Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การตกเลือดหลังคลอด - Coggle Diagram

- - - - มีเลือดออกทางช่องคลอด มักเกิดภายใน 3 สัปดาห์หลังคลอด มักพบ7–14 หลังคลอด
    - - ภูมิต้านทานโรคต่ำ ติดเชื้อได้ง่าย
      - เกิด Necrosis ของต่อมใต้สมองส่วนหน้า (Sheehan’ s syndrome)
      - ภาวะซีด อ่อนเพลีย
      - อาจเกิด diabetes insipidus
    - - ภาวะติดเชื้อภายในโพรงมดลูก
        
        มีไข้
        
        น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
        
        มดลูกเข้าอู่ไม่ดี
        
        ปวดท้องน้อย
      - เลือดออกจากแผลภายในช่องคลอดมักเกิดจาก
      - สาเหตุร่วมกันที่พบได้บ่อย ได้แก่
        ภาวะมีเศษรกค้างในโพรงมดลูกร่วมกับการติดเชื้อภายในโพรงมดลูก
      - เลือดออกจากแผลของมดลูกภายหลังผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องและมะเร็งไข่ปลาอุก มักเกิดภายหลังคลอด 4 สัปดาห์
      - มีก้อนเลือด หรือเศษรกค้างอยู่ภายในโพรงมดลูก พบบ่อยมากมักเกิดภายหลังคลอดประมาณ 1 – 2 สัปดาห์
    - - ติดเชื้อภายในโพรงมดลูก พิจารณาให้ยาช่วยการหดรัดตัวของมดลูก
      - เลือดออกจากแผลภายในช่องคลอด ให้ทำความสะอาดและเย็บแผลให้เลือดหยุด
      - มีเศษรกค้าง หรือมีก้อนเลือดค้างอยู่ในโพรงมดลูก ให้Oxytocin
        แล้วขูดมดลูก
    - - การพยาบาลขณะตกเลือด
        
        คลึงมดลูกให้แข็งตัวเป็นระยะ
        
        ดูแลการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำและยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
        
        จัดท่าให้นอนราบเพื่อให้เลือดไปเลี้ยงหัวใจและสมองดีขึ้น
        
        ดูแลกระเพาะปัสสาวะให้ว่าง
        
        ตรวจและบันทึกสัญญาณชีพ ทุก 15 นาที จนกว่าจะคงที่
        
        ตรวจการมีเลือดออก และการหดรัดตัวของมดลูก
        
        ติดตามปริมาณน้ำคาวปลา สี กลิ่น จากจำนวนผ้าอนามัย
      - การพยาบาลระยะหลังการตกเลือด
        
        ดูแลให้รับประทานอาหารและยาวิตามิน ธาตุเหล็ก ตามแผนการรักษา
        
        ระวังอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นจากอาการหน้ามืดเมื่อลุกนั่ง
        
        ดูแลให้ได้รับการพักผ่อนอย่างเพียงพอ
        
        แนะนำการคลึงมดลูก
        
        ใส่ผ้าอนามัยเพื่อสังเกตปริมาณเลือดที่ออกทางช่องคลอด
        
        แนะนำการปฏิบัติตัวหลังคลอด
        
        ระดับยอดมดลูก
        
        การดูแลความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์
        
        การเปลี่ยนแปลงของน้ำคาวปลา
      - การพยาบาลเพื่อป้องกันการตกเลือด
        
        ในรายที่คาดว่าจะมีการตกเลือดให้เตรียมสารน้ำ ยา
        และอุปกรณ์กู้ชีวิตให้พร้อมใช้งานได้ทันที
        
        ดูแลในระยะ 2 ชั่วโมงหลังคลอดอย่างใกล้ชิด
        
        การหดรัดตัวของมดลูก
        
        การสังเกตจำนวนและลักษณะของเลือดที่ออกจากช่องคลอด
        
        สัญญาณชีพ
        
        ประเมินปัจจัยเสี่ยง ที่ทำให้เกิดการตกเลือดหลังคลอด
        
        ตรวจหากลุ่มเลือดขณะตั้งครรภ์
        
        ระมัดระวังการทำคลอดทุกระยะให้ถูกวิธี
  - - - 1.การหดรัดตัวของมดลูก (Tone)
        
