Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ประเด็นทางจริยธรรมในการดูแลผู้ป่วยวิกฤต และการดูแลระยะท้ายของชีวิต -…

- - - - ไม่ตอบสนองต่อการรักษา
      - การกลับเป็นซ้ำของโรค
      - ความพิการ
      - การสูญเสียภาพลักษณ์ของตัวเอง
      - การเป็นโรครุนแรงหรือรักษาไม่หาย
      - การเสียชีวิต
    - - การได้รับการเจาะคอ
      - การใส่ท่อช่วยหายใจซ้ำ
      - ติดเชื้อ HIV
      - มะเร็งระยะลุกลามไม่สามารถรักษาได้
      - การเกิดโรคแทรกซ้อน
      - การสูญเสียญาติหรือคนเป็นที่รัก
  - - - ระยะปฏิเสธ (Denial)
        
        รู้สึกตกใจ ช็อคและปฏิเสธสิ่งที่ได้รับรู้
        
        ไม่ยอมรับความจริง ไม่เชื่อผลการรักษา
        
        พูดในลักษณะ “ไม่จริงใช่ไหม” “คุณหมอแน่ใจรึเปล่าว่าผลการตรวจถูกต่อง”
      - ระยะโกรธ (Anger)
        
        อารมณ์รุนแรง ก้าวร้าว และต่อต้าน
        
        “ทำไมต้องเกิดขึ้นกับเรา” “ไม่ยุติธรรมเลย"
      - ระยะต่อรอง (Bargaining)
        
        รู้สึกว่าตนเองมีความผิดที่ยังไม่ได้ทำบางอย่างที่ค้างคา
        
        ต่อรองกับตัวเอง คนรอบข้าง หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์
        
        “อยากเห็นลูกเรียนจบก่อน”
      - ระยะซึมเศร้า (Depression)
        
        เริ่มรับรู้ว่าสถานการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้
        
        ออกห่างจากสังคมรอบข้าง เบื่อหน่าย
        
        มีการบกพร่องในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน และหน้าที่การงาน
      - 5.ระยะยอมรับ (Acceptance)
        
        ยอมรับสิ่งต่างๆตามความเป็นจริง
        
        มองเหตุการณ์อย่างพิจารณามากขึ้น
        
        มองเป้าหมายในอนาคตมากขึ้น ปรับตัว และเรียนรู้
- - - - อดีต
        
        การดูแลผู้ป่วยจะมุ่งเน้นในช่วงของการเจ็บป่วยในช่วงปีหรือเดือนท้ายๆของชีวิต
      - เป็นการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายแบบองค์รวม โดยยึดตามความเชื่อทางด้านศาสนา วัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมของผู้ป่วยเป็นสำคัญ และเน้นผู้ป่วยและครอบครัวเป็นศูนย์กลาง
      - ปัจจุบัน
        
        มีการให้ความสำคัญกับการปฏิบัติต่อผู้ที่อยู่ในวาระท้ายของโรค
        
        มีการออกพระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550 มาตรา 12 ระบุไว้ว่า
        
        “ บุคคลมีสิทธิทำหนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะขอรับบริการสาธารณสุขที่เป็นไปเพียงเพื่อยืดการตายในวาระสุดท้ายของชีวิตตน หรือเพื่อยุติการทรมานจากการเจ็บป่วยได้ ”
    - - ทฤษฎีความสุขสบาย (comfort theory)
        
        เน้นความสุขสบายที่เป็นผลลัพธ์ของการพยาบาล
        
        ความหมายของความสุขสบาย
        
        ภาวะที่บุคคลได้รับความต้องการทันที
        
        บรรเทา (relief) สงบ ผ่อนคลาย (ease)
        
        ควบคุมสถานการณ์ได้หรืออยู่เหนือปัญหา (transcendence)
        
        ครอบคลุมบริบท
        
        ด้านร่างกาย (physical comfort)
        
        ด้านจิตใจ-จิตวิญญาณ (psycho spiritual comfort)
        
        สังคมวัฒนธรรม (sociocultural comfort)
        
        สิ่งแวดล้อม ( environmental comfort)
        
        แบ่งออกเป็น 3 ประเภท
        
        1) บรรเทา (relief)
        
        2) ความสงบ ผ่อนคลาย (ease)
        
        3) อยู่เหนือปัญหา (transcendence)
        
        ความสุขที่อยู่เหนือความไม่สุขสบายทั้งปวง
      - กิจกรรมการดูแลที่ส่งเสริมความสุขสบายของผู้ป่วยและครอบครัวตามทฤษฎี
        
        มาตรฐานการพยาบาล
        
        เพื่อความสุขสบาย
        
        เพื่อรักษาความสมดุลของร่างกาย (Homeostasis)
        
        ควบคุมความปวดและความไม่สุขสบาย
        
        การสอน แนะนำ เป็นพี่เลี้ยง (coaching)
        
