Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

XƯƠNG ĐẦU MẶT CỔ - Coggle Diagram

- - - - Thoái hóa cột sống cổ
      - Thoái hóa cột sống thắt lưng
      - Gai cột sống
      - Thoát vị đĩa đệm
      - Gù cột sống
      - Lao cộng sống…
- - - - hố tuyến yên
      - 4 mỏm yên bướm
    - - khe ổ mắt trên
        
        TK vận nhãn, TK rõng rọc, TK vận nhãn ngoài đi qua
      - Lỗ tròn
        
        TK hàm trên
      - lỗ bầu dục
        
        TK hàm dưới + nhánh mắt TK sinh ba
      - lỗ gai
        
        ĐM màng não giữa đi qua
      - lỗ rách
        
        ĐM cảnh trong lướt qua
      - lỗ ống tai trong
        
        dây VII,VIII
  - - - mào chẩm trong
      - ụ chẩm trong
      - lỗ lớn xương chẩm
    - - rãnh xoang TM ngang
      - lỗ ống tai trong
        
        TK tiền đình ốc tai, TK mặt, TK trung gian đi qua
      - ống TK hạ thiệt
        
        dây TK hạ thiệt đi qua
      - Lỗ TM cảnh
        
        TK thiệt hầu, TK lang thang, TK phụ+ ĐM cảnh trong đi qua
  - - - mào gà
      - rãnh giao thoa thị giác
      - lỗ tịt
      - lỗ thị giác
        
        dây II
      - mào trán
    - - lỗ sàng
        
        dây I
      - phần ổ mắt x. trán
      - mảnh sàng
  - - - 2 mặt bên
        
        sọ mặt
        
        sọ não
      - mặt trên
        
        Có hình bầu dục gọi là vòm sọ, gồm xương trán, hai xương định và phần gian đỉnh của xương châm.
        
        vòm sọ vững chắc hơn nến sọ do các xương được khớp liền với nhau bởi các khớp bất động rất chắc
      - mặt sau
        
        Gồm phần trai xương châm, một phần xương định và xương thái dương.
      - mặt dưới
        
        nền sọ ngoài
        
        3 vùng bởi 2 đường thẳng ngang
        
        vùng giữa
        
        ống tai ngoài, lỗ gai, ống ĐM cảnh, vòi tai, hố hàm
        
        vùng sau
        
        có lỗ lớn x. chẩm, ống rồi cầu
        
        vùng trước
        
        mỏm huyệt răng, củ hàm mảnh ngang xương khẩu cái, gai mũi sau, lỗ răng củ, ống khẩu cái lớn, lỗ mũi sau, hố châm bướm, hố thuyền
        
        đường thẳng ngang trước đi qua khuyết hàm
        
        đường thẳng ngang sau đi qua 2 mỏm chũm
        
        nền sọ trong
        
        nền sọ dễ bị rạn vỡ hơn vòm sọ
        
        nền sọ chỗ mạnh chỗ yếu
        
        vì nền sọ có cấu trúc không đều, được tạo nên bởi phần xương xốp, phần xương đặc xen kẽ nhau, lại có các xoang, các lỗ, thậm chí nhiều xương còn không khớp liền với nhau.
        
        thân xương bướm là trung tâm chống đỡ
      - mặt trước
        
        Phía trên là trán, dưới là khỏi xương mặt, tạo nên ổ mắt, ô mũi và ở miệng
- - - - cánh lớn xương bướm
        
        4 bờ
        
        bờ đỉnh
        
        bờ gò má
        
        bờ trán
        
        bờ trai
        
        4 mặt
        
        mặt não
        
        lỗ bầu dục
        
        có TK hàm dưới đi qua
        
        lỗ gai
        
        có ĐM màng não giữa đi qua
        
        lỗ tròn
        
        có TK hàm trên đi qua
        
        mặt thái dương
        
        mặt hàm trên
        
        mặt ổ mắt
      - thân xương bướm
        
        mõm chân bướm trong ngoài
        
        mào bướm
        
        rãnh giao thoa thị giác
        
        hố tuyến yên
        
        yên bướm
        
        2 mỏm yên bướm giữa
        
        2 mỏm yên bướm sau
        
        mỏ xương bướm
        
        lỗ xoang bướm
        
        rãnh ĐM cảnh
      - cánh nhỏ xương bướm
        
        lỗ TK thị giác
        
        TK II + ĐM mắt
        
        khe ổ mắt trên
        
        TK III, IV, VI
        
        khe ổ mắt dưới
    - - nằm phần trước nền sọ, nhô xuống phía dưới từ khuyết sàng xương trán
      - tham gia tạo thành ổ mũi + ổ mắt
      - 3 phần
        
