปกติ เป็นสาเหตุการเสียชีวิต แต่กำเนิดของทารก
      - แขนขาที่ผิดปกตบ่อยคือ รูปร่างผิดปกติโก่ง บิด ข้อเคลื่อน clubfoot
      - Potter's facies หูติดต่าง ผิวหนังย่น จมูก งุ้ม คางเล็ก มีสันนูนเด่นที่หัวคทั้งสองข้าง
      - Hypoplasia
        
        -ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติมากกว่า ร้อยละ 50
        
        จำนวน renal lobule และ calyx ลดลง ด้วย แต่เนื้อไต ไม่มีความผิดปกติ
        
        Supernumerary kidney
        
        ภาวะที่มีจำนวนไตมากกว่าสองส่วนใหญ่จะ เป็นสามไต
        
        ไตชั้นที่เกินจะแยกออกจากไตปกติหรือเป็น ภาวะ "ไตแฝด"
        
        ที่ไตสองส่วนอยู่ตดิแน่นเป็นไต เดียว
        ความผิดปกติในตำแหน่ง รูปร่าง และ Orientation
        
        เมื่อทารกสร้างเซลล์ไตขึ้นมาใหม่จะอยู่ในอุ้งเชิง กราน
        
        ต่อมามีการขยับตำแหน่ง เข้าไปในช่องท้อง
        
        ขณะเดียวกันมีการหมุนตัวของไต ให้อยู่ใน ตำแหน่งผิดปกติ
        
        Ectopia
        
        ภาวะที่ไตอยู่ในตำแหน่งที่ผิดปกติ
        เช่น อยู่ในอุ้งเชิงกราน
        
        อาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
        ความผิดปกติในตา แหน่ง รูปร่าง และ Orientation
        
        Malrotation
        
        ภาวะที่ไตมีrenal pelvis และureter อยู่ทาง ด้านหน้า
        ความผิดปกติในตา แหน่ง รูปร่าง
        และ Orientationความผิดปกติในตำแหน่ง รูปร่าง และ Orientation
        
        Fusion of kidneys หรือ Horseshoe kidney
        
        การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้งสองข้าง
- - - - 2.1 Medullary sponge kidney
      - 2.2 Uremic Medullary cystic disease
      - Simple cyst
        
        Polycystic kidney disease
        
        แบ่งเป็ น 2 ชนิด
        
        1.1 Adult type
        
        1.2 Infantile type
- - - - 2.1 Medullary sponge kidney
      - 2.2 Uremic Medullary cystic disease
      - Medullary sponge kidney
        
        มีการขยายใหญ่เป็ นถุงของ collecting tubule ของ medulla
        
        พบในผู้ใหญ่
        
        ไตยังทำงานปกติ
        
        Uremic Medullary cystic disease
        
        เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ มักมีอาการ ตั้งแต่เด็ก
        
        พบcyst อยู่ในบริเวณ Medulla
        
        ที่สำคัญคือมี cortical tubular atrophy และ interstitial fibrosis ร่วมด้วย
        
        ซึ่งเป็นสาเหตุของ ภาวะไตวายในระยะต่อมา
        
        Simple cyst
        
        อาจพบ cyst เดียวหรือหลายอัน ขนาดอาจจะ เล็กหรือใหญ่
        
        -มักพบอยู่ในบริเวณ cortex เกิด dilatation ของ tubule อาจทำให้มีเลือดออก หรือ calcification ในภายหลัง
- - - - พบได้บ่อยคือ โรคไตจากเบาหวาน(Diabetic nephropathy)
      - หรือจากการรักษาเบาหวาน เช่น การใช้ยา กลุ่มซัลโฟนิลยูเรีย (sulfonylurea)
      - ทำให้เกิดภาวะโซเดียม ในเลือดต่ำจึงเกิดภาวะขาด ADH ตามมา
      - จากภาวะที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยเบาหวาน
      - เช่น การติด เชื้อในระบบทางเดนิปัสสาวะ ความดันโลหติสูง การติด เชื้อในกระแสเลือด
      - กลไกการเกิด
        
        1) การกรองเพิ่มขึ้น (hyperfiltration)
        
        เนื่องจากกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดน้ำ เลือดเข้าโกลเมอรูลัส มีระดับน้ำตาลภายในเซลล์ ลดลง
        
        ทำให้ขาดพลังงานในการหดตัว เกิดการ ขยายตัวของหลอดเลือด เลือดจึงไหลเวียนไปกรอง ที่ไตเพิ่มขึ้น
        
        2) การเปลี่ยนแปลงกลไกการท างานของ Renin
        
        ปกติ juxtaglomerular cell มีหน้าที่สร้าง Prorenin และเปลี่ยนเป็นเรนิน
        
        สำหรับผู้ป่วยโรคไตจากเบาหวานจะพบ prorenin เพิ่มขึ้น และการหลั่งเรนินเข้าสู่กระแสเลือดลดลง
        
        ทำให้เกิดภาวะ hyperkalemia ภาวะกรดเกิน เนื่องจากพยาธิสภาพที่หลอดฝอยไต (renal tubular acidosis) และภาวะน ้าเกินตามมา
- - - - Nephrotoxic type : ได้รับสารพิษ
      - Ischemic type : shock
      - Acute tubular necrosis (ATN) มี3 ระยะ
        
