Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ĐỒNG CHÍ, Qua 3 câu thơ, hình tượng người lính của thời kì đầu của kháng…

- - - - Phần 1 (7 câu thơ đầu): Những cơ sở hình thành tình đồng chí.
      - Phần 2 (10 câu thơ tiếp theo): Biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí.
      - Phần 3 (3 câu thơ còn lại): Vẻ đẹp của tình đồng chí, của người lính cách mạng.
    - - Bài thơ "Đồng chí" được mở đầu bằng những cơ sở hình thành tình đồng chí, rồi từ đó, giúp chúng ta thấy được biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí và khép lại ở bức tranh đẹp về tình đồng chí, đồng đội, về người lính cách mạng thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp.
- - - - Không gian: trong một khu rừng hoang vu,vẳng lặng phủ đầy sương muối.
      - Thời tiết:mùa đông,những ngày trời rét đậm,rét hại.
      - Thời gian: một đêm đông phục kích giặc
    - - Chất hiện thực: gợi những đêm hành quân, phục kích chờ giặc từ xa. Trong một khoẳng khắc người lính phát hiện ra một điều bất ngờ và thú vị: trăng lơ lửng như treo đầy mũi súng.
      - Chất lãng mạng: Giữa không gian căng thẳng, khắc nghiệt của đêm phục kích, khấu súng đang sẵn sàng giết giặc lại treo một vằng trăng lung linh. Chữ “treo” được dùng rất đắt và thơ mộng, như nối liền mặt đất và bầu trời.
      - Hình ảnh: Đầu súng trăng treo là một hình ảnh giàu ý nghĩa
        
        Tạo nhịp điệu, vừa chông chênh, vừa vững chãi
        
        Súng là biểu tượng cho cuộc chiến đấu, trăng biểu tượng cho thiên nhiên, non nước thanh bình. Súng và trăng cùng đặt trên một bình diện đã gợi cho người đọc nhiều liên tưởng phong phú: súng và trăng là gần và xa, hiện thực và lẵng mạng, chiến tranh và hòa bình, chiến sĩ và thi sĩ,…
        
        Gợi lên vẻ đẹp tâm hồn người chiến sĩ: trong cuộc sống chiến đấu gian khổ, ác liệt nhưng tâm hồn các anh luôn trong trẻo, trẻ trung, tràn đầy cảm hứng lạc quan, lãng mạng, luôn hướng về một tương lai tươi sáng
        
        Gợi lên vẻ đẹp của tình đồng chí : cùng bên nhau cảm nhận những khoẳng khắc lãng mạn, đầy chất thơ giữa sự cam go khốc liệt
    - - Hình ảnh “đứng cạnh bên nhau” cho thấy tinh thần đoàn kết,yêu thương, tình đồng chí luôn sát cánh bên nhau trong mọi hoàn cảnh
      - Hình ảnh “chờ giặc tới” cho thấy tư thế chủ động, hiên ngang,dũng cảm, sẵn sàng chiến đấu của người lính.
  - - - Chung nhiệm vụ , chung lí tưởng : chiến đầu giải phóng quê hương
      - Đầu sát bên đầu là cách nói hoán dụ, thể hiện ý chí quyết tâm chiến đấu cuả người lính
      - Súng bên súng: cách nói giàu hình tượng
      - Điệp ngữ: súng, bên đầu nhằm nhấn mạnh sự gắn kết , chung lí tưởng, của những người lính.
      - Từ ghép: xa lạ, thể hiện họ là những người xa quê nhưng cùng chung yêu nuớc nên cùng nhau hội tụ nơi chiến trường
      - Từ anh-tôi tách biệt ở 2 dòng thơ đầu -> anh-tôi liên ở trên 1 dòng thơ. Điều đó thể hiện rằng họ từ những người xa lạ, họ trở nên găn kết, kề vai sát cánh cùng nhau.
    - - Đêm rét chung chăn: gợi về thời gian, thời tiết khắc nghiệt, nhấn mạnh sự thiếu thốn, khó khăn trong đời sống sinh hoạt của những người lính
      - " Đôi tri kỉ" , sự lựa chọn từ ngữ khéo léo , vừa có nghĩa là hai vừa thể hiện sự gắn bó, vừa thể hiện sự chuyển hóa từ người xa lạ thành dôi tri kỉ , đôi bạn tâm tình
      - Hình ảnh giàu sức gợi , chân thực , gàn gữi
    - - Hình ảnh "đất cày lên sỏi đá" gợi nhớ đến vùng đất đai bạc màu, khố cằn, vùng trung du, miền núi
      - Thủ pháp đối được sử dụng chặt chẽ, gợi sự tương đồng trong cảnh ngộ của những người lính.
      - Thành ngữ "Nước mặn đồng chua" để nói về vùng chiêm trũng,nhiễm mặn vùng ven biển
      - Việc dùng từ ngữ " Quê hương anh", "Lòng tôi" thể hiện rằng: tuy khác nhau về không gian,địa lí, nhưng đều khó khăn trong canh tác , đều chung cái nghèo, cái khổ.
      - Chính sự đồng cảm về cảnh ngộ , giai cấp (đều là nông dân mặc áo lính, đều ra đi từ những miền quê nghèo lam lũ) đã kết nối các anh gần với nhau để hình thành tình đồng đội.
    - - Hình thức câu thơ: 2 tiếng, 1 dâu chấm than nhưng chan chưa bao cảm xúc , được đặt ở một vị trí bản lề , tổng kết những cơ sở hình thành tình đồng chí và gợi ra biều hiện và sức mạnh của tình đồng chí
      - Nội dung: Vang lên như một phát hiện , một lời khẳng định , một lời định nghĩa về đồng chí một cao trào cảm xúc trở thành tiếng gọi thiết tha của đồng đội , đồng chí, gợi nên về một tình cảm thống thiết, lớn lao.
      - => Đoạn thơ đã đi sâu khám phá ,lí giải cơ sở của tình đồng chí , tác giả đã cho thấy sự biến đổi kì diệu từ những người nông dân xa lạ thành những người đồng đội, đồng chí, sống chết có nhau
  - - - Họ trước hết thấu hiểu hoàn cảnh, mối bận lòng của nhau về chốn quê nhà
        
