Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กรณีศึกษาที่4 การตรวจร่างกายทารกแรกเกิดอย่างละเอียด - Coggle Diagram
กรณีศึกษาที่4
การตรวจร่างกายทารกแรกเกิดอย่างละเอียด
ประเมินสัญญาณชีพทันทีและ ทุก 30 นาที จนครบ 2 ชั่วโมง
ทฤษฎี
วัด O2sat
1 นาที 60-65%
2 นาที 65-70%
3 นาที 70-75%
4 นาที 75-80%
5 นาที 80-85%
10 นาที 85-95%
อัตราการหายใจ 40-60 ครั้ง/นาที
อัตราการเต้นของหัวใจ 120-160 ครั้ง/นาที
วัดอุณหภูมิทางก้น ค่าปกติอยู่ที่ 36.5-37.5 องศาเซียลเซียส
จากกรณีศึกษา
V/S แรกคลอด BT = 37.2 0C HR= 164/min. RR = 62/min. Oxygen Saturation = 92 %
สรุป ทารกมี BP ปกติ HR สูงกว่าเกณฑ์ RR สูงกว่าเกณฑ์ O2sat ปกติ
V/S ครั้งที่ 2 BT = 37.4 0C HR= 142/min. RR = 60/min. Oxygen Saturation = 97 %
สรุป ทารกมี BP ปกติ HR ปกติ RR ปกติ O2sat ปกติ
V/S ครั้งที่ 3 BT = 37.5 0C HR= 140/min. RR = 58/min. Oxygen Saturation = 98 %
สรุป ทารกมี BP ปกติ HR ปกติ RR ปกติ O2sat ปกติ
V/S ครั้งที่ 4 BT = 36.9 0C HR= 140/min. RR = 56/min. Oxygen Saturation = 98 %
สรุป ทารกมี BP ปกติ HR ปกติ RR ปกติ O2sat ปกติ
การตรวจร่างกายแต่ละระบบ
ผิวหนัง
ทฤษฎี
ทารกแรกเกิดครบกําหนด ผิวหนังจะเป็นสีชมพูอ่อน น่มุ
เรียบ มีขนอ่อน (lanugo hair) มองเห็นเส้นเลือดชัดเจนทารกแรกเกิดทุกคนเมื่อคลอดออกมาจะเห็นไขสีขาวติดตัวของทารกออกมาด้วย เรียกว่า ไขหุ้มทารก (Vernix caseosa)
milia เม็ดตุ่มนูนสีขาว หายไปเอง 2-4 สัปดาห์
จากกรณีศึกษา
ผิวหนังเป็นสีชมพูเรียบเห็นเส้นเลือดเล็กน้อย ตามตัวมี vernix caseosa ปกคลุมเล็กน้อย มีขนอ่อนเฉพาะที่หลังและไหล่เล็กน้อย มีจุดสีขาวๆ บริเวณจมูก เรียกว่า milia หายไปเองใน 2-4 สัปดาห์ ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
หน้าท้อง
ทฤษฎี
โดยดูรูปร่างของท้อง และลักษณะผิวหนัง สายสะดือมี arteries 2 เส้น vein 1 เส้น สายสะดือจะหลุดเอง ภายใน 10-14วัน
อวัยวะเพศและทวารหนัก
ทฤษฎี
เพศหญิง แคมใหญ่คลุมแคมเล็กและคลิตอลิส มีรูเปิดท่อปัสสาวะ อาจมี Hymenal tag จะหดตัวลดลง ภายใน2-4สัปดาห์ และมีรูทูวารหนัก
จากกรณีศึกษา
แคมใหญ่มีลักษณะคลุมแคมเล็กปิดมิด ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
ศีรษะ
ทฤษฎี
