Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลเกี่ยวกับ การป้องกันและควบคุมการแพร่กระจายเชื้อ - Coggle Diagram

- - - - สิ่งของ
      - อุปกรณ์ทางการแพทย์
- - - - การกีดกั้นเชื้อชนิดไม่เคร่งครัด (Medical asepsis)
        
        เทคนิคการทำให้สะอาด
        (Clean technique)
        
        การแยกผู้ป่วยที่เป็นโรคติดต่อด้วยวิธีการแยกเฉพาะ
        (Isolation technique)
      - การกีดกั้นเชื้อชนิดเคร่งครัด (Surgical asepsis)
        
        เทคนิคการทำให้สะอาด การใส่ถุงมือ (gloves)
        เสื้อคลุม (gown) ที่นึ่งแล้ว
        
        การใช้ปากคีบที่ทำให้ไร้เชื้อ หยิบเครื่องมือเครื่องใช้ที่
        สะอาดปราศจากเชื้อ
    - - เครื่องมือเครื่องใช้ปราศจากเชื้อ (sterile)
- - - - สิ่งของที่จะต้มควรได้รับการทำความสะอาดดีแล้ว
        
        แยกชนิดสิ่งของที่จะต้มเครื่องมือกับเครื่องแก้วไม่ต้มด้วยกันเพราะเครื่องแก้วอาจแตกได้
        
        เครื่องใช้มีคนไม่ควรต้ม เพราะจะทำให้เสียความคม
        
        ของที่ใช้กับอวียวะสะดาด ไม่ควรต้มปนกับของที่ใช้กับอวัยวะสกปรก ถ้าเป็นไปได้อาจจะแยกหม้อต้ม
        
        ต้มครบเวลาแล้วเก็บไว้ในภาชนะที่ปราศจากเชื้อสะอาดมีฝาปิดมิดชิด
    - - น้ำต้องท่วมของทุกชิ้นอย่างน้อย 1 นิ้ว
        
        เครื่องมือที่มีน้ำหนักเบา ควรใช้ของที่มีน้ำหนักทับเพื่อให้จม
        
        ปิดผาหม้อต้ม เริ่มนับเวลาเมื่อน้ำเดือดเต็มที่
        
        ในขณะต้มต้องไม่เปิดฝาหม้อต้ม เพราะจำทำให้อุณหภูมิภายในหม้อต้มลดลง
        และต้องไม่เพิ่มสิ่งของอื่นลงไป เมื่อของที่ต้มอยู่ยังต้มไม่ครบ 15 หรือ 20 นาที
        
        เก็บของที่ต้มแล้วลงในภาชนะที่ปราศจากเชื้อหรือสะอาดมีฝาปิดมิดชิด
    - - หม้อต้มที่สะอาดมีฝาปิด เพื่อให้อุณหภูมิสม่ำเสมอขณะต้ม
        
        ใส่น้ำสำหรับการต้มให้มีปริมาณมากพอ การใช้น้ำประปาจะทำให้เกิดตะกรันในหม้อต้ม ซึ่งอาจจะทำให้เกิดคราบบนผิววัสถุที่ต้ม
        
        หรือต้องใช้เวลาต้มนาน ความร้อนจึงจะผ่านตะกรันเข้าไปได้
  - - - เพื่อลดจำนวนเชื้อโรคบนเครื่องมือให้เหลือปริมาณน้อยที่สุด
        
        เพื่อเป็นการลดสิ่งปนเปื้อนที่ติดอยู่บนผิวของเครื่องมือ
        
        ความสกปรกที่ติดแน่นบางอย่าง ไม่สามารถจะหลุดได้
        
        ช่วยลดอันตรายในการหยิบจับอุปกรณ์ของเจ้าหน้าที่เป็นเบื้องต้น
    - - กำจัดเลือด หนอง เมือก สารคัดหลั่งและอื่นๆ ออกก่อนทำความสะอาดเสมอ
        
        ไม่ทำให้อุปกรณ์เครื่องใช้ชำรุดเสียหายจากวิธีการทำความสะอาด
        
        ไม่ทำให้อุปกรณ์เครื่องใช้สกปรกมากกว่าเดิม เช่น การใช้น้ำสกปรกล้าง
        
        สารจากสบู่มีฤทธิ์เป็นด่าง หากล้างออกไม่หมดจะช่วยเคลือบเชื้อจุลชีพไว้
        ดังนั้นหลังจากทำความสะอาดแล้ว ไม่ควรมีสารตกค้างหลงเหลืออยู๋
    - - อุปกรณ์ช่วยในการขัดถู มีขนาดและรูปร่างต่างๆกัน ควรเป็นวัสดุที่มีความหยาบแต่ต้องไม่มีความคม จนเกิดรอยขีดข่วนขึ้นเมื่อขัดถู
        
        สารซํกฟอก หรือสบู่
        
        อุปกรณ์สวมใส่เพื่อป้องกันความสกปรกกระเด็นถูกร่างกาย
    - - สวมใส่อุปกรณ์ป้องกันความสกปรกตามความเหมาะสม ระมัดระวังไม่ให้เปื้อนบริเวณใกล้เคียง
        
        ล้างคราบสิ่งสกปรกและคราบสาร
        
        เช็คให้แห้งด้วยผ้าสะอาด หรือวางผึ่งลมก่อนเก็บเข้าที่
        
        ทำความสะอาดอุปกรณ์ขัดล้างให้สะอาด ทำให้แห้ง
  - - - แอลกอฮอล์
        ทำลายเชื้อได้ดีแต่ไม่ทำลายสปอร์ อาจทำให้เครื่องมือโลหะเกิดสนิท
      - อัลดีฮัยด์ (Aldehydes)
        
        ทำลายเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส รา ในเวลา 10 นาที
        
        ทำลายสปอร์แบคทีเรียได้ใน 10 ชั่วโมง
        
        ราคาแพง
        
        ระคายเคืองผิวหนัง ทางเดินหายใจ ตา
      - ไดกัวไนด์ (Diguanide)
        สารที่ใช้คือ Chlorhexidine
        ถ้าความเข้มข้นต่ำกว่า 0.2% ไม่สามารถทำลายแบคทีเรียแกรมบวก
        เชื้อไวรัส เชื้อรา และสปอร์ของแบคทีเรียได้
      - ฮาโลเจน (Halogens)
        
        สามารถทำลายเชื้อโรคได้ต่างกันตามความเข้มข้นของน้ำยา Hypochlorite และ Iodine เช่น ไอโอดีน ไฮเตอร์ แต่ไม่สามารถทำลายสปอร์แบคทีเรียได้
        
        กลิ่นเหม็น โลหะเป็นสนิม ระเหยง่ายต้องเก็บในภาชนะทึกแสง ห้ามผสมกับกรด และฟอร์มาลิน
      - ฮัยโดเจนเปอร์ออกไซด์ (Hydrogen peroxide)
        สามารถทำลายเชื้อโรครวมทั้งไวรัสโดยใช้ Hydrogen peroxide
        6% นาน 30 นาที
      - น้ำยาที่ฟีนอล (Phenols)
        สามารถทำลายเชื้อแบทีเรีย เชื้อวัณโรค เชื้อรา ยกเว้นเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และสปอร์ของแบคทีเรีย
        ไม่ควรใช้กับทารกแรกเกิด บริเวณที่เตรียมอาหาร กลิ่นแรง ระคายเคืองผิวหนัง กัดกร่อนยางธรรมชาติและพลาสติก
      - Quartemary Ammonium Compounds (QACs)
        มีฤทธิ์ทำลายเชื้อน้อย เช่น Benzalkonium chloride เป็นส่วนประกอบใน Savlon
  - - - การใช้ 2% Glutaradehyde
        ทำลายเชื้อและสปอร์ของแบคทีเรีย เป็นสารที่ไม่ทำลายยางหรือพลาสติก
      - การใช้ Peracetic acid
        
        คุณสมบัติในการกัดกร่อนสูง แต่ต้องละลายในน้ำอุ่น เครื่องมือเครื่องใช้ที่แช่
        
        ใช้เวลารวดเร็วคือ 35-40 นาที ที่อุณหภูมิ 50-55 องศาเซลเซียส
      - การใช้ก๊าซ Ethylene oxide
        
        เป็นก๊าซที่มีคุณสมบัติทำลายเชื้อสูง สามารถทำลายได้ทั้งไวรัส แบคทีเรียรวมทั้งสปอร์ของแบคทีเรีย
        
        อบก๊าซไว้ที่อุณหภูมิ 30 องศาเซลเซียส นาน 3 ชั่วโมง
        
        อุณหภูมิห้องเป็นเวลา 5 วัน หรือ ใช้เวลา 8 ชั่วโมงภายใต้อุณหภูมิ 120 องศาเซลเซียส
    - - Dry heat or hot air sterilization
        สามารถทำลายเชื้อโดยใช้ความร้อนแห้งที่อุณหภูมิ 165-170 องศาเซลเซียส
        ระยะเวลาอย่างน้อย 3 ชั่วโมง การใช้ความร้อนแห้งนี้เหมาะสำหรับเครื่องมือเครื่องใช้ที่เป็นของมีคม ไม่ทำให้ของเสียคมใช้สำหรับเครื่องแก้วที่ใช้ในห้องปฏิบัติ
      - Steam under pressure
        ภาชนะที่ทำด้วยสแตนเลส ไม่เหมาะสำหรับเครื่องมือเครื่องใช้ที่ทนความร้อนสูงไม่ได้
        
        ทำให้ปราศจากเชื้ออยู่ระหว่าง 121-123 องศาเซลเซียส ภายใต้ความดัน 15-17 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว ใช้เวลานาน 15-45 นาที เช่น การทำลายเชื้อโดยใช้ Autoclave เป็นการอบไอน้ำภายใต้ความดัน
      - Radiation
        
        ไม่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และไวรัสเอดส์
        
        เชื้อวัณโรคเมื่อถูกแสงแดดจะถูกทำลายภายใน 1-2 ชั่วโมง
- - - - ปากคีบปลอดเชื้อ ถือให้สูงกว่าระดับเอวปลายปากคีบชี้ลงเสมอ
        
        การเทน้ำยาปลอดเชื้อขวดสูงกว่าภาชนะ 6 นิ้ว น้ำยาต้องไม่ไหลและปากขวดต้องไม่สัมผัสกับถาชนะรองรับ
        
        หลีกเลี่ยงการทำน้ำยาหกเพื่อนผ้าห่อของ
        
        หลีกเลี่ยงการพูดคุย ไอ จาม ข้ามของปลอดเชื้อ
        
        อุปกรณ์ทุกชนิดที่จะสอด/ใส่ผ่าน ผิวหนังผู้ป่วยจะต้องปลอดเชื้อ
        
        การเทน้ำยาหรือวางของปลอดเชื้อไม่ควรชิดขอบภาชนะหรือผ้าห่อประมาณ 1 นิ้ว
        
        เปิดผ้าห่อให้เปิดด้านตรงข้ามผู้ และเปิดทั้งสองด้านซ้ายขวาก่อนจึงกลับมาเปิดมุมด้านไหนของผ้าห่อ