Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การประเมินสุขภาพทารกในครรภ์ 9d421b1b19fed01d9228be4e9559c131 - Coggle…

- - - - 3/4+ > สะดือ = 38-40 สัปดาห์ (กรณีท้องหลัง)
        3/4- > สะดือ = 38-40 สัปดาห์ (ท้องแรกเนื่องจากท้องลด Head engagement = HE)
        3/4> สะดือ = 36 สัปดาห์
        2/4+ > สะดือ = 32 สัปดาห์
        2/4+ > สะดือ = 28 สัปดาห์
        1/4- > สะดือ = 24 สัปดาห์
        ระดับสะดือ = 20 สัปดาห์
        2/3 > หัวหน่าว = 16 สัปดาห์ (หรือ 1/3 < สะดือ)
        1/3 > หัวหน่าว = 12 สัปดาห์ (หรือ 2/3 <สะดือ)
    - - ใช้วิธี McDonald
        
        อายุครรภ์ (สัปดาห์) = ความสูงของมดลูก (ซม.) x 8/7 หรือ อายุครรภ์ (เดือน) ความสูงของมดลูก (ซม.) x 2/7
        
        ผิดปกติ ถ้าความสูงที่วัดได้ <ค่าคำนวณได้ 3 ชม
        หรือความสูงที่วัดได้>ค่าคำนวณได้ 3 ชม
  - - - เป็นวิธีการนับจำนวนครั้งของการดิ้นหรือการเคลื่อนไหวของทารกในครรภ์อย่างต่อเนื่องจนครบ 10 ครั้งภายในชั่วโมง เริ่มนับเมื่ออายุครรภ์ 32 สัปดาห์
    - - เป็นการนับการดิ้นของทารกในครรภ์วันละ 3 ครั้งครั้งละ 1 ชั่วโมงหลังอาหารเช้า-กลางวัน-เย็น ผลรวมจำนวนครั้งของการดิ้น 3 เวลาหลังอาหารมีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ10 ครั้ง แปลผลสุขภาพทารกปกติ
  - - - โดยมีสัญญาณทารกดินน้อยกว่า 10 ครั้งต่อ 12 ชั่วโมงเป็นเวลา 2 วันติดต่อกันและถ้าหยุดดิ้นหรือหยุดเคลื่อนไหวประมาณ 12 – 24 ชั่วโมงทารกอาจเสียชีวิตในครรภ์
- - - - มี 2 วิธี
        1) วิธี transcervical chorionic villus sampling ทำเมื่ออายุครรภ์ 10 – 14 สัปดาห์
        2) วิธี transabdominal chorionic villus sampling
  - - - การตรวจทำได้ตั้งแต่อายุครรภ์ 28-32 wks. เป็นต้นไป
- - - - 1) Non stress test: NST เป็นการตรวจดูอัตราการเต้นของหัวใจทารกเมื่อทารกมีการเคลื่อนไหว
        
        ข้อบ่งชี้การทำ NST:
        (1) ทารกในครรภ์ดินน้อยลง
        (2) ตั้งครรภ์เกินกำหนด
        (3) ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
        (4) มีภาวะแทรกซ้อนร่วมกับการตั้งครรภ์: เบาหวานร่วมกับการตั้งครรภ์ภาวะความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์ภาวะโลหิตจางร่วมกับการตั้งครรภ์โรคหัวใจร่วมกับการตั้งครรภ์เป็นต้น
        (5) มีถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
        (6) ตั้งครรภ์แฝด)
        (7) inna: Rh isoimmunization
        (8) อายุมากกว่า 35 ปี)
        (9) มีประวัติทารกตายในครรภ์
        
        การพยาบาล
        (1) สร้างสัมพันธภาพ
        (2) อธิบายเหตุผลและขั้นตอนของการทำ NST
        (3) แนะนำให้ถ่ายปัสสาวะก่อนตรวจ
        (4) จัดให้สตรีตั้งครรภ์นอนท่าศีรษะสูง 30 °
        (5) ตรวจครรภ์หาตำแหน่งหลังส่วนสะบักด้วยวิธี (Leopold Maneuver คาดสายรัดหน้าท้องโดยให้หัว ultrasonic transducer วางบนตำแหน่งที่ฟังการเต้นของหัวใจทารกได้ชัดเจน
        (6) แนะนำให้กดปุ่ม fetal movement marker เมื่อรู้สึกว่าทารกดิ้น / เคลื่อนไหว
        (7) กรณีที่ต้องการประเมินการหดรัดตัวของมดลูกให้คาดหน้าท้องบริเวณยอดมดลูกด้วย toco transducer เพื่อบันทึกระยะเวลา (duration) ความถี่ห่าง (interval) และความรุนแรง (severity) ของการหดรัดตัวของมดลูก
        (8) เปิดเครื่องบันทึกการเต้นของหัวใจทารกลงบนกราฟนาน 20 นาที
        (9) กรณีที่ทารกในครรภ์ไม่ดิ้นอาจเนื่องจากทารกหลับให้กระตุ้นทารกทางหน้าท้องด้วย fetal acoustic stimulator
        
