Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

แนวคิดและทฤษฎีการสูงอายุ (Theories of aging) - Coggle Diagram

- - - - 1.1.1 ทฤษฎีวิวัฒนาการ (Evolution theory) หรือ ทฤษฎีเซลล์ (Cell Theory) มีการสร้างสรรค์สิ่งที่ดีกว่าเพื่อความอยู่รอดในสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
      - 1.1.2 ทฤษฎีนาฬิกาชีวิต (Biological clock)
        ทฤษฎีการถูกกำหนด (Programming Aging Theory) ทฤษฎีนี้เชื่อว่านาฬิกาชีวิตจะอยู่ในนิวเคลียสและโปรโตปลาสซึมของ cell ในร่างกาย
      - 1.1.3 ทฤษฎีการกลายพันธ์ (Somatic Mutation Theory) เกิดจากการได้รับรังสี รังสีทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของ DNA ทำให้เกิดการแบ่งตัวผิดปกติ (Mutation) เกิดมีโรคภัยไข้เจ็บหรือเกิดมะเร็ง
      - 1.1.4 ทฤษฎีการสะสมความผิดพลาดของ Cell (Error Theory) หรือทฤษฎีโมเลกุลเกิดจากนิวเคลียสของ Cell มีการถ่ายทอด DNA จากเดิมทำให้ Cell ใหม่ที่ได้แตกต่างไปจากเดิม และกลายเป็นสิ่งแปลกปลอม
      - 1.1.5 ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับพันธุกรรมในเซลล์ (cellualar genetic theory) ยีนส์มีส่วนประกอบ คือ DNA ถ้าโมเลกุล DNA ถูกทำลายไปจะทำให้สารประกอบต่างๆ อยู่ผิดตำแหน่งยีนจะมีความผิดปกติของเอ็นไซม์ที่สร้าง หน้าที่ของเซลล์จะเสียไป
    - - 1.2.1 ทฤษฎีความเสื่อมโทรม (Wear and Tear Theory) เมื่อมีการใช้งานนานๆ ก็จะเกิดความผิดปกติขึ้นแต่มนุษย์สามารถซ่อมแซมตนเองได้โดยกระบวนการสร้างใหม่เพื่อทดแทน
      - 1.2.2 ทฤษฎีระบบประสาท และต่อมไร้ท่อ (Neuroendocrine Theory ) เมื่อเข้าสู่ วัยชรา การทำงานของระบบประสาทจะลดลง Reflex ต่างๆ จะเชื่องช้า ความจำจะเสื่อมลง ต่อมไร้ท่อทำงานลดลง
      - 1.2.3 ทฤษฎีภูมิคุ้มกัน (Immunological Theory) เมื่ออายุมากขึ้น การสร้าง สารภูมิคุ้มกัน ตามปกติจะลดลงเพราะอวัยวะที่มีส่วนช่วยสร้างภูมิคุ้มกันต่างๆ ทำให้ร่างกายอ่อนแอ เจ็บป่วย ซึ่งโรคที่พบได้บ่อยคือ มะเร็ง , DM, HT
    - - 1.3.1 ทฤษฎีความเครียดและการปรับตัว (Stress Adaptation Theory) ความเครียดที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน มีผลทำให้ Cell ตาย บุคคลเมื่อเผชิญกับความเครียดบ่อยๆ จะทำให้เข้าสู่วัยชราได้เร็วขึ้น
      - 1.3.2 ทฤษฎีสะสมของเสีย (Waste Product Accumulation , Accumulative Theory) ทฤษฎีนี้เชื่อว่าความสูงอายุเป็นผลมาจากการสะสมสารที่เป็นอันตรายต่อเซลล์ที่เรียกว่า ไลโปฟัสซิน Lipofuscin หรือ รงควัตถุไขมัน fatty pigment รงควัตถุชรา age pigment
      - 1.3.3 ทฤษฎีอนุมูลอิสระ (Free Radical Theory) อนุมูลอิสระ Radical คือ หมู่ปรมาณูซึ่งจับกลุ่มอยู่และแสดงปฏิกิริยาทางเคมีเสมือนเป็นปรมาณูเดียว สารจำพวกวิตามิน A, C , E และ ไนอาซีน (Niacin) เมอแคปตัน (Mercaptans) และบิวทีเลท ไฮดรอกซีโทลูอีน (Butylated hydroxytoluine, BHT) ช่วยลดการเกิดและการทำงานของสาร Free Radical ได้
      - 1.3.4 ทฤษฎีการเชื่อมไขว้ (Cross link Theory on cross link of collagen T.) เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในระดับ DNA ของ cell โดยสาร cross link ที่เกิดจากปฏิกิริยาทางเคมีจะทำให้ DNA มีการเปลี่ยนแปลงและเสื่อม
  - - - การพัฒนาของคนซึ่งแบ่งได้เป็น 8 ระยะ
        
        1) ไว้วางใจแย้งกับความสงสัยน้ำใจผู้อื่น วัยทารก - อายุ 18 เดือน
        
        2) ความเป็นตัวของตัวเองแย้งกับความละอายใจและไม่แน่ใจ อายุระหว่าง 18 เดือน
        
        3) ความคิดริเริ่มแย้งกับความรู้สึกผิด อายุระหว่าง 3 - 6 ปี
        
        4) เอาการเอางานแย้งกับความมีปมด้อย อายุระหว่าง 6-12 ปี
        
        5) การพบอัตราลักษณะแห่งตนเองแย้งกับการไม่เข้าใจตนเอง อายุช่วง 12 - 20 ปี
        
        6) ความสนิทเสน่หาร่วมมือร่วมใจแย้งกับความเปล่าเปลี่ยว อายุช่วง 20 - 40 ปี
        
        7) ขั้นการบำรุงส่งเสริมแย้งกับความพะวงหลงเฉพาะตน อายุช่วง 40 - 50 ปี
        
        8) ขั้นความมั่นคงทางใจแย้งกับความสิ้นหวัง อายุ 60 ปีขึ้นไป
    - - แบ่งผู้สูงอายุเป็น 2 กลุ่ม 1.ผู้สูงอายุวัยต้น อายุ 56 - 75 ปี 2. ผู้สูงอายุตอนปลาย อายุ 75 ปีขึ้นไป
- - - - ระบบบริการสุขภาพ และ ระบบบริการทางสังคม
      - ตัวกำหนดทางพฤติกรรม ได้แก่ พฤติกรรมสุขภาพของ
        
        ผู้สูงอายุ ประกอบด้วย กิจกรรมทางกาย การรับประทานอาหาร
        
        สุขภาพช่องปาก การสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ การใช้ยา ความ
        
        ร่วมมือในการรักษา พันธุกรรม ความจำ ความฉลาดทางการคิด
        
        การเรียนรู้เร็ว ที่อยู่อาศัย การหกล้ม
- - - - การหลีกเลี่ยงจากโรคและความพิการ
      - คงสภาพความสามารถของร่างกายและสติปัญญาให้ยาวนาน
      - ทำงานอย่างต่อเนื่องและกระตือรือร้น
- - - - สิ่งแวดล้อม
      - สถานภาพ ประกอบด้วยตัวแปรที่เกี่ยวกับตำแหน่งในสังคม
      - ปัจเจกบุคคล ประกอบด้วย แรงขับ แรงกระตุ้น ความคิดสร้างสรรค์ ทัศนคติ ความสามารถในการเรียนรู้
      - นโยบายสังคม เช่น นโยบายการจ้างงาน
      - ผลลัพธ์