Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
เบาหวานในสตรีตั้งครรภ์ (Gestational Diabetes Mellitus of pregnancy) -…
เบาหวานในสตรีตั้งครรภ์
(Gestational Diabetes Mellitus of pregnancy)
โรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์แบ่งได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่
เบาหวานที่เป็นก่อนการตั้งครรภ์ (pre-gestational diabetes mellitus หรือ overt DM: pre-GDM)
เบาหวานที่วินิจฉัยได้ในขณะตั้งครรภ์ (gestational diabetes mellitus: GDM)
การจำแนกประเภทของโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์
การจำแนกตาม National Diabetes Data Group: NDDG
Type II โรคเบาหวานที่ไม่ต้องใช้อินซูลิน
Type III โรคเบาหวานเนื่องจากการตั้งครรภ
Type I โรคเบาหวานที่ต้องใช้อินซูลิน
Type IV โรคเบาหวานที่พบร่วมกับโรคหรือกลุ่มอาการบางอย่าง
การจำแนกชนิดของเบาหวานโดยวิธีของ White (1978) และ ACOG
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นของหลอดเลือด (vascular complication)
ระดับน้ำตาลฟาสติ้งในพลาสม่า (fasting plasma glucose)
ระดับน้ำตาล 2 ชั่วโมงหลังรับประทาน (2-hour postprandial glucose)
อายุที่เริ่มเป็นโรคเบาหวาน (age of onset)
การรักษา (therapy)
ระยะเวลาที่เริ่มของโรคเบาหวาน (onset time of DM)
ผลของการตั้งครรภ์ต่อโรคเบาหวาน
เกิดภาวะ diabetic ketoacidosis ได้ง่าย
การใช้อินซูลินลดระดับลงที่ระดับเซลล
ความต้องการอินซูลินไม่แน่นอน
เกิดภาวะ Hyperglycemia ได้ง่าย
ผลกระทบต่อภาวะสุขภาพของสตรีตั้งครรภ์และทารก
ผลต่อสตรีตั้งครรภ์
อัตราการแท้งเพิ่มขึ้น มักพบในรายที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ไม่ดี
เพิ่มอุบัติการณ์ของการคลอดก่อนกำหนด
มีโอกาสเกิดภาวะครรภ์แฝดน้ำ
ในรายทารกตัวโตจะทำให้คลอดยาก เพิ่มอุบัติการณ์ในการคลอดโดยใช้สูติศาสตร์หัตถการ
มีโอกาสเกิดภาวะครรภ์เป็นพิษ (preeclampsia) เพิ่มขึ้น
มีโอกาสติดเชื้อง่ายขึ้น โดยเฉพาะการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนของหลอดเลือดที่อวัยวะต่างๆ
เป็นปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการตายของสตรีขณะตั้งครรภ์ ระยะคลอด และหลังคลอด
การควบคุมโรคยากขึ้น
สตรีตั้งครรภ์เกิดความเครียด และวิตกกังวลเกี่ยวกับผลต่อการตั้งครรภ์
ผลต่อทารก
ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ มักพบในรายที่เป็นเบาหวานที่มีพยาธิสภาพที่หลอดเลือด
ทารกพิการแต่กำเนิด
ทารกในครรภ์เกิดภาวะพร่องออกซิเจน
ทารกเสียชีวิตในครรภ
ทารกตัวโตกว่าปกติ (macrosomia)
ทารกขาดออกซิเจนแรกคลอด (birth asphyxia)
ทารกได้รับบาดเจ็บจากการคลอด (birth injury)
ทารกมีภาวะหายใจลำบาก (respiratory distress syndrome: RDS)
ทารกที่มีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (neonatal hypoglycemia)
ทารกมีภาวะเม็ดเลือดแดงมากเกินไป (neonatal polycythemia)
ทารกมีภาวะตัวเหลืองแรกเกิด (neonatal hyperbillirubinemia)
ทารกมีภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ (neonatal hypocalcemia)