        Hình ảnh ruộng nương gửi bạn thân cày diễn tả thời điểm ra đi khi quê vào vụ mới, thiếu người chăm sóc
        
        Hình ảnh căn nhà không gợi sự bâng khuâng, vừa diễn tả sự thiếu thốn về vật chất vừa diễn tả sự thiếu vắng các anh
      - Họ thấu hiểu lí tưởng, ý chí của nhau, thái độ khi lên đường để giải phóng cho quê hương
        
        Họ sẵn sàng gạt bỏ lại nơi hậu phương những lo toan, hi sinh hạnh phúc riêng tư vì độc lập tự do của toàn dân tộc.
        
        Từ mặc kệ chỉ thái độ dứt khoát, quyết tâm của người lính, sẵn sàng mặc kệ những gì quý giá nhất để ra đi vì nghĩa lớn là bản lĩnh
      - Họ thấu hiểu cả những phút yếu mềm, những nỗi nhớ quê nhà luôn thường trực trong tâm hồn nhau
        
        Họ quyết tâm bỏ lại tất cả để ra đi vì Tổ quốc nhưng họ vẫn mang theo cả một trời thương nhớ.
        
        Hình ảnh giếng nước gốc đa nhớ người ra lính là một hình ảnh hoán dụ và một phép nhân hóa diễn tả một cách tự nhiên và tinh tế tâm hồn người lính và cảnh vật sinh động,có hồn
    - - Từ ngữ biểu cảm trực tiếp: thương
      - Hình ảnh “miệng cười buốt giá” , ta cảm nhận được nghị lực vượt qua sự khắc nghiệt của thời tiết, thấy niềm lạc quan, những năng lượng tích cực, bất chấp gian khổ.
      - Hình ảnh “tay nắm lấy bàn tay” : cái bắt tay khơi dậy những nét đẹp tâm hồn của những người lính ,cái bắt tay là lời động viên chân thành… ,cái bắt tay của sự cảm thông, truyền cho nhau hơi ấm, sức mạnh… ,còn là lời hứa lập công, là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, ý chí quyết tâm chiến đấu, là vẻ đẹp của nghĩa tình đồng đội… (liên hệ với bắt tay qua của kính vỡ rồi)
    - - Bút pháp tả thực, cách kể chuyện tự nhiên đã tái hiện những gian khổ mà người lính đang phải chịu đựng,phải trải qua những cơn sốt rét rừng, “từng cơn ớn lạnh”, “sốt run người”, “vừng trán ướt mồ hôi”
      - Thủ pháp liệt kê để tái hiện đầy đủ , cụ thể và chính xác những thiếu thốn của cuộc đời quân hành mà họ cùng nhau nếm trải: áo rách vai, quần vài mảnh vá, chân không dày => Đó là những chi tiết rất thực, được chắt lọc từ thực tế chiến trường có sức ám ảnh và lay động mạnh…