Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

😍บทที่6การพยาบาลผู้ป่วยที่มีความผิดปกติ ระบบทางเดินอาหาร ทางเดินน้ำดี…

- - - - Esophagogastro duodenoscopy (EGD)
        
        การพยาบาล
        
        ให้ premedication ตามแผนการรักษา ส่งผู้ป่วยพร้อมด้วยฟอร์มปรอทและ film
        X ray
        
        งดอาหารและน้ำดื่ม ตลอดจนยาทุกชนิดทางปากก่อนตรวจ 8 ชั่วโมง
        
        สังเกตภาวะแทรกซ้อนจากการตรวจ
        
        ภายหลังการตรวจถามีอาการเจ็บคอให้บ้วนปากด้วย Cool saline
      - Colonoscopy, Sigmoidoscopy (Lower G.I. endoscopy)
        
        การพยาบาล
        
        เตรียมลำไส้ใหญ่ให้สะอาดเพื่อช่วยให้การตรวจได้ผลดี
        
        ให้ Premedication ตามแผนการรักษา ระหวางทำอาจให้ Diazepam เพื่อลดความกังวล
        
        บอกให้ผู้ป่วยทราบว่า ขณะตรวจอาจรู้สึกอึดอัดทองหรือมีอาการท้องอืดเล็กน้อย
      - Endoscopic retrograde cholangiopancreatography of the biliary duct (ERCP)
        
        การพยาบาล
        
        เช่นเดียวกับการตรวจ gastroscopy แต่ต้องเพิ่มการซักประวัติแพ้
        อาหารทะเล
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        sepsis
        
        ตับอ่อนอักเสบ
    - - Upper gastrointestinal or Barium swallowing (upper GI series หรือ UGI Series) UGI series
        
        การพยาบาล
        
        งดอาหารและน้ำดื่มหลังเที่ยงคืนก่อนตรวจ
        
        หลังตรวจอาจมีอาการท้องผูกจากแบเรียมจึงควรกระตุ้น
        ใหผู้ป่วยดื่มน้ำมาก ๆ
        
        ข้อห้าม
        
        ผู้ที่มีการอุดตันของลำไส้อย่างสมบูรณ์ หรือ
        ผู้ที่มีรูทะลุของอวัยวะในช่องท้อง
      - Barium enema (BE, Lower G.I. series)
        
        การพยาบาล
        
        เตรียมลำไส้ให้สะอาดก่อนการตรวจใช้หลักการเดียวกับ Colonoscopy
        
        หลังการตรวจแนะน้ำให้ดื่มน้ำมากๆเพื่อทดแทนการสูญเสียน้ำจาการถ่ายอุจจาระ
        
        ข้อห้าม
        
        ผู้ป่วยลำไส้อุดตัน ลำไส้อักเสบหรือลำไส้ทะลุ
      - Macnetic resonance imaging (MRI)
      - Ultrasonography
        
        การพยาบาล
        
        งดน้ำและอาหารทางปากก่อนตรวจ 8-12 ชั่วโมง
        เพื่อลดก๊าซในระบบทางเดินอาหาร
        
        ถ้าเพิ่งทำ Barium study ควรให้ยาระบายก่อน เพราะ Ultrasound ไม่
        สามารถผ่าน barium ได้
- - - - การสูบบุหรี
      - การดื่มเหล้า
      - ไนโตรซามีน
      - เส้นใยหิน
    - - อาการจะแสดงเมื่อหลอดอาหารลีบตีบตัน
        ท้าให้มีอาการกลืนล้าบาก
      - จะผอม ซีด จากการขาดอาหาร
      - มีความรู้สึกว่ามีอาการติดที่คอหรือลิ นปี่
      - อาจมีเสียงแหบและคล้าพบก้อนที่คอได
    - - การท้า Barium Swallow
      - การท้า esophago scope
      - การท้า CT scan และ
        bronchoscopy
    - - การผ่าตัด
        
        แพทย์จะผ่าเอาส่วนของหลอดอาหารที่เป็นมะเร็ง
        ออก
        
        ส่วนที่เหลือของหลอดอาหารจะถูกต่อเข้ากับ
        กระเพาะอาหาร
      - การฉายรังสี
      - เคมีบ้าบัด
  - - - มักพบในผูสูงอายุ อายุเฉลี่ยประมาณ 50 ป ขึ นไป
      - มักเกิดแผลที่กระเพาะสวน antrum ลักษณะของบาดแผลมักลึกเลยชั น mucosa
    - - จะพบในคนอายุนอยกวาเฉลี่ย 30-60 ป
      - อาการปวด ปวดแนน ๆ ชวง 2-4 ชั่วโมงหลังอาหารหรือขณะทองวาง
    - - การเสียสมดุลระหวางปจจัยที่ท้าใหเกิดการหลั่งกรด
      - แบคทีเรีย (Helicobactor pylori) ท้าใหเกิดแผลขึ น
      - การสูบบุหรี่ การใชยากลุม NSAIDs
    - - Hemorrhage
      - Perforation
      - Obstruction
    - - ซักประวัติ
      - ทำ gastroscopy และ esophagogastroduodenoscopy จะทำให้พบตำแหน่งของ lesion ได้ ชัดเจน
      - ในบางรายต้องทำ CLO test เพื่อ ตรวจหาเชื้อ H. pylori
    - - การรักษาแบบประคับประคอง
        
