Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลมารดาและทารกที่มีภาวะเสี่ยงอันตรายและภาวะแทรกซ้อนทางอายุรกรรม -…
การพยาบาลมารดาและทารกที่มีภาวะเสี่ยงอันตรายและภาวะแทรกซ้อนทางอายุรกรรม
ABO Incompatibility
ภาวะแทรกซ้อน
เสี่ยงต่อการที่สมองถูกทําลายอย่างรุนแรงจากภาวะkernicterus
เสียชีวิต
รอดชีวิต
mental retard
develop paralysis or nerve deafness
แนวทางการประเมินและวินิจฉัย
การตรวจร่างกาย
ทารก
จุดเลือดออกตามตัว ซีดอาจเกิดจากการแตกทําลายของเม็ดเลือด
ตัวเหลือง
การเจริญเติบโตช้า
ความพิการแต่กําเนิด
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจค่า Total bilirubin
การซักประวัติ
การไม่เข้ากันของกลุ่มเลือด ABO
อาการและอาการแสดง
มีอาการเหลืองภายใน 24ชั่วโมงแรกหลังคลอด
ตับโต
หากไม่ได้รับการรักษาเสี่ยงต่อการเกิดภาวะ kernicterus
แนวทางการรักษา
หากรุนแรงอาจต้องเปลี่ยนถ่ายเลือด
อายุครรภ์ 32 สัปดาห์ขึ้นไป
กระตุ้นให้คลอด
รับการส่องไฟ (phototherapy)
ลดระดับบินลิรูบิน
พยาธิสรีรภาพ
มารดาที่มีกลุ่มเลือด O และทารกหมู่เลือด A หรือ B
ระหว่างการตั้งครรภ์เม็ดเลือดแดงของทารกจะผ่านเข้าไปในกระแสเลือดของมารดา
antigen A บนเม็ดเลือดแดงของลูก ไปกระตุ้นให้มารดาสร้าง antibody
ทําปฏิกิริยากับเม็ดเลือดแดง
ทําให้เม็ดเลือดแดงแตก
ทารกแรกเกิดมีภาวะซีด บวม และตัวเหลืองจนอาจเสียชีวิตได้ภายหลังคลอด
สาเหตุ
ภาวะเม็ดเลือดแดงแตกของทารกที่มีสาเหตุจากหมู่เลือดระบบABO ไม่เข้ากับมารดา ส่วนใหญ่จะพบในทารกหมู่เลือดA หรือ B ที่เกิดจากมารดาหมู่เลือด O
ภาวะการไม่เข้ากันของหมู่เลือดระบบ ABO เป็นหนึ่งสาเหตุของ hemolytic disease ของทารกแรกเกิด คือเกิดการแตกตัวของเม็ดเลือดแดงขณะตั้งครรภ์หมู่เลือด ABO ของมารดาและทารกเข้ากันไม่ได้
การพยาบาล
อธิบายถึงสาเหตุและปัจจัยส่งเสริม พยาธิสรีรภาพ ผลกระทบต่อทารกในครรภ์และการตั้งครรภ์ครั้งต่อไป
ติดตามภาวะ jaundice
ในทารกแรกเกิดที่มีความเสี่ยงต่อ hemolytic disease
ประเมินความเสี่ยงของคู่มารดาและทารก
ประเมินภาวะตัวเหลืองของทารกแรกเกิด
ภายใน 24 ชั่วโมงหลังคลอด
เฝ้าระวังและประเมินภาวะ pathologic jaundice
ทารกแรกเกิดที่ได้รับการส่องไฟ
ระวัง burn
พลิกตัวทุก 3-4 ชั่วโมง
ปิดตาทารกด้วย eye patches
Thalassemia
ผลกระทบ
สตรีตั้งครรภ์
มีโอกาสติดเชื้อเนื่องจากความต้านทานต่ํา
ภาวะ Hb Bart’s hydrop fetalis
ความดันโลหิตสูงระหว่างตั้งครรภ์
คลอดยาก เนื่องจากทารกมีท้องบวมโต
ทารก
เกิดภาวะขาดออกซิเจนเรื้อรัง
เจริญเติบโตช้าในครรภ์ น้ําหนักน้อย หรือขาดออกซิเจนในระยะคลอด
การประเมินและวินิจฉัย
การซักประวัติ
เกี่ยวกับโรคโลหิตจางในครอบครัว
โรคทางพันธุกรรมของครอบครัว
การตรวจร่างกาย
ภาวะซีด ตับและม้ามโต ตัวเหลือง ตาเหลือง
Thalassemia facies
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจ CBC จะพบ Hb, Hct และจํานวนเม็ดเลือดแดงต่ํากว่าปกติ
แนวทางการรักษา
การให้เลือด
ป้องกันไม่ให้มีภาวะซีดและรักษาระดับฮีโมโกลบินให้สูงพอที่จะกดไขกระดูกของสตรีตั้งครรภ์ที่เป็นโรคธาลัสซีเมียไม่ให้สร้างเม็ดเลือดแดงมากเกินไป
การตัดม้าม
ทําในรายที่มีอาการปานกลางถึงรุนแรงที่ม้ามโตจนเกิดการกดเบียด
การให้ความรู้
