บทที่ 5 วิสัยทัศน์ โครงการศึกษา แผนการศึกษาแห่งชาติและแผนพัฒนาการศึกษาไทย

ความหมายของวิสัยทัศน์ แผนการศึกษาแห่งชาติ

วิสัยทัศน์ หมายถึง ภาพความสำเร็จใน อนาคตขององค์กร โดยเน้นถึงความมุ่งมั่นในการพัฒนาให้ถึงจุดหมายเป็นสภาพที่พึงปรารถนาในอนาคต อาจมีลักษณะในเชิงปรัชญาที่สามารถให้ทิศทางกับผู้นำที่จะนำองค์กรไปสู่ภารกิจหลักที่มีความชัดเจน เป็นรูปธรรม

แผนการศึกษาแห่งชาติ หมายถึง แผนงาน หลักระยะยาวในการจัดการศึกษาของชาติ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการจัดและบริหารการจัดการศึกษาของชาติที่จะนำไปสู่ประสิทธิภาพและประสิทธิผลประกอบด้วยความมุ่งหมายนโยบาย ระบบการศึกษาแนวปฏิบัติ และเกณฑ์อายุมาตรฐานของนักเรียนแต่ละระดับ

แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ หมายถึง แผนกลยุทธ์ที่เพิ่มเติมจากแผนการศึกษาแห่งชาติ เพื่อกำหนดทิศทางและขอบเขตในการพัฒนาการศึกษาของชาติ ซึ่งสอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

โครงการศึกษา

แผนการศึกษาชาติหรือแผนการศึกษาแห่งชาติ

แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ

  1. โครงการศึกษา พ.ศ. 2441
  1. โครงการศึกษา พ.ศ. 2445
  1. โครงการศึกษา พ.ศ. 2450
  1. โครงการศึกษา พ.ศ. 2452
  1. โครงการศึกษา พ.ศ. 2456
  1. โครงการศึกษา พ.ศ. 2458
  1. โครงการศึกษา พ.ศ. 2464

แก้ไขความนิยมอาชีพเป็นเสมียน ของพลเมือง โดยได้จัดทำคำแนะนำชี้แจงแก่ราษฎรเกี่ยวกับหนทางในการทำมาหาเลี้ยงชีพด้วยการเรียนวิชาชีพอย่างอื่น

แก้ไขข้อบกพร่องและปรับปรุงโครงการศึกษา พ.ศ. 2456 ให้เหมาะสม ให้พลเมืองหันมาสนใจการศึกษาวิชาชีพ ให้มีการจัดสอนวิชาวิสามัญในระดับมัธยมศึกษา กล่าวถึงการศึกษาของสตรี

ปรับความเข้าใจผิดของราษฎรปรับปรุงสามัญศึกษาและวิสามัญศึกษาให้มีความสัมพันธ์กันเปลี่ยนชื่อมูลศึกษาเป็นประถมศึกษา การศึกษามี 3 ระดับ คือ ประถมศึกษา มัธยมศึกษา และอุดมศึกษา

เป็นการจัดการศึกษาที่สูงกว่าประถมศึกษา คือ ระดับมัธยมศึกษาและอุดมศึกษาเพื่อให้นักเรียนที่จบชั้นมัธยมศึกษาสูงแล้วไปศึกษาต่อในยุโรปโดยไม่ต้องเสียเวลาเตรียมที่จะไปเข้ามหาวิทยาลัย

การจัดการศึกษาแบ่งออกเป็น 2 ประเภท

การศึกษา 3 ระดับ

วัตถุประสงค์คือการขยายการศึกษาให้แพร่หลายทั้งประเทศเพื่อยกระดับมาตรฐานการศึกษาของประเทศให้สูงขึ้น โดยมีการจัดประเภทการศึกษา ระบบการศึกษาให้มีระเบียบแบบแผนในการพัฒนาการศึกษา

1) สามัญศึกษา

2) วิสามัญ

การศึกษามี 2 ประเภท

สายสามัญ ศึกษาเรียนการอ่าน การเขียน เลขบัญชีและศีลธรรม
สายวิสามัญ ศึกษาเรียนความรู้พิเศษต่างๆในการประกอบอาชีพ

ประโยคหนึ่งคือ ประโยคมูลศึกษาและชั้นประถมศึกษาเรียน 3 ปี
ประโยคสอง คือ มัธยมศึกษาเรียน 3 ปีและประโยคสาม คือ อุดมศึกษาเรียน 5 ปี

  1. แผนการศึกษาชาติพ.ศ. 2475
  1. แผนการศึกษาแห่งชาติพ.ศ. 2503
  1. แผนการศึกษาแห่งชาติพ.ศ. 2520
  1. แผนการศึกษาชาติพ.ศ. 2479
  1. แผนการศึกษาชาติพ.ศ. 2494
  1. แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2535
  1. แผนการศึกษาแห่งชาติ(พ.ศ. 2545-2559)
  1. แผนการศึกษาแห่งชาติฉบับปรับปรุง (พ.ศ. 2552-2559)

