Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of Urinary system), นางสาวกัณนิภา…

- - - - ไตฝ่อหรือภาวะที่ไม่มีเนื้อไต
      - Renal agenesis อาจจะเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
      - ถ้าเป็นสองข้าง เรียกว่า Potter’s syndrome ร่วมกับปอดไม่เจริญ แขนขาผิดรูปร่าง และมีลักษณะใบหน้าที่เป็นแบบจำเพาะ
      - Potter’s syndrome
        
        เกิดจากทารกในครรภ์อยู่ในภาวะขาดน้ำคร่ำ ทำให้ร่างกายถูกกด การแบ่งตัวของเซลล์ผิดปกติ เป็นสาเหตุการเสียชีวิตแต่กำเนิดของทารก
        
        แขนขาที่ผิดปกติบ่อยคือ รูปร่างผิดปกติ โก่ง บิด ข้อเคลื่อน clubfoot
        
        Potter's facies หูติดต่ำ ผิวหนังย่น จมูกงุ้ม คางเล็ก มีสันนูนเด่นที่หัวคิ้วทั้งสองข้าง
    - - ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติมากกว่าร้อยละ 50
      - จำนวน renal lobule และ calyx ลดลงด้วย แต่เนื้อไต ไม่มีความผิดปกติ
    - - ภาวะที่มีจำนวนไตมากกว่าสอง ส่วนใหญ่จะเป็นสามไต
      - ไตชั้นที่เกินจะแยกออกจากไตปกติหรือเป็นภาวะ "ไตแฝด" ที่ไตสองส่วนอยู่ติดแน่นเป็นไตเดียว
  - - - ภาวะที่ไตอยู่ในตำแหน่งที่ผิดปกติ เช่น อยู่ในอุ้งเชิงกรานอาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
    - - ภาวะที่ไตมี renal pelvis และ ureter อยู่ทางด้านหน้า
    - - การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้งสองข้าง
- - - - Adult type
        
        พบได้บ่อย เป็นทั้งสองข้าง
        
        ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal dominant
        
        ไตจะมีขนาดใหญ่ขึ้น บางครั้งหนักได้ถึง 4 กิโลกรัม
        
        ผิวนอกตะปุ่มตะป่ำ หน้าตัดประกอบด้วย cyst ขนาดใหญ่ 3-4 เซนติเมตร
      - Infantile type
        
        พบได้ตั้งแต่ทารกแรกคลอด มักจะเสียชีวิตในระยะแรกๆ
        
        ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal recessive
        
        ไตมีขนาดใหญ่ทั้งสองข้าง ผิวหนังนอกเรียบหน้าตัดพบ cyst ทั้งที่ cortex และ medulla ทำให้เนื้อมีลักษณะพรุนแบบฟองน้ำ
  - - - มีการขยายใหญ่เป็นถุงของ collecting tubule ของ medulla
      - พบในผู้ใหญ่
      - ไตยังทำงานปกติ
    - - เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ มักมีอาการตั้งแต่เด็ก
      - พบ cyst อยู่ในบริเวณ Medulla
      - ที่สำคัญคือมี cortical tubular atrophy และinterstitial fibrosis ร่วมด้วย ซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะไตวายในระยะต่อมา
- - - - ปกติ juxtaglomerular cell มีหน้าที่สร้าง Prorenin และเปลี่ยนเป็นเรนิน
      - สำหรับผู้ป่วยโรคไตจากเบาหวานจะพบ prorenin เพิ่มขึ้น และการหลั่งเรนินเข้าสู่กระแสเลือดลดลง
      - ทำให้เกิดภาวะ hyperkalemia ภาวะกรดเกินเนื่องจากพยาธิสภาพที่หลอดฝอยไต (renal tubular acidosis) และภาวะน้ำเกินตามมา
    - - เนื่องจากกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดนำเลือดเข้าโกลเมอรูลัส มีระดับน้ำตาลภายในเซลล์ลดลง
      - ทำให้ขาดพลังงานในการหดตัว เกิดการขยายตัวของหลอดเลือด เลือดจึงไหลเวียนไปกรองที่ไตเพิ่มขึ้น
- - - - พบ interstitial edema ร่วมกับ leukocytic infiltration และ tubular necrosis
    - - พบ interstitial fibrosis , tubular atrophy และ mononuclear cell infiltration
- - - - Nephrotoxic type : ได้รับสารพิษ
      - Ischemic type : shock
    - - ระยะที่ 1 Oliguric phase
        
        เกิดในช่วงแรก เมื่อมีการตายของ renal tubule ทำให้ renal cell หลุดมาอุดตันทางเดินปัสสาวะ
        
