Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ประเด็นทางจริยธรรมในการดูแลผู้ป่วยวิกฤต และการดูแลระยะท้ายของชีวิต -…

- - - - ผู้ป่วยและญาติรับทราบข้อมูล จะรู้สึกตกใจ ช็อคและปฏิเสธสิ่งที่ได้รับรู้ ไม่เชื่อ ไม่ยอมรับความจริง ไม่เชื่อผลการรักษา และอาจขอย้ายสถานที่รักษา
    - - ปฏิกิริยาอาจออกมาในลักษณะ อารมณ์รุนแรง ก้าวร้าว และต่อต้านถ้าแพทย์หรือผู้เกี่ยวข้องไม่เข้าใจ ก็อาจจะโกรธตอบ และหลีกเลี่ยงการเข้าไปดูแล
    - - เป็นระยะที่ต่อรองความผิดหวังหรือข่าวร้ายที่ได้รับ การต่อรองมักจะแฝงด้วยความรู้สึกผิดไว้ด้วยอาจจะรู้สึกว่าตนเองมีความผิดที่ยังไม่ได้ทำบางอย่างที่ค้างคา หรือยังไม่ได้พูดอะไรกับใคร จะต่อรองกับตัวเองคนรอบข้าง หรือแม้กระทั่งสิ่งศักดิ์สิทธิ์
    - - เมื่อผ่านระยะปฏิเสธ เสียใจ หรือระยะต่อรองไปสักระยะ ผู้ป่วยและญาติจะเริ่มรับรู้ว่าสถานการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ความรู้สึกซึมเศร้าจะเริ่มเกิดขึ้น ระดับความรุนแรงขึ้นอยู่กับ ความเข้มแข็งของแต่ละบุคคล และสภาพแวดล้อมของแต่ละบุคคล
    - - เป็นปฏิกิริยาระยะสุดท้าย เริ่มยอมรับสิ่งต่างๆตามความเป็นจริง อารมณ์เจ็บปวดหรือซึมเศร้าดีขึ้นและมองเหตุการณ์อย่างพิจารณามากขึ้น มองเป้าหมายในอนาคตมากขึ้น ปรับตัว และเรียนรู้เพื่อให้ดำเนินชีวิตต่อไปได้
  - - - 10.1 ผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ได้รับหนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์
        
        1 กรณีแพทย์รับหนังสือแสดงเจตนาฯ ไว้ประกอบแผนการรักษาพยาบาล ให้ผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลฯ บันทึกไว้ ในบันทึกทางการพยาบาล โดยต้นฉบับหนังสือแสดงเจตนาฯมอบให้กับผู้รับการพยาบาลและเก็บสำเนาหนังสือแสดงเจตนาฯ ไว้ในเวชระเบียน
        
        2 กรณีแพทย์ไม่รับหนังสือแสดงเจตนาฯ แพทย์จะเป็นผู้ชี้แจงเหตุผลการคืนหนังสือแสดงเจตนาฯ
      - 10.2 ผู้รับบริการขอทำหนังสือแสดงเจตนาฯ
        
        1 จัดให้ผู้รับบริการพบแพทย์ผู้ให้การรักษาเพื่อให้แพทย์ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการจัดทำหนังสือแสดงเจตนาฯและการจัดทำหนังสือแสดงเจตนาฯ ให้เป็นไปตามระเบียบของหน่วยงานโดยผู้จัดทำ ไม่ใช่ผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลฯ
        
        2 บันทึกข้อมูลไว้ในบันทึกทางการพยาบาล โดยต้นฉบับหนังสือแสดงเจตนาฯมอบให้กับผู้รับบริการ และเก็บสำเนาหนังสือแสดงเจตนาฯ ไว้ในเวชระเบียน
- - - - ภาวะบุคคลอยู่ในภาวะความเจ็บป่วยที่คุกคามต่อชีวิต มีการดำเนิน
        โรคลุกลามอย่างมาก ทำให้การทำหน้าที่ของอวัยวะต่างๆของร่างกายไม่สามารถกลับคืนสู่ภาวะปกติ
    - - ผู้ที่เข้าสู่ช่วงใกล้เสียชีวิต มีอาการเปลี่ยนแปลงด้านร่างกายมากขึ้น จากการทำหน้าที่ของอวัยวะสำคัญของร่างกายลดลงหรือล้มเหลว และมีค่าคะแนน Palliative performance scale (PPS)น้อยกว่า 30
    - - วิธีการดูแลที่มุ่งเน้นเป้าหมายเพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตให้ผู้ป่วยที่มีโรคหรือภาวะคุกคามต่อชีวิต โดยการป้องกันและบรรเทาความทุกข์ทรมานต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วยและครอบครัว
    - - การดูแลผู้ป่วยที่อยู่ในระยะท้ายของโรคโดยใช้หลักการ
        ดูแลแบบประคับประคองเป็นแนวทางการให้บริการ
  - - - เป็นการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายแบบองค์รวมโดยครอบคลุมทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ โดยยึดตามความเชื่อทางด้านศาสนา วัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณีปฏิบัติของผู้ป่วยและครอบครัวเป็นสำคัญ เป็นการทำงานเป็นทีมแบบสหวิชาชีพ โดยมีผู้ป่วยและครอบครัวเป็นศูนย์กลาง โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเผชิญและผ่านพ้นช่วงเวลาสุดท้ายของชีวิตอย่างสงบ
    - - เป็นภาวะที่บุคคลได้รับความต้องการทันทีเพื่อบรรเทา (relief) สงบผ่อนคลาย (ease) และควบคุมสถานการณ์ได้ หรืออยู่เหนือปัญหา (transcendence) ครอบคลุมบริบทด้าน ร่างกาย (physical comfort) ด้านจิตใจ-จิตวิญญาณ (psycho spiritual comfort) สังคมวัฒนธรรม (sociocultural comfort) และสิ่งแวดล้อม ( environmental comfort)
        
        กิจกรรมการดูแลที่ส่งเสริมความสุขสบาย
        
        Homeostasis
        
        coaching
        
        comfort food for the soul
        
        Good death
  - - - เป็นการทำให้ผู้ป่วยที่หมดหวังจากการรักษาไม่สามารถคืนสู่สภาพปกติและต้องทนทุกข์ทรมานจากโรคร้ายได้พบกับความตายอย่างสงบ
      - แบ่งได้ 2 ประเภท
        
        1.การทำการุณยฆาตโดยความสมัครใจ (Voluntary euthanasia)
        
        2 การทำการุณยฆาตโดยผู้ป่วยไม่สามารถตัดสินใจได้เอง (Involuntary euthanasia)
    - - withholding of life-sustaining treatment หมายถึง การไม่เริ่มต้นใช้เครื่องมือช่วยชีวิต
      - withdrawal of life-sustaining treatment หมายถึง การเพิกถอนใช้เครื่องมือช่วยชีวิตในการบำบัดรักษา
    - - คือ การฆ่าตัวตายโดยเจตนา และได้รับความช่วยเหลือจากแพทย์
    - - เนื่องจากมีผู้ป่วยวิกฤตหลายรายและเครื่องมือทางการแพทย์ที่มีค่อนข้างจำกัด ดังนั้นการจัดสรรทรัพยากรจึงควรคำนึงถึงการเกิดประโยชน์มากที่สุด
    - - แพทย์ควรบอกให้ผู้ป่วยและญาติทราบเพื่อการเตรียมตัวเตรียมใจ จัดการภาระค้างอยู่ให้เรียบร้อย และผู้ป่วยอาจจะยังมีสติและเวลาในการทำพินัยกรรมก่อนตาย รวมถึงการแสดงเจตนาในการปฏิเสธการรักษา โดยทางเลือกสำหรับการบอกความจริงได้แก่ 1) การบอกความจริงทั้งหมด 2) การบอกความจริงบางส่วน 3) การหลอกลวง 4) การประวิงเวลาการบอกความจริง
    - - ประเด็นเชิงจริยธรรมนี้จึงเป็นสิ่งที่ต้องพิจารณาเกี่ยวกับ โอกาสรอดชีวิตหลังผ่าตัด ระยะเวลาการมีชีวิตอยู่หลังผ่าตัด แหล่งที่มาของอวัยวะ
  - - - ผู้ป่วยที่มีอาการไม่สุขสบายและไม่ได้รับการจัดการอย่างเหมาะสมมากกว่าหอผู้ป่วยอื่นๆ
      - มีการสื่อสารในหัวข้อแผนการรักษาน้อยกว่าผู้ป่วยอื่นในโรงพยาบาล
      - มีการดูแลในหอผู้ป่วยวิกฤตน้อยกว่าหอผู้ป่วยอื่นๆ
    - - Professional culture
      - ความคาดหวังของผู้ป่วยและครอบครัว
      - ความไม่แน่นอนของอาการ
      - Multidisciplinary team
      - ผู้ป่วยในหอผู้ป่วยวิกฤติมีอาการไม่สุขสบายหลายอย่างและมีแนวโน้มถูกละเลย
      - ทรัพยากรมีจำกัด
      - สิ่งแวดล้อมในหออภิบาลผู้ป่วยวิกฤต
    - - ทีมสุขภาพที่ทำงานในไอซียูเป็นผู้เริ่มลงมือด้วยตนเอง
      - การปรึกษาทีม palliative care ของโรงพยาบาลนั้น ๆ มาร่วมดูแลในผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์
      - การดูแลแบบผสมผสาน
    - - การประเมินสภาพ
        
        จิตใจ
        
        สังคม
        
        ร่างกาย
        
        จิตวิญญาณ
  - - - เพื่อสื่อสารอาการปัจจุบันของผู้ป่วยระหว่างบุคลากรในทีมที่ร่วมกันดูแลผู้ป่วย เพื่อให้มองเห็นภาพของผู้ป่วยและการพยากรณ์โรคไปในแนวทางเดียวกัน
      - เพื่อประเมินพยากรณ์โรคอย่างคร่าวๆ และติดตามผลการรักษา
      - ใช้เป็นเกณฑ์การคัดเลือกผู้ป่วยเพื่อเข้าดูแลในสถานที่ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย (Hospice)
      - ใช้บอกความยากของภาระงานของบุคลากรทางการแพทย์และครอบครัวในการดูแลผู้ป่วย
      - ใช้ในการวิจัย
  - - - 1) ควรมีแผ่นพับแนะนำครอบครัวถึงการเตรียมตัวก่อนทำการประชุมครอบครัว
      - 2) ปิดเครื่องมือสื่อสารทุกครั้งที่พูดคุยกับครอบครัว สถานที่ควรเป็นห้องที่เป็นส่วนตัว ไม่มีการรบกวน
      - 3) หลีกเลี่ยงคำศัพท์แพทย์
      - 4) ให้เกียรติครอบครัวโดยการฟังอย่างตั้งใจและให้เสนอความคิดเห็น
      - 5) มีความเห็นใจครอบครัวที่ต้องประเชิญเหตุการณ์
      - 6) บทสนทนาควรเน้นที่ตัวตนของผู้ป่วยมากกว่าโรค
      - 7) ปล่อยให้มีช่วงเงียบ เพื่อให้ญาติได้ทบทวน
      - 8) บอกการพยากรณ์โรคที่ตรงจริงที่สุด
      - 9) เนื้อหาที่จะพูดคุยนั้นอาจแบ่งตามช่วงเวลาที่ผู้ป่วยเข้ารักษาในไอซียู
    - - อาการปวด
        
        ทานยาให้ครบ และติดตามผลของยาต่อการลดปวด
      - อาการท้องผูก
        
        จัดอาหารมีกากใย ให้สารน้ำอย่างเพียงพอ
      - เบื่ออาหาร
        
        จัดอาหารย่อยง่ายครั้งน้อยๆ
      - อาการปากแห้ง เจ็บในปาก กลืนลำบาก
        
        ทำความสะอาดช่องปากอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง และให้สารน้ำอย่างเพียงพอ
      - อาการท้องมานหรือบวมในท้อง
        
        นอนศีรษะสูง หรือนั่งพิง
      - ไอ
        
        ให้สารน้ำ และช่วยละลายเสมหะในรายที่ไม่มีข้อจำกัดและให้ยาลดไอ
      - อาการหอบเหนื่อย หายใจลำบาก
        
        จััดท่าศีรษะสูง และให้ยาแก้อาการหอบ
      - อาการกลั้นปัสสาวะไม่ได้
        
        ดูแลอุปกรณ์รองรับปัสสาวะและหมั้นเปลี่ยนผ้าอ้อม
      - บวม
        
        ดูแลอย่าให้เกิดแผล
      - คัน
        
        ตัดเล็บ หลีกเลี่ยงการเกา
      - การเกิดแผลกดทับ
        
        พลิกตะแคงตัวผู้ป่วยทุก 2 ชั่วโมง และเปลี่ยนเตียงเป็นที่นอนลมหรือน้ำ
    - - การดูแลความสะอาดร่างกาย I/O ความสะอาด การพักผ่อน การเจาะเลือดส่งตรวจ
    - - 1 ช่วยให้ผู้ป่วยยอมรับความตายที่จะมาถึง
      - 2 ช่วยให้จิตใจจดจ่อกับสิ่งดีงาม
      - 3 การช่วยปลดเปลื้องสิ่งที่ค้างคาใจ
      - 4 แนะนำให้ผู้ป่วยปล่อยวางสิ่งต่างๆ
      - 5 สร้างบรรยากาศที่สงบและเป็นส่วนตัว
    - - 1 ประเมินและบันทึกความต้องการทางจิตวิญญาณในระหว่างการดูแลเป็นระยะ
      - 2 สนับสนุนให้มีสถานที่หรือกิจกรรมส่งเสริมด้านจิตวิญญาณ เช่น การประกอบพิธีตามศาสนา
      - 3 สอบถามและส่งเสริมให้เกิดการปฏิบัติตามศรัทธาความเชื่อ
    - - เป็นกิจกรรมที่มีเป้าหมายสำคัญเพื่อสร้างความเข้าใจที่ดีระหว่างทีมสุขภาพกับผู้ป่วยและครอบครัวเกี่ยวกับโรคและระยะของโรครวมไปถึงการดำเนินโรคและการพยากรณ์โรค แนวทางของการดูแลผู้ป่วยในอนาคต รวมทั้งประเมินความต้องการด้านอื่นๆ ของผู้ป่วย และครอบครัว
    - - คือ กระบวนการสื่อสารระหว่างเจ้าหน้าที่สุขภาพกับผู้ป่วยและ
        ญาติเกี่ยวกับการดูแลรักษาผู้ป่วยทางการแพทย์ในอนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระยะสุดท้ายของการเจ็บป่วย
      - 1 Living will หรือ พินัยกรรมชีวิต หรือ หนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุข
        
        หนังสือที่เกิดจากการพิมพ์หรือเขียน หรือแสดงเจตนาด้วยวาจาต่อแพทย์ พยาบาล เจ้าหน้าที่สุขภาพ ญาติ หรือผู้ใกล้ชิด เพื่อแสดงให้คนอื่นทราบว่าตนเองไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุขที่เป็นไปเพียงเพื่อยืดการตายในวาระสุดท้ายของชีวิต
      - Proxy
        
        บุคคลใกล้ชิดที่ผู้ป่วยมอบหมายให้มีอำนาจตัดสินใจในเรื่องการดูแลทางการแพทย์ในวาระสุดท้ายของตน
      - บทบาทของพยาบาล
        
        การสื่อสาร
        
        การคอยช่วยเหลือเมื่อผู้ป่วยต้องการทำการวางแผนการดูแลล่วงหน้า
        
        การรวบรวมเอกสาร ได้แก่ สำเนาหนังสือแสดงเจตนาดังกล่าวและเก็บไว้ในเวชระเบียนและแจ้งให้ญาติผู้ใกล้ชิดของผู้ป่วยทราบ
    - - อาจพิจารณาย้ายผู้ป่วยไปยังหอผู้ป่วยที่ญาติสามารถเข้าเยี่ยมได้ใกล้ชิด สงบ และมีความเป็นส่วนตัว แต่ในกรณีที่การเสียชีวิตอาจเกิดขึ้นในเวลาไม่นาน ทีมสุขภาพสามารถจัดสิ่งแวดล้อมในหอผู้ป่วยวิกฤติให้สงบที่สุดที่พอจะเป็นไปได้ช่วงเวลานี้ควรให้ครอบครัวคนใกล้ชิดอยู่ด้วยเท่านั้น
      - การเตรียมตัวผู้ป่วย
        
        1) ทำการปิดเครื่องติดตามสัญญาณชีพต่าง ๆ
        
        2) ยุติการเจาะเลือด
        
        3) ควรปิดประตูหรือปิดม่านให้มิดชิด
        
        4) ทำความสะอาดใบหน้า ช่องปาก และร่างกายผู้ป่วย
        
        5) ยุติการรักษาที่ไม่จำเป็น
        
        6) นำสายต่าง ๆ ที่ไม่จำเป็นออก
        
        7) ให้คงไว้เพียงการรักษาที่มุ่งเน้น
        
        8) ให้คุมอาการไม่สุขสบายต่าง ๆ
        
        9) ควรทำการยุติการให้ผู้ป่วยได้รับยา neuromuscular blocking agent
        
        10) ให้ยาที่มักจำเป็นต้องได้ เช่น มอร์ฟีน ยานอนหลับกลุ่ม benzodiazepine ยาลดเสมหะ เป็นต้น
        
        11) อธิบายครอบครัวถึงอาการต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้น และวิธีการจัดการช่วงเวลานี้
        
        12) ประเมินความสุขสบายของผู้ป่วยและเป็นการทำให้ญาติมั่นใจว่าทีมสุขภาพไม่ได้ทอดทิ้งผู้ป่วย
    - - การแสดงการเสียใจกับการสูญเสียเป็นสิ่งปกติรวมถึงอาจมีเอกสารคำแนะนำการดูแลร่างกายและจิตใจผู้สูญเสีย และมีคำแนะนำว่าเมื่อไหร่ผู้สูญเสียจำเป็นต้องพบแพทย์หรือนักจิตบำบัดเพื่อปรึกษาปัญหา การสื่อสารที่ดี และดูแลช่วงใกล้เสียชีวิตอย่างใกล้ชิด สามารถช่วยลดการเกิดความเครียดจากการสูญเสียคนรักได้(post-traumatic stress disorder)