ได้นำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นปรัชญาพื้นฐานในการกำหนดแผน ซึ่งมีการศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมและธรรมชาติเข้ามาเป็นตัวบูรณาการเชื่อมโยง โดยมี “คน” เป็นศูนย์กลางของการพัฒนาที่ยั่งยืน และมุ่งไปสู่การอยู่ดีกินดีมีสุขของคนไทยทั้งปวง

ให้พลเมืองทุกคนได้รับการศึกษาเหมาะกับอัตภาพของตนพอควรแก่ภูมิปัญญาและทุนทรัพย์ จัดการศึกษาให้จริยศึกษาพุทธิศึกษาและพลศึกษาพอเหมาะกันจัดให้มีการศึกษาสายสามัญศึกษาประกอบด้วยประถมต้น 1-4 มัธยมต้น 1-4 มัธยมปลาย 5-8 และวิสามัญ ศึกษาจัดสอนวิชาชีพ

ให้พลเมืองทุกคนได้รับการศึกษาเพื่อจะได้ทำหน้าที่พลเมืองตามระบอบรัฐธรรมนูญได้เต็มที่ระดับการศึกษามี 5 ระดับคือมูล การศึกษาประถมศึกษา มัธยมศึกษา เตรียมอุดมศึกษา และอุดมศึกษา การศึกษามี 2 ประเภท คือ สามัญศึกษาและอาชีวศึกษา

ต้องการให้พลเมืองได้รับการศึกษาพอเหมาะกับอัตภาพเป็นพลเมืองดี องค์ความรู้แห่งการศึกษาเพิ่มขึ้นเป็น 4 ประการคือ จริยศึกษา พลศึกษา พุทธิศึกษา และหัตถศึกษา ประเภทการศึกษา มีการศึกษาชั้นอนุบาลประถมศึกษา มัธยมศึกษา เตรียมอุดมศึกษาและอาชีวชั้นสูง อุดมศึกษามหาวิทยาลัย การศึกษาพิเศษและการศึกษาผู้ใหญ่โดยมุ่งให้ประชาชน อ่าน ออก เขียน ได้ และมุ่งส่งเสริมอาชีพความเป็นอยู่ของประชาชนให้สูงขึ้น

รัฐมุ่งให้พลเมืองทุกคนได้รับการศึกษาตามควรแก่เอกัตภาพเพื่อเป็นพลเมืองดี สนองความต้องการของสังคมและบุคคล โดยให้สอดคล้องกับแผนเศรษฐกิจและแผน การปกครองของชาติอันเป็นการนำการศึกษาเข้ามาเชื่อมโยงกับความต้องการทางด้าน เศรษฐกิจ การเมืองและสังคมของประเทศโดยการขยายการศึกษาภาคบังคับ เป็น 7 ปี จัดเน้นให้การศึกษาโดยใช้องค์สี่แห่งการศึกษา

เป็นการศึกษาเพื่อชีวิตและสังคมต่อเนื่องกันตลอดชีวิตการศึกษามี 2 ระบบคือ การศึกษาในระบบโรงเรียนและการศึกษานอกโรงเรียนเปลี่ยนแปลงโครงสร้างระบบการศึกษาเป็น 6 : 3 : 3 มุ่งอบรมพลเมืองให้ตระหนักเห็นคุณค่าของระบอบการปกครองประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข เน้นความเป็นเอกลักษณ์ของชาติการศึกษาภาคบังคับเริ่มตั้งแต่อายุ 6-8 ปีบริบูรณ์ มุ่งกระจายอำนาจการบริหารการศึกษา

เป็นการจัดการศึกษาเพื่อสนองตอบความต้องการและความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสังค มอย่างรวดเร็วและสร้างความสมดุลในการพัฒนาประเทศทั้งด้านเศรษฐกิจสังคมการเมืองวัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม วิทยาศาสตร์และเทคโลยีจัดการศึกษาในระบบ 6 : 3 : 3โดยมุ่งเน้นจัดการศึกษาที่เน้นการพัฒนาบุคคลใน 4 ด้าน คือ ด้านปัญญา ด้านจิตใจ ด้านร่างกาย และด้านสังคม

เป็นแผนยุทธศาสตร์ระยะยาว 15 ปี ที่มีความสำคัญยิ่งเนื่องจากเป็นการนำสาระของการปฏิรูปการศึกษาตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติและนโยบายของรัฐบาลมาสู่การปฏิบัติและเป็นกรอบแนวทางในการจัดทำแผนพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐาน

  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 1 (พ.ศ. 2504-2509)

วิสัยทัศน์ มุ่งพัฒนาการศึกษาในทุกๆด้านการพัฒนาการศึกษาภาคบังคับให้แก่ประชาชนสร้างกำลังแรงงานในสายอาชีพ เน้นการผลิตครูอาจารย์ มุ่งเน้นให้ผู้เรียนได้เรียนอย่างทั่วถึง

