Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่5 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหา ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ :star:, image,…
บทที่5 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหา ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ :star:
โครงสร้างและหน้าที่ของระบบประสาท :black_flag:
สมอง
สมองส่วนหน้า (forebrain) ประกอบด้วย olfactory bulb, cerebrum, hypothalamus, thalamus
สมองส่วนกลาง (midbrain) สมองส่วนนี้พัฒนาลดลงเหลือเฉพาะ optic lobe มีหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของนัยน์ตา
สมองส่วนหลัง (hindbrain) ประกอบด้วย cerebellum,
medulla oblongata, Pons
ไขสันหลัง (Spinal cord)
การประเมินความผิดปกติทางระบบประสาทในเด็ก :black_flag:
(Neurological signs)
ระดับความรู้สึกตัว
ภาวะตื่น (Arousal)
**ให้เริ่มประเมินโดยใช้คาพูด ให้ทาตามคาสั่ง ถ้าไม่ตอบสนองจึงกระตุ้นด้วยความเจ็บปวด
การกระตุ้นด้วยความเจ็บปวด
การตรวจรูม่านตาและการกลอกตา
การตรวจการเคลื่อนไหว
ประเมินกาลังของกล้ามเนื้อ 0-5 ระดับ
ความตึงตัวของกล้ามเนื้อ rigidity, spasticity
การประเมินการหายใจ
การประเมินความสามารถในการหายใจ การกาจัดเสมหะ
Assessment of vital signs
Temperature มีไข้ — สมองถูกทาลาย
Meningeal Irritation signs
ภาวะความดันในกระโหลกศีรษะสูง :black_flag:
IICP : เป็นอันตรายอย่างยิ่งต่อสมอง CNS ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองลดลง กดเบียดเนื้อสมอง
อาการ
ซึมลง ร้องเสียงแหลม
รูม่านตาขนาดไม่เท่ากัน หดตัวช้า
กระหม่อมโป่งตึง
อาเจียนพุ่ง ชักเกร็ง
การรับความรู้สึกช้าลง
Late signs of IICP
ระดับความรู้สึกตัวลดลง หมดสติ
ทำตามคำสั่งลดลง/ไม่ทำ
รูม่านตาไม่เท่ากัน หดตัวช้าลง
Papilledema
การวินิจฉัย
CT scan : ตรวจสอบขนาดและตาแหน่งของ ventricle
การรักษา
การลดปริมาณของน้ำไขสันหลัง
การลดการสร้าง CSF โดยการใช้ยา เช่น Acetazolamide
( Diamox ) ในกรณีไม่มีการอุดกั้นของ CSF
Hydrocephalus :black_flag:
สาเหตุ
การอุดตันของทางเดินน้ำไขสันหลัง
ผลิตมากเกินไป
ดูดซึมไม่ปกติ
พยาธิสรีรวิทยา
จาก 3 สาเหตุดังกล่าว ทำให้น้ำไขสันหลังคั่งอยู่ในกะโหลกศีรษะเพิ่มขึ้น โพรงในกระโหลกศีรษะจึงขยายกว้างขึ้นเพื่อรองรับน้ำไขสันหลังที่มากขึ้นและส่งผลให้ความดันในกระโหลกศีรษะสูงขึ้น
อาการ
ศีรษะโตมาก กระหม่อมโป่งตึง
อาเจียน กล้ามเนื้ออ่อนแรง กระตุก
ไวต่อการกระตุ้น ร้องเสียงแหลม
พัฒนาการทั่วไปช้ากว่าปกติ
ปัญหาของผู้ป่วย Hydrocephalus
อาจมีแผลกดทับ ถ้าศีรษะโตมาก
อาจได้รับอาหารไม่พอจากการดูดกลืนไม่ได้
การดูแลเด็กที่มีปัญหา Hydrocephalus
ป้องกันอันตรายจาก IICP
สังเกตติดตามภาวะ IICP เช่น วัด H.C. ทุกวัน สังเกตกระหม่อม พฤติกรรมไวต่อการกระตุ้น ซึม ดูดนมไม่ดี ร้องเสียงแหลม
ลดภาวะ IICP จัดท่าศีรษะสูงเล็กน้อย
กลุ่มอาการชัก (Seizure Disorders) :<3:
สาเหตุ
ทารก
Birth injury
เด็กเล็ก
-Genetic
เด็กโตและวัยรุ่น
-เนื้องอกในสมอง
ชนิดและลักษณะเฉพาะของภาวะชัก
อาการชักเฉพาะที่
อาการชักทั้งตัว
Unclassified epileptic seizure
ชักจากไข้สูง (Febrile convulsion) :black_flag:
สาเหตุ: ไม่แน่ชัด
พันธุกรรม
ติดเชื้อในระบบต่างๆที่ไม่ใช่ระบบประสาท
เช่น การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ
อาการและอาการแสดง
เด็กจะมีไข้สูง ตัวร้อน หน้าแดง มึนงง สับสน แล้วมีอาการชัก ลักษณะการชักอาจจะตัวแข็งหรือตัวอ่อน ชักเกร็งหรือกระตุก ไม่รู้สึกตัว
การวินิจฉัยกลุ่มอาการชัก
ชนิดและสาเหตุของการชัก
การติดเชื้อในระบบต่างๆของร่างกาย
การมีไข้
การรักษาชัก
ผ่าตัด กรณีเนื้องอก
ใช้ยา
DZP
ปัญหาของผู้ป่วยที่มีภาวะชัก
การหายใจไม่มีประสิทธิภาพ --- การแลกเปลี่ยนก๊าซบกพร่องจากการชัก
การพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่มีอาการชัก
ประเมินและบันทึกลักษณะการชักลักษณะของใบหน้า ตา ขณะชัก ระดับการรู้สติ ของผู้ป่วยก่อนระหว่างและหลังการชักระยะเวลาที่ชักทั้งหมดจานวนครั้งหรือความถี่ของการชักทั้งหมดเพื่อวางแผนการพยาบาลได้ถูกต้องและรวดเร็ว
ภาวะติดเชื้อ ในระบบประสาท :<3:
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis)
:black_flag:
สาเหตุ
เชื้อ bact. Virus รา ปรสิต เจริญและแบ่งตัวที่ subarachnoid space
อาการและอาการแสดง
อาการแสดงการระคายเคืองเยื่อหุ้มสมอง
Poor feeding
การวินิจฉัยโรค
การตรวจร่างกาย
-การท้า CT scan
การรักษา
การรักษาเฉพาะ -ยาปฏิชีวนะ -ยาลดการหลั่งสารที่ทำให้อักเสบ : Dexamethasone
การป้องกัน : ฉีดวัคซีนป้องกันเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
ไข้สมองอักเสบ (Encephalitis) :black_flag:
สาเหตุ
เชื้อไวรัสที่สาคัญคือ เชื้อ Japanese B. Encephalitis viruses
อาการ
-ปวดศีรษะ อาเจียน มีไข้ต่ำๆ ไม่มีแรง คอแข็ง
การรักษา
ระยะแรก ลดภาวะสมองบวม จำกัดน้ำ ให้ยาขับปัสสาวะ
ระยะหลัง
-Rehabilitation
การป้องกัน
ฉีดวัคซีนป้องกันไข้สมองอักเสบ Japaness Encephalitis B (JE) 3 เข็ม เริ่มตอนเด็กอายุ 1 ปี
สมองพิการ (Cerebral palsy : CP) :black_flag:
สาเหตุ
ระยะตั้งครรภ์ มารดา ทารก เช่น ขาดสารอาหาร
ระยะคลอด เช่น ได้รับอันตรายจากการคลอด คลอดยาก สมองขาดO2
พยาธิสภาพ
ส่วนใหญ่สมองมีขนาดเล็ก สมองฝ่อ โพรงสมองใหญ่ขึ้นเนื่องจากสมองน้อย
อาการและอาการแสดง
แบบกล้ามเนื้อหดเกร็ง (spasticity) เป็นแบบที่รุนแรงและพบมากที่สุด
Mixed type เป็นแบบที่มีอาการร่วมกันระหว่างแบบกล้ามเนื้อหดเกร็งและแบบ athetoidsis
การรักษา
มีแต่การรักษาแบบประคับประคองเพื่อวัตถุประสงค์ให้เด็กสามารถเคลื่อนไหว สื่อสารและช่วยเหลือตนเองได้ตามศักยภาพ แก้ไขภาวะแทรกซ้อน
ปัญหาทางการพยาบาลของสมองพิการ
มีความผิดปกติของการเคลื่อนไหวเนื่องจากมีความบกพร่องของระบบประสาท
ขาดการดูแลตนเองเนื่องจากความบกพร่องทางร่างกาย
นางสาวณัฐธยาน์ บุญศรี
UDA6280003