        Gastric lavage
        
        การให้ยา
        
        การรักษาผ่าน endoscope เช่น จี้จุดเลือดออก
        
        การรักษาด้วยการผ่าตัด
      - การรักษาโดยการผ่าตัด
        
        •Subtotal gastractomy with Gastroduodenostomy
        (Billoth 1)
        
        Subtotal gastractomy with Gastrojejunostomy
        (Billoth 2)
        
        Vagotomy
    - - บรรเทาอาการเจ็บ
      - ส่งเสริมภาวะโภชนาการ
      - ป้องกันภาวะแทรกซ้อน
      - ให้คำแนะนำก่อนกลับบ้าน
  - - - ภาวะ Hiatal hernia
      - ความผิดปกติของการบีบตัวของหลอดอาหาร
      - กล้ามเนื้อหูรูดของหลอดอาหารส่วน
        ปลายปิดไม่สนิท (Lower Esophageal Sphincter LES)
    - - ความอ้วน
      - การใช้ยา NSAIDs
      - การสูบบุหรี่
    - - Erosive Esophagitis
      - Esophageal stricture
      - Barrett esophagus
    - - การรักษาทางยา ในกลุ่ม Proton pump inhibitor
      - การรักษาด้วยการผ่าตัด
    - - หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารทอด ๆ หรือมัน ๆ เพราะไปลด tone ของหูรูด
      - หลีกเลี่ยงอาหารที่มีกระตุ้นการหลั่งกรด
  - - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย กดบริเวณ Mc. Burney, s point แลวปล่อยมือจะเจ็บ
        (Rebound Tenderness)
      - การผ่าตัด
        
        open appendectomy
        
        Laparoscopic appendectomy
        
        การพยาบาล
        
        ก่อนผ่าตัด
        
        งดน้ำและอาหารทางปากทุกชนิด
        
        ประเมินอาการปวด จัดท่าศีรษะสูง (high flower, s position)
        
        ประเมินภาวะติดเชื้อของเยื่อบุช่องท้อง
        
        หลังผ่าตัด
        
        .หลังผ่าตัด 24 ชั่วโมงแรก
        
        ประเมินภาวะตกเลือดหลังผ่าตัดและอาการปวดแผลผ่าตัด
        
        วัดสัญญาณชีพ
        
        ระยะต่อมา
        
        กระตุ้น early ambulation เมื่อรู้สึกตัว
        
        ฟังเสียง bowel sound สอบถามอาการผายลมหรือเลอของผู้ป่วย
        
        ดูแลความสะอาดแผลผ่าตัด
  - - - การเกิดแผลของอวัยวะภายในช่องท้องจนทะลุเข้าไปในช่องท้อง
      - อาจเกิดจากเทคนิคการปลอดเชื้อไม่ดีระหว่างการผ่าตัดช่องท้อง
      - แบคทีเรียชนิดเกิดขึ้นเอง (spontaneous bacteria peritonitis)
    - - ภาวะช็อก
      - ภาวะ hypovolemia
      - การติดเชื้อ
    - - การให้สารน้ำทดแทน
      - บรรเทาอาการปวดการอาเจียน
      - การใส่สายยางทางเดินอาหารและต่อระบบดูดสุญญากาศ เพื่อลดการยืดขยายของ
        ลำไส้
      - ส่งเสริมให้ออกซิเจนอย่างเพียงพอต่อร่างกาย
      - ยาปฏิชีวนะตามกลุ่มเชื้อ
      - การผ่าตัด
    - - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
      - ผลภาพรังสีช่องท้อง
    - - ระยะวิกฤตและก่อนผ่าตัด
      - ภาวะติดเชื้อในร่างกาย
- - - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจห้องปฏิบัติการ
      - การตรวจพิเศษ
    - - การผ่าตัด
    - - ให้คำแนะน้ำในเรื่องการรับประทานอาหารไฟเบอร์สูง ลดอาหารไขมันและเนื้อสัตวสีแดง
      - ต้องหลีกเลี่ยงการเพิ่มแรงดันในช่องท้อง
      - สังเกตอาการ peritonitis ปวดท้อง
  - - - mechanical obstruction
      - Non mechanical obstruction
    - - อาการบวม (edema) การคั่งของเลือด (congestion)
    - - เริ่มแรกต้องลดการคั่งคางของสิ่งคัดหลั่งในลำไส้
      - การผ่าตัดตกแต่ง
      - ให้สารน้ำและอิเล็กโทรไลต์อย่างเพียงพอ
      - ให้ยาบรรเทาอาการปวด
  - - - Ventral hernia/ Surgical hernia
      - Umbilical hernia
      - Femoral hernia
      - Indirect inguinal hernia (IIH)
      - Direct inguinal hernia (DIH)
    - - การที่มีก้อน ก้อนนี้จะโตขึ้นเวลายกของหนักหรือไอแรงๆจะทำให้ก้อนโผล่ออกมา
    - - การผ่าตัด Herniorrhaphy
      - การผ่าตัด Hernioplasty
    - - การซักประวัติอาการปวด
      - การตรวจร่างกายโดยการดู คลำ
      - การตรวจพิเศษทางห้องปฏิบัติการ
        
        CBC
        
        Electrolyte
      - การตรวจพิเศษ
        
        Film abdomen
        
        Barium enema
  - - - อาการถ่ายเหลว
      - เลือดออกทางทวารหนัก
      - น ้าหนักตัวลดลง
      - อาเจียน ขาดน้ำ ซีด
    - - surgical management
        
        Total colectomy with ileostomy
        
        segmental colectomy (removal of segment of the colon) with anastomosis (joining of the remaining portion of the colon)
        
        subtotal colectomy (ตัดส่วน colon เกือบหมด) with ileorectal anastomosis (ต่อ ileum กับ rectum)
        
        Total colectomy with ileoanal anastomosis
    - - การเปลี่ยนแปลงของภาวะโภชนาการ
      - ควรหลีกเลี่ยงอาหารอาหารนม ของมัน ของทอด เครื่องเทศ อาหารรสจัด โกโก้
    - - การอักเสบจะเกิดขึ้นบริเวณ mucosa ส่วนบนของ colon ซึ่ง มักจะเกิดหลายแผล และมีเลือดออกจากบริเวณอักเสบและจะพบเซลเม็ดเลือดขาวจำนวนมาก
- - - - ระยะที่ 1 ริดสีดวงอยู่เหนือ dentate line และไม่ยื่นออกมานอกขอบทวาร มีเลือดออกได้
      - ระยะที่ 2 ริดสีดวงยื่นออกมานอกขอบทวาร ขณะถ่ายอุจจาระและเลื่อนกลับเขาไปในทวารหนัก หลังถ่ายอุจจาระ
      - ระยะที่ 3 ริดสีดวงยื่นออกนอกขอบทวาร ขณะถ่ายอุจจาระและหลังถ่ายอุจจาระต้องดันกลับเข้าไปในทวารหนัก
      - ระยะที่ 4 ริดสีดวงยื่นออกนอกทวารหนักตลอดเวลา
    - - อาการ
        
        อาการคันและปวด โดยเฉพาะมีเลือดออกสีแดงสด
- - - - ภาวะมะเร็งล้าไส้ใหญ่ด้านขวาอุดตัน
        
        Right hemicolectomy
        
        Extended right hemicolectomy
        
        Bypass Operation
      - ภาวะมะเร็งล้าไส้ใหญ่ด้านซ้ายอุดตัน
        
        Staged operation
        
        Bowel resection
      - ภาวะมะเร็งไส้ตรงอุดตัน
        
        Proximal colostomy
        
        Hartmann’s procedure
        
        Bowel resection with primary anastomosis
      - โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงที่มีภาวะลำไส้ใหญ่แตกทะลุ
        
        Right hemi-colectomy with/without primary anastomosis
      - . ภาวะที่มะเร็งอยู่ที่ลำไส้ใหญ่ด้านซ้ายและมีการแตกทะลุ
        
        Resection without anastomosis
        
        Subtotal colectomy with/without anastomosis
      - ภาวะมะเร็งไส้ตรงแตกทะลุ
        
        Resection with Hartmann’s procedure
    - - ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับทวารใหม
      - การทำความสะอาดและผิวหนังโดยรอบstoma
        
        ทำความสะอาดรูเปิดและผิวหนังโดยรอบด้วยสำลีชุบน้ำสะอาด
        
        ตรวจดูความผิดปกติของผิวหนังโดยรอบและรูเปิด
      - การเปลี่ยนและปิดถุงรองรับสิ่งขับถ่าย
      - วิธีการใช้และทำความสะอาดถุงรองรับสิ่งขับถ่าย
    - - การปรับเปลี่ยนสุขนิสัยในการรับประทานอาหาร
        
        ควรเป็นอาหารอ่อนย่อยง่าย หลีกเลี่ยงอาหารไขมันและกากใยสูง
        
        หลีกเลี่ยงหรือลดการรับประทานอาหารที่ท้าให้เกิดกลิ่นและก๊าซ
        
        ัรับประทานอาหารที่ช่วยลดท้องผูก
      - การดูแลความสะอาดร่างกาย
      - การป้องกันและดูแลรักษาผิวหนังโดยรอบstoma
        
        ทำความสะอาดรอบๆ stoma ด้วยนำสะอาด ซับให้แห้ง
        
        สังเกตอาการอักเสบของผิวหนัง
      - การแต่งกาย
      - การเดินทาง