Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

9.2การติดเชื้อที่มาจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ - Coggle Diagram

- - - - การรับประทานยาปฏิชีวนะเพื่อการรักษาบางชนิดอย่างต่อเนื่อง ทําให้มีการทําลายเชื้อแบคทีเรีย lactobacillus ที่มีหน้าที่ฆ่าเชื้อราในช่องคลอด ทําให้มีโอกาสทําให้เชื้อราในช่องคลอดเจริญเติบโต
      - การได้รับฮอร์โมนสเตียรอยด์ และได้รับยากดภูมิต้านทานทําให้ภูมิต้านทานของร่างกายลดลง
      - การรับประทานยาคุมกําเนิดชนิดที่มีปริมาณฮอร์โมนมาก
      - ภูมิต้านทานของร่างกายถูกกดจากการเป็นโรคเอดส์ หรือการได้รับเคมีบําบัด
      - การควบคุมภาวะเบาหวานไม่ดี มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง น้ำตาลเป็นอาหารที่ดีของเชื้อรา
      - การรับประทานอาหารที่มีแป้งและน้ำตาลมาก
      - การสวมใส่ชุดชั้นในที่แน่นเกินไป ทําให้เกิดความอับชื้น เชื้อราเจริญได้ง่าย
      - การใช้น้ํายาล้างทําความสะอาดช่องคลอด และปากช่องคลอดบ่อยๆ
      - การใส่แผ่นอนามัยโดยไม่เปลี่ยนระหว่างวัน หรือไม่สะอาด
      - ความเครียด การพักผ่อนที่ไม่เพียงพอ
      - การตั้งครรภ์พบว่าขณะตั้งครรภ์ ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนสูงขึ้น ทําให้ระดับ glycogen ในช่องคลอดสูงขึ้นตาม
      - ขบวนการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรตขณะตั้งครรภ์ ภาวะความเป็นกรด-ด่าง ในช่องคลอดที่เปลี่ยนไป ทําให้เชื้อราเจริญเติบโตได้ดี
    - - มีอาการคันและระคายเคืองมากในช่องคลอดและปากช่องคลอด ปากช่องคลอดเป็นผื่นแดง
      - อาจมีอาการเจ็บขณะร่วมเพศ
      - ประมาณร้อยละ 20 ของผู้ติดเชื้อราจะไม่มีอาการ
      - มีอาการปัสสาวะลําบาก และแสบขัดตอนสุด
    - - ผลกระทบต่อสตรีตั้งครรภ์
        
        ทําให้อาการของการติดเชื้อราในช่องคลอดเป็นมากขึ้นเป็น 2 เท่า
        
        มีความระคายเคือง คันช่องคลอด
      - ผลกระทบต่อทารก
        
        จะเป็นเชื้อราในช่องปาก
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์ เข้าใจสาเหตุของการติดเชื้อ
        
        แนะนําการใช้ยาทา และยาเหน็บช่องคลอดตามแพทย์สั่ง
        
        การทําความสะอาดบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก และการทําความสะอาดชุดชั้นในต้องซักให้สะอาดและตากแดดให้แห้งเสมอ
        
        หากอาการติดเชื้อเป็นซ้ําๆ หรือสามีมีอาการแสดง ควรพาสามีให้มารักษาพร้อมกัน
      - ระยะคลอด
        
        สามารถให้คลอดทางช่องคลอดได้ตามปกติ
      - ระยะหลังคลอด
        
        สามารถเลี้ยงดูบุตรด้วยนมมารดาได้ โดยต้องล้างมือทุกครั้งก่อนสัมผัสบุตร
        
        ทารกแรกเกิดอาจมีการติดเชื้อในช่องปาก ซึ่งจะพบมีฝ้าขาวในช่องปาก ให้ปรึกษากุมารแพทย์เพื่อการดูแลทารกต่อไป
        
        เน้นการดูแลความสะอาดของอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกให้สะอาดและแห้งเสมอ
        
        ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน และโปรเจสเทอโรนลดลง อาการของการติดเชื้อราในช่องคลอดจะดีขึ้น
  - - - ผู้ติดเชื้อร้อยละ 10 ไม่แสดงอาการ ผู้ติดเชื้อร้อยละ 50 มักจะพบโรคคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์อื่นร่วมด้วยเช่น หนองใน
      - ลักษณะของตกขาวมีสีขาวปนเทา หรือสีเหลืองเขียว ตกขาวเป็นฟอง มีกลิ่นเหม็น
      - มีอาการระคายเคืองที่ปากช่องคลอด ในช่องคลอด ปากช่องคลอดบวมแดง
      - อาจมีอาการปัสสาวะแสบขัดหรือบ่อย ป
      - เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์
    - - ผลกระทบต่อสตรีตั้งครรภ์
        