        ให้กำลังใจ ให้ข้อมูล
        
        ชี้แนะ รับฟัง
        
        ช่วยเหลือเพื่อวางแผนฟื้นฟูสภาพ
        
        อาหารด้านจิตวิญญาณ (comfort food for the soul)
        
        ใส่ใจ เอื้ออาทร
        
        สร้างความเข้มแข็งด้านจิตวิญญาณ
        
        จินตบำบัด การนวด
        
        การดูแลแบบประคับประคองมุ่งให้ผู้ป่วยจากไปอย่างสงบหรือ ตายดี (Good death)
        
        บุคคลในครอบครัวได้มีโอกาสอำลากันและกัน
        
        ผู้ดูแลต้องสร้างความเข้มแข็งให้ผู้ป่วยและครอบครัว
  - - - แบ่งได้ 2 ประเภท
        
        การุณยฆาตโดยความสมัครใจ (Voluntary euthanasia)
        
        ผู้ป่วยร้องขอให้ยุติการรักษาพยาบาล
        
        แพทย์ทำให้ผู้ป่วยถึงแก่ชีวิตโดยเจตนาตามความประสงค์ของผู้ป่วย
        
        การุณยฆาตโดยผู้ป่วยไม่สามารถตัดสินใจได้เอง (Involuntary euthanasia)
        
        ทำให้ผู้ป่วยถึงแก่ชีวิตโดยเจตนา โดยปล่อยให้เกิดการตายตามธรรมชาติ
        
        ปราศจากการช่วยชีวิตด้วยเครื่องมือทางการแพทย์
        
        แพทย์มีข้อพิจารณา 3 ประการ
        
        1) เมื่อผู้ป่วยอยู่ในภาวะเจ็บปวดทรมานอย่างแสนสาหัส
        
        2) สิทธิส่วนบุคคลที่จะยุติชีวิตลง
        
        3) บุคคลไม่ควรจะถูกบังคับให้ยืดชีวิตออกไปในสภาพที่ช่วยตนเองไม่ได้และไร้การรับรู้ทางสมอง
      - การทำให้ผู้ป่วยที่หมดหวังจากการรักษาไม่สามารถคืนสู่สภาพปกติและต้องทนทุกข์ทรมาน
    - - 2.1 การยับยั้งการใช้เครื่องมือช่วยชีวิตในการบำบัดรักษา (withholding of life-sustaining treatment)
      - 2.2 การเพิกถอนการใช้เครื่องมือช่วยชีวิตในการบำบัดรักษา (withdrawal of life-sustaining treatment)
    - - การฆ่าตัวตายโดยเจตนา และได้รับความช่วยเหลือจากแพทย์
    - - ควรคำนึงถึง
        
        การเกดประโยชน์มากที่สุด
        
        ความจำเป็นของบุคคล
        
        มีความเสมอภาค อายุ
        
        พิจารณาจากผลการรักษา
        
        คำนึงถึงผลประโยชน์ผู้ป่วยเป็นศูนย์กลางให้มีประโยชน์มากที่สุดและยุติธรรม
    - - ทางเลือกสำหรับ
        การบอกความจริง
        
        1) การบอกความจริงทั้งหมด
        
        2) การบอกความจริงบางส่วน
        
        3) การหลอกลวง
        
        4) การประวิงเวลาการบอกความจริง
    - - การซื้อขายอวัยวะเป็นประเด็นปัญหาทางจริยธรรมที่สำคัญอีกประการของโลกปัจจุบัน
    - - ให้ความรู้แก่พยาบาลในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจเชิงจริยธรรม
      - จัดกิจกรรมส่งเสริมทักษะในการตัดสินใจเชิงจริยธรรม
      - รู้ถึงสิทธิและหน้าที่ของพยาบาล
      - จริยธรรมสำหรับการทำงานของทีมสุขภาพ โดยมีความเคารพซึ่งกันและกัน
  - - - มีการดูแลในหอผู้ป่วยวิกฤต < หอผู้ป่วยอื่นๆ
      - ผู้ป่วยที่มีอาการไม่สุขสบายและไม่ได้รับการจัดการอย่างเหมาะสม > หอผู้ป่วยอื่นๆ
      - มีการสื่อสารในหัวข้อแผนการรักษา < ผู้ป่วยอื่นในโรงพยาบาล
- - - - ให้การดูแลแบบผสมผสานและการประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาตะวันออก
        
        1) ระบบการแพทย์เฉพาะ
        
        2) การผสมผสานกายจิต
        
        3) อาหารและสมุนไพร
        
        4) พลังบำบัด
- - - - ประเมินอาการไม่สุขสบาย
      - ความสามารถในการทำกิจกรรม
      - อาการที่พบบ่อยในผู้ป่วยระยะสุดท้าย
        
