Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5 แนวคิด หลักการการพยาบาลผู้ป่วยภาวะฉุกเฉิน และสาธารณภัย - Coggle…

- - - - ผู้ป่วยที่สามารถรักษาได้
        
        ผู้ป่วยที่หมดสติ ผู้ป่วยที่มีระบบการหายใจล้มเหลว
      - ผู้ป่วยที่มีอัตราตายสูง
        
        Septic Shock หากไม่ได้รับการรักษา
      - ผู้ป่วยที่มีแนวโน้มที่จะมีอาการรุนแรง
        
        myocardialin farction ต้องการการเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด
      - ผู้ป่วยที่อัตราตายสูง แม้จะได้รับการรักษา
        
        ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย
- - - - การอุ้มยกเคลื่อนย้ายผู้ป่วยอย่างนุ่มนวลรวดเร็วปลอดภัย
      - ประวัติการเจ็บป่วยและอาการสำคัญอย่างละเอียด รวดเร็ว
      - คัดกรองผู้ป่วยอย่างรวดเร็วแม่นยำ
      - คงไว้ซึ่งหน้าที่ของอวัยวะสำคัญชีวิตและสภาพร่างกายของผู้ป่วย
      - ให้การช่วยฟื้นคืนชีพอย่างถูกต้อง
      - ให้การดูแลจิตใจของผู้ป่วยและญาติ
      - นัดหมายผู้ป่วยที่ไม่ได้นอนโรงพยาบาลให้รักษาต่อเนื่อง
      - ส่งต่อรักษาทั้งในหอผู้ป่วยในแผนกผู้ป่วยหนัก นอกโรงพยาบาล
- - - - ภัยที่เกิดจากธรรมชาติ
        (Natural Disaster)
        
        เกิดแบบฉับพลัน และเกิดแบบค่อยเป็นค่อยไป
      - ภัยที่เกิดจากมนุษย์
        (Man-made Disaster)
        
        เกิดอย่างจงใจและเกิดอย่างไม่จงใจ
    - - ระดับที่ 2
        
        ขนาดกลาง
        อาศัยความช่วยเหลือจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
      - ระดับที่ 3
        
        ขนาดใหญ่
        มีผลกระทบรุนแรงกว้างขวาง อาศัยผู้เชี่ยวชาญหรืออุปกรณ์พิเศษ
      - ระดับที่ 1
        
        ขนาดเล็ก
        สาธารณสุขระดับอำเภอสามารถจัดการได้
      - ระดับที่ 4
        
        ขนาดใหญ่
        มีผลกระทบรุนแรงยิ่ง กรณีที่ได้รับมอบหมายจากนายกฯ
    - - ลักษณะสำคัญ
        
        เกิดการบาดเจ็บหรือการเจ็บป่วยของประชาชนจำนวนมาก
        
        มีการทำลายของทรัพย์สินหรือสิ่งแวดล้อม
        
        ทรัพยากรที่มีอยู่ในภาวะปกติไม่เพียงพอที่จะนำมาใช้ควบคู่สถานการณ์
        
        ระบบและกลไกปกติของสังคมถูกทำลายหรือไม่เพียงพอที่จะควบคุมสถานการณ์ได้
      - อุบัติเหตุที่เกิดกับคนจำนวนมาก
        ได้รับการเจ็บป่วยจำนวนมากมีการระดมพลเจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาล
      - ประเภทของอุบัติภัยหมู่
        
