Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ (Diseases of Urinary system), ่, ่, ่, ง ร, ปร…
โรคของระบบทางเดินปัสสาวะ
(Diseases of Urinary system)
1.ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนบน (Upper Urinary tract)
ไตสองข้าง ( Kidney) เป็ นอวัยวะส าคัญที่สุดของระบบนี้
เป็ นที่กรองเอาน ้าและของเสียออกจากโลหิตเป็ นน ้าปัสสาวะ
หน่วยไต (Nephron) ท าหน้าที่สร้างปัสสาวะ
กรวยไต (renal pelvis) ส่งมาตามท่อไต (Ureter)
ท่อไต (Ureter)นำน้ำปัสสาวะออกจากไตไปสูกระเพาะปัสสาวะ
2.ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนล่าง(Lower urinary tract)
เป็นที่เก็บพักปัสสาวะที่สร้างจากไตและเป็นนทางส่งปัสสาวะขับทิ้งออกนอกร่างกายได้แก่
-กระเพาะปัสสาวะ (Urinary bladder)เป็นที่เก็บน้ำปัสสาวะไว้ชั่วคราวเมื่อได้จำนวนที่พอเหมาะจึงหดตัวบีบน้ำปัสสาวะไปสู่ท่อปัสสาวะ
-ท่อปัสสาวะ (Urethra)เป็นทางผ่านของน้ำปัสสาวะจากกระเพราะปัสสาวะไปสู่นอกร่างกายซึ่งท่อปัสสาวะนั้นมีความเเตกต่างกันระหว่างเพศหญิงเเละเพศชาย
Renal cystic diseases
-เป็นรอยโรคที่อาจเป็นพันธุกรรมการเจริญผิดปกติหรือเกิดขึ้นภายหลัง
-มักก่อให้เกิดปัญหาในการวินิจฉัยแยกจากเนื้องอกของไต
Polycystic kidney disease
Adult type
-พบได้บ่อย เป็นทั้งสองข้าง
-ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบ autosomal dominant
ไตจะมีขนาดใหญ่ขึ้นบางครั้งหนักได้ถึง
4 กิโลกรัม
-ผิวนอกตะปุ่มตะป่ำหน้าตัดประกอบด้วยcyst ขนาด
ใหญ่ 3-4 เซนติเมตร
Infantile type
-พบได้ตั้งแต่ทารกแรกคลอดมักจะเสียชีวิตใน
ระยะแรกๆ
-ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์แบบautosomal
recessive
-ไตมีขนาดใหญ่ทั้งสองข้างผิวหนังนอกเรียบ
หน้าตัดพบcyst ทั้งที่cortex และ medullaทำ
ให้เนื้อมีลักษณะพรุนแบบฟองน้ำ
Medullary cyst
Uremic Medullarycystic disease
-เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์มักมีอาการ
ตั้งแต่เด็ก
-พบcyst อยู่ ใน บริเวณ medulla
่
ที่สำคัญคือมีcortical tubular atrophy เเละinterstitial fibrosisร่วมด้วย ซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะไตวายในระยะต่อมา
•Medullary sponge kidney
-ไตยังทำงานปกติ
-พบในผุ้ในผุ้ใหญ่
-มีการขยายใหญ่เป็นถุงของcollecting tubuleของ medulla
Simple cyst
-อาจพบ cyst เดียวหรือหลายอันขนาดอาจจะ
เล็กหรือใหญ่
-มักพบอยู่ในบริเวณcortex เกิดdilatation ของtubule อาจทำาให้มีเลือดออก หรือ calcificationในภายหลัง
ความผิดปกติของไต
ความผิดปกติในตำเเหน่งรูปร่าง และ Orientation
Fusion of kidney เเละHorseshoe kidneys
-การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้งสองข้าง
Malrotation
-ภาวะที่ไตมี renal pelvis เเละ ureter อยู่ทางด้านหน้า
Ectopia
-อาจจะเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
