Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 1 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบหายใจ, image, image, image, image,…

- - - - ส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อไวรัส เชื้อที่พบบ่อยที่สุดในผู้ป่วยทุกอายุคือ rhinovirus ซึ่งมีมากกว่า100 ชนิด
      - โรคหวัดมักพบในฤดูกาลที่มีอากาศเย็น และความชื้นสัมพัทธ์ต่ำ เช่น ฤดูหนาวเนื่องจากอุณหภูมิพอเหมาะต่อการเติบโตของไวรัส เยื่อบุโพรง จมูกที่แห้งจะมีโอกาสติดเชื้อไวรัสได้ง่าย
      - เด็กที่อยู่ในสถานรับเลี้ยงเด็กมีโอกาส ติดเชื้อหวัดมากขึ้น
    - - เยื่อบุจมูกบวมแดง อาจพบเยื่อบุตาแดง ต่อม น้ำเหลืองที่คอโต
    - - การลดไข้ ประกอบด้วย การเช็ดตัว ยา เช่น paracetamol
    - - ลดไข้ โดยการการเช็ดตัว กระตุ้นให้ดื่มน้ำ ถ้าไข้ไม่ลดให้ยาพาราเซตามอลตามแผนการรักษา
      - การระบายน้ำมูก
      - ลดอาการไอ กระตุ้นดื่มน้ำอุ่น หรือน้ำผึ้งผสมมะนาวป้ายลิ้น
      - ดูแลให้อาหารอ่อนย่อยง่ายที่มีคุณค่าทางอาหารสูง
      - ดูแลร่างกายให้อบอุ่น
  - - - การอักเสบของ maxillarysinus และ ethmoidsinusเกิดได้ตั้งแต่วัยทารก
    - - อาการของโรคหวัดที่เป็นแบบรุนแรง (severe upper respiratory symptoms) ได้แก่มีไข้สูงกว่า39 องศาเซลเซียส และน้ำมูกข้นเป็นหนองโดยเกิดขึ้นพร้อมๆ กัน
      - เจ็บคอ หูอื้อ ลมหายใจมีกลิ่น (halitosis) เสียงขึ้นจมูก เยื่อบุจมูกแดง กดเจ็บบริเวณไซนัส post nasal drip ไม่ได้กลิ่น และปวดฟัน
      - เด็กเล็กอาจมีอาการกระวนกระวาย เบื่ออาหาร และอ่อนเพลีย ส่วนใน
    - - จัดเชื้อก่อโรคให้หายขาดจากอาการของโรค ป้องกันภาวะแทรกซ้อน ลดการบวมของเนื้อเยื่อในจมูกและโพรงไซนัส
      - จุดมุ่งหมายหลักในการรักษาผู้ป่วยเด็กที่มีภาวะไซนัสอักเสบเฉียบพลัน
      - การรักษาประคับประคองตามอาการ
    - - เลี่ยงควันบุหรี่ มลพิษ และสารที่ก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้เนื่องจากมีผล ต่อเยื่อบุจมูก และโพรงไซนัส
      - แนะนำผู้ปกครองของเด็กเล็กให้เลือกสถานรับเลี้ยงเด็กอ่อนที่สะอาด และไม่แออัดเกินไป
      - การป้องกันโดยการดูแลไม่ให้ติดหวัด
  - - - สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อไวรัส
      - อาการที่สำคัญ
        
        คือไข้และเจ็บคอแต่ในเด็กเล็กที่ยังไม่สามารถบอกอาการ ได้จะมาพบด้วยอาการน้ำลายไหลผิดปกติหรือไม่รับประทานอาหาร
        
        ถ้าเป็นจากเชื้อไวรัส จะพบอาการนำคล้ายโรคหวัด คือ มีน้ำมูก คัดจมูก จาม อาจพบตาแดง น้ำตาไหล เสียงแหบ
        
        ถ้าเป็นจากเชื้อแบคทีเรีย โดยเฉพาะ GABHS จะมีอาการไข้สูง เจ็บคอมาก ปวดศีรษะคลื่นไส้อาเจียน ปวดท้อง
        