        กล้ามเนื้อมดลูกมีการยืดขยายมากผิดปกติ
        
        ครรภ์แฝดน้ำ
        
        ทารกตัวโต
        
        ครรภ์แฝด
        
        คลอดบุตรมากกว่า 5 ครั้ง
        
        การใช้ยาบางชนิด
        
        ฮาโลเทน : การใช้ยาสลบเพื่อให้มดลูกคลายตัว
        
        Oxytocin : การชักนำการคลอดหรือการเร่งคลอด มีผลทำให้มดลูกหดรัดตัวไม่ดีเนื่องจากมดลูกอ่อนกำลังลง
        
        การเจ็บครรภ์คลอดนาน หรือการคลอดเร็วเกินไป
        
        การคลอดยาก หรือใช้สูติศาสตร์หัตถการช่วยคลอด
        
        ภาวะเลือดออกก่อนคลอดจากภาวะรกเกาะต่ำ หรือรกลอกตัวก่อนกำหนด
        
        การติดเชื้อของมดลูก ทำให้มีการอักเสบ บวม มีสารคัดหลั่ง
        
        มารดามีภาวะทุพโภชนาการ โลหิตจาง ความดันโลหิตสูง
        
        การหดรัดตัวที่ไม่สม่ำเสมอของกล้ามเนื้อมดลูกบางชนิด
        
        1.Hour – glass contraction
        
        กล้ามเนื้อมดลูกส่วนบนมีการหดรัดตัวแต่กล้ามเนื้อส่วนล่างอ่อนปวกเปียก เมื่อรกที่เกาะอยู่กล้ามเนื้อมดลูกส่วนบนลอกตัวจะทำให้มีเลือดออกได้มาก
        
        2.Constriction ring
        
        กล้ามเนื้อมดลูกส่วนบนและส่วนล่างขวางกั้นรกไว้แม้รกจะลอกตัวแล้ว โดยที่มดลูกส่วนบนมีการคลายตัว จึงมีเลือดออกและขังได้
        
        สาเหตุอื่น เช่น มีก้อนเลือดหรือมีเศษรกค้าง มีเนื้องอกในโพรงมดลูก เคยผ่าตัดมดลูก
      - การฉีกขาดของช่องทางคลอด (Trauma)
        
        การทำคลอดและการช่วยคลอดที่ไม่ถูกต้อง
        การใช้สูติศาสตร์หัตถการช่วยคลอด ในขณะที่ปากมดลูกเปิดยังไม่หมด
        
        การคลอดเร็วผิดปกติ ทำให้ช่องทางคลอดปรับตัวหรือขยายตัวไม่ทัน เกิดการฉีกขาด
        
        การฉีกขาดของปากมดลูก ช่องคลอด ฝีเย็บและบริเวณรอบท่อปัสสาวะ รวมถึงการบวมเลือดซึ่งมีการสะสมของเลือดในเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
        
        การตัดฝีเย็บที่ไม่ถูกวิธี
        
        เชิงกรานไม่ได้สัดส่วนกับขนาดของทารกทำให้เกิดมดลูกแตกได้
        
        มดลูกบางกว่าปกติจากการผ่านการตั้งครรภ์และการคลอดหลายครั้ง
      - รกหรือเศษรกค้างภายในโพรงมดลูก (Tissue)
        
        ความผิดปกติของรก
        
        รกมีขนาดใหญ่
        
        รกเกาะลึกร่วมกับการทำคลอดรกผิดวิธี
        
        การมีรกน้อย
        
        Placenta succenturiata
        
        การทำคลอดรกผิดวิธี
        
        การดึงสายสะดือ
        
        การล้วงรก
      - 4.ความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด (Thrombin)
        
        ภาวะเลือดแข็งตัวผิดปกติ
        
        โรคเลือดต่างๆ เช่น โลหิตจาง โรคเลือดที่เกิดจากการขาดเกล็ดเลือด
    - - ทันทีหลังคลอด ผู้คลอดจะมีอาการใจสั่น ซีดลง ชีพจรเบาเร็ว ความดันโลหิตต่ำ
      - ต่อมาผู้คลอดจะมีภูมิต้านทานโรคต่ำลง มีโอกาสติดเชื้อได้ง่าย น้ำนมมารดาไม่เพียงพอ สำหรับทารก อ่อนเพลีย ซีด และอาจเกิด Anterior pituitary necrosis
      - อาการ Sheehan’s Syndromes
    - - ระยะคลอด
        