        การติดเชื้อพยาธิในช่องคลอ
        
        มีความสัมพันธ์กับภาวะถุงน้ําคร่ําแตกก่อนกําหนด
        
        การเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด
      - ผลกระทบต่อทารกในครรภ์
        
        ทารกคลอดก่อนกําหนด
        
        ทารกแรกเกิดมีน้ําหนักตัวน้อย
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        แนะนําให้สามีมารับการรักษาพร้อมกัน
        
        แนะนําการมีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัยโดยการสวมถุงยางอนามัย
        
        แนะนําการเหน็บยา หรือการรับประทานยาตามแผนการรักษา
        
        แนะนําการรักษาความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกให้แห้งสะอาดเสมอ
        
        ให้คําแนะนําและการดูแลเหมือนสตรีตั้งครรภ์ทั่วไป
      - ระยะคลอด
        
        ให้การพยาบาลผู้คลอดในระยะคลอด โดยให้คลอดทางช่อคลอดได้ตามปกติ
      - ระยะหลังคลอด
        
        แนะนําให้เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาได้ โดยล้างมือทุกครั้งก่อนสัมผัสบุตร
        
        หากอาการยังไม่ดีขึ้น ให้พบแพทย์และดูแลความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกเสมอ
        
        ให้การพยาบาลเหมือนมารดาหลังคลอดทั่วไป
        
        การติดเชื้อพยาธิในช่องคลอด ต้องได้รับการรักษาทั้งสามีและภรรยาให้หาย ในช่วงที่มีอาการ อาจต้องงดการมีเพศสัมพันธ์
  - - - ถ่ายปัสสาวะลําบาก แสบขัด
      - เจ็บขณะร่วมเพศ
      - มีอาการคัน ปวดแสบปวดร้อนปากช่องคลอด ในช่องคลอด
      - ตกขาวสีขาว สีเทา หรือสีเหลือง ข้นเหนียว มีกลิ่นเหม็นเน่าเหมือนคาวปลา
    - - ผลกระทบต่อสตรีตั้งครรภ์
        
        อาจทําให้เกิดการแท้งติดเชื้อ ถุงน้ำคร่ํำแตกก่อนกําหนดและเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด
        
        มารดาหลังคลอดอาจมีไข้ ปวดท้องมากและมีอาการแสดงของเยื่อบุมดลูกอักเสบ
        
        ถ้าไม่ได้รักษา อาจทําให้มีการติดเชื้อราได้ง่ายขึ้น
      - ผลกระทบต่อทารก
        
        ทารกแรกเกิดน้ําหนักตัวน้อย
        
        ทารกคลอดก่อนกําหนด
        
        อาจตรวจพบว่ามีเชื้อแบคทีเรียในหลอดลมทําให้มีภาวะหายใจลําบาก มีแบคทีเรียในเลือด
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        แนะนําให้พาสามีไปตรวจและรักษาโรคพร้อมกัน
        
        แนะนําการใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
        
        รักษาความสะอาดของอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกไม่ให้อับชื้นโดยใช้น้ำธรรมดา
        
        หากมีอาการผิดปกติ เช่น ปวดท้อง ท้องแข็งบ่อย มีเลือดออกทางช่องคลอด ให้รีบไปพบแพทย์ทันที
        
        รับประทานยาตามแพทย์สั่งให้ครบ และเน้นย้ําให้เห็นความสําคัญของการมาตรวจตามนัด
      - ระยะหลังคลอด
        
        2.สามารถเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาได้ โดยเน้นเรื่องการล้างมือทุกครั้งก่อนสัมผัสบุตร
        