        mảnh sàng
        
        có nhiều lỗ và các rãnh
        
        TK khứu giác đi qua
        
        mảnh thẳng đứng
        
        mê đạo sàng
        
        xoăn giữa
        
        xoăn dưới
        
        lỗ sàng
        
        xoang sàng hàm
        
        mỏm móc
    - - 2 mặt
        
        ngoài sọ
        
        4 phần
        
        2 phần bên
        
        2 lồi câu xương chẩm
        
        ống lồi cầu
        
        hố lồi cầu
        
        ống TK hạ nhiệt
        
        TK hạ nhiệt đi qua
        
        lỗ lớn xương chẩm
        
        phần nền
        
        là phần xương chẩm ở lỗ lớn
        
        1/3 sau có củ hầu
        
        tuyến hạnh nhân hầu
        
        bị viêm tuyến này có thể lấp lỗ mũi sau gây khó thở
        
        hình vuông, tiếp khớp với thân xương bướm
        
        trai chẩm
        
        ụ chẩm ngoài
        
        mào chẩm ngoài
        
        3 đường gáy
        
        đường gáy trên
        
        đường gáy dưới
        
        đường gáy trên cùng
        
        trong sọ
        
        ụ chẩm trong
        
        mào chẩm trong
        
        xoang tĩnh mạch dọc trên
      - 2 bờ
        
        bờ lăm- đa
        
        tiếp khớp với xương đỉnh
        
        thóp chũm
        
        bờ chũm
        
        tiếp khớp xương thái dương
        
        mỏm tĩnh mạch cảnh
        
        khuyết tĩnh mạch cảnh
    - - phần nhĩ
        
        vị trí định hướng
        
        gắn vào mặt trước dưới phần đá tạo nên ống tai ngoài
        
        ở sau có khe nhĩ chum
        
        ở trên có khe nhĩ trai ở ngoài và khe đá nhĩ ở trong
        
        cấu trúc hình dạng
        
        mảnh xương cong hình máng
        
        gồm
        
        2 mặt
        
        3 bờ
      - phần đá
        
        định hướng
        
        nằm chếch ở nền sọ
        
        giữa xương bướm và xương chẩm
        
        cấu trúc hình dạng
        
        hình tháp không đều
        
        gồm
        
        3 mặt
        
        mặt sau trên
        
        lỗ tai trong
        
        rãnh xoang sigma
        
        mặt dưới
        
        lỗ trâm chủm (TK VII)
        
        rãnh chủm cơ nhị thân
        
        lỗ tai ngoài
        
        lỗ ống ĐM cảnh
        
        khe đá nhĩ
        
        rãnh ĐM chẩm
        
        mõm trâm
        
        lỗ chủm
        
        mặt trước trên
        
        rãnh TK đá lớn
        
        lồi cung
        
        rãnh TK đá bé
        
        rãnh xoang đá trên
        
        ấn TK sinh ba
        
        1 đáy
        
        1 đỉnh
        
        3 bờ
        
        bờ trên
        
        bờ sau
        
        bờ trước
        
        phần ngoài
        
        phần trong
        
        phần đá rắn nhất cơ thể vì có tỷ lệ chất vô cơ cao nhất
      - phần trai
        
        định dướng
        
        ở thành bên hộp sọ
        
        tiếp khớp với bờ xương đỉnh, ở trước cánh lớn ở sau với xương chẩm
        
        mặt thái dương ( mặt ngoài sọ)
        
        gồm 2 phần
        
        phần trên thẳng thẳng đứng
        
        phần dưới nằm ngang
        
        mặt não ( mặt trong sọ)
        
        liên quan với thùy thái dương
        
        có rãnh ĐM màng não giữa
        
        có 2 bờ
        
        bờ đỉnh
        
        bờ bướm
    - - Phần trai
        
        ụ trán
        
        cung mày
        
        bờ trên ổ mắt
        
        khuyết trên ổ mắt
        
        ĐM trên ổ mắt + nhánh ngoài TK trên ổ mắt đi qua
        
        tạo cảm giác cho vùng da: da trán, da mi trên, da mũi
        
        lỗ tịt
        
        mào trán
        
        liềm đại não
        
        hội lưu các xoang
        
        ấn động mạch màng não giữa
        
        rãnh xoang TM dọc trên
      - Phần ổ mắt
        
        lỗ sàng trước
        
        gai mũi
        
        lỗ sàng sau
        
        hố lệ
      - Phần mũi
        
        gai mũi
        
        bờ mũi
      - xoang trán
        
        ở đầu trong của cung mày đục rỗng trong xương có 2 xoang trán nằm sát nhau ngăn cách bởi 1 vách xương mỏng
    - - ở 2 bên đỉnh sọ, hình hơi vuông
      - 2 mặt
        
        mặt ngoài
        
        ụ đỉnh
        
        đường thái dương trên
        
        gân thái dương bám vào
        
        Đường thái dương dưới
        
        cơ thái dương bám
        
        mặt trong
        
        có nhiều rãnh để các ngành ĐM não giữa đi qua
        
        rãnh xoang TM dọc trên
        
        rãnh xoang TM xích - ma
      - 4 bờ
        
        bờ dọc giữa
        
        ( bờ trên) tiếp khớp x. đỉnh đối diện
        
        bờ trai
        
        (bờ dưới) tiếp khớp với phần trai x. thái dương
        
        bờ trán
        
        ( bờ trước) tiếp khớp với x. trán tạo nên đường khớp vành
        
        bờ chẩm
        
        ( bờ sau) tiếp khớp với x. chẩm tạo nên đường khớp lamda
      - 4 góc
        
        góc bướm
        
        góc chẩm
        
        góc trán
        
        góc chũm
      - thóp ở trẻ sơ sinh
        
        thóp là chỗ xương chưa che kín
        
        thóp trước hình tứ giác được giới hạn bởi 2 x. đỉnh và x. trán
        
        các em bé sinh ra có 2 thóp
        
        thóp sau hình tam giác giới hạn bởi 2 x. đỉnh và x. chẩm
        
        2 thóp này sẽ dần đóng kín khi trẻ <24 tháng
      - màng não ở đây không dính chặt vào xương tạo nên vùng dễ bóc tách
  - - - thân x. hàm trên
        
        mặt trước
        
        lỗ dưới ổ mắt
        
        TK dưới ổ mắt chui ra ngoài
        
        hố nanh
        
        khuyết mũi
        
        gai mũi trước
        
        mặt dưới thái dương
        
        lỗ huyệt răng
        
        ống huyệt răng
        
        củ hàm
        
        TK huyệt răng sau đi qua
        
        mặt ổ mắt
        
        rãnh dưới ổ mắt
        
        ống dưới ổ mắt
        
        TK dưới ổ mắt đi qua ( TK hàm trên đổi tên)
        
        mặt mũi
        
        rãnh lệ
        
        mào xoăn
        
        lỗ xoang hàm trên
        
        rãnh khẩu cái lớn
        
        xoang hàm trên
        
        thân x. hàm trên đục rỗng
      - 4 mỏm
        
        mỏm trán
        
        mào lệ trước
        
        khuyết lệ
        
        mào sang
        
        mỏm khẩu cái
        
        ống răng cửa
        
        ĐM khẩu cái trước + TK bướm khẩu cái đi qua
        
        mào mũi
        
        mỏm huyệt răng
        
        những huyệt răng xếp thành cung
        
        cung huyệt răng
        
        lỗ răng cửa
        
        mỏm gò má
        
        hình tháp
        
        ngăn cách mặt trước và mặt dưới thái dương
      - là xương chính ở mặt, tiếp khớp với xương khác để tạo ổ mắt, ổ mũi, vòm miệng
    - - vị trí định hướng
        