-ภาวะที่ไตอยู่ในตำเเหน่งที่ผิด เช่น อยู่ในอุ้งเชิงกราน
ความผิดปกติในปริมาณของเนื้อไต
Hypoplasia
-จำนวน renal lobuleและ calyx ลดลงด้วยแต่เนื้อไตไม่มีความผิดปกติ
-ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติมากกว่าร้อยละ 50
Potter’s syndrome
-Potter's facies หูติดต่ำ ผิวหนังย่น จมูกงุ้ม คางเล็ก มีสันจมูกนูนเด่นที่หัวคิ้วทั้งสองข้าง
-เเขนขาที่ผิดปกติบ่อยคือ รูปร่างผิดติ โก่ง บิด ข้อเคลื่อน club foot
-เกิดจากทารกในครรภ์อยู่ในภาวะขาดน้ำคร่ำ ทำให้ร่างกายถูกกด การเเบ่งตัวของเซลล์ผิดปกติ เป็นสาเหตุของการเสียชีวิต เเต่กำเนิดของทารก
Agenesis ไตฝ่อหรือภาวะที่ไม่มีเนื้อไต
-ร่วมกับปอดที่ไม่เจริญ เเขนขาผิดรูปร่าง เเละมีลักษณะใบหน้าที่เป็นเเบบจำเพราะ
-Renal agenesisอาจจะเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง
-ถ้าเป็นสองข้าง เรียกว่าPotter’s syndrome
Supernumerary kidney
ภาวะที่มีจำนวนไตมากกว่าสองส่วนใหญ่จะ
เป็นสามไต
ไตชั้นที่เกินจะแยกออกจากไตปกติหรือเป็นภาวะ "ไตแฝด" ที่ไตสองส่วนอยู่ติดเเน่นเป็นไตเดียว
Glomerular diseases
พยาธิสภาพที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกันGlomerulonephritis (GN)
-การอักเสบภายนอกไตที่มีผลต่อไตส่วนใหญ่เป็นภาวะภูมิเเพ้ตนเอง(autoimmunity)เช่น Malaria,Syphilis,Hepatitis และSystemic Lupus Erythematosus (SLE)
พยาธิสภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน
-พบได้บ่อยคือโรคไตจากเบาหวาน(Diabeticnephropathy)หรือจากการรักษาเบาหวานเช่น การใช้ยากลุ่มซัลโฟนิลยูเรีย(sulfonylurea) ทำให้เกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำจึงเกิดภาวะขาด ADH ตามมา
จากภาวะที่ได้พบในผู้ป่วยเบาหวาน เช่น การติด เชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ ความดันโหิตสูง เป็นการติดเชื้อในกระเเสเลือด
กลไกการเกิด
1) การกรองเพิ่มขึ้น (hyperfiltration)
-เนื่องจากกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดนำเลือดเข้าสู่โกเมอรูรัส มีระดับน้ำตาลภายในเซล์ลดลง
-ทำให้ขาดพลังงานในการหดตัว เกิดการขยายตัวของหลอดเลือดเกิดการขยายตัวของหลอดเลือดเลือดจึงไหลเวียนไปกรอง
ที่ไตเพิ่มขึ้น
2) การเปลี่ยนแปลงกลไกการทำงานของ Renin
-ปกติ juxtaglomerular cellมีหน้าที่สร้างProreninและเปลี่ยน
เป็นเรนิน
-สำหรับผู้ป่วยโรคไตจากเบาหวาน proreninเพิ่มขึ้นและการหลั่งเรนินเข้าสู่กระเเสเลือดลดลง
-ทำให้เกิดภาวะhyperkalemiaภาวะกรดเกินเนื่องจากพยาธิสภาพที่หลอดฝอยไต(renal tubularacidosis)และภาวะน ้าเกินตามมา
Tubulo-interstitial diseases
Acute interstitial nephritis
พบ interstitialedema ร่วมกับleukocytic infiltrationและ tubulanecrosisr
Tubulo-interstitial diseases
Chronic interstitial nephritis
พบ interstitiafibrosis , atrophy และmononuclearcell infiltration
่
่
่
ง ร
ปร
่
าง