        ระยะที่ 1 Oliguric phase
        
        -เกิดในช่วงแรก เมื่อมีการตายของ renal tubule
        
        ทำให้ renal cell หลุดมาอุดตันทางเดิน ปัสสาวะ
        
        ปัสสาวะจึงออกน้อย และมีอาการบวมร่วมด้วย
        
        ระยะที่ 2 Diuretic phase
        
        เกิดในช่วงกลาง
        
        เมื่อเวลาผ่านไป tubular cell ที่ตายมี การสลายไปและมีการสร้าง cell ใหม่
        
        cell ใหม่ที่สร้างไม่สามารถดูดกลับน้ำได้เต็มที่ ปัสสาวะจึงออกมาก
        
        ระยะที่ 3 Recovery phase
        
        เกิดในช่วงหลัง
        
        เมื่อนานเข้า tubular cell สามารถดูดน้ำกลับได้ปกติ ปัสสาวะจึงมีปริมาณ ปกติ
  - - - กรวยไตอักเสบ( Pyelonephritis)
      - อาจเกิดเพียงข้างเดียว หรือ เกิดพร้อมกันทั้งสองข้าง แบ่งเป็น
      - • Acute Pyelonephritis
        
        เกิดทันที และรุนแรง แต่เมื่อได้รับการรักษา จะหายได้ภายใน 2-3 สัปดาห์
        
        มีอาการไตบวมโตมีเลือดคั่งมากขึ้น พบจุด หนองกระจายเป็นทางจากผิว ลึกลงไปในส่วน cortex,medulla และ renal pelvis
        Acute Pyelonephritis
        
        รายที่รีนแรง เช่น ผู้ป่วยโรคเบาหวาน หรือใน รายที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะร่วมด้วย อาจมีการตายของ renal papilla เรียกว่า Renal papillary necrosis
        
        Chronic Pyelonephritis
        
        • เป็นการอักเสบไม่รุนแรงแต่เป็นๆหายๆ
        
        • ไตจะมีขนาดเล็กลง ผิวขรุขระ เนื่องจากรอยแผลเป็น (scar) รูป “U”
        
        เกิดจากการทำลายของเนื้อไตแล้ว แทนที่ด้วย fibrosis ร่วมกับ deformity ของ calyx ที่อยู่ ใกล้เคียง
        
        • มักเกิดจากการควบคุมสาเหตุของโรคไม่ได้ เช่น นิ่วในไตเรื้อรัง หรือ ต่อมลูกหมากโต
- - - - • Nephrocalcinosis เป็นสาเหตุหนึ่งของ การเกิดนิ่วในไต
      - • สาเหตุเกิดจาก Hypercalcemia
      - กลไกการเกิด
        
        การมีระดับแคลเซียมในเลือดสูง
        
        เมื่อเลือดกรองที่ไต แคลเซียมส่วนหนึ่งจะถูกดึงไว้ใน กระดูกเพื่อใช้ในยามจำเป็น ส่วนที่เหลือใช้จะถูกขับ ออกทางปัสสาวะ
        
        เมื่อเลือดมีแคลเซียมสูง ร่างกายขับแคลเซียมออกไม่ หมด เกิดการตกตะกอนของแคลเซียมในเนื้อไต
      - Urinary tract obstruction
        
        ภาวะที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
        
        สาเหตุ
        
        ความพิการแต่กำเนิด
        
        การอุดกั้นจากรอยโรคที่เกิดขึ้นภายหลัง ได้แก่ นิ่ว เนื้องอก การอักเสบ ก้อน renal papillae ที่ ตายหรือก้อนเลือด การตั้งครรภ์
        
        ความผิดปกติของระบบประสาทที่ควบคุมการทำงานของกระเพาะปัสสาวะ
        
        ผลจาก Urinary tract obstruction
        
        ทำให้ทางเดนิปัสสาวะส่วนที่อยู่เหนือตำแหน่ง ที่มีการอุดตันขึ้นไปขยายตัว (dilatation)
        
        มีโอกาสเกิดนิ่วและการติดเชื้อเพิ่มขึ้น และ ทำลายเนื้อไตอย่างถาวร
        
        Hydronephrosis
        
        • ภาวะที่มี dilatation ของ renal pelvis และ Calyx ร่วมกับมี Progressive atrophy ของเนื้อไต
        
        • สาเหตุจากการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
        
        • อาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
  - - - -การอุดกั้น
      - -เนื้องอก
      - -vesicoureteral reflux
    - - -นิ่วที่หลุดมาจากส่วนของไต
      - -หลอดไตตีบ(stricture) อาจเป็นมาแต่กำเนิดหรือ เป็นผลจากการอักเสบ
      - -เนื้องอกของ Ureter
      - -เนื้องอกของอวัยวะใกล้เคียง เช่น ปากมดลูกและมดลูก
      - • การอุดกั้นเหล่านี้ทำให้ปัสสาวะที่สร้างแล้วขับถ่ายออกจากร่างกายไม่ได้หรือได้น้อย
      - ทำให้เกิดHydronephrosis ของไตข้างนั้น
      - • แต่ถ้าการอุดกั้นเกิดในส่วนล่างของหลอดไต อาจเกิดการ โป่ งพองของ Ureter (Hydroureter)
    - - เป็นความผิดปกติที่เกิดจากมีการไหลย้อนกลับ ของน้ำปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะเข้าไปใน หลอดไตและ renal pelvis
      - พบมากในเด็ก อาจทำให้มีการติดเชื้อและเป็น
        สาเหตุหนึ่งของ pyelonephritis
      - สาเหตุของ Vesicoureteral reflux
        
        • การทำศัลยกรรมทางการแพทย์
        
        • การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
        
        • การบาดเจ็บจากภายนอก
        
        • พันธุกรรม
        
        • มีความผิดปกติของ sphincter
        
        • มีการอุดกั้นทางเดินปัสสาวะส่วนที่ออกจาก กระเพาะปัสสาวะ