        อ่านผล
        
        Reactive ปกติ
        
        Non reactive ผิดปกติ
        
        Suspicious ทารกอาจผิดปกติ
        
        Uninterpretable อ่านผลไม่ได้
      - 2) Contraction stress test: CST เป็นการตรวจดูการเปลี่ยนแปลงอัตราการเต้นของหัวใจทารกเมื่อมดลูกหดรัดตัว
        
        การพยาบาล
        (1) สร้างสัมพันธภาพกับสตรีตั้งครรภ์
        (2) อธิบายเหตุผลของการตรวจ
        (3) จัดท่า semi-fowler position เพื่อป้องกัน supine hypotensive syndrome
        (4) เตรียมให้ Oxytocin 5 ยูนิตในน้ำเกลือ 500 มล. ในอัตรา 5-10 หยด / นาทีจนกระทั่งมดลูกหดรัดตัว 3 ครั้งใน 10 นาทีนานครั้งละ 40-60 วินาทีอาจใช้วิธีอื่นกระตุ้น ได้แก่ วิธีกระตุ้นหัวนม nipple stimulation)
        (5) ประเมิน FHR เมื่อมดลูกมีการหดรัดตัวและรายงานผลการตรวจให้แพทย์ทราบอ่านผลผลลบ (negative) ผลบวก (positive) suspicious unsatisfactory
        (6) ภายหลังจากการตรวจติดตามการหดรัดตัวของมดลูกทุก 10 นาทีเพื่อป้องกันการคลอดก่อนกำหนด
        
        ข้อห้ามในการตรวจวิธีนี้ ได้แก่
        -สตรีตั้งครรภ์ที่มีประวัติผ่าตัดการคลอดมาก่อนมีประวัติเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดมีครรภ์แฝด
        -มีมดลูกรูปร่างผิดปกติหรือมีรกเกาะต่ำหรือมีถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
      - 3) ฟิตัลไบโอฟิสิคัลโปรไฟล์ (fetal biophysical profile: BPP) เป็นการตรวจดูจาก ultrasound:
        (1) การหายใจของทารก (fetal breathing movement = (FBM)
        (2) การเคลื่อนไหวของทารกทั้งร่างกาย (gross body movement = FM
        (3) กำลังกล้ามเนื้อของทารก (fetal tone = FT)
        (4) การที่หัวใจทารกตอบสนองเมื่อทารกเคลื่อนไหว (reactive fetal heart sound = FHS)
        (5) ปริมาณน้ำคร่ำ (amniotic fluid volume)
        
        วิธีการประเมินข้อมูล
        
        การเคลื่อนไหวที่แสดงถึงการหายใจ
        
        การเคลื่อนไหวของลำตัวและแขนขา
        
        กำลังกล้ามเนื้อข้อมูล
        
        การนับอัตราการเต้นของหัวใจ 5. ปริมาณน้ำคร่ำ
    - - มี 2 วิธี
        1) External fetal monitoring (EFM)
        2) Internal fetal monitoring
        
        External fetal monitoring (EFM)
        
        Early Deceleration: FHR ค่อยๆลดลงและกลับเข้าสู่ Baseline ปกติสัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูก
        สาเหตุ: ศรีษะของทารกถูกกดส่วนใหญ่จะเกิดในช่วงที่มีการเปิดของปากมดลูก 4 ถึง 7 เซนติเมตร
        
        2.Late Deceleration: FHR ค่อยๆลดลงและกลับเข้าสู่ Baseline ไม่สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูกเกิดขึ้นตามหลังกับการหดรัดตัวของมดลูกที่สูงที่สุดพบใน Utero-placental insufficiency
        
        Prolong deceleration: มีการลดลงของ FHS ต่ำกว่า baseline น้อย 15 bpm และเป็นเวลาอย่างน้อย 2 นาที แต่ไม่ถึง 10 นาทีนับตั้งแต่เริ่มต่ำลงจนถึงกลับเข้าสู่ rate ปกติ
        
        3.Variable deceleration: มีการลดลงของ FHR ต่ำกว่า baseline มากกว่า 15 ppm. เป็นเวลามากกว่า 15 วินาที แต่น้อยกว่า 2 นาทีโดย onset, ความลึกและระยะเวลาไม่สัมพันธ์กับการหดรัดตัวของมดลูกเกิดจากภาวะที่สายสะดือของทารกถูกกด (cord compression)
        
        สรุป fetal heart rate patterns
        
        -Late decelerations ลักษณะของ fetal heart rate จะเป็นรูป U-shaped โดยมีการหดรัดตัวของมดลูกอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์จะเริ่มช้าลงและกลับสู่สภาวะปกติเมื่อไม่มีการหดรัดตัวของมดลูก
        
        -mild late decelerations inn จากปฏิกิริยาตอบสนองของระบบประสาทส่วนกลางต่อการขาดก๊าซออกซิเจน
        
        -severe late decelerations เป็นผลจากการกดการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจโดยตรงร่างกายของทารกในขณะนี้จะมี pH ต่ำลงและทารกจะมีความเสี่ยงต่อภาวะทุพพลภาพและการตายปริกำเนิดค่อนข้างสูง
        
        -late decelerations ที่ไม่มี variability จะบ่งบอกสภาวะเลือดเป็นกรดในทารกซึ่งกำลังเกิดขึ้นในเวลาไม่นานนัก