  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2510-2514)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2515-2519)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2520-2524)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 5 (พ.ศ. 2525-2529)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 6 (พ.ศ. 2530-2534)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 7 (พ.ศ. 2535-2539)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (พ.ศ. 2540-2544)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 9 (พ.ศ. 2545-2549)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2550-2554)
  1. แผนพัฒนาการศึกษาของกระทรวงศึกษา ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555-2559)

วิสัยทัศน์ มุ่งปรับปรุงคุณภาพการศึกษาทั้งในเรื่องหลักสูตรแบบเรียนอาคารเรียนคุณวุฒิครู ส่งเสริมการศึกษาในโรงเรียนราษฎร์ มุ่งเน้นคุณ ภาพการศึกษา และประเด็นสำคัญ คือ การจัดการศึกษาต้องสอดคล้องกับ ความต้องการกำลังคน กำหนดแนวทางการดำเนินพัฒนาการศึกษา

วิสัยทัศน์ “คนไทยได้เรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างมีคุณภาพเป็นคนดีมีความสุข มีภูมิคุ้มกัน รู้เท่าทันในเวทีโลก”

วิสัยทัศน์ มุ่งเน้นให้คนเป็นศูนย์กลางการพัฒนาตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงการขับเคลื่อนต้องใช้ “ความรู้” ในการพัฒนาด้านต่างๆ สอดคล้องกับวิถีสังคมไทยตลอดจนสร้างศีลธรรมและจิตสำนึกใน “คุณธรรม” ดำรงตนอย่างมั่นคงในกระแสโลกาภิวัตน์

วิสัยทัศน์ มุ่งเน้นให้ผู้เรียนเก่ง ดี มีสุข โดยพัฒนาคนอย่างรอบด้านสร้างสังคมไทยให้เป็นสังคมคุณธรรม ภูมิปัญญาและการเรียนรู้พัฒนาสภาพแวดล้อมของสังคมแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

วิสัยทัศน์ มุ่งเน้นการสร้างความก้าวหน้าและมั่นคงของเศรษฐกิจไทยในประชาคมโลกบนฐานแห่งความเป็นไทยแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 มุ่งพัฒนาศักยภาพของคนไทยทุกคนอย่างเท่าเทียมกัน ตั้งแต่การเตรียมความพ ร้อมเด็กปฐมวัยไปจนตลอดชีวิต ให้สามารถคิดวิเคราะห์บนหลักของเหตุผลมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มีโลกทัศน์กว้างสามารถเรียนรู้ได้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต

วิสัยทัศน์ มุ่งเน้นให้พลเมืองมีคุณธรรม จริยธรรม ปัญญาและมีสุขภาพพลานามัยสมบูรณ์มีความรู้และทักษะในการประกอบอาชีพ สามารถพึ่งตนเองและดำรงชีวิตได้อย่างเป็นสุขภายใต้การปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขเน้น การศึกษาเพื่อพัฒนาบุคลากรการประกอบอาชีพต่างๆเน้นการสร้างเครือข่ายการเรียนรู้ การศึกษาเพื่ออาชีพ รวมไปถึงระบบสารสนเทศเพื่อการศึกษาด้วย

วิสัยทัศน์ มุ่งเน้นพัฒนาบุคคลให้มีความรู้ ความคิด คุณธรรมพลานามัยที่สมบูรณ์มีทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นสมาชิกที่ดีของสังคม และเป็นกำลังในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศจะเน้นการนำหลักเศรษฐศาสตร์มาใช้ในการปรับปรุงประสิทธิภาพและความเป็นธรรมในการจัดบริการสังคมของรัฐ

วิสัยทัศน์ มุ่งเน้นความมั่นคงปลอดภัยของชาติเป็นหลักเบื้องต้นในการพัฒนาเพราะมีการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจ และสังคมของประเทศอย่างมาก นโยบายการจัดการศึกษาจึงต้องมุ่งสร้างความเป็นธรรมในสังคม ลดความเหลื่อมล้ำของบุคคลในทางเศรษฐกิจ

วิสัยทัศน์ มุ่งเน้นการพัฒนาการศึกษาทั้งในด้านปริมาณ และคุณภาพ มุ่งเสริมสร้างบุคคลให้มีความรู้ ความคิดและความสามารถในการประกอบอาชีพมีจริยธรรมคุณธรรม ตลอดจนมีพลานามัยสมบูรณ์

วิสัยทัศน์ มุ่งเน้นการปรับปรุงคุณภาพและการขยายปริมาณการศึกษาตลอดจนการผลิตกำลังคนระดับต่างๆให้สนองความต้องการของการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศโดยอาศัยแนวคิดของแผนพัฒนาฯ ระยะที่ 1 และ 2 เน้นหนักในด้านการเตรียมประเทศชาติให้พร้อมที่จะย่างเข้าสู่ยุควิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีรวมทั้งการแก้ปัญหาด้านคุณภาพและประสิทธิภาพในการจัดการศึกษาอย่างจริงจังอีกด้วย และเพื่อให้บรรลุผล ได้มีการกำหนดวัตถุประสงค์ขั้นพื้นฐานโดยมีหลักนโยบายการพัฒนาการศึกษาส่วนรวม