        เน้นการทําความสะอาดของอวัยวะสืบพันธุ์ให้สะอาดและแห้งเสมอ
        
        ให้การดูแลเหมือนมารดาหลังคลอดทั่วไป
        
        หากมีอาการผิดปกติให้รีบมาพบแพทย์ทันที
- - - - ทําให้ผิวหนังและเนื้อเยื่ออักเสบ คลอดก่อนกําหนด และแท้งบุตร
    - - ทารกคลอดก่อนกําหนด ตายคลอด ทารกแรกเกิดติดเชื้อซิฟิลิส
      - ทารกพิการแต่กําเนิดโดยอาจพบความพิการของตับม้ามโต ทารกตัวบวมน้ำ ตัวเหลือง
- - - - ไม่มีอาการ มีบุตรยาก กรณีที่มีอาการขณะตั้งครรภ์จะทําให้ถุงน้ำคร่ำอักเสบและติดเชื้อ ถุงน้้ำคร่ำแตกก่อนกําหนด แท้งบุตร และการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด
    - - ทารกแรกเกิดที่คลอดปกติผ่านทางช่องคลอดมีการติดเชื้อหนองในที่ปากมดลูกโดยเฉพาะบริเวณเยื่อเมือกที่ตาของทารก ทําให้เกิดตาอักเสบ
      - หากทารกแรกเกิดกลืนหรือสําลักน้ำคร่ำที่มีเชื้อหนองในเข้าไปจะทําให้ช่องปากอักเสบ หูอักเสบ กระเพาะอาหารอักเสบได้
- - - - การติดเชื้อครั้งแรกขณะตั้งครรภ์จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการแท้ง
      - การเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด
    - - คลอดก่อนกําหนด
      - ทารกมีการติดเชื้อในขณะตั้งครรภ์ จะทําให้เกิดความพิการแต่กําเนิดสูง ส่งผลให้ทารกเสียชีวิตได้
      - มีการเจริญเติบโตช้าในครรภ์
      - หากให้คลอดทางช่องคลอดทารกอาจติดเชื้อขณะคลอดได้
  - - - กรณีที่พบรอยโรคขณะคลอดไม่ว่าจะเป็นการติดเชื้อครั้งแรก หรือติดเชื้อซ้ํา ให้คลอดโดยการผ่าตัดคลอด และเฝ้าระวังทารกเพื่อดูอาการของการติดเชื้อเริม
      - กรณีที่เคยติดเชื้อเริมมาก่อน แต่ขณะคลอดตรวจไม่พบรอยโรคหรือไม่มีอาการของการติดเชื้อ ให้คลอดทางช่องคลอด และเฝ้าระวังทารก เพื่อดูอาการของการติดเชื้อเริม
- - - - หากเกิดรอยโรคใหญ่อาจขัดขวางช่องทางคลอดทําให้เกิดการตกเลือดหลังคลอด
      - มารดาหลังคลอดมีโอกาสเกิดมะเร็งปากมดลูกได้
    - - ทารกอาจติดเชื้อหูดหงอนไก่ระหว่างตั้งครรภ์และขณะคลอด
      - บางรายอาจเกิด laryngeal papillomatosis ทําให้เกิดการอุดกั้นของระบบทางเดินหายใจส่วนบน
  - - - แนะนําการปฏิบัติตัวของสตรีตั้งครรภ์และสามี
        
        หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ หรือใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งจนกว่าจะรักษาจนหายขาด
        
