Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
COMMON SKIN DISEASES - Coggle Diagram
COMMON SKIN DISEASES
กลุ่มอาการอักเสบ
ไม่มีการติดเชื้อ
Urticaria (ลมพิษ)
Dermatitis (โรคผิวหนัง)
มีอาการคันมากผิวหนังแห้ง อักเสบ และมีการกำเริบเป็นระยะๆ ผิวหนังอาจมีลักษณะหนาตัวขึ้น
-การรักษา: avoid hot, sweat, dry environment,Soap: pH 5.5 with moisturizer, Moisturizer ,Good use steroid cream ,Wet dressing
อาการ เป็นวงนูนแดง (wheal and flare) ส่วนใหญ่มีอาการคัน ลักษณะรอยโรคลมพิษจะนูน บวม แดง เป็นปื้น ขอบเขตชัด รูปร่างกลม เป็นวงแหวน หรือ มีขอบหยักโค้งล้อมรอบด้วยผื่นแดง มีหลายขนาดและรูปร่างต่างกัน
-การรักษา: สืบค้นสาเหตุ แนะนำหลีกเลี่ยง antihistamine: CPM, loratadine, cetirizine ยาทา: calamine lotion
มีการติดเชื้อ
virus
Measles
เชื้อ Rubeola virus ติดต่อโดยการหายใจ ระยะติดต่อตั้งแต่ 4 วันก่อนขึ้นผื่น จนถึง 4 วันหลังเริ่มมีผื่นขึ้น - ระยะไข้ 2 – 3 วัน ไข้ต่ำๆและ ไอ น้ำมูกไหล ตาแดง (conjunctivitis) ถ้าตรวจดูในปากจะพบ Koplik’s spots ขา ผื่นที่อยู่บริเวณลำตัว จะรวมกันเป็นปื้น (confluent maculopapular rash) ให้รักษาตามอาการ และแยกผู้ป่วยจนกว่าจะพ้นระยะติดต่อ
Rubella
เชื้อ Rubella virus ไข้ 37.5-38.5 c ไข้ต่ำๆ ปวดศีรษะ ปวดตา เจ็บคอ เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาการคล้ายไข้หวัดเป็นอยู่ 1-5 วันก่อนขึ้นผื่น ผื่นมีลักษณะราบสีชมพู ขนาดเล็ก ไม่แผ่รวมเป็นแผ่นแบบหัด มีต่อมน้ำเหลืองที่หลังหู ข้างคอและท้ายทอยโต ให้การรักษาตามอาการ เช่น ยาลดไข้ ยาแก้ผดผื่นคัน และแยกผู้ป่วยจนกว่าจะพ้นระยะติดต่อ
*scrub typhus
*เชื้อ Rickettsiae มีแมลงนำโรคได้แก่ ไร (mite) เห็บ (tick) หมัด (flea) และเหาตัว (body louse) มีไข้สูงแบบ “intermittent” (39.5-40 องศาเซลเซียส) อาจอยู่นาน 2-3 สัปดาห์ ตำแหน่งที่ถูกกัดจะเกิดเป็นแผล เรียกว่า Eschar มีลักษณะเป็นแผลขอบยกนูนแดง ขนาด 5-10 มิลลิเมตร ไม่มีหนอง ตรงกลางมีสะเก็ดสีดำ คลายรอยบุหรี่จี้ อาจพบต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียงโตร่วมด้วย การรักษา ถ้าอาการไม่รุนแรงให้ยา doxycycline loading dose ในวันแรก 2.2 มก./กก./ครั้ง 2 ครั้ง แล้วตามด้วย 2.2 มก./กก./วัน แบ่งให้วันละ 2 ครั้ง ให้เป็นเวลารวม 5 วัน ถ้าอาการรุนแรง เช่น หอบ หัวใจวาย ไตวาย ต้อง refer ทันที
Bacterial
ฝี
-
- Collection of pus in subcut.fat
-
- Localized tender nodule/cyst, fluctuation
-
-
-
- Perifollicular inflammation
-
- ปัจจัยก่อโรค: DM, obese, poor hygiene, ถอนขน
ผิวหนังอักเสบ
Impetigo Acute infection ชนิดเชื้อ S.aureus, Streptococci group A อาการ เริ่มจากผื่นแดงและคัน ต่อมากลายเป็นตุ่มน้ำใสเล็กๆ ฐานแดง ต่อมาเป็นตุ่มหนอง แตกกลายเป็นสะเก็ดเหลืองกรัง ลักษณะคล้ายรอยบุหรี่ ต่อมน้ำเหลืองโตร่วมด้วย
Ecthyma ชนิดเชื้อ Streptococci group A,Staphylococci อาการ เริ่มจากตุ่มแดง ตุ่มน้ำ หรือตุ่มหนองเล็กๆ มีฐานสีแดง แล้วโตขึ้นช้าๆ ต่อมามีสะเก็ดหนาปกคลุม ลักษณะสะเก็ดสีคล้ำติดแข็ง ข้างใต้เป็นหนอง