        Multiple casualties
        
        จำนวนและความรุนแรงของผู้ป่วยไม่เกินขีดความสามารถของโรงพยาบาล
        
        ผู้ป่วยที่มีภาวะคุกคามต่อชีวิตจะได้รับการรักษาก่อน
        
        Mass casualties
        
        จำนวนและความรุนแรงของผู้ป่วยเกินขีดความสามารถของโรงพยาบาล
        
        ผู้ป่วยที่มีโอกาสรอดชีวิตมากที่สุด
        ใช้เวลาและทรัพยากรน้อยสุดจะได้รับการรักษาก่อน
  - - - CSCATT
      - C – Command
      - S – Safety A, B, C (Personal, Scene, Survivors)
      - C – Communication
      - A – Assessment
      - T – Triage, T – Treatment, T – Transportation
    - - เฝ้าระวังภายใน 5 วันหลังภัยพิบัติ
    - - เตรียมคน มีแผนที่ตอบโต้ภาวะฉุกเฉิน มีการฝึกอบรมความรู้และทักษะ การซ้อมแผน
    - - เน้นให้มีระบบเฝ้า
        ระวังโรคติดต่อและส่งมอบภารกิจให้หน่วยงาน
      - ฟื้นฟูทางด้านจิตใจของผู้ประสบภัยและครอบครัว
    - - ลดหรือกำจัดโอกาสในการเกิดหรือลดผลกระทบของการเกิดภัยพิบัติ
      - เฝ้าระวังหรือระบบการมีข่าวกรองที่ดีในการแจ้งภัยล่วงหน้า
  - - - ทำรายการตรวจสอบข้อมูล
      - ฝึกอบรมผู้มีส่วนเกี่ยวข้องให้มีความรู้
      - จัดทำแนวปฏิบัติ ลำดับการปฏิบัติในการเคลื่อนย้ายผู้ป่วย กำหนดหน้าที่
      - แผนการปฏิบัติต้องเน้นย้ำเวลาเป็นสำคัญ
      - ทีมสหสาขาวิชาชีพร่วมดำเนินการ
      - กำหนด clinical indicator
    - - Flow (purpose-process-performance)
      - Triage/ Specific triage/ Assessment, Activate system
      - Investigation, Care delivery
      - Monitoring: early warning signs & E-response
      - Risk management (general & clinical)
      - EMS (accessibility)
      - Co-ordination, Communication, Handover
      - Inter & Intra transportation
      - Evaluation, output, outcome
      - Improvement, Innovation, Integration
    - - ระบบการดูแลผู้บาดเจ็บ
        (Trauma care system)
        
        การเข้าถึงหรือรับรู้ว่ามีเหตุเกิดขึ้น (Access)
        
        หมายเลขโทรศัพท์ฉุกเฉินเป็นหมายเลขเดียว ประเทศไทย 1669
        
        ดูแลระยะก่อนถึงโรงพยาบาล (Prehospital care)
        
        คำนึงถึงความปลอดภัยของสิ่งแวดล้อมเป็นอันดับแรก
        
        ดูแลในระยะที่อยู่โรงพยาบาล (Hospital care)
        
        วินิจฉัย การรักษาตามความเร่งด่วน
        รวมถึงการดูแลในหอผู้ป่วยวิกฤต หอผู้ป่วย การฟื้นฟู
        
        การฟื้นฟูสภาพ และการส่งต่อ (Rehabilitation & transfer)
        
        ดูแลต่อเนื่องในรายที่พบปัญหาหรือต้องได้รับการฟื้นฟู
      - การดูแลผู้บาดเจ็บขั้นต้น
        
        การประเมินผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บเบื้องต้น (Primary Survey)
        
        ประเมินเป็นระบบ
        A=Airway maintenance with cervical spine protection
        B=Breathing and ventilation
        C=Circulation with hemorrhagic control
        D= Disability (Neurologic Status)
        E= Exposure/environmental control
        
        Resuscitation
        ช่วยเหลือเพื่อให้ผู้ป่วยพ้นภาวะวิกฤต
        ที่อาจทำให้เสียชีวิตได้
        
        Secondary survey
        ตรวจร่างกายอย่างละเอียด
        หลังจากผู้ป่วยพ้นภาวะวิกฤตแล้ว
        
        Definitive care
        การรักษาหลังจากผู้ป่วย
        ได้รับการวินิจฉัยเบื้องต้นแล้ว
        
        ขั้นตอน วิธีการ
        
        Airway maintenance
        with cervical spine protection
        
        ประเมิน Airway
        
        เปิดทางเดินหายใจให้โล่ง
        โดยใช้วิธีการ Head-tilt Chin-lift
        กรณีผู้ป่วยได้รับอุบัติเหตุ ด้วยวิธี jaw-thrust maneuver,
        modified jaw thrust, Triple airway maneuver
        
        ให้ความระมัดระวัง Cervical spine injury
        
        ทางเดินหายใจอุดกั้นพิจารณา
        ใส่ Endotracheal tube
        
        Breathing and Ventilation
        
        ประเมินการช่วยหายใจและการระบายอากาศ
        
        เปิดดูร่องรอยบาดแผลที่บริเวณทรวงอก
        
        ดูการเคลื่อนไหวบริเวณทรวงอก
        
        คลำ การเคาะเพื่อตรวจหาการบาดเจ็บ
        
        ฟัง Breath sound ทั้งสองข้าง
        
        Circulation and Hemorrhage control
        
        อาการทางระบบประสาท
        
        pupils, Glasgow coma scale
        
        ผิวหนัง
        
        ผิวหนังเย็น ชื้น เหงื่อออกมาก cyanosis ยกเว้น septic shock จะอุ่น สีชมพูในระยะแรก
        
        ระบบทางเดินปัสสาวะ
        
        ระยะแรกจะลด 30-50 ml./hr. และ 40 ml./hr. เมื่อเกิดภาวะไตวายจะออกน้อยกว่า 20 ml./hr
        
        ระบบทางเดินอาหาร
        
        กระหายน้ำ ท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน ลำไส้บวม และไม่ได้ยิน bowel sound
        
        ภาวะกรดด่างของร่างกาย
        
        เกิดการเผาผลาญ anaerobic metabolism จนเกิดภาวะ acidosis metabolic
        
        ระบบหายใจ
        
        หายใจเร็ว และไม่สม่ำเสมอ จาก Acidosis respiration
        
        หัวใจและหลอดเลือด
        
        Blood pressure, Pulse, Capillary filling time, Central venous pressure
        
        การเสียเลือดที่มองไม่เห็น
        
        ช่องอก จากการตรวจร่างกาย
        การเอกซเรย์ปอด การใส่ท่อระบาย
        
        ช่องท้อง retroperitoneum
        โดยการทำ Diagnostic peritoneal lavage
        
        อุ้งเชิงกราน
        ใน Fracture pelvis, Fracture femur
        
        ต้นขาเป็นบริเวณที่มีเส้นเลือดขนาดใหญ่
        -Fracture femur
        
        Disability: Neurologic Status
        
        Glasgow Coma Scale
        
        AVPU Scale = A-Alert, V-Voice/verbal stimuli, P-Painful stimuli, U-Unresponsive
        
        CPOMR Scale
        
        pupils
        
        Exposure / Environment control
        
        ถอดเสื้อผ้าออกให้หมดค้นหาการบาดเจ็บ
        
        พลิกตะแคงตัวผู้บาดเจ็บแบบท่อนซุง
        
        ตรวจร่างกายจะประเมินการได้รับบาดเจ็บของประสาทสันหลัง
        
        ตรวจ bulbocarvernosus reflex
        
        การกู้ชีพ (Resuscitation)
        
        Circulation
        
        ห้ามเลือดผู้บาดเจ็บ ร่วมกับการให้สารน้ำทดแทน
        
        ควรเก็บเลือดส่งตรวจช่วยการประเมินความผิดปกติ
        
        หลังได้รับสารน้ำ,เลือด ประเมินการตอบสนองต่อสารน้ำ
        
        Breathing
        
        ให้ได้รับออกซิเจนเสริม
        
        reservoir face mask- flow rate 11 L/min
        
        ติดตามระดับความเข้มข้นของออกซิเจนในเลือด
        
        ตวงวัดปริมาณปัสสาวะ
        
        Airway
        
        หลังจากการประเมิน การทำ Definitive airway
        
        ใส่ท่อช่วยหายใจ, วิธีการทางศัลยกรรม
        
        ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
        
        การประเมินสภาพร่างกายผู้ป่วยที่
        ได้รับบาดเจ็บอย่างละเอียด
        (Secondary Survey)
        
        History
        
        Medication ยาที่ใช้ในปัจจุบัน
        
        Past illness/Pregnancy การเจ็บป่วยในอดีต การตั้งครรภ์
        
        Allergies ประวัติการแพ้ยา สารเคมี วัตถุ
        
        Last meal เวลาที่รับประทานอาหารครั้งล่าสุด
        
        Event/ Environment related to injury อุบัติเหตุที่เกิดขึ้น ความรุนแรง
        
        Blunt trauma จากอุบัติเหตุจราจร พลัดตกที่สูง
        
        Penetrating trauma เกิดจากอาวุธปืน มีด
        
        การรักษาผู้ป่วยที่ได้รับบาดเจ็บ
        ภายหลังได้รับการช่วยเหลือขั้นต้นแล้ว (Definitive Care)
        
        แก้ไขพยาธิสภาพโดยตรง
        การรักษาจำพาะของการบาดเจ็บแต่ละอวัยวะ
        
        Intracranial hematoma
        
        Intra-abdominal bleeding
        
        multiple organ injury
        
        Physical Examination
        
        Cervical spine and Neck
        
        คำนึงถึง cervical spine injury ใส่ Collar
        
        Chest
        
        ดู คลำ เคาะ ฟัง -ค้นหาปัญหา
        
        Facial
        
        คลำกระดูกใบหน้าให้ทั่ว
        เพื่อหา deformity ที่อาจบ่งบอก facial fracture
        
        Abdomen
        
        สงสัยการบาดเจ็บในช่องท้องและมีการเสียเลือด, Reevaluation
        
        ดู ฟัง คลำ เคาะ
        
        ตรวจพิเศษโดยใช้สารทึบแสง, Contrast study -Intravenous pyelography (IVP)
        
        Head
        
        ตรวจหนังศีรษะใช้มือคลำทั่วหนังศีรษะ
        
        Musculoskeletal and
        Peripheral vascular assessment
        
        ประเมินบาดแผล การหักงอ บวมผิดรูป
        ประเมินจุดที่เจ็บ การเคลื่อนไหว คลำ Crepitus
        
        Pelvic fracture
        
        พบ Ecchymosis
        บริเวณ Iliac wing, Pubis, Labia หรือ Scrotum
        
        Neurological system
        
        ตรวจระอย่างละเอียด
        ประเมิน motor,
        sensory และต้อง Reevaluation
        ระดับความรู้สึกตัว pupil size Glasgow coma score