        1 xương nhỏ nằm trong hốc mũi
        
        dính vào thành ngoài hốc mũi
      - cấu trúc hình dạng
        
        2 mặt
        
        mặt trong
        
        mặt ngoài
        
        2 bờ
        
        bờ trên
        
        bờ dưới
        
        đầu xương hơi nhọn
        
        mỏm sàng
        
        mỏm lệ
        
        mỏm hàm trên
    - - 3 mặt
        
        mặt thái dương
        
        liên quan với hố thái dương
        
        mặt ổ mắt
        
        lỗ gò má thái dương
        
        lỗ gò má ổ mắt
        
        lỗ gò má mặt
        
        mặt ngoài
        
        có vài cơ bám da mặt bám vào
      - 2 mỏm
        
        mỏm thái dương
        
        tiếp khớp với x. thái dương
        
        mỏm trán
        
        tiếp khớp với xương trán
      - đi từ x. thái dương tới x. hàm trên
      - 1 diện gồ ghề để khớp với mỏm gò má của x. hàm trên
    - - vị trí định hướng
        
        ở phần trước ổ mắt
      - cấu trúc hình dạng
        
        2 mặt
        
        mặt ổ mắt
        
        mặt trước nhỏ và lõm sâu + xương hàm trên = rãnh lệ
        
        mặt sau nhẵn --> 1 phần thành trong ổ mắt
        
        tận cùng của mào lệ sau là móc lệ
        
        mặt trong
        
        mặt trong liên hệ với 2 xoang sàng trước tạo thành 1 phần vách của phiễu sàng
        
        4 bờ
        
        bờ dưới là thành trước rãnh lệ mũi
        
        bờ sau khớp với mảnh ổ mắt xương sàng
        
        bờ trên khớp với xương trán
        
        bờ trước khớp với mỏm trán xương hàm trên
        
        rất nhỏ và mỏng hình tứ giác
    - - 2 xương phải, trái; mỗi xương có 2 mảnh, hình chữ L
      - mảnh thẳng
        
        mặt mũi
        
        mào sàng
        
        tiếp khớp xương xoăn giữa
        
        mào xoăn
        
        tiếp khớp với xương xoăn dưới
        
        mỏm ngang
        
        mặt hàm
        
        rãnh khẩu cái lớn (ở giữa)
        
        ống khẩu cái lớn
        
        hố chân bướm khẩu cái ( phía trên)
        
        mỏm tháp
        
        mỏm bướm
        
        mỏm ổ mắt
      - mảnh ngang
        
        mặt mũi
        
        ở trên, nhẵn, là nền mũi
        
        mặt khẩu cái
        
        là phần sau của vòm miệng
    - - xương đôi, nhỏ
      - 2 mặt
        
        mặt trước: lõm
        
        mặt sau có rãnh sàng
      - 4 bờ
        
        dưới
        
        ngoài
        
        trên
        
        trong
    - - thân xương hàm dưới
        
        mặt ngoài
        
        đường chéo
        
        lỗ cằm
        
        mạch máu + TK cằm đi quan
        
        lồi cằm (ở giữa)
        
        mặt trong
        
        đường hàm móng ( 2 bên)
        
        hòm dưới lưỡi
        
        hòm dưới hàm
        
        4 gai cầm
        
        2 gai trên có cơ cầm lưỡi bám
        
        2 gai dưới có cơ cầm móng bám
      - ngành hàm
        
        2 mặt
        
        mặt ngoài
        
        có gờ cho cơ cắn bám
        
        mặt trong
        
        lỗ răng dưới ( lỗ hàm dưới)
        
        mạch và TK răng dưới đi qua
        
        lỗ có gai Spix
        
        gây tê trong việc nhổ răng
        
        4 bờ
        
        bờ trước
        
        lõm
        
        bờ sau
        
        dày liên quan với tuyến nước bọt mang tai
        
        bờ trên
        
        khuyết hàm dưới (hõm Sigma)
        
        mỏm vẹt
        
        mỏm lồi cầu
        
        bờ dưới
        
        tiếp xúc với thân x. hàm
      - là xương lớn nhất và khỏe nhất của khối xương mặt
    - - thân
        