        ทอนซิลอักเสบเป็นหนอง หรือทอนซิลบวมแดงจัด
        
        ต่อมน้ำหลืองบริเวณคอส่วนหน้าบวมและกดเจ็บ
        
        ไข้สูง > 38 องศาเซลเซียส
    - - การลดไข้ในกรณีมีไข้ให้ยาลดไข้และเช็ดตัวลดไข้เช่นเดียวกับ การติดเชื้ออื่นๆ
      - การบรรเทาอาการเจ็บคออาจให้เป็นน้ำอุ่นผสมน้ำผึ้งมะนาว สำหรับ ยาอมต่างๆ มักมียาชาเป็นส่วนประกอบ
  - - - เชื้อไวรัส เป็นสาเหตุส่วนใหญ่
      - มีประวัติครอบครัวป่วยเป็นหูชั้นกลางอักเสบ การเลี้ยงดูใน สถานเลี้ยงเด็กอ่อน กลุ่มที่มีภาวะกรดไหลย้อน ปากแหว่งเพดานโหว่
    - - คล้ายกับโรคหวัด ได้แก่ ไข้ไอ น้ำมูกไหล อาเจียน แต่
        อาการที่สำคัญ คือ การปวดหูในเด็กเล็กที่ยังไม่สามารถพูดได้อาจมีดึงหู ทุบหูร่วมกับ ร้องกวน งอแงผิดปกติหรือไม่ยอมนอน
      - อาการปวดหูระดับปานกลางถึงรุนแรง หรือมีอาการปวดหูนานมากกว่า 48 ชั่วโมง
        หรือมีไข้สูงมากกว่าหรือเท่ากับ 39 องศา
    - - การรักษาตามอาการ อาการที่สำคัญ คือ อาการปวดหูโดยเฉพาะในระยะเวลา 24 ชั่วโมง แรก
      - ให้บรรเทาอาการปวดด้วยการใช้ยาแก้ปวด โดยจะเลือกใช้paracetamol หรือ ibuprofen ก็ได้
    - - เมื่อเด็กมีอาการปวดหู หูอื้อ และมีไข้ ให้รับประทานยาพาราเซตามอล (Paracetamol) เพื่อบรรเทาอาการดังกล่าว แล้วจึงรีบไปพบแพทย์ภายใน 24 ชั่วโมง
      - ป้องกันเด็กไม่ให้เป็นหวัดหรือโรคของทางเดินหายใจส่วนต้น รวมถึงหลีกเลี่ยงการไอแบบปิดปากแน่นหรือสั่งน้ำมูกแรง ๆ
      - ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ รับประทานยาตามที่แพทย์สั่งให้ถูกต้อง ครบถ้วน ไม่หยุดยาเอง แม้ว่าอาการจะทุเลาลงแล้วก็ตาม
    - - การให้วัคซีนบางชนิดสามารถลดการเกิดหูชั้นกลางอักเสบได้ โดยวัคซีนที่นิยมให้ คือ วัคซีนป้องกันเชื้อปอดอักเสบ
      - ทำให้ร่างกายแข็งแรงเพื่อลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อต่าง ๆ ด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบถ้วนทั้ง 5 หมู่
      - ถ้าเจ็บป่วยเป็นโรคนี้ ควรดูแลรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ อย่าปล่อยให้เป็นเรื้อรัง ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างถูกต้อง
- - - - พบบ่อยในเด็กอายุระหว่าง 6 เดือน-3 ปี อาจพบได้ในเด็กที่อายุ น้อยกว่า 3 เดือนและเด็กโตที่อายุระหว่าง 12-15 ปี1-5 เด็กชายพบได้มากกว่า เด็กหญิงในอัตราส่วน 1.4:11
      - เชื้อที่พบเป็นสาเหตุส่วนใหญ่คือไวรัสที่พบบ่อยที่สุด คือ parainfluenza viruses
      - ผู้ป่วยที่รับการรักษาในโรงพยาบาลเพียงร้อยละ 1-3 ที่ต้องใส่ท่อช่วยหายใจ9-11 โรคนี้มีอัตราเสียชีวิตต่ำ มีผู้ป่วยที่เสียชีวิตประมาณ ร้อยละ 0.5 ของผู้ป่วยที่ต้องใส่ท่อช่วยหายใจ10 และประมาณร้อยละ 5 ของผู้ป่วย ที่มีอาการกลับเป็นซ้ำ
    - - ผู้ป่วยมีอาการของโรคหวัด เช่น น้ำมูก ไอเล็กน้อย และไขต่ำๆ (บางราย อาจมีไข้สูงถึง 40 ) นำมาก่อนประมาณ 12-48 ชั่วโมง
      - หลังจากนั้นจะมีอาการ ไอเสียงก้อง เสียงแหบ และหายใจได้ยินเสียง stridor
      - ในรายที่มีอาการรุนแรงมากจะมีอาการหายใจลำบากและตรวจ พบอาการแสดงต่อไปนี้ ได้แก่ หายใจเร็ว, หัวใจเต้นเร็ว, จมูกบาน (nasal flaring), อกบุ๋ม (chest-wall retractions),
    - - เริ่มจากการประเมินความรุนแรงของโรคว่ารุนแรง ระดับไหน หาปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้ผู้ป่วยมีอาการเลวลงอย่างรวดเร็ว
      - ทั้งนี้เพื่อพิจารณาแนวทางในการให้การรักษา การติดตาม การพิจารณา รับไว้ในโรงพยาบาล และการเฝ้าระวัง
    - - ภาวะพร่องออกซิเจน
      - ภาวะหายใจล้ม เหลว
      - ภาวะขาดน้ำ
      - มีลมในช่องเยื่อหุ้มปอด, หัวใจหยุดเต้นและเสียชีวิต
    - - หลีก เลี่ยงไม่ให้เด็กเล็กอยู่ในที่แออัด หลีกเลี่ยงการสัมผัสหรือใกล้ชิดกับผู้ป่วยที่มี อาการหวัดหรือติดเชื้อ
        ในระบบหายใจ
      - ถ้ามีสมาชิกในครอบครัวมีอาการหวัด หรือติดเชื้อในระบบหายใจควรให้ใช้ผ้าปิดปากปิดจมูกและล้างมือ
        ทุกครั้งก่อน สัมผัสเด็ก
  - - - ส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อ Haemophilus influenzae type b เชื้ออื่นๆ ที่อาจ พบ ได้แก่ Haemophilus influenzae non-typeable
      - โรคนี้พบได้ทุกวัย แต่มักพบในเด็กก่อนวัยเรียน อายุ 2-6 ปี โดยร้อยละ 80 พบอายุน้อยกว่า 5 ปี หลังจากมีการใช้วัคซีนป้องกันเชื้อ Hib
    - - การรักษาแบบประคับประคอง
        