ผิวหนังอักเสบ Cellulitis
Acute infection S.aureus, Streptococcus ผื่นแดงจัด ขอบผื่นไม่ชัดเจน และไม่ยกนูนจากผิวหนังปกติ
การรักษา
ควบคุมการแพร่กระจายเชื้อ
ประคบด้วยน้ำอุ่น สะอาด/ NSS wet dressing ตรวจ swab, culture
ให้ยา Antibiotic: Dicloxacillin (250-500 mg) qid 7-14 day, Erythromycin (250-500 mg) qid 7-14 day
Fungal
Ringworm/Tinea corporis เชื้อ Dermatophyte ลักษณะเริ่มจากเป็นตุ่มแดงๆแล้วค่อยๆลามออกไป จนมีลักษณะเป็นวง มีขอบเขตชัดเจน ขอบนูนเล็กน้อยและมีสีแดง มักมีตุ่มน้ำใสๆหรือขุยขาวๆอยู่รอบๆวง อาจขึ้นเป็นวงติดๆกันหลายวง หรือเป็นวงซ้อนกัน มักมีอาการคันเล็กน้อย การรักษา
ป้องกันการเกิดเป็นซ้ำ: การรักษาความสะอาด ยาทา: Clotrimazole cream
Tinea versicolor
เชื้อ Malassezia ลักษณะของผื่นเป็นวงเล็กๆ เริ่มจากรอบรูขุมขนและขยายรวมกัน เป็นปื้นใหญ่ ขอบเขตชัด ที่ผิวจะมีขุยละเอียด ถ้าใช้เล็บขูดจะเห็นขุยชัดเจนขึ้น ผื่นมีได้หลายสี ตั้งแต่สีขาว สีชมพู สีแดงจนถึงสีน้ำตาล พบได้บ่อยบริเวณหน้าอก หลัง ไหล่ ต้นคอและต้นแขนอาจมีอาการคันเล็กน้อย การรักษา ป้องกันการเกิดเป็นซ้ำ: การรักษาความสะอาด ยาทา: Clotrimazole cream
Parasitic
Scabies's Sarcoptes scabiei ตัวไร มีอาการคันที่ง่ามมือ/เท้า ฝ่ามือ รักแร้ และคันมากในเวลากลางคืน พบเม็ดมีน้ำใสหรืออักเสบเป็นหนอง พบรอยนูนคดเคี้ยว (burrow) คล้ายเส้นด้ายสั้นๆ
รักษาพร้อมกันทั้งบ้าน ทำความสะอาดของใช้ 10-25% Benzyl benzoate ทาทั่วตัว 1 ครั้ง และทาซ้ำอีกครั้งใน 1 สัปดาห์ ในรายที่คันมาก อาจให้ยา antihistamine
-
-
การวินิจฉัย
- กลุ่มการอักเสบ แยกว่าเป็นการติดเชื้อ (infection) หรือไม่ติดเชื้อ (non-infection) โรคติดเชื้อที่ผิวหนัง สามารถแยกอาการจากโรคที่เกิดจาก แบคทีเรีย ไวรัส เชื้อราหรือปรสิตได้ เชื้อ เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย จำนวนผื่นและการกระจายของผื่นมักอยู่เฉพาะที่ ไม่กระจายมากหรือข้ามฝากของร่างกาย เช่น การติดเชื้อราที่เล็บมักเป็นบางเล็บ ถ้าเป็นทุกเล็บให้นึกถึงโรคการอักเสบที่เป็นทั่วตัวมากกว่า เป็นต้น
- กลุ่มการอักเสบที่ไม่ได้ติดเชื้อให้แยกตามผื่นเริ่มต้น (primary lesions) ได้แก่ ผื่นแพ้ผิวหนัง (Eczema) ผื่นหนาและมีขุย (Papulosquamous) ตุ่มน้ำ (Vesiculobullous) ลมพิษ (Urticaria and angioedema) การอักเสบรูขุมขน (Folliculitis) เส้นเลือดอักเสบ (Vasculitis) การอักเสบชั้นไขมัน (Panniculitis) หรือแกรนูโลมา (Granulomatous)
- แยกจากกลุ่มโรคเนื้องอก (Tumor) หากพบเป็นก้อน ขอบเขตชัดเจน มีช่วงระยะเวลาในการโตของก้อนและเป็นมานาน ไม่ตอบสนองด้วยยา โดยแยกกลุ่มเป็นเนื้องอกชนิดไม่รุนแรง (Benign) และเนื้องอกชนิดรุนแรง (Malignant) ,Tumor (>5cm.)
- กลุ่มที่มีรอยโรคผิวหนังร่วมกับอาการแสดงระบบอื่นๆได้แก่ พันธุกรรม (Genodermatoses) Autoimmune disease การใช้ยา สารพิษ หรือการมีสารมาสะสมที่ผิว ซึ่งต้องอาศัยอาการในระบบอื่นที่เกี่ยวข้องเพื่อช่วยในการวินิจฉัย
-