Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การวางแผนครอบครัว - Coggle Diagram

- - - - ยาเม็ดคุมกำเนิด
        
        ฮอร์โมนรวม
        ประกอบด้วย Progesterone Estrogen
        
        ฮอร์โมนเดียว
        Progesterone อย่างเดียว ขนาดเท่ากันทุกเม็ด
        
        ได้แก่ Exluton
        
        ใช้ในรายที่มีข้อห้ามของ estrogen
        
        มารดาหลังคลอด เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
        
        ยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน
        
        ใช้ป้องกันการตั้งครรภ์
        
        รายที่ไม่ได้คุมกำเนิดมาก่อน
        
        ถูกข่มขืน
        
        ผิดพลาดในการใช้วิธีคุมกำเนิดอื่นๆ
        
        รับประทานยาเม็ดแรกภายใน 72 ชั่วโมงภายหลังร่วมเพศ
        
        เม็ดที่ 2 ห่างจากเม็ดแรก 12 ชั่วโมง
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        Estrogen
        
        *ยับยั้งการตกไข่โดยกดการทำงานของ FSH
        *เพิ่มการบีบตัวของมดลูก ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกมีการเปลี่ยนแปลงไม่เหมาะกับการฝังตัวของไข่ที่ผสมแล้ว
        
        *เพิ่มการบีบตัวของท่อนำไข่ ทำให้การเดินทางของไข่ผ่านท่อนำไข่ไปอย่างรวดเร็ว ทำให้ไข่ที่ปฏิสนธิแล้วมาถึงโพรงมดลูกในเวลาที่ไม่เหมาะสม
        *ทำให้เกิดการย่อยสลายของ corpus luteum เร็วกว่าปกติ
        
        Progestin
        
        ยับยั้งการตกไข่โดยกดการทำงานของ LH
        
        ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกมีการเปลี่ยนแปลงไม่เหมาะกับการฝังตัวของไข่ที่ผสมแล้ว โดยทำให้ต่อมและเนื้อเยื่อรอบๆบวมและฝ่อ
      - ยาฉีดคุมกำเนิด
        
        ฮอร์โมนเดียว
        
        DMPA ออกฤทธิ์นาน 3 เดือน
        
        NET-EN ออกฤทธิ์นาน 2 เดือน
        
        ฮอร์โมนรวม ฉีดทุก 4 สัปดาห์
        
        cyclofem
      - ยาฝังคุมกำเนิด
        
        Implanon NXT ชนิด 1 หลอด
        
        Etonogestrel 68 มิลลิกรัม
        
        คุมกำเนิดได้ 3 ปี
    - - . การงดร่วมเพศ
      - การนับระยะปลอดภัย
        
        การนับระยะปลอดภัยจากปฏิทิน
        
        คำนวณหาระยะปลอดภัย
        
        วันแรกของระยะไม่ปลอดภัย = รอบประจำเดือนที่สั้นที่สุด – 18
        
        วันสุดท้ายของระยะไม่ปลอดภัย = รอบประจำเดือนที่ยาวที่สุด – 11
        
        การวัดอุณหภูมิร่างกาย
        
        การสังเกตมูกบริเวณปากช่องคลอด
        
        การหลั่งน้ำอสุจินอกช่องคลอด
        
        การควบคุมไม่ให้มีการหลั่งน้ำอสุจิ
        
        การเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
        
        การหลั่งฮอร์โมน prolactin สูง ซึ่งจะยับยั้งการหลั่งฮอร์โมน FSH และ LH
    - - ห่วงอนามัย
        
        Copper bearing IUD
        
        CU T-380A
        
        Hormone releasing IUD
        
        Levonorgestrel T
        
        การออกฤทธิ์ ขัดขวางการขัดขวางพัฒนาการของไข่ ทำให้ไม่เกิดการปฏิสนธิมีปฏิกิริยาต่อต้านสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกาย
      - ถุงยางอนามัย
        