ทารกมีภาวะแมกนีเซียมในเลือดต่ำ (neonatal hypomagnesemia)
ทารกมีภาวะหัวใจโต (cardiac hypertrophy)
แนวทางการรักษา
การวางแผนการคลอด
ระดับน้ำตาลในเลือดอยู่ในเกณฑ์ปกติ (ด้วยการฉีดอินซูลิน) ควรพิจารณาการชักนำการคลอดเมื่ออายุครรภ์ 39 สัปดาห์
การตั้งครรภ์มีความเสี่ยง หรือควบคุมระดับน้ำตาลได้ไม่ด
ระดับน้ำตาลในเลือดอยู่ในเกณฑ์ปกติ (ด้วยการควบคุมอาหาร) สามารถรอให้มีการเจ็บครรภ์คลอดเองได้
การดูแลหลังคลอด
การประเมินสุขภาพทารกในครรภ
การให้นมบุตร
การรักษาด้วยอินซูลิน
การคุมกำเนิด
รักษาด้วยการควบคุมอาหาร
รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
ควบคุมน้ำหนักให้เพิ่มตามเกณฑ
กรณีที่ต้องการตั้งครรภ์อีก
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
พักผ่อนอย่างเพียงพอและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
สังเกตและดูแลตนเองเมื่อมีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
สังเกตและดูแลตนเองเมื่อมีภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
ดูแลรักษาความสะอาดร่างกายและอวัยวะสืบพันธุ์ให้สะอาดอยู่เสมอ
หากเกิดอาการ hypoglycemia และ ketoacidosis
ควบคุมน้ำหนักให้เพิ่มตามเกณฑ์ปกต
แนะนำเกี่ยวกับการสังเกตอาการและอาการแสดงของภาวะแทรกซ้อน
การควบคุมอาหาร
แนะนำการสังเกตและบันทึกการดิ้นของทารกในครรภ
ให้คำแนะนำแก่สตรีตั้งครรภ์เกี่ยวกับการปฏิบัติตัว
กรณีที่ได้รับอินซูลินชนิดฉีด
อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวเข้าใจถึงการดำเนินของโรค
แนะนำให้มาฝากครรภ์อย่างสม่ำเสมอ
ระยะคลอด
ในกรณีที่ได้รับยาอินซูลิน ดูแลให้ได้รับอินซูลินอย่างสม่ำเสมอ
ประเมินและติดตามผลการตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเป็นระยะ หรือทุก 1 ชั่วโมง
แนะนำให้ผู้คลอดสังเกตอาการและอาการแสดงของภาวะ hypoglycemia
ประเมินสัญญาณชีพ ความก้าวหน้าของการคลอด และอาการผิดปกติ
ดูแลให้ได้รับสารละลายทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
ติดตามประเมินภาวะสุขภาพทารกในครรภ์อย่างใกล้ชิด
ในกรณีที่ได้รับการงดอาหารและน้ำทางปาก สังเกตอาการและอาการแสดงของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ หากพบต้องรีบช่วยเหลือทันที
ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา
ดูแลความสุขสบายทั่วไป
กรณีที่ไม่สามารถคลอดทางช่องคลอดได้ เตรียมผู้คลอดให้พร้อมสำหรับการผ่าตัดคลอด
ภายหลังทารกคลอด ประเมินอาการและอาการแสดงของทารก หากมีอาการแสดงของภาวะ hypoglycemia ต้องรายงานแพทย์ทันที
การให้คำปรึกษาก่อนการตั้งครรภ
ระยะคลอด
ติดตามผลการตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเป็นระยะ
ในรายที่เป็น GDM ดูแลให้งดอินซูลินตามแผนการรักษา
ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
แนะนำให้มารดาหลังคลอดสังเกตอาการและอาการแสดงของภาวะ hypoglycemia
ในรายที่เป็น overt DM ดูแลให้ได้รับอินซูลินตามแผนการรักษา
หากมารดาหลังคลอดและทารกไม่มีภาวะแทรกซ้อน
ให้การพยาบาลเพื่อป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหลังคลอด
แนะนำการคุมกำเนิดที่เหมาะสม