        ระบบทางเดินอาหาร
        
        ระบบหัวใจและหลอดเลือด
        
        ระบบหายใจ
        
        ระบบประสาท
        
        ระบบการควบคุมหูรูด
        
        ระบบขับถ่าย
    - - ปรัชญาชีวิต
      - คุณค่าทางด้านจิตใจ
      - ความเชื่อทางศาสนา
  - - - ภาวะซึมเศร้า (Depression)
      - ภาวะวิตกกังวล (Anxiety)
      - ภาวะสับสน (Delirium)
  - - - ความสามารถในการเคลื่อนไหว
      - กิจกรรมและความรุนแรงของโรค
      - การดูแลตนเอง
      - การกินอาหาร
      - ความรู้สึกตัว
    - - เพื่อสื่อสารอาการปัจจุบันของผู้ป่วยระหว่างบุคลากรในทีม
      - เพื่อประเมินพยากรณ์โรคอย่างคร่าวๆและติดตามผลการรักษา
      - ใช้เป็นเกณฑ์การัดเลือกผู้ป่วยเพื่อเข้าดูแลในสถานที่ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย (Hospice)
      - ใช้บอกความยากของภาระงานของบุคลากรทางการแพทย์และครอบครัวในการดูแลผู้ป่วย
      - ใช้ในการวิจัย
    - - ผู้ป่วยที่มีอาการคงที่ (PPS>70%)
      - ผู้ป่วยระยะสุดท้าย (PPS 0-30%)
      - ผู้ป่วยที่อยู่ระหว่างกลุ่มทั้งสอง (PPS 40-70%)
  - - - หลักการในการสื่อสารในไอซียู
        
        1) ควรมีแผ่นพับแนะนำครอบครัวถึงการเตรียมตัวก่อนทำการประชุมครอบครัว
        
        2) ปิดเครื่องมือสื่อสารทุกครั้ง
        
        3) หลีกเลี่ยงคำศัพท์แพทย์
        
        4) ให้เกียรติครอบครัวโดยการฟังอย่างตั้งใจ
        
        5) มีความเห็นใจครอบครัว
        
        6) บทสนทนาควรเน้นที่ตัวตนของผู้ป่วย > โรค
        
        7) ปล่อยให้มีช่วงเงียบ เพื่อให้ญาติได้ทบทวน
        
        8) บอกการพยากรณ์โรคที่ตรงจริงที่สุด
        
        9) การเริ่มประชุมครอบครัวควรทำอย่างช้าที่วันที่ 3 และ 5
    - - 2.1 การช่วยเหลือดูแลทางกายตามอาการที่พบได้บ่อย
        
        อาการปวด
        
        ให้ยา
        
        อาการท้องผูก
        
        จัดอาหารให้มีใยอาหาร
        
        ให้ผู้ป่วยได้รับน้ำอย่างเพียงพอ
        
        กระตุ้นให้มีการเคลื่อนไหว
        
        เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน
        
        อาการปากแห้ง เจ็บในปาก กลืนลำบาก
        
        อาการท้องมานหรือบวมในท้อง
        
        อาการไอ
        
        อาการหอบเหนื่อย หายใจลำบาก
        
        อาการกลั้นปัสสาวะไม่ได้
        
        อาการบวม
        
        อาการคัน
        
        การเกิดแผลกดทับ
    - - ดูแลความสะอาดร่างกาย
      - การพักผ่อนนอนหลับ
      - จัดสิ่งแวดล้อมให้สะอาด สงบ
      - ควรงดการรบกวนผู้ป่วย
    - - 4.1 ช่วยให้ผู้ป่วยยอมรับความตายที่จะมาถึง
      - 4.2 ช่วยให้จิตใจจดจ่อกับสิ่งดีงาม
      - 4.3 การช่วยปลดเปลื้องสิ่งที่ค้างคาใจ
      - 4.4 แนะนำให้ผู้ป่วยปล่อยวางสิ่งต่างๆ
      - 4.5 สร้างบรรยากาศที่สงบและเป็นส่วนตัว
    - - 5.1 ประเมินและบันทึกความต้องการทางจิตวิญญาณ
      - 5.2 สนับสนุนให้มีสถานที่หรือกิจกรรมส่งเสริมด้านจิตวิญญาณ
      - 5.3 สอบถามและส่งเสริมให้เกิดการปฏิบัติตามศรัทธา
    - - กระบวนการสื่อสารระหว่างเจ้าหน้าที่สุขภาพกับผู้ป่วยและญาติเกี่ยวกับการดูแลรักษาผู้ป่วยทางการแพทย์ในอนาคต
      - แบ่งได้ 2 ชนิด
        
        7.1 Living will หรือ พินัยกรรมชีวิต
        
        7.2 Proxy
      - บทบาทของพยาบาลในการดูแลให้ผู้ป่วยและญาติ
        
        การสื่อสารโดยการสื่อสารร่วมกันระหว่างทีมสุขภาพกับผู้ป่วยและญาติ
        
        การคอยช่วยเหลือเมื่อผู้ป่วยต้องการ
        
        การรวบรวมเอกสาร