Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กระบวนการลำเลียงสารเข้าและออกจากเซลล์, Diffusion, shutterstock_606875969,…
กระบวนการลำเลียงสารเข้าและออกจากเซลล์
การแพร่
การแพร่ เป็นการกระจายตัวของโมเลกุลของสสารจากจุดที่มีความเข้มข้นสูงกว่า ไปยังจุดที่มีความเข้มข้นต่ำกว่าด้วยการเคลื่อนที่เชิงสุ่มของโมเลกุล การแพร่จะทำให้ เกิดการผสมของวัสดุอย่างช้าๆ สำหรับเฟสหนึ่งๆของวัสดุใดๆก็ตามที่มีอุณหภูมิสม่ำเสมอ และไม่มีแรงภายนอกมากระทำกับอนุภาค
osmosis
เป็นกระบวนการแพร่โมเลกุลของเหลวหรือน้ำผ่านเยื่อเลือกผ่าน จากบริเวณที่มีความเข้มข้นของน้ำมาก (สารละลายความเข้มข้นต่ำ) ไปยังบริเวณที่มีความเข้มข้นของน้ำน้อย (สารละลายความเข้มข้นสูง) กระจายจนกว่าโมเลกุลของน้ำจะเท่ากัน เป็นกระบวนการทางกายภาพที่ตัวทำละลายจะเคลื่อนที่โดยอาศัยพลังงานความร้อน ผ่านเยื่อเลือกผ่าน (ซึ่งตัวทำละลายจะผ่านเยื่อเลือกผ่านได้ แต่สารละลายจะไม่สามารถผ่านเยื่อเลือกผ่านได้)
Faciliteated diffusion
การลำเลียงสารจากบริเวณที่มีความเข้มข้นของสารสูงไปจนถึงบริเวณที่มีความเข้มข้นของสารต่ำ แต่ต้องอาศัยตัวพาเป็นตัวกลาง (Carrier) ในการแพร่ ซึ่งมักเป็นสารจำพวกโปรตีนที่มีโมเลกุลขนาดเล็กเช่นกรดอะมิโนซึ่งพบได้ในเยื่อหุ้มเซลล์ รวมถึงน้ำตาลกลูโคส, คาร์บอเนตและไบคาร์บอเนต [การแพร่แบบนี้ใช้การเคลื่อนที่แบบบราวนิงในการแพร่
Active transport
เป็นการเคลื่อนสารจากบริเวณที่มีความเข้มข้นของสารต่ำไปยังบริเวณที่มีความเข้มข้นสูง การลำเลียงแบบใช้พลังงานในทุกเซลล์โดยปกติเกี่ยวข้องกับการสะสมโมเลกุลความเข้มข้นสูงที่เซลล์ต้องการ เช่น ไอออน กลูโคสและกรดอะมิโน หากกระบวนการลำเลียงนั้นใช้พลังงานเคมี
Phagocytosis
รูปแบบหนึ่งของการย่อยอาหารในเซลล์ หรือเอนโดไซโทซิส (endocytosis) โดยที่อนุภาคขนาดใหญ่ (อาจเป็นสิ่งแปลกปลอมหรืออาหาร) ถูกโอบล้อมรอบโดยเยื่อหุ้มเซลล์ของเซลล์ (ส่วนมากจะใหญ่กว่าอนุภาคที่ทำการโอบ) และถูกนำเข้าไปอยู่ภายในเซลล์ (คล้ายกับการกิน) เพื่อทำให้อนุภาคกลายเป็นฟาโกโซม (phagosome) หรือฟูดแวคิวโอล (food vacuole) ซึ่งก็คือช่องว่างในเซลล์ที่มีอาหารหรือสิ่งแปลกปลอมบรรจุอยู่
Pinocytosis
เป็นการนำสารเข้าสู่เซลล์ โดยเมื่อสารมาเกาะติดกับเยื่อหุ้มเซลล์ เยื่อหุ้มเซลล์จะเว้าเข้าไปจนหลุดกลายเป็นกระเปาะขนาดเล็กอยู่ภายในเซลล์ ไม่มีความจำเพาะกับชนิดสาร พบได้ในเซลล์หลายชนิด เช่น เซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดแมโครฟาจ (Macrophage) และเซลล์รากพืช เป็นต้น ส่วนการขนส่งสารเข้าสู่เซลล์ที่มีการจำเพาะกับชนิดสาร จะเรียกว่า การนำสารเข้าสู่เซลล์แบบใช้ตัวรับ
Receptor-Mediated
เป็นการนำสารเข้าสู่เซลล์โดยสารที่จะเข้าสู่เซลล์นั้นต้องจับกับตัวรับที่จำเพาะบนเยื่อหุ้มเซลล์ก่อน จากนั้นตัวรับที่จับสารแล้วจะเว้าเข้าไปในเซลล์แล้วหลุดเป็นกระเปาะหรือเวสิเคิลขนาดเล็กเข้าไปข้างในเซลล์ สารที่เข้าสู่เซลล์ด้วยวิธีนี้ได้แก่ ฮอร์โมน สารพิษ แอนติบอดี ไวรัส เป็นต้น
Exocytosis
เป็นรูปแบบของการขนส่งการใช้งานและการขนส่งจำนวนมากในการที่เซลล์ลำเลียงโมเลกุล (เช่นสารสื่อประสาทและโปรตีน ) ออกจากเซลล์ ( exo- + เซลล์ ). ในฐานะที่เป็นกลไกการขนส่งแบบแอคทีฟ เอ็กโซไซโทซิสต้องการพลังงานในการขนส่งวัสดุ เซลล์ทั้งหมดใช้เอ็กโซไซโทซิสและเอนโดไซโทซิสคู่กันเพราะเซลล์ส่วนใหญ่สารเคมีที่สำคัญสำหรับพวกมันคือโมเลกุลขั้วขนาดใหญ่ที่ไม่สามารถผ่านส่วนที่ไม่ชอบน้ำของเยื่อหุ้มเซลล์ด้วยวิธีพาสซีฟ Exocytosis เป็นกระบวนการที่มีการปล่อยโมเลกุลจำนวนมาก จึงเป็นรูปแบบของการขนส่งขนาดใหญ่ exocytosis เกิดขึ้นผ่านทางพอร์ทัลหลั่งที่เยื่อหุ้มเซลล์ที่เรียกว่าพลาสม่าporosomes Porosomesเป็นโครงสร้าง lipoprotein รูปทรงถ้วยถาวรที่เยื่อหุ้มเซลล์ในพลาสมา โดยที่ถุงน้ำคัดหลั่งจะยึดเกาะและหลอมละลายชั่วคราวเพื่อปล่อยสารภายในถุงออกจากเซลล์