        ถุงยางอนามัยสตรี
        
        ถุงยางอนามัยชาย
  - - - ข้อบ่งชี้
        
        มีบุตรเพียงพอแล้วอย่างน้อย 2 คน และบุตรมีสุขภาพดี
        
        มีโรคประจำตัวที่อาจมีผลต่อการตั้งครรภ์ครั้งต่อไป
      - คำแนะนำ
        
        หลังทำหมันให้นอนพัก 2-3 ชั่วโมง
        
        ระวังไม่ให้แผลเปียกน้ำประมาณ 7 วัน
        
        มาตรวจตามนัดหลังทำหมัน 1 สัปดาห์ เพื่อดูแลแผลทำหมันและตัดไหม
      - การทำให้ท่อนำไข่ตีบตันทั้งสองข้าง ด้วยการผูกและตัดท่อนำไข่ แบ่งเป็น 2 ระยะ
        
        หมันเปียก ทำในระยะหลังคลอดประมาณ 24-48 ชั่วโมง
        
        การทำหมันแห้ง เป็นการทำหมันในช่วงเวลาปกติ หรือหลังคลอดมากกว่า 6 สัปดาห์
    - - เป็นการทำให้ท่ออสุจิทั้ง 2 ข้างอุดตัน ทำให้เชื้ออสุจิผ่านไปไม่ได้
      - หลังทำหมันจะยังไม่เป็นหมันทันที ต้องคุมกำเนิดชั่วคราวโดยใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย เป็นเวลา 3 เดือน หรือหลั่งน้ำอสุจิ 15-20 ครั้ง
- - - - ปฐมภูมิ หมายถึง ผู้มีบุตรยากที่ไม่เคยมีบุตรมาก่อน หรือ ไม่เคยตั้งครรภ์เลย อุบัติการณ์เกิด ร้อยละ 3.6
      - ทุติยภูมิ หมายถึง ผู้มีบุตรยากที่เคยมีบุตรมาแล้ว แต่ต่อมาไม่สามารถมีบุตรได้อีก
  - - - สุขภาพกาย
        เช่น การมีโรคประจำตัว โรคคางทูม
      - สุขภาพจิต
        ความวิตกกังวล ความเครียด
      - ความผิดปกติของอวัยวะสืบพันธุ์
        เช่นเซลล์สร้างตัวอสุจิไม่เจริญ ลูกอัณฑะไม่ลงในถุงอัณฑะ
      - ความผิดปกติในการทำงานของต่อมไร้ท่อ
        เช่น เนื้องอกในสมอง หรือต่อมใต้สมอง
    - - สุขภาพกาย
        เช่น โรคเรื้อรัง
      - สุขภาพจิต
        เช่น ความวิตกกังวล ความเครียด
      - ความผิดปกติของอวัยวะสืบพันธุ์
        เช่น ความผิดปกติของท่อนำไข่ รังไข่ มดลูก
      - ความผิดปกติในการทำงานของต่อมไร้ท่อ
        เช่น เนื้องอกในสมอง ความเครียด ภาวะอ้วน ภาวะทุพโภชนาการ
    - - อายุ
        
        สตรี มากกว่า 35 ปี
        
        ฝ่ายชาย อายุเกิน 30 ปี
      - มีภูมิต้านทานต่อตัวอสุจิ
        
        ฝ่ายหญิงอาจจะมีภูมิต้านทานต่อตัวอสุจิ
        
        ฝ่ายชายอาจพบว่ามีภูมิต้านทานต่อตัวอสุจิของตัวเองในกระแสเลือดได้
      - ความถี่ของการมีเพศสัมพันธ์
        
        การมีเพศสัมพันธ์เยอะเกินไปอาจจะทำให้อสุจิลดน้อยลง ควรเว้นระยะการมีเพศสัมพันธ์
      - การคุมกำเนิด
        
        คุมกำเนิดโดยวิธีการฉีดยาคุมกำเนิด