        ปัสสาวะจึงออกน้อย และมีอาการบวมร่วมด้วย
      - ระยะที่ 2 Diuretic phase
        
        เกิดในช่วงกลาง
        
        เมื่อเวลาผ่านไป tubular cell ที่ตายมีการสลายไปและมีการสร้าง cell ใหม่
        
        cell ใหม่ที่สร้างไม่สามารถดูดกลับน้ำได้เต็มที่ ปัสสาวะจึงออกมาก
      - ระยะที่ 3 Recovery phase
        
        เกิดในช่วงหลัง
        
        เมื่อนานเข้า tubular cell สามารถดูดน้ำกลับได้ปกติ ปัสสาวะจึงมีปริมาณปกติ
- - - - Acute Pyelonephritis
        
        เกิดทันที และรุนแรง แต่เมื่อได้รับการรักษา จะหายได้ภายใน 2-3 สัปดาห์
        
        มีอาการไตบวมโตมีเลือดคั่งมากขึ้น พบจุดหนองกระจายเป็นทางจากผิวลึกลงไปในส่วน cortex ,medulla และ renal pelvis
        
        รายที่รุนแรง เช่น ผู้ป่วยโรคเบาหวาน หรือในรายที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะร่วมด้วยอาจมีการตายของrenal papilla เรียกว่า Renal papillary necrosis
      - Chronic Pyelonephritis
        
        เป็นการอักเสบไม่รุนแรง แต่เป็นๆหายๆ
        
        ไตจะมีขนาดเล็กลง ผิวขรุขระ เนื่องจากรอยแผลเป็น (scar) รูป “U” ที่เกิดจากการทำลายของเนื้อไตแล้วแทนที่ด้วย fibrosis ร่วมกับ deformity ของ calyx ที่อยู่ใกล้เคียง
        
        มักเกิดจากการควบคุมสาเหตุของโรคไม่ได้ เช่น นิ่วในไตเรื้อรัง หรือ ต่อมลูกหมากโต
  - - - crystalloid conc. เพิ่มขึ้นในปัสสาวะ : ปัสสาวะน้อย
      - crystalloid ตกตะกอนมากขึ้น : การคั่งของปัสสาวะ
      - Foreign bodies : แบคทีเรีย
- - - - เป็นความผิดปกติที่เกิดจากมีการไหลย้อนกลับของน้ำปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะเข้าไปในหลอดไตและ renal pelvis
      - พบมากในเด็ก อาจทำให้มีการติดเชื้อและเป็นสาเหตุหนึ่งของ pyelonephritis
      - สาเหตุ
        
        • การทำศัลยกรรมทางการแพทย์
        
        • การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
        
        • การบาดเจ็บจากภายนอก
        
        • พันธุกรรม
        
        • มีความผิดปกติของ sphincter
        
        • มีการอุดกั้นทางเดินปัสสาวะส่วนที่ออกจากกระเพาะปัสสาวะ
  - - - • การกลั้นปัสสาวะ
      - • หลังการกระเทือนหรือหลังมีเพศสัมพันธ์
      - • เกิดการอักเสบของท่อปัสสาวะ
      - • มีสิ่งแปลกปลอมในท่อทางเดินปัสสาวะ
      - • อาหารหรือยาบางอย่าง เช่น อาหารที่มีเกลือมาก
      - • ดื่มน้ำน้อย ดื่มแอลกอฮอล์มาก
  - - - โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม
        
        ติดเชื้อจากโรคหนองใน หรือโกโนเรีย (Gonococcal urethritis)
        
        จากเชื้อที่ไม่ใช่หนองใน เช่น โรคเริม โรคซิฟิลิสจากการติดเชื้อHIV หรือ โรคเอดส์
      - การติดเชื้อที่ไม่ใช่จากเพศสัมพันธ์ เช่น
        เชื้อ E. coli (Staphylococcus) หรือ เชื้อ Pseudomonas ซึ่งอาจติดต่อผ่านมาทางลำไส้(ทางอุจจาระ) หรือทางไตหรือทางกระเพาะปัสสาวะ (ทางปัสสาวะ)
      - สาเหตุที่ไม่ใช่จากการติดเชื้อ
        
        การบาดเจ็บของท่อปัสสาวะจากการสวนปัสสาวะ
    - - อาการท่อปัสสาวะอักเสบในผู้ชาย โดยทั่วไปอาการจะเหมือนผู้หญิง ที่แตกต่าง คือ
        
        -อาจมีหนองออกจากปลายท่อปัสสาวะ (ปลายอวัยวะเพศ)
        
        -อาจคลำได้ต่อมน้ำเหลืองขาหนีบโต เจ็บ ข้างเดียว หรือ ทั้งสองข้าง