Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะตกเลือดหลังคลอด (Postpartum hemorrhage), นางสาวชลลดา จงอักษร รหัส…
ภาวะตกเลือดหลังคลอด
(Postpartum hemorrhage)
ความหมาย
ภาวะที่มีการเสียเลือดหลังคลอด ตั้งแต่ 500 ml ขึ้นไป หรือเมื่อมีการลดลงของความเข้มข้นของเลือด ร้อยละ 10 หรือ > ร้อยละ 1 ของน้ำหนักตัว
ชนิดของกการตกเลือดหลังคลอด มี 2 แบบ
1. การตกเลือดหลังคลอดระยะแรก (Early or immediate postpartum hemorrhage)
เป็นการตกเลือด
สาเหตุมี 4 T
Trauma
การฉีกขาดของช่องทางคลอด คือ การฉีกขาดของปากมดลูก ช่องคลอด ฝีเย็บและบริเวณรอบท่อปัสสาวะ รวมถึงการบวมเลือด
Tissue
รกหรือเศษรกค้างภายในโพรงมดลูก คือ การมีรกค้าง หรือมีเศษรกค้าง
Tone
การหดรัดตัวของมดลูก คือ การที่มดลูกหดรัดตัวไม่ดี (uterine atony)
Thrombin
ความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด เป็นสาเหตุการตกเลือดหลังคลอดทันที ได้แก่ ภาวะเลือดแข็งตัวผิดปกติ โรคเลือดต่างๆ เช่น โลหิตจาง โรคเลือดจากการขาดเกล็ดเลือด
การวินิจฉัยการตกเลือดหลังคลอดระยะแรก
การตรวจร่างกายเฉพาะที่ ได้แก่ พบการหดรัดตัวของมดลูก ,พบการฉีกขาดของช่องทางคลอดและปากมดลูก ,ตรวจดูชิ้นส่วนของรกที่อาจค้างอยู่
1.มีเลือดออกทางช่องคลอด ทำให้มีอาการแสดงของภาวะตกเลือด หน้าซีด HRเต้นเร็ว ระยะแรกจะ RR เร็ว ต่อมาจะ RR ช้า ใจสั่น เหงื่อออกมาก อ่อนเพลีย BP ต่ำ หมดสติ และถึงแก่ชีวิตได้
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ ได้แก่ PT , PTT , Clotting time , Platelet count
ผลจากการตกเลือดหลังคลอดระยะแรก
ใจสั่น ซีดลง HR เร็ว BPต่ำ ช็อก อวัยวะล้มเหลว ไม่มีน้ำนมหลังคลอด ติดเชื้อ และมีกลุ่มอาการภาวะSheehan’s Syndromes
การป้องกันการตกเลือดหลังคลอดระยะแรก
ระยะคลอด
ดูแลไม่ให้เกิดการคลอดยาวนาน
ระวังการให้ยาแก้ปวดในขนาดที่มากเกินไป
หลีกเลี่ยงการทำสูติศาสตร์หัตถการอย่างยาก
ตรวจรกและช่องทางคลอดอย่างละเอียด
ระยะหลังคลอด
ดูแลให้กระเพาะปัสสาวะว่าง กระตุ้นให้ถ่ายปัสสาวะภายใน 2 hr.แรกหลังคลอด
ในรายที่ได้รับยากระตุ้นให้เจ็บครรภ์ ให้ Oxytocin อย่างน้อย 2 hr.
