Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 6 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหา ระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram
บทที่ 6 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหา
ระบบทางเดินอาหาร
อุจจาระร่วง (diarrhea)
สาเหตุ
ขาดเอนไซมและน้ำย่อย
การดูดซึมบกพร่อง
การติดเชื้อ
ชนิดของอุจจาระร่วง
อุจจำระร่วงยืดเยื้อ (persistent diarrhea) เกิดจำกการติดเชื้อ นาน 8-13 วัน
อุจจาระร่วงเรื้อรัง (chronic diarrhea) ถ่ายอุจจาระร่วงติดต่อกันทุกวัน นานมากกว่า 14 วันขึ้นไป
อุจจาระร่วงเฉียบพลัน (acute diarrhea) อุจจาระร่วงเฉียบพลัน ใน 24 ชม. ไม่เกิน 7 วัน
การรักษา
ป้องกันมิให้เกิดภาวะน้ำเกิน
กำจัดเชื้ออกจากลำไส้
รักษาภาวะขาดน้ำ
ภาวะอักเสบของกระเพาะอาหาร (Gastritis)
สาเหตุ
การติดเชื้อ Helicobacter pylori
การรับประทานยา NSAID
ความเครียด (stress)
รับประทานอาหารรสจัด
การสูบบุหรี่ ดื่มสุรา
อุบัติเหตุรุนแรง (severe trauma)
อาการสำคัญ
ปวดท้องแบบแสบร้อน จุกเสียดท้อง คลื่นไส้อาเจียน เรอ ท้องอืด ถ้ามีเลือดออกในกระเพำะอาหารผู้ป่วยจะมีอาเจียนเป็นเลือด หรือถ่ายอุจจาระดำ
การรักษาเฉพาะที่
การรักษาสาเหตุและการรักษาภาวะเลือดออกในกระเพาะอาหาร
กระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ (Gastroenteritis)
สาเหตุ
ส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อไวรัส ได้แก่ Rota virus มักระบาดในช่วงฤดูหนาวระหว่างเดือนตุลาคม–กุมภาพันธ์ของทุกปี หรือเชื้อแบคทีเรีย การเกิดโรคมีความสัมพันธ์กับจำนวนเชื้อ ควำมรุนแรงของเชื้อ
อาการและอาการแสดง
อุจจาระร่วงเฉียบพลัน คลื่นไส้อาเจียน ปวดท้องอย่างรุนแรงอาจพบไข้สูง ครั่นเนื้อครั่นตัว อ่อนเพลียและหนาว
สั่นได้
การรักษา
ส่วนใหญ่เป็นการรักษำตามอาการ เช่น รักษาภำวะขาดน้ำให้ยาลดไข้ ในกรณีที่มีไข้ โดยทั่วไปไม่มีความจำเป็นต้องใช้ยาต้ำนจุลชีพ ยกเว้น ในเด็กที่มีภูมิต้ำนทำนต่ำ ทำรกแรกเกิดหรือเด็กที่มีภำวะ Septicemia
ลำไส้ใหญ่โป่งพองแต่กำเนิด
(Congenital Megacolon ; Congenital Aganglionie Megacolon; Hirschsprung's)
สาเหต
เกิดจากการขาดเซลล์ประสาทพาราซิมพาเธติก ที่ควบคุมการขยายและการหดตัวบริเวณ mesenteric ทางเดินอาหารขาดเซลล์ประสาท (ganglionic cells) มาเลี้ยง บริเวณที่มีพยาธิสภาพไม่มีเซลล์ประสาทมาเลี้ยง มักอยู่บริเวณrectosigmoid colon จะมีการหดเกร็งขาดการเคลื่อนไหวแบบ peristalsis
อาการและอาการแสดง
ทารกแรกเกิด พบถ่ายขี้เทาช้า หลัง 24 ชั่วโมงหลังเกิด ท้องอืด อาเจียนมีสีน้ําดีปน
ในทารกและเด็ก มีประวัติถ่ายขี้เทาช้า ท้องผูก อุจจาระ อาจมีก้อนเล็กแข็ง ถ่ายยาก
ภาวะแทรกซ้อนก่อนผ่าตัด
1.ลำไส้อักเสบ (enterocolitis)
การแตกทะลุ (perforation)
การรักษา
2.การผ่าตัดเอาลำไส้ใหญ่มาเปิดที่หน้าท้อง(colostomy)
3.การผ่าตัดเพื่ออการรักษา (definitive procedure)
การรักษาประคับประคอง (Conservative treatment)
ลำไส้กลืนกัน (intussusception)
อาการและอาการแสดง
ถ่ายอุจจาระเป็นมูกปนเลือด เหมือนแยมหรือคล้ายเยลลี่
(mucous-bloody or Currant jelly stool)
คลำพบก้อนในช่องท้องเป็นก้อนโค้งยาวคล้ายไส้กรอกที่
ช่องท้องด้านบนขวา และคลำช่องท้องด้านขวาล่างว่าง
อาเจียนตลอด ช่วงแรกเป็นเศษอาหารต่อมาเป็นน้ำย่อยสีน้ำดีปน
ซึม (lethargy) รู้สึกตัวลดลง มีไข้ เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
ปวดท้องแบบบิด (colicky) เด็กจะกรีดร้อง งอเข่า ยก
เท้าสูง ตัวเกร็ง
สาเหตุ
ไม่ทราบสาเหตุ เชื่อว่าเกิดจากลักษณะทางกำยวิภาคของลำไส้ ขาดการหมุนตัวตามกติลำไส้ใหญ่ส่วนต้น
เคลื่อนไหวมาก เป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดลำไส้กลืนกันได้ง่ายขึ้น 1
การรักษา
การรักษาโดยไม่ผ่าตัดทำ hydrostatic reduction
การรักษาโดยการผ่าตัด
ไส้เลื่อนกะบังลม (Diaphragmatie Hernia, Congenital Diaphragmatie Hernia)
อาการและอาการแสดง
ทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย หลังเกิดมีอาการหายใจ ลำบาก (respiratory distress) หายใจเร็ว หอบ
ตรวจร่างกาย
พบอกป่อง ท้องแฟบ (Scaphoid
abdomen) เสียงลมเข้าปอดข้างที่มีพยาธิสภาพเบา
การรักษา
ใส่ท่อช่วยหายใจ ให้ออกซิเจน
ให้ยาคลายกล้ามเนื้อ ให้โซเดียมไบคาร์บอน
ใส่สายสวนกระเพาะอาหาร
ติดตามผลการวิเคราะห์ก๊าซในกระแสเลือด
ดูแลเรื่องอุณหภูมิกายต่ำ การขาดออกซิเจน หรือร่างกายมีภาวะเป็นกรดร่วมถึงปัญหาอื่นๆ
ความพิการของผนังหน้าท้องแต่กำเนิด
Omphalocele
อาการและอาการแสดง
บริเวณกลางท้องทารกมีถุง omphalocele ติดอยู่กับผิวหนัง ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลำง 4 - 10 เซนติเมตร ตัวถุง
ประกอบด้วย amniotic membrane ซ้อนกับ peritoneal membrane มีลักษณะเป็นรูปโดม ผนังบางมองเห็นอวัยวะภายใน
พยาธิกำเนิด
Omphalocele เกิดจากการหยุดยั้งการเจริญเติบโตของ Somatopleura ของส่วน lateral fold ที่จะเจริญเป็น
ผนังหน้าท้อง