        หลีกเลี่ยงการสัมผัสแผลและหนอง
        
        รับประทานยา ฉีดยา หรือทายาตามแผนการรักษา
        
        กรณีมีแผลที่อวัยวะสืบพันธุ์แนะนําให้ทําความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ทุกครั้งหลังการขับถ่ายและอาบน้ำ
      - แนะนําให้นําสามีมารับการตรวจเพื่อวินิจฉัยโรค
      - คัดกรองและประเมินภาวะสุขภาพของสตรีตั้งครรภ์
      - ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
    - - หลีกเลี่ยงการทําหัตถการทางช่องคลอด
      - ดูแลให้ผู้คลอดและทารกได้รับยาตามแผนการรักษาเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
      - ดูแลผู้คลอดโดยยึดหลัก universal precaution เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
      - หากไม่สามารถคลอดทางช่องคลอดได้ เตรียมผู้คลอดให้พร้อมสําหรับการผ่าตัดนําทารกออกทางหน้าท้องทั้งทางร่างกาย จิตใจ และกฎหมาย
    - - แนะนํามารดาหลังคลอดเกี่ยวกับการดูแลรักษาความสะอาดร่างกาย
      - ประเมินอาการติดเชื้อของทารกแรกเกิด ได้แก่ มีไข้ อ่อนเพลีย ดูดนมไม่ดี
      - ให้การพยาบาลมารดาหลังคลอดโดยยึดหลัก universal precaution
      - แนะนําการเลี้ยงบุตร โดยล้างมือให้สะอาดก่อนจับทารกทุกครั้ง
      - ดูแลให้มารดาหลังคลอดและทารกได้รับยาป้องกันการติดเชื้อตามแผนการรักษา
- - - - จะเริ่มมีไข้ เจ็บคอ ปวดเมื่อยตามตัว มีผื่นขึ้น ต่อมน้ําเหลืองโต บางรายอาจมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ถ่ายเหลว หรือมีฝ้าขาวในช่องปาก
    - - ระยะนี้ร่างกายจะแข็งแรงเป็นปกติเหมือนคนทั่วไป แต่หากตรวจเลือดจะพบเชื้อ HIV และ antibody ต่อเชื้อHIV และสามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้
    - - มีอุณหภูมิร่างกายสูงมากกว่า 37.80C เป็นพักๆ หรือติดต่อกันทุกวัน ท้องเดินเรื้อรังหรืออุจจาระร่วงเรื้อรัง น้ําหนักลดเกิน 10% ของน้ำหนักตัว ต่อมน้ําเหลืองโตมากกว่า 1 แห่ง เป็นงูสวัด และพบเชื้อราในปากหรือฝ้าขาว ในช่องปาก
    - - ไข้ ผอม ต่อมน้ําเหลืองโตหลายแห่ง ซีด อาจพบลิ้นหรือช่องปากเป็นฝ้าขาวจากเชื้อรา แผลเริมเรื้อรัง ผิวหนังเป็นแผลพุพอง ระยะนี้ระบบภูมิคุ้มกันจะเสื่อมเต็มที่ ทําให้เชื้อโรคฉวยโอกาสเข้ามาในร่างกาย ทําให้เกิดวัณโรคปอด ปอดอักเสบ สมองอักเสบ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ติดเชื้อระบบทางเดินอาหาร เป็นมะเร็ง
  - - - สตรีตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อ HIV และมีปริมาณ CD4 ต่ํา มีโอกาสเกิดโรคแทรกซ้อนจากการติดเชื้อฉวยโอกาสได้ง่ายขึ้น
    - - มีโอกาสที่ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ ทารกคลอดก่อนกําหนด ทารกแรกเกิดน้ําหนักตัวน้อย ทารกมีขนาดเล็กกว่าอายุครรภ์ และทารกตายคลอด
  - - - ประเมินภาวะแทรกซ้อนจากการได้รัยยาต้านไวรัส
      - ประเมินระดับความวิตกกังวล ความกลัวของสตรีตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อ HIV
      - ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น ผลการตรวจ CD4 หากน้อยกว่า 200 copies/mL แสดงถึงความเสี่ยงต่อการติดเชื้อฉวยโอกาสสูง
      - ให้การพยาบาลด้วยท่าทีที่ปราศจากความรังเกียจ ให้กําลังใจ และช่วยเหลือให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวสามารถเผชิญปัญหาและสามารถปรับตัวได้อย่างเหมาะสม
      - แนะนําให้มาฝากครรภ์ตามนัดทุกครั้ง เพื่อประเมินสุขภาพของสตรีตั้งครรภ์และทารกในครรภ์ รวมทั้งประเมินอาการของโรคเอดส์
      - คัดกรองสตรีตั้งครรภ์และสามีที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ
    - - ดูแลผู้คลอดโดยยึดหลัก universal precaution
      - หากปริมาณ viral load ≤ 50 copies/mL แพทย์อาจพิจารณาเจาะถุงน้ำคร่ำเพื่อชักนําการคลอด ก่อนเจาะ ขณะเจาะ และหลังเจาะถุงน้ำคร่ำ
      - ทําคลอดด้วยวิธีที่ทําให้เกิดการบาดเจ็บต่อผู้คลอดกและทารกน้อยที่สุด
      - ดูแลให้ผู้คลอดและทารกได้รับยาต้านไวรัสตามแผนการรักษ
      - เตรียมอุปกรณ์และเครื่องมือที่ใช้ในการช่วยเหลือทารกแรกเกิด และรายงานกุมารแพทย์เพื่อเตรียมช่วยเหลือทารกที่มีภาวะแทรกซ้อน
      - ประเมินอาการเปลี่ยนแปลงและภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ
    - - ให้คําแนะนําแก่มารดาหลังคลอดเพื่อป้งอกันการแพร่กระจายเชื้อ
      - 1.ดูแลมารดาหลังคลอดโดยยึดหลัก universal precaution