กระตุ้นให้บุตรดูดนมมารดาทันทีหลังคลอด
ระยะก่อนคลอด
1.ซักประวัติอย่างละเอียดเพื่อหาปัจจัยเสี่ยง
2.การตรวจร่างกาย ค้นหาภาวะโลหิตจาง รวมทั้งแก้ไขและให้ธาตุเหล็ก
การรักษาการตกเลือดหลังคลอดระยะแรก
หลังรกคลอด
3..ให้ Ringer lactase solution (RLS) 1,000 ml. ร่วมกับ Oxytocin (กรณีที่ยังไม่ได้ให้) ขอเลือดเตรียมไว้
ฉีด Methergin 0.2 mg เข้าทางหลอดเลือดดำ
Retained cath ออกให้หมด แล้วคาสายสวนไว้
วางกระเป๋าน้ำแข็งบนหน้าท้อง และคลึงให้มดลูกหดรัดตัวตลอดเวลา
คลึงมดลูกให้หดรัดตัวตลอดเวลา
หากยังมีเลือดออกเรื่อยๆ
ตรวจเลือดหา venus clotting time, clot retraction time และ clot lysis
ทำ bimanual compression
การพิจารณาฉีด prostaglandin
ก่อนรกคลอด
V/S
IVF
T/S,PRC
Retained cath
Drug ให้ยา Oxytocin
ทำคลอดรกโดยวิธี Cord traction
. ถ้าจำเป็นให้ฉีด Methergin 0.2 mg เข้าทางหลอดเลือดดำ
การดูแลหลังตกเลือด
Hb/Hct
I/O
V/S
ATB
Drug บำรุงเลือด
2. การตกเลือดหลังคลอดระยะหลัง (Late or Delay postpartum hemorrhage)
เป็นการตกเลือดระยะที่เกิดขึ้นภายหลังคลอด 24 hr.แล้วจนถึง 6 wk.หลังคลอด
สาเหตุ
เลือดออกจากแผลภายในช่องคลอด
สาเหตุร่วมกันที่พบได้บ่อย ได้แก่ ภาวะมีเศษรกค้างร่วมกับการติดเชื้อ
ติดเชื้อภายในโพรงมดลูก เช่น มีไข้ น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น ปวดท้องน้อย
เลือดออกจากแผลผ่าตัด
มีก้อนเลือด หรือเศษรกค้าง
อาการและอาการแสดง
มีเลือดออกทางช่องคลอด มักเกิดอาการภายใน 3 wk.หลังคลอด ส่วนใหญ่พบวันที่ 7 – 14 วันหลังคลอดส่วนอาการอื่นๆ คล้ายกับการตกเลือดหลังคลอดระยะแรก
ผลของการตกเลือดหลังคลอดระยะหลัง
ภูมิต้านทานโรคต่ำ ติดเชื้อง่าย
เกิด Necrosis ของต่อมใต้สมองส่วนหน้า (Sheehan’ s syndrome)
ภาวะซีด อ่อนเพลีย สุขภาพทรุดโทรม
อาจเกิด diabetes insipidus
การรักษาการตกเลือดหลังคลอดระยะหลัง
รายที่มีการติดเชื้อภายในโพรงมดลูก พิจารณาให้ยาช่วยการหดรัดตัวของมดลูก
รายที่มีเลือดออกจากแผลภายในช่องคลอด ให้ทำความสะอาดและเย็บแผลให้เลือดหยุด
. รายที่มีเศษรกค้าง หรือมีก้อนเลือดค้างอยู่ในโพรงมดลูก ให้Oxytocin แล้วขูดมดลูก
กระบวนการพยาบาล
การตรวจร่างกาย ได้แก่ 4T , Signs shock , Signs infection
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ ได้แก่ CBC, Platelets, PT, PTT , Fibrinogen depression
การซักประวัติ ได้แก่ ประวัติส่วนตัว ทางสูติศาสตร์ ความผิดปกติในระยะตั้งครรภ์
การพยาบาล
การพยาบาลเพื่อป้องกันการตกเลือด
ประเมินปัจจัยเสี่ยง ที่ทำให้เกิดการตกเลือดหลังคลอด เพื่อเฝ้าระวังและเตรียมช่วยเหลือ ได้แก่ ภาวะทุพโภชนาการ ภาวะโลหิตจาง ประวัติการตั้งครรภ์และการคลอด
การพยาบาลขณะตกเลือด
V/S ทุก 15 min.
จัดท่าให้นอนราบ
คลึงมดลูกให้แข็งตัว
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำและยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
ดูแลกระเพาะปัสสาวะให้ว่าง
บันทึกปริมาณสารน้ำที่ได้รับ จำนวนเลือดที่เสียไป จำนวนปัสสาวะที่ออก
ติดตามปริมาณน้ำคาวปลา สี กลิ่น จากจำนวนผ้าอนามัย
ให้กำลังใจ และอธิบายพิจารณาในการตัดมดลูก
การพยาบาลระยะหลังการตกเลือด
อาหาร และยา วิตามิน ธาตุเหล็ก
ระวังอุบัติเหตุจากอาการหน้ามืดเมื่อลุกนั่ง
พักผ่อนอย่างเพียงพอ
แนะนำการคลึงมดลูก
สังเกตปริมาณเลือดที่ออกทางช่องคลอด
นางสาวชลลดา จงอักษร รหัส 611001011 เลขที่ 12