Anaphylactic shock
คือ
เกิดจากการแพ้สารแปลกปลอมหรือแพ้ยา โดยผู้ป่วยมักเคยได้รับสารหรือยาชนิดนี้มาก่อน เมื่อได้รับอีกก็
จะทำให้เกิด antigen – antibody reaction ทำให้มีการปล่อย mediator หลายชนิดออกมาจาก mast cell เช่น
histamine, serotonin etc., ซึ่งสารเหล่านี้จะทำให้เกิดอาการต่างๆ ขึ้น ถ้าอาการเกิดขึ้นรุนแรงและรวดเร็ว
ทำให้ผู้ป่วยช็อค เรียกว่า anaphylaxis หรือ anaphylactic shock
สาเหตุ
สารที่ทำให้เกิด anaphylactic shoc
ซีรั่ม
พิษงู
พิษแมลง
ยา
penicillin และการให้เลือดผิด
กลุ่ม
อาการและอาการแสดง
อาการและอาการแสดงมักเกิดขึ้นทันทีหลังได้รับยาหรือสารดังกล่าว แต่อาจช้าได้ถึง 2 – 20 นาที
ผู้ป่วยจะมีอาการแน่นหน้าอกหายใจไม่ออก
คลื่นไส้
อาเจียน,
ผิวหนังเป็นผื่นคัน
ความดันโลหิตต่่ำ
หัวใจเต้นเร็ว,
ผิวหนังอุ่น
ถ้าแก้ไขไม่ทันอาจหมดสติและตายในที่สุด
อาการและอาการแสดงแบ่งตามระบบสำคัญดังนี้
ผิวหนัง
แดง (erythema, rash)
ลมพิษ (uticaria)
mucous membrane บวมเฉพาะที่ (angioedema) เช่น ริมฝีปาก ตา
ระบบทางเดินหายใจ
กล่องเสียงบวม (laryngeal edema)
หลอดลมหดเกร็ง (bronchospasm)
อาการทางระบบนี้จะทำให้ผู้ป่วยมีอาการเสียงแหบ ไอ หอบ หายใจลำบาก ฟังเสียงปอดได้ยิน
เสียง wheezy ถ้าเป็นมากจะมี cyanosis
ระบบไหลเวียน
ชีพจรเบา
ปวดท้อง ท้องเสีย
การรักษา
การรักษาเฉพาะโรค
หยุดยาและสิ่งแปลกปลอมทันที
การรักษาตามอาการและประคับประคอง
ให้ผู้ป่วยนอนราบหัวต่ำ (trendelenburg position) เพื่อเพิ่มเลือดไปเลี้ยงสมอง
ดูแลเรื่องการหายใจ อาจจำเป็นต้องใส่ท่อช่วยหายใจ และให้ออกซิเจน 100 % ถ้าอาการรุนแรง
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ เพื่อแก้ไขความดันโลหิตต่ำ และเป็นทางให้ยา
ฉีด adrenaline 1 : 1000 ใน 1 มล. เข้าหลอดเลือดดำ, กล้ามเนื้อ หรือใต้ผิวหนัง ถ้าความดันตกหรือถ้าหัวใจหยุดเต้นให้ท า external cardiac massage
ถ้ามีหลอดลมหดเกร็งให้ฉีด aminophylline 5 – 6 มก./กก. เข้าหลอดเลือดดำช้าๆ หรือให้พ่นยาขยายหลอดลม
ฉีด antihistamine เช่น chlorpheniramine 10 มก. เข้ากล้ามเนื้อหรือใต้ผิวหนัง
ฉีด corticosteroid เช่น hydrocortisone 100 มก. เข้าหลอดเลือดดำเพื่อลดความรุนแรงของการบาดเจ็บ และการตอบสนองต่อการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ
นางสาวนุจรี ขวัญทอง 6217701001108 sec 2