        mặt sau
        
        màng giáp móng
        
        bờ trên và bờ dưới
        
        không có gì đặc biệt
        
        mặt trước
        
        gờ ngang chia làm 2 phần
        
        mỗi phần có 1 gờ dọc chia làm 2 diện bên
        
        bám vào
        
        cơ cằm móng
        
        cơ lưỡi móng bám
        
        cơ hàm móng
        
        cơ trâm móng
        
        cơ 2 thân
        
        đầu liên tiếp với các sừng
      - sừng lớn
        
        hướng ngang ra ngoài và sau
      - hình móng ngựa, ở vùng cổ và nằm phía trên thanh quản
      - sừng nhỏ
        
        hướng lên trên, ra ngoài và hơi ra trước
    - - 2 mặt
        
        phủ 1 lớp niêm mạc mũi
        
        có rãnh của TK mũi khẩu cái + ĐM bướm khẩu cái
      - là phần xương phẳng chiếm phần sau vách mũi, xương hình tứ giác
      - 4 bờ
        
        bờ trên
        
        dầy, 2 cánh xương lá mía ( 2 bên)
        
        bờ dưới
        
        2 mỏm khẩu cái xương hàm + phần ngang xương khẩu cái
- - - - khớp vảy
        
        khớp trai đỉnh
      - khớp mào
        
        khớp giữa x. lá mía và x. bướm
      - khớp răng cưa
        
        khớp vành, khớp dọc giữa, khớp lam-da
  - - - Về sinh lí
        
        một khớp quan trong động tác nhai
      - Về bệnh lí
        
        thường hay xảy ra sai khớp gọi là sai quai hàm, hay viêm khớp
      - Về cấu tạo giải phẫu
        
        là khớp hoạt dịch, loại khớp lưỡng lồi cầu
      - mặt khớp
        
        mặt khớp xương thái dương
        
        hố hàm dưới
        
        ở phần trai xương thái dương
        
        mặt khớp chỉ chiếm nửa trước của hố
        
        củ khớp
        
        ở rễ ngang mỏm gò má xương thái dương
        
        mặt khớp lồi
        
        là một diện lõm ở sau, lồi ở trước
        
        đĩa khớp
        
        là một tâm xơ - sụn, có hình một cái đĩa bầu dục với trục lớn nằm ngang, hai mặt trên và dưới đều lõm để thích ứng với diện khớp thái dương và diện khớp xương hàm dưới
        
        mặt khớp xương hàm dưới
        
        chỏm xương hàm dưới - mỏm lồi cầu lồi cầu xương hàm dưới
        
        chỏm hình bầu dục , trục lớn nằm ngang
      - phương tiện nối khớp
        
        dây chằng
        
        dây chằng bướm - hàm dưới
        
        dải sợi mỏng ở mặt trong khớp, đi từ gai xương bướm tới lưỡi hàm dưới
        
        dây chằng trâm - hàm dưới
        
        đi từ mỏm trâm xương thái dương tới góc và bờ sau ngành x. hàm dưới
        
        dây chằng bên ngoài
        
        phần dày lên ở mặt ngoài bao khớp, rất chắc, hình tam giác đáy ở trên bám vào bờ dưới mỏm gò má xương thái dương
        
        bao khớp
        
        bao xơ
        
        các sợi ngắn
        
        ở sâu từ cổ xương hàm dưới tới đĩa khớp và từ đĩa khớp tới xương thái dương, tạo nên hai khoang khớp
        
        các sợi dài
        
        chỉ có ở mặt ngoài bao khớp
        
        bao hoạt dịch
        
        bao trên
        
        lót mặt trong bao khớp thái dương- đĩa khớp
        
        bao dưới
        
        lót mặt trong bao khớp đĩa khớp - hàm dưới
        
        là bao mỏng, lót mặt trong bao xơ, nhưng không phủ đĩa khớp
      - mạch và thần kinh
        
        ĐM màng não giữa
        
        ĐM nhĩ trước
        
        ĐM thái dương giữa
        
        ĐM hầu lên