สาเหตุอาการการดําเนินของโรคการรักษาและการควบคุมป้องกันโรค
การปลูกถ่ายไขกระดูก
ค่าใช้จ่ายสูงมากการรักษาวิธีนี้จะทําในรายที่เป็นธาลัสซีเมียที่มีอาการรุนแรงและยังไม่มีภาวะแทรกซ้อนของโรค
การให้ยาขับเหล็ก
อาการและอาการแสดง
thalassemia intermediate
มีอาการซีดปานกลาง ตับและม้ามโต ตัวเหลืองตาเหลือง
มีไข้ติดเชื้อ
เม็ดเลือดแดงแตกง่าย
ซีดอย่างรวดเร็ว
เสียชีวิต
thalassemia major
homozygous α-thalassemia (Hb Bart’s hydrop fetalis)
เสียชีวิตตั้งแต่อยู่ในครรภ์หรือเสียชีวิตไม่กี่ชั่วโมงหลังคลอด
homozygous β-thalassemia
การเจริญเติบโตช้า ตับม้ามโต และมักเสียชีวิตตั้งแต่เด็ก
มีอาการรุนแรงภายใน 2-3 เดือนหลังคลอด
พยาธิสรีรภาพ
การสังเคราะห์ α-globin และ β-globin ลดน้อยลง
globin ที่เหลืออยู่รวมตัวกันเอง
ตกตะกอนอยู่ในเม็ดเลือด
าให้เลือดแดงมีรูปร่างผิดปกติ
ขาดความ306ยืดหยุ่นผนังของเม็ดเลือดแดง
เม็ดเลือดแดงถูกทําลายง่าย และมีอายุสั้น
มีอาการซีด ตัวเหลือง ตาเหลือง ตับม้ามโต ไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดแดงทดแทนตลอดเวลา
ชนิดของโรคธาลัสซีเมีย
α-thalassemia
มีการสร้าง α-globin น้อยลงหรือไม่สร้างเลย
β-thalassemia
มีการสร้าง β-globin น้อยลงหรือไม่สร้างเลย
โรคผิดปกติทางพันธุกรรมของเม็ดเลือดที่พบบ่อยมากที่สุดในประเทศไทย
เกิดจากความผิดปกติของโครโมโซม ทําให้มีความผิดปกติในการสังเคราะห์โกลบิน (globin) ส่งผลให้เม็ดเลือดแดงที่สร้างขึ้นมามีความผิดปกติ ถูกทําลายง่ายและมีอายุสั้น
การพยาบาล
อธิบายสตรีตั้งครรภ์และครอบครัวเกี่ยวกับโรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย
แนะนําเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวขณะตั้งครรภ์
อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์ที่เป็นพาหะของธาลัสซีเมีย
Rh Incompatibility
ผลกระทบ
มักพบผลกระทบต่อทารกในการตั้งครรภ์ที่ 2
hyperbilirubinemia
kernicterus
neonatal anemia
การประเมินและวินิจฉัย
การตรวจร่างกาย
ซีดมาก ตัวบวมน้ํา ตับม้ามโต และเหลืองเร็วมาก
เป็นการตั้งครรภ์และคลอดครั้งที่ 2 ขึ้นไป
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจCoombs’ test
strongly positive
CBC
hematocrit ต่ํามากreticulocyte countสูง
bilirubin
มีถึง180 mg%
เกิดภาวะKernicterus
การซักประวัติ
เกี่ยวกับการไม่เข้ากันของกลุ่มเลือดระบบ Rh โดยมารดาที่มี Rh negative และทารกในครรภ์ Rh positive
อาการและอาการแสดง
hemolysis
ซีดมาก
หัวใจวาย
hydrops fetalis
bilirubin toxicity
แนวทางการรักษาและการพยาบาล
ป้องกันการเกิด Isoimmunization
(Rh Isoimmunization)
พยาธิสรีรภาพ
แม่มี Rh negative และทารกมี Rh positive
Rh positive ของทารกจะผ่านรกเข้าไปในระบบไหลเวียนเลือดของมารดา
เกิดการสร้าง antibodies
antibodies ไหลเวียนกลับเข้าสู่ทารกในครรภ์
ไปจับและทําลายเม็ดเลือดแดงของทารก
ทารกมีภาวะโลหิตจาง
เกิด Hydropsfetalis ทารกจะมีภาวะบวมน้ําและมีการไหลเวียนล้มเหลว (circulatory collapse)
สาเหตุ
การไม่เข้ากันของกลุ่มเลือดRh ของมารดาและทารกในครรภ์
Rh เป็นAntigen ตัวหนึ่งที่มีเม็ดเลือดแดง
คนที่มีสารDอยู่บนผิวเม็ดเลือดแดงเป็น Rh positive
ส่วนคนที่ไม่มีสารDอยู่บนผิวเม็ดเลือดแดงเป็น Rh negative