        ระวังการให้ยาแก้ปวดในขนาดที่มากเกินไป
        
        หลีกเลี่ยงการทำสูติศาสตร์หัตถการอย่างยาก
        
        ดูแลไม่ให้เกิดการคลอดยาวนาน
        
        ตรวจรกและช่องทางคลอดอย่างละเอียด
      - ระยะหลังคลอด
        
        อาจให้ Oxytocin ต่อภายหลังการคลอดอย่างน้อย 2 ชั่วโมง ในรายที่ได้รับยาเร่งคลอด
        
        กระตุ้นให้บุตรดูดนมมารดาทันทีหลังคลอด กระตุ้นการหลั่ง Oxytocin เพื่อให้มดลูกหดรัดตัวดี
        
        ดูแลให้กระเพาะปัสสาวะว่าง โดยกระตุ้นให้ถ่ายปัสสาวะภายใน 2 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
      - ระยะก่อนคลอด
        
        ซักประวัติอย่างละเอียดเพื่อหาปัจจัยเสี่ยง
        
        ตรวจร่างกาย ค้นหาภาวะโลหิตจาง แก้ไขและให้ธาตุเหล็กเสริมกับผู้ป่วยที่มาฝากครรภ์ทุกราย
    - - การตกเลือดภายหลังรกคลอด (กรณีมดลูกหดรัดตัวไม่ดี มีเลือดออกทางช่องคลอดตลอดเวลา)
        
        ให้ 5%D/W หรือ 5% D/NSS หรือ Ringer lactase solution (RLS) 1,000 ml.ร่วมกับ Oxytocin 10 – 20 unit ผสมอยู่ (กรณีที่ยังไม่ได้ให้) และขอเลือดเตรียมไว้ 2 – 4 unit
        
        ฉีด Methergin 0.2 mg เข้าทางหลอดเลือดดำ
        
        สวนปัสสาวะออกให้หมด คาสายสวน
        
        วางกระเป๋าน้ำแข็งบริเวณหน้าท้อง และคลึงให้มดลูกหดรัดตัวตลอดเวลา
        
        คลึงมดลูกให้หดรัดตัวตลอดเวลา
      - การดูแลหลังตกเลือดการดูแลหลังตกเลือด
        (ภายใน24–48 ชั่วโมงแรกหลังคลอด)
        
        คำนวณหา Intake และ Output
        
        ให้ยาปฏิชีวนะ
        
        ตรวจหาระดับความเข้มข้นของเลือด และอาจต้องให้เลือดเพิ่มเติมถ้าจำเป็น
        
        ให้ยาบำรุงเลือด
        
        วัดV/S และระดับความรู้สึกตัวของผู้ป่วย
      - การตกเลือดก่อนรกคลอด
        
        ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ 5% D/W หรือ 5% D/NSS หรือ Ringer lactase solution (RLS) 1,000 ml. ร่วมกับ Oxytocin 10 – 20 unit
        
        เจาะเลือดมารดาเพื่อตรวจหาระดับความเข้มข้นของเลือด พร้อมทั้งเตรียมเลือดไว้อย่างน้อย 2 Unit
        
        ใส่สายสวนปัสสาวะคาไว้ เพื่อวัดปริมาณของปัสสาวะ
        และลดสิ่งขัดขวางการหดรัดตัวของมดลูก
        
        ตรวจวัดความดันโลหิต ชีพจร การหายใจ
        
        ให้ Oxytocin10–20unit ทางกล้ามเนื้อหรือหลอดเลือดดำ
        เมื่อไหล่หน้าหรือศีรษะทารกคลอดแล้ว
        
        ทำคลอดรกโดยวิธี Cord traction ถ้ารกไม่คลอดให้ล้วงรก
        
        7.ตรวจรกที่คลอด
        
        8.คลึงมดลูกให้หดรัดตัวตลอดเวลา
        
        ถ้าจำเป็นให้ฉีด Methergin 0.2 mg เข้าทางหลอดเลือดดำอีกเพื่อกระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก (ยกเว้นผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง)