Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเปลี่ยนแปลงของวัยต่างๆ - Coggle Diagram
การเปลี่ยนแปลงของวัยต่างๆ
ทารก
ด้านร่างกาย
วัยทารกเป็นวัยที่มีการเจริญเติบโตทางร่างกายอย่างรวดเร็วมากกว่าวัยอื่นๆของชีวิต อวัยวะที่สำคัญที่สุดคือ “สมอง”
ด้านสติปัญญา
ด้านอารมณ์
ทารกที่ได้รับการเลี้ยงดูโอบอุ้ม เอาใจใส่ ได้รับการตอบสนองที่เหมาะสมจะทำให้เป็นเด็กที่มีอารมณ์ดี เป็นมิตร ในทางตรงกันข้าม ถ้าทารกถูกทอดทิ้งจะมีลักษณะที่เงียบเหงา เฉยเมย ไม่สนใจใคร ฉะนั้นการเสริมสร้างพัฒนาการด้านอารมณ์และจิตใจของเด็ก ควรให้มีการสัมผัสโอบอุ้ม พูดคุยด้วยท่าทีที่เป็นมิตร ร้องเพลงให้ฟัง เป็นต้น
ด็กวัยทารกเริ่มเรียนรู้และสร้างความสัมพันธ์จากสิ่งแวดล้อมรอบตัวได้จากการใช้อวัยวะสัมผัสต่างๆ โดยทารกจะมีพฤติกรรมซ้ำๆ ในระยะแรกและมีการลองผิดลองถูกไปเรื่อยๆ จนทำให้เด็กเกิดการเรียนรู้และสามารถแก้ปัญหาต่างๆได้
ด้านสังคม
เด็กในวัยนี้ถ้าได้รับความรัก ความอบอุ่น การเลี้ยงดูเอาใจใส่ที่ดี จะทำให้เด็กรู้สึกไว้วางใจต่อคนรอบข้าง มีทัศนคติที่ดี ทำให้เด็กอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้ดี วัยทารกเป็นวัยเริ่มต้นของพัฒนาการทางสังคมของมนุษย์ ถ้าเด็กได้รับการเลี้ยงดูที่ดีจะทำให้เขาเป็นสมาชิกที่ดีของสังคมต่อไป
คนชรา
ด้านอารมณ์
วัยสูงอายุเป็นวัยที่มีความสงบเยือกเย็น หมดความกระตือรือร้นในชีวิตเป็นวัยที่ต้องการความสงบ ต้องการพักผ่อน
ด้านร่างกาย
การเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายโดยทั่วไปของวัยนี้จะเป็นไปในทิศทางของความเสื่อม อย่างไรก็ตามจะมีความแตกต่างระหว่างบุคคลเป็นอย่างมากในสภาพในสภาพของความเสื่อมแม้แต่ในคนเดียวกันก็ยังมีความแตกต่างในอัตราของความเสื่อมของอวัยวะต่าง ๆ ดั้งนี้
โฉมภายนอก มีการเปลี่ยนแปลงตามวัยเช่น ผิวหนังเหี่ยวย่นมีจุดตกกระเพิ่มขึ้น ผมจะบางและจะเปลี่ยนเป็นสีเทาหรือสีขาว หลังโกง การเคลื่อนไหวเชื่องช้า พละกำลังน้อยลง
ระบบการไหลเวียนโลหิต ผนังเส้นโลหิตแดงแข็งและขาดความยืดหยุ่น
อวัยวะเกี่ยวกับการรับความรู้สึก ดูเหมือนหน้าที่ได้รับความรู้สึกจะเป็นอวัยวะหนึ่งที่เสื่อมเป็นอันดับแรกในระยะเริ่มชรา ผนังเส้นโลหิตแดงในหูจะแข็งตัวทำให้ได้ยินเสียงไม่ชัดเจน เสียงที่มักไม่ได้ยินก่อนคือเสียงแหลมหรือเสียงที่มีความถี่สูง
ระบบทางเดินอาหาร อาหารที่ทานเข้าไปจะย่อยและดูดซึมได้ช้าลง
กระดูกกระดูกในผู้สูงอายุและผุกร่อน เป็นผลให้กระดูกหักได้ง่าย
ด้านสังคม
การเปลี่ยนแปลงที่มีผลต่อการใช้ชีวิตทางสังคมของคนวัยนี้คือ การมีเวลาว่างมากขึ้นทำให้สามารถกระทำกิจกรรมเพื่อการพักผ่อนหยอนใจได้มากขึ้น
ด้านสติปัญญา
สมองฝ่อและมีน้ำหนักลดลง มีเลือดมาเลี้ยงสมองน้อยลง เซลล์ประสาทตายเพิ่มขึ้นและจำนวนเซลล์ลดลงตามอายุ ทำให้สมองเสื่อม ความจำเสื่อมโดยเฉพาะความจำในเหตุการณ์ปัจจุบัน
วัยรุ่น
ด้านสังคม
วัยรุ่นตอนต้นจะมีลักษณะเป็นการเริ่มต้นความรู้สึกแข่งขันและแสวงหาความมั่นใจในกิจกรรมต่างๆดยเด็กอาจพบปัญหาความรู้สึกด้อยค่า สู้ผู้อื่นไม่ได้ในระยะนี้จากการที่ผู้ปกครองหรือคนรอบข้างไม่ได้สร้างบรรยากาศที่ส่งเสริมการเรียนรู้ มีการตำหนิหรือลงโทษ หลังจากนั้นวัยรุ่นจึงแสวงหาสิ่งที่บ่งบอกความเป็นตนเองหรือการแสวงหาอัตลักษณ์ในวัยรุ่นตอนกลางและการเริ่มสร้างความสัมพันธ์อย่างลึกซึ้งมากขึ้นและมีการสร้างความสัมพันธ์กับเพศตรงข้าม
ด้านอารมณ์
การเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์ของวัยรุ่น ส่วนใหญ่มีผลมาจากการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกาย กล่าวคือ วัยรุ่นบางคนรู้สึกวิตกกังวลว่าจะมีความผิดปกติในร่างกาย หรือรู้สึกหงุดหงิด หมกมุ่น ไม่พอใจ กับรูปร่างของตน เป็นต้น อารมณ์อื่น ๆ ของวัยรุ่น ได้แก่ ความกลัว ความโกรธ อารมณ์รัก อารมณ์ร่าเริง ความอยากรู้อยากเห็น เป็นต้น การเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์ เด็กผู้ชายจะคล้ายคลึงกับเด็กผู้หญิง แต่อาจจะรุนแรงกว่า เนื่องจากสาเหตุที่มีการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายที่แข็งแกร่งขึ้น เป็นส่วนช่วยสนับสนุนทำให้เด็กผู้ชายมักจะใช้กำลังตอบสนองอารมณ์นั้น ๆ เช่น เมื่อใครทำอะไรให้ไม่พอ
ด้านร่างกาย
ด้านสติปัญญา
วัยนี้สติปัญญาจะพัฒนาสูงขึ้นจนมีความคิดเป็นแบบรูปธรรม (หมายถึง ความสามารถ เรียนรู้เข้าใจเหตุการณ์ต่างๆ ได้ลึกซึ้งขึ้น) มีความสามารถในการคิด วิเคราะห์ และสังเคราะห์ สิ่งต่างๆ ได้มากขึ้น
ในช่วงวัยรุ่นเด็กหญิง เด็กชาย จะเกิดการเปลี่ยนแปลง ด้านร่างกายทั้งรูปร่าง เสียง ความสูง และน้ำหนัก กล่าวคือ ทั้งสองเพศจะมีความสูงและน้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว อย่างเห็นได้ชัด เด็กหญิงจะเริ่มมีประจำเดือน สะโพกขยายออก เอวคอด หน้าอกโตขึ้น เสียงหวานแหลม มีขนขึ้นที่อวัยวะเพศนเด็กชายจะเริ่มมีน้ำอสุจิ มีการสำเร็จความใคร่ด้วยตนเอง มีหนวดเครา มีขนขึ้นที่อวัยวะเพศ รักแร้ เสียงแตกพร่า กล้ามเนื้อแข็งแรง หน้าอกและไหล่กว้างขึ้น วัยรุ่นชาย จะตัวสูงขึ้นและน้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว กล้ามเนื้อแข็งแรง หน้าอกและไหล่กว้างขึ้น มีหนวดเครา มีขนขึ้นที่อวัยวะเพศและรักแร้ วัยรุ่นหญิง จะตัวสูงขึ้นและ น้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว สะโพกขยาย เอวคอด และ หน้าอกโตขึ้น
วัยก่อนเรียน
ด้านสังคม
เด็กวัยนี้เริ่มออกจากสังคมบ้านเข้าสู่สังคมโรงเรียน เริ่มรู้จักเล่นและคบเพื่อน เรียนรู้ที่จะปรับตัวเด็กวัยนี้ให้คามสำคัญที่จะปฏิบัติตามระเบียบ และกติกาของโรงเรียน ดังนั้นพัฒนาการทางสังคมของเด็กวัยนี้ พ่อแม่ ครู อาจารย์ และเพื่อนวัยเดียวกันจะมีบทบาทในการวางพื้นฐานพัฒนาการทางสังคมขั้นต่อไป
ด้านอารมณ์
เด็กวัยนี้มักแสดงอารมณ์อย่างเปิดเผย ไม่ปิดบัง แปรปรวนง่าย หงุดหงิด โกรธง่ายหายเร็ว กลัวในสิ่งที่ไม่มีเหตูผล อิจฉาเมื่อรู้สึกว่าถูกแย่งความรักไป มีความสงสัย อยากรู้อยากเห็น
ด้านสติปัญญา
เด็กวัยนี้มีความอยากรู้อยากเห็น ช่างสงสัย จึงทำให้เด็กแสดงออกโดยการซักถาม ผู้ใหญ่ควรให้ความสนใจและตอบคำถาม โดยอธิบายด้วยภาษาง่ายๆ ให้เด็กเข้าใจ ไม่ควรแสดงอาการรำคาญ ดุด่า ว่ากล่าว หรือไม่พอใจ เพราะอาจจะส่งผลต่อพัฒนาการด้านความคิดและความกล้าแสดงออกของเด็กในวัยต่อไป
ด้านร่างกาย
เด็กวัยก่อนเรียนเป็นวัยที่มีความต้องการอะไรหลายๆอย่าง ต้องการความเป็นอิสระ อยากรู้อยากเห็น ช่างสงสัย ช่างจินตนาการ ทำให้เด็กแสดงออกโอยการซักถาม ผู้ใหญ่ควรให้ความสนใจและอธิบายด้วยภาษาง่ายๆ ซึ่งจะส่งผลต่อพัฒนาการด้านความคิดและการกล้าแสดงออกในวัยต่อไป ต้องการความเป็นตัวของตัวเอง สร้างเสริมประสบการณ์ชีวิต วัยนี้เริ่มมีทักษะในการเคลื่อนไหว รู้จักควบคุมอวัยวะต่างๆ ได้ดีขึ้น ถึงแม้จะไม่ค่อยคล่องตัวในระยะแรก แต่เมื่อทำบ่อยๆ ก็จะเกิด ความชำนาญ
วัยเรียน
ด้านสังคม
เด็กมีสังคมกว้างขึ้นเพราะรู้จักบุคคลนอกครอบครัว เด็กจะปรับตัวเข้ากับบุคคลอื่นๆ ได้ดีหรือไม่ขึ้นอยู่กับการอบรมของครอบครัว กลุ่มเพื่อนมีอิทธิพลมากขึ้น
ด้านอารมณ์
เด็กมีการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ไปในทางที่ดีขึ้น รู้จักวิธีระงับความโกรธ เลิกกลัวสิ่งที่ไม่มีตัวตน เป็นมากลัวสิ่งที่จะเกิดขึ้นจริง เช่น กลัวไม่มีเพื่อน กลัวเรียนไม่ดี อารมณ์ไม่แน่นอน หงุดหงิด ไม่เชื่อฟังผู้ใหญ่ เริ่มรู้จักป้องกันตนเอง เช่น เมื่อถูกถามมักตอบว่าไม่ทราบ ไม่พยายามตอบ มีความอยากรู้อยากเห็น รู้สึกว่าตนเป็นผู้ใหญ่ รักพ่อแม่และสมาชิกในครอบครัว
ด้านสติปัญญา
เด็กวัยนี้มีการรับรู้ มองเห็นความแตกต่างของสิ่งของ มีความคิดสร้างสรรค์ ชอบแก้ปัญหาเอง สนใจธรรมชาติรอบตัว มีความสนใจระยะสั้น ใช้ภาษาแสดงความรู้สึกได้ดีขึ้น มีความรับผิดชอบ ช่างสังเกต พยายามทำสิ่งที่ตั้งใจให้สำเร็จ มีความคิดสร้างสรรค์ สนใจสิ่งแปลกๆ ใหม่ๆ
ด้านร่างกาย
อัตราการเจริญเติบโตจะช้าลงเล็กน้อยแต่ยังเป็นไปอย่างสม่ำเสมอ ร่างกายจะขยายทางส่วนสูงมากกว่าส่วนกว้าง รูปร่างเปลี่ยนเข้าสู่ลักษณะผู้ใหญ่ อวัยวะภายในระบบไหลเวียนเลือดเจริญเติบโตเกือบเต็มที่ เริ่มมีฟันแท้ขึ้น วัยนี้มีพลังงานมากจึงไม่ชอบอยู่นิ่ง ชอบทำกิจกรรมหลายๆอย่าง
ผู้ใหญ่
ด้านอารมณ์
วัยผู้ใหญ่จะมีการควบคุมอารมณ์ได้ดีขึ้น มีความมั่นคงทางจิตใจดีกว่าวัยรุ่น คำนึงถึงความรู้สึกของผู้อื่น รู้สึกยอมรับผู้อื่นได้ดีขึ้น มีพัฒนาการด้านอารมณ์รัก ได้ในหลายรูปแบบ การเก็บกด (Impulsiveness) น้อยลง แต่จะใช้การตอบสนองด้วยเหตุผลทั้งกับตนเองและผู้อื่นมากขึ้น
ด้านสติปัญญา
วัยผู้ใหญ่มีพัฒนาการทางความคิดสติปัญญาอยู่ในระดับ Formal operations ซึ่งเป็นขั้นสูงที่สุดของพัฒนาการ มีความสามารถทางสติปัญญาสมบูรณ์ที่สุดคือคุณภาพของความคิดจะเป็นระบบ
ผู้ใหญ่จะมีความคิดเปิดกว้าง ยืดหยุ่นมากขึ้น และรู้จักจดจำประสบการณ์ที่ได้เรียนรู้ ทำให้สามารถปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ต่างๆ ได้ดี
ด้านร่างกาย
บุคคลในวัยผู้ใหญ่ตอนต้นมีการพัฒนาทางร่างกายอย่างเต็มที่ทั้งเพศหญิงและเพศชาย ร่างกายสมบูรณ์ มีการพัฒนาความสูงมาจากวัยรุ่นและจะมีความสูงที่สุดในวัยผู้ใหญ่ตอนต้นนี้ รวมทั้งกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อไขมัน มีการพัฒนาอย่างเต็มที่เช่นกัน ในวัยนี้ร่างกายจะมีพลัง คล่องแคล่วว่องไว การรับรู้ต่าง ๆ จะมีความสมบูรณ์เต็มที่ จนกระทั่งเข้าสู่วัยกลางคนความสามารถต่าง ๆ เหล่านี้จะลดลง
ด้านสังคม
วัยนี้จะให้ความสำคัญกับกลุ่มเพื่อนร่วมวัยลดลง จำนวนสมาชิกในกลุ่มเพื่อนจะลดลง แต่สัมพันธภาพในเพื่อนที่ใกล้ชิดหรือเพื่อนรักยังคงอยู่และจะมีความผูกพันกันมากกว่าความผูกพันในลักษณะของคู่รักและพบว่ามักเป็นในเพื่อนเพศเดียวกัน (Papalia and Olds, 1995) การสัมพันธ์กับบุคคลในครอบครัวจะเพิ่มขึ้น เนื่องจากเป็นวัยที่เริ่มใช้ชีวิตครอบครัวกับคู่ของตนเอง และเกิดการปรับตัวกับบทบาทใหม