Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of Urinary system) - Coggle Diagram
ระบบทางเดินปัสสาวะ
(Diseases of Urinary system)
ระบบขับถ่ายแบ่งเป็น 2 ส่วน
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนบน (Upper Urinary tract)
-ไตสองข้าง ( Kidney) เป็นอวัยวะสำคัญที่สุดของระบบนี้ เป็นที่กรองเอาน้ำและของเสียออกจากโลหิตเป็นน้ำปัสสาวะ
-หน่วยไต (Nephron) ทำหน้าที่สร้างปัสสาวะ
-กรวยไต (renal pelvis) ส่งมาตามท่อไต (Ureter)
-ท่อไต (Ureter) นำน้ำปัสสาวะออกจากไตไปสู่กระเพาะ ปัสสาวะ
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนล่าง(Lower urinary tract)
ทำหน้าที่เป็นที่เก็บพักปัสสาวะที่สร้างจากไตและเป็นทางส่งปัสสาวะขับทิ้งออกนอกร่างกาย
-กระเพาะปัสสาวะ (Urinary bladder) เป็นที่เก็บน้ำปัสสาวะไว้ ชั่วคราว เมื่อได้จำนวนที่พอเหมาะจึงหดตัวบีบน้ำปัสสาวะไปสู่ท่อ ปัสสาวะ (Urethra)
-ท่อปัสสาวะ (Urethra) เป็นทางผ่านของน้ำปัสสาวะจาก กระเพาะปัสสาวะไปสู่นอกร่างกาย ซึ่งท่อปัสสาวะนั้นมีความแตกต่างกันระหว่างเพศชายและเพศหญิง
โครงสร้างของหน่วยไต (Nephron)
หน่วยไตสามารถแบ่งออกเป็น 2 ส่วน
Renal corpuscle
Renal tubule
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of Urinary system)
Urinary tract infection
กรวยไตอักเสบ (Pyelonephritis)
Acute Pyelonephritis
Chronic Pyelonephritis
นิ่วในทางเดินปัสสาวะ Urolithiasis urinary calculi
ปัจจัยส่งเสริมได้แก่
-crystalloidconc เพิ่มขึ้นในปัสสาวะ : ปัสสาวะน้อย
-crystalloid ตกตะกอนมากขึ้น : การคั่งของปัสสาวะ
-foreign bodies : แบคทีเรีย
Nephrocalcinosis
-ภาวะที่มี calcium สะสมในเนื้อไต
-สาเหตุเกิดจาก hypercalcemia
Urinary tract obstruction
ภาวะที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
สาเหตุ
1.ความพิการแต่กำเนิด
2.การอุดกั้นจากรอยโรคที่เกิดขึ้นภายหลัง
Hydronephrosis
-ภาวะที่มี dilatation ของ renal pelvis และ calyx ร่วมกับมี progressive atrophy ของเนื้อไต
-สาเหตุจากการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
ความผิดปกติของไต
ความผิดปกติในปริมาณของเนื้อไต
Agenesis
Hypoplasia
Supernumerary kidnry
ความผิดปกติในตำแหน่ง รูปร่างและ Orientation
Ectopia ภาวะที่ไตอยู่ในตำแหน่งที่ผิดปกติ
Malrotation ภาวะที่ไตมี renalpelvis และ ureter อยู่ทางด้านหน้า
Fusion of kidneys การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้งสองข้าง
ความผิดปกติในปริมาณของเนื้อไต
Agenesis ไตฝ่อหรือภาวะที่ไม่มีเนื้อไต
อาจจะเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
เป็นสองข้าง เรียกว่า Pottrs syndrom
ร่วมกับปอดไม่เจริญ แขนขาผิดรูปร่างและมีลักษณะใบหน้าที่เป็นแบบจำเพาะ
Hypoplasia
ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติ
จำนวน renal lobule และ calyx ลดลงด้วยแต่เนื้อไต ไม่มีความผิดปกติ
Supernmerery kidney
ภาวะที่มีจำนวนไตมากกว่าสองส่วนใหญ่จะเป็นสามไต
ภาวะ ไตแฝด ที่ไตสองส่วนอยู่ติดแน่นเป็นไตเดียว
Glomerular diseases
การอักเสบภายนอกไต ที่มีผลต่อไตส่วนใหญ่เป็นภาวะภูมิแพ้ตัวเอง
Tubulo-interstitial diseases
เป็นกลุ่มของโรคที่มีความผิดปกติในรูปร่างและหน้าที่ของ tubule และ interstitium ของไต
Tubular diseases
เป็นภาวะที่มีการถูกทำลายอย่างเฉียบพลันของ renal tubula
-เกิดจากการขาดเลือดไปเลี้ยงไตเป็นเวลานาน
Acute tubular necrosis (ATN)
Oliguric phase -เกิดในช่วงแรกเมื่อมีการตาย renal tubule
Diuretic phase -เกิดในช่วงกลาง -เมื่อเวลาผ่านไป tubular cell ที่ตายมีการสลายไปและมีการสร้าง cell ใหม่
Recovery phase -เกิดในช่วงหลัง -เมื่อนานเข้า tubular cell สามารถดูดน้ำกลับได้ปกติ ปัสสาวะจึงมีปริมาณปกติ
ความผิดปกติในส่วนของ Ureter
พยาธิสำคัญ คือ
-การอุดกั้น
-เนื้องอก
-vesicoureteral
สาเหตุ
-นิ่วที่หลุดมาจากส่วนไต
-หลอดไตตีบ (stricture)อาจเป็นมาแต่กำเนิดหรือเป็นผลมาจากการอักเสบ
-เนื้องอกของ ureter
-เนื้องอกของอวัยวะใกล้เคียง
Vesicoureteral reflux
ความผิดปกติที่เกิดจากมีการไหลย้อนกลับของน้ำปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะเข้าไปในหลอดไตและ renal pelvis
สาเหตุ เช่น
-การทำศัลยกรรมทางการแพทย์
-การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
-การบาดเจ็บจากภายนอก
-พันธุกรรม
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ (cystitis)
เกิดจากติดเชื้อแบคทีเรีย
สาเหตุ เช่น
-การกลั่นปัสสาวะ
-หลังการสะเทือนหรือหลังมีเพศสัมพันธ์
-เกิดการอักเสบของท่อปัสสาวะ
ท่อปัสสาวะ (Urethritis)
เป็นการบาดเจ็บอักเสบ บวม ของเซลล์เยื่อเมือกบุท่อปัสสาวะเกิดจากหลายสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดคือ จากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
สาเหตุ -โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ติดจากโรคหนองใน จากที่ไม่ใช่หนองใน
สาเหตุ -การติดเชื้อที่ไม่ใช่จากเพศสัมพันธ์ เช่น
-E.coli (staphylococcus)
-Pseudomonas
สาเหตุที่ไม่ใช่จากการติดเชื้อ
-การบาดเจ็บของท่อปัสสาวะจากการสวนปัสสาวะ
อาการ อาการท่อปัสสาวะอักเสบในผู้ชายโดยทั่วไปอาการจะเหมือนผู้หญิง ที่แตกต่างคือ อาจมีหนองออกจากปลายท่อปัสสาวะ