Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUSIKA ETA MUSIKAREN ADIERAZPEN GRAFIKOA - Coggle Diagram
MUSIKA ETA MUSIKAREN ADIERAZPEN GRAFIKOA
Noten aurretik
Musika Sumerian eta Egipton
Egipton
Egipton ere musika adierazteko era zuten
Kironomia
Eskuekin eta besoekin egindako keinuen bidez musika notak adierazi
Sumerian
Frogarik zaharrena sumeriarrena da
Duela 3.500 urte idatzitako taulatxo bat da
Poema erlijioso bat da
Mesopotamian garatu zen
Grezia klasikoko soinuak
Antzinako greziarrek hitzak erabiltzen zituzten musika egiteko
hau da, notazioa alfabetikoa
Soinuak adierazteko alfabeto zahar bateko hitzak erabiltzen zituzten
Hitz horiek musikatu nahi zuten testuaren gainean jartzen zituzten
Pneumak
Notek pneumetan dute jatorria
Musika-idazkera hau Erdi Aroan erabiltzen zen
Puntuak, makilatxoak eta lerro makotuak jartzen dira musika-piezaren testuaren gainean
Zeinu horiei esker, abeslariek melodia gogoratu zezaketen
Notazio alfabetikoa
Antzinako Greziakonotazio alfabetikoa
Antzinako greziarrek hizkiak erabiltzen zituzten musika idazteko
Hizki bat akorde bakoitzarentzat
Jazzeko edo rockeko partituretan
Melodiari laguntzen dioten akordeak hizki bidez adierazten dira
A=LA
B=SI
C=DO
D=RE
E=MI
F=FA
G=SOL
Marmolezko partitura
Greziako klasikoko musika nolakoa den dakigu
Orain arte ongi gordetako musika-zatiei esker
40 bat musika-testu dira papiroan idatzitakoak edota marmolean zizelkatutakoak
Arkeomusikologoek deskodetu dituzte
Seikilosen epitafioa horietako bat da
Hileta kantu bat da
Euterpe izeneko emakume baten hilobiaren gaineko marmolezko zutabe batean zizelkatua
Gizakia duela mende askotatik
Soinuen altuera eta iraupena seinuen bidez islatzen saiatu da
Musika-kaligrafia
Nota-irudi baten zatiak
Hiru zati:
Burua
Plika
Kortxetea
Bribilak, burua soilik
Beltzak, ez du pilkarik
Plikak gora edo behera begira
Nota baxuenek gora begira dute
Nota altuenek behera begira dute
(Sol giltzan) Si notak gora edo behera izan dezake
Burua eta kortxetea jartzeko modua
Pilka gora begira badago
Buruaren eskuinaldean jartzen da
Pilka behera begira badago
Buruaren ezkerraldean jartzen da
Kortzetea pilkaren eskuinaldean beti
Plikaren luzera eta noten banaketa
Pilkaren luzera pentagrama baino pixka bat txikiagoa
Konpaseko noten banaketa proportzionala izan behar
Notak eta haien historia
Antzara-lumarekin idatzita
XV. mendean inprenta asmatu zuten arte, musika eskuz idazten zen
Lan hori fraide espezializatu batzuek egiten zuten
Kopiatzaileek
Hilabeteak behar zituzten batzuetan urteak eskuizkribu bat egiteko
Kolore biziko marrazkiekin apaintzen baizuten
Kopiatzaileen oinarrizko lanabesak
Antzara-luma
Tintontzia
Luma mota hori erabiltzeak
Kodex zaharrak karratuak izatea eragin zuen
Horrek ekarri zuen notazio karratua edo gregorianoa
Tetragamatik pentagramara
Soinuaren altuera zehaztasun gehiagorekin adierazteko
Lerro horizontal asko erabiltzen ziren
Notazio gregorianoan lau lerro erabiltzen ziren
hau da, tetragrama bat
XVIII. mendearen hasieran, musika-notazioa egungoaren antzekoa zen
Johann Sebastian Bach-ek pentagrama batean idatzitako nota biribilak erabiltzen zituen
Kantu misteriotsu eta sakona
Gregorianoa Eliza Katolikoko kantu ofiziala da
VI. mendeko Gregorio aita santuaren oroipenetan
Musikaren ezagutza handia zuen eta sekulako alegina egin zuen musika erlijiosoagatik
Entzunaldiaren gida
Gregorianoa ahots-musika erlijiosoa da
Musika-tresnarik gabe abestutakoa
Testua latinez dago eta hots bakarrez entonatzen da
fraide guztiek melodia bera kantatzen dute
Pieza honen melodia silabikoa da
Silaba bakoitzari nota bat baitagokio