ดูว่าศีรษะทารกมีขนาดและรูปร่างเป็นปกติหรือไม่ อาจพบ Caput succedaneum เกิดจากมีน้ำคั่งอยู่ในชั้นเยื่ออ่อนของหนังศีรษะ มีลักษณะกดแล้วบุ๋ม (Pitting edema) เกิดจากศีรษะไปกดบริเวณปากมดลูกเป็นเวลานานในระหว่างการคลอด ทำให้เกิดภาวะการคั่งของน้ำที่ซึมออกมาจากหลอดเลือด ไปขังอยู่ในเนื้อเยื่อของหนังศีรษะ ก้อนนี้มีขอบเขตไม่ชัดเจน ข้ามแนว รอยต่อของกระดูกกะโหลกศีรษะ( suture) เห็นได้ชัดในระยะหลังเกิดใหม่ๆ หายได้เองภายใน 2 – 3 วันหลังเกิด
จากกรณีศึกษา
พบศีรษะมีก้อนนุ่ม คลำขอบเขตไม่ชัดเจนเป็นภาวะการคั่งของน้ำที่ซึมออกมาจากหลอดเลือด (Caput succedaneum) ซึ่งถือว่าเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
ปอด
ทฤษฎี
ปอดขยายเท่ากันทั้ง 2 ข้าง หายใจไม่มีเสียงแทรกจังหวะในการหายใจสม่ำเสมอ อัตราการหายใจ 40-60 ครั้ง/นาที
ตา
ทฤษฎี
หนังเปลือกตาไม่บวม (Eye lids) ไม่มีน ้าตาไหล กระพริบตาได้เมื่อถูกแสง หนังตาไม่กระตุก เยื่อบุตาเป็นสีชมพู
จากกรณีศึกษา
กระพริบตาทุกครั้งเมื่อมีแสงเข้าใกล้สายตา ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
จมูก
ทฤษฎี
ตรวจดูรูปร่างและขนาดของจมูก แรกเกิดจมูกของทารกจะแบนและอาจพบมีมูกสีขาวในรูจมูกได้
จากกรณีศึกษา
มีจุดสีขาวๆ บริเวณจมูก เรียกว่า milia หายไปเองใน 2-4 สัปดาห์ ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
หู
ทฤษฎี
ดูขนาด รูปร่าง แนว และตำแหน่งใบหูรูปร่างต้องสมมาตรกันทั้ง 2 ข้าง และขอบบนของใบหูอยู่ในระดับหางตา รูปร่างชัดกลับคืนรูปร่างเดิมได้ทันที อาจพบ ติ่งเนื้อ Preauricular tag ได้
จากกรณีศึกษา
ใบหูคืนกลับทันทีเมื่อพับใบหู พบติ่งเนื้อเล็ก ๆ บริเวณหน้าใบหูของทารก ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
หัวนม
ทฤษฎึ
หัวนมมีขนาดใหญ่ เห็นหัวนมชัดเจน
จากกรณีศึกษา
หัวนมมีขนาด 3-4 มล.ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
ลายฝ่าเท้า
ทฤษฎี
ลึกชัดเจน มีลายมากกว่า 2/3 ของฝ่าเท้า
จากกรณี
มีลายฝ่าเท้าประมาณ 2/3 จากปลายเท้า ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
การประเมินอายุครรภ์
Ballard score
1.ทฤษฎี
การประเมินความสมบูรณ์ของระบบประสาทและกำลังกล้ามเนื้อ
จากกรณีศึกษา
Heel to ear : เมื่อนำส้นเท้าของทารกจดที่ใบหูพบว่ายกได้ถึงเหนือหน้าอก เข่างอเล็กน้อย = 2 คะแนน
Scarf sign : ดึงแขนไปไหล่ตรงข้ามข้อศอกอยูกึ่งกลางลําตัวพอดี = 3 คะแนน
Popliteal angle : วัดมุมข้อพับใต้หัวเข่าได้ 130 องศา = 2 คะแนน
Arm recoil : จับมือทารกทั้งสอง มือวางไว้ บริเวณกระดูกไหปลาร้านับ 1-5 แล้วจับมือทารกลงข้างลําตัวให้แขนเหยียดตรงแล้วปล่อยทันที แขนทารกจะงอกลับด้านศีรษะวัดมุมข้อศอกได้น้อยกว่า 90 องศา = 4 คะแนน
