Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ผลการทบทวนวรรณกรรม บทความวิชาการ/หนังสือ "พลังสุขภาพจิต" -…
ผลการทบทวนวรรณกรรม
บทความวิชาการ/หนังสือ "พลังสุขภาพจิต"
ความหมาย
Grotberg (1995) ให้นิยามพลังสุขภาพจิตเป็นความสามารถของบุคคลในการป้องกันหรือเอาชนะผลกระทบจากความทุกข์ยาก [
2
]
สำนักวิชาการกรมสุขภาพจิตได้นิยามพลังสุขภาพจิต คือ เป็นความสามารถทางอารมณ์และจิตใจในการปรับตัวและฟื้นตัวกลับสู่ภาวะปกติ ภายหลังจากพบกับเหตุการณ์วิกฤตหรือสถานการณ์ ที่ก่อให้เกิดความยากลำบากในชีวิต [
2
]
Ungar (2011) ให้คำนิยามพลัง สุขภาพจิตว่าเป็นกระบวนการที่มีพลวัตร ที่บุคคลจะพัฒนาความรู้สึกกลับไปสู่สุขภาวะที่ดีขึ้น แม้จะมีความท้าทายที่หลากหลายเข้ามาในชีวิต [
2
]
Wagnild and Young (1993) กล่าวว่า พลังสุขภาพจิต เป็นพลังงานทางอารมณ์หรือลักษณะเชิงบวกที่ช่วยลด ผลกระทบเชิงลบของความเครียดและทำให้การปรับตัวดีขึ้น [
2
]
สมาคมจิตวิทยาอเมริกัน (APA) ได้นิยามพลังสุขภาพจิตว่า เป็นกระบวนการที่บุคคลสามารถปรับตัวได้ดี เมื่อเผชิญกับความทุกข์ยาก การบาดเจ็บ หรือปัญหา [
2
]
Resilience Quotient : RQ คือ การฟื้นฟูพลังใจในภาวะวิกฤต เป็นศักยภาพทางอารมณ์และจิตใจในการปรับใจและพื้นตัวภายหลังที่พบกับเหตุการณ์วิกฤตหรือสถานการณ์ที่ก่อให้เกิดความยากลำบาก [
1
]
พลังสุขภาพจิต หรือที่เรียกว่า อาร์คิว (RQ: Resilience Quotient) คือ ความสามารถทางอารมณ์และจิตใจในการปรับตัวและฟื้นตัวกลับสู่ภาวะปกติ ภายหลังที่พบกับเหตุการณ์วิกฤตหรือสถานการณ์ที่ก่อให้เกิดความยากลำบากในชีวิต [
3
]
สรุป พลังสุขภาพจิต หมายถึง ความสามารถในการปรับตัวเมื่อต้องเผชิญกับเหตุการณ์ที่เป็นความยากลำบากหรือภาวะวิกฤตของชีวิต
แนวคิด
เริ่มต้นเมื่อ 30 ปีก่อน นักจิตวิทยาสนใจเรื่องของการปรับตัวของเด็กในกลุ่มที่พ่อแม่มีปัญหาทางจิต ผลการศึกษาพบว่า มีเด็กเพียง 10% เท่านั้นที่ได้รับผลกระทบทางด้านจิตใจ แต่อีก 90% ที่เหลือสามารถดำเนินชีวิตได้อย่างปกติ [
1
]
การสร้างเสริมพลังสุขภาพจิตในผู้สูงอายุจะช่วยส่งเสริม ผู้สูงอายุให้มีสุขภาวะที่ดีและมีคุณภาพชีวิตที่ดีได้ [
2
]
องค์ประกอบ
Wagnild และ Young (1993) [
1
] [
2
]
มี 5 องค์ประกอบ/คุณลักษณะ
ความเชื่อมั่นในตนเอง (Self-reliance) การมีความมั่นใจในความสามารถของตนเองในการแก้ไขปัญหา
การตระหนักถึงคุณค่าและความหมายในชีวิต (Meaningfulness)
ความอุตสาหะ (Perseverance) การที่มีความพยายามที่จะสู้กับปัญหาที่เกิดขึ้น
การดำรงชีวิตโดยรู้ถึงการมีเส้นทางชีวิตของแต่ละฝ่าย ของใครของคนนั้น (Existential aloneness)
ความสงบทางใจ (Equanimity) การมีความสมดุลในจิตใจ
Grotberg (1995) [
2
] [
3
]
มี 3 องค์ประกอบ
ปัจจัยภายนอก
การสนับสนุนจากแหล่งทรัพยากรภายนอกที่บุคคลมี (I have)
ปัจจัยภายใน
ความเข้มแข็งภายในของบุคคล (I am)
การมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและทักษะทางสังคมที่บุคคลสามารถทำได้ (I can)
การประเมิน
Choowattanapakorn et al. (2010) ได้นำแบบประเมิน Resilience Scale ของ Wagnlid and Young (1993) มาแปลเป็นภาษาไทย [
2
]
แบบประเมินพลังสุขภาพจิตสำหรับผู้สูงอายุไทย Maneerat (2011) [
2
]
คำถาม 24 ข้อ ประเมิน 5 มิติ
1) ความสามารถในการอยู่ร่วมกับผู้อื่น
2) ความมั่นใจในการดำรงชีวิต
3) การมีสิ่งสนับสนุนทางสังคม
4) การมีชีวิตอยู่ด้วยความมั่นคงทางจิตวิญญาณ
5) ความสามารถในการลดความเครียดและการจัดการกับปัญหา
Resilience Scale พัฒนาโดย Wagnild and Young ในปี 1993 [
2
]
แบบประเมินความแข็งแกร่งในชีวิต Sangon, Nintachan, & Thaweekoon (2018) [
2
]
แบบประเมินพลังสุขภาพจิต ของสำนักวิชาการกรมสุขภาพจิต (Resilience Quotient: RQ-20) [
2
] [
3
]
แนวทางการเสริมสร้างพลังสุขภาพจิต
เทคนิค 4 ปรับ 3 เติม [
1
] [
3
]
4 ปรับ
ปรับความคิด
ปรับการกระทำ
ปรับอารมณ์
ปรับเป้าหมาย
3 เติม
เติมมิตร
เติมจิตใจให้กว้าง
เติมศรัทธา
5 กิจกรรม ตามกรอบแนวคิดของ Grotberg (1995) โดย Maneerat, Isaramalai, & Jantiya (2018) [
4
]
4) การใช้ชีวิตอย่างมั่นคงทางจิตวิญญาณ
5) การมีวิธีคลายเครียดและจัดการกับปัญหาได้
3) การค้นหาการสนับสนุนทางสังคม
2) การส่งเสริมความมั่นใจในการใช้ชีวิต
1) การสร้างสัมพันธภาพที่ดี