Square window : วัดมุมข้อมือได้ 45 องศา = 2 คะแนน
Posture : แขนขาของทารกแบะออก งอแขนขาได้เล็กน้อยเมื่อกระตุ้นขางอได้เล็กน้อย = 3 คะแนน
2.ทฤษฎี
การประเมินความสมบูรณ์ของลักษณะร่างกายภายนอก
:
จากกรณีศึกษา
ผิวหนังเรียบบางสีชมพู เห็นเส้นเลือด = 1 คะแนน
คนอ่อนบางแห่งไม่พบ = 3 คะแนน
มีรอยฝ่าเท้า 2/3 ของฝ่าเท้า = 3 คะแนน
หัวนมเล็กขนาด 3-4 mm = 3 คะแนน
หู รูปร่างชัดกลับคืน
รูปร่างเดิมได้ทันที = 3 คะแนน
อวัยวะเพศ ไม่เห็น labia
minora และ clitoris = 4 คะแนน
สรุป คะแนนรวม = 33 คะแนน คิดเป็น ประมาณ 37 สัปดาห์ ทารกคลอดครบกำหนด และเป็นไปตามทฤษฎี
การประเมินระบบประสาท
Rooting reflex : หันไปหาหัวนม
จะหายไปประมาณ 4 เดือน
จากกรณีศึกษา ใช้นิ้วเขี่ยแก้มทารกหันมาทำท่าขยับปากเหมือนจะดูดซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
Moro reflex ท่าทางผวา แขนขากาง
หายไปประมาณ 6 เดือน
จากกรณีศึกษา เมื่อใช้มือตบบริเวณเบาะนอนของทารกมีท่าทางผวา ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
Sucking reflex : การดูด
จะหายไปประมาณ 1 ป
จากกรณีศึกษา เลื่อนไปเขี่ยริมฝีปากทำท่าอ้าปากและดูดซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
Blinking and Corneal reflex :ทารกจะกระพริบตาเมื่อมีวัตถุมาหรือแสง
เข้ามากระทบตา
จากกรณีศึกษา กระพริบตาทุกครั้งเมื่อมีแสงเข้าใกล้สายตา ซึ่งเป็นภาวะปกติและเป็นไปตามทฤษฎี
การวัดสัดส่วน
น้ำหนัก
จากกรณีศึกษา
จากกรณีศึกษา น้ำหนักแรกคลอด 3,500 กรัม
ทฤษฎี
ทารกที่มีน้ำหนักปกติ (Normal birth weigth)
น้ำหนักระหว่าง 2,500-4,000 กรัม
จากกรณีศึกษา
จากการวัดสัดส่วนทารกรายนี้ ถือว่าเป็นไปตามทฤษฎี
Head circumference : 34 cm.
Chest circumference : 32 cm.
Abdominal circumference : 30 cm.
Bisacromial length : 13 cm.
Crown-helllength : 52 cm.
ทฤษฎี
Crown-helllength : วัดจากส้นเท้าไปยังศีษระโดยลากเส้นจาก parietal eminence มาตั้งฉากกับสายวัด (ปกติประมาณ50+/-2cm.)
Bisacromial length : วัดจาก Acromial process ข้างหนึ่งไปอีกข้างหนึ่ง(ปกติ 14+-2 cm.)
Abdominal circumference : วัดเหนือสะดือเล็กน้อย (ปกติ30+-2cm.)
Chest circumference : วัดผ่านหัวนม (nipple 2 ข้าง) (ปกติ 33+-2 cm.)
Head circumference : วัดจาก Occiput-Frontal bone (ปกติ 35+-2 cm.)