        ให้ออกซิเจนที่มีความชื้น
        
        งดให้อาหารทางปากและพิจารณาให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
        
        รบกวนผู้ป่วยให้น้อยที่สุด หลีกเลี่ยงการตรวจช่องคอโดยไม่จำเป็น
      - การรักษาแบบจำเพาะ
        
        การให้ยาต้านจุลชีพ ควรให้ยาที่เหมาะ สม และรวดเร็วที่สุ
        
        ยังไม่มีการศึกษาชัดเจนถึงระยะเวลาในการให้ยา แต่ใน ทางปฏิบัติควร
        ให้ยาเข้าหลอดเลือดดำจนผู้ป่วยอาการดีขึ้น ไม่มีไข้
    - - ภาวะแทรกซ้อนที่พบในระบบหายใจ ได้แก่ ปอดอักเสบ, ปอด
        แฟบ, pulmonary edema, ทอนซิลอักเสบเฉียบพลัน
      - สำหรับภาวะแทรกซ้อนนอกระบบหายใจพบได้น้อยมาก ได้แก่ ต่อม
        น้ำเหลืองบริเวณคออักเสบ หูชั้นกลางอักเสบ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ข้ออักเสบ ติดเชื้อ เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ
    - - Invasive Hib คือ การติดเชื้อ Hib ตามอวัยวะต่างๆ
      - แนะนำให้ยาต้านจุลชีพชนิดกิน คือ rifampicin ขนาดยา 20 มก./กก./วัน ขนาดสูงสุด 600 มก. (สำหรับทารกอายุน้อยกว่า 1 เดือน ขนาดยา 10 มก./กก./วัน) นาน 4 วัน ไม่ควรให้ rifampicin แก่สตรีมีครรภ์)
  - - - โรคนี้พบได้ทุกอายุและพบได้ตลอดปี เชื้อที่เป็นสาเหตุเปลี่ยนแปลงตาม อายุของผู้ป่วยและ
        ฤดูกาล
      - สาเหตุส่วนใหญ่ (ร้อยละ 90) เกิดจากไวรัส ได้แก่ influenza A, influenza B, parainfluenza virus, RSV, coronavirus, adenovirus, rhinovirus และhuman metapneumovirus (hMPV)
      - โดยทั่วไปมักเริ่มจากมีการติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจส่วนบนนำมา ก่อน
        ได้แก่ เยื่อบุจมูกอักเสบ (rhinitis), คออักเสบ (pharyngitis)
    - - ผู้ป่วยจะมีอาการคล้ายหวัด ได้แก่ มีไข้ หรืออาจไม่มีไข้ก็ได้ มีน้ำมูก คัดจมูกนำมาก่อนในช่วง 3-5 วัน
      - ตามมาด้วยอาการของหลอดลม โดยมีอาการ ไอเป็นอาการที่สำคัญที่สุด แต่อย่างไรก็ตาม ยังจำเป็นต้องวินิจฉัยแยกโรคอื่นๆ ที่ทำให้เกิดอาการไอเฉียบพลัน
      - ไอแห้งๆ (dry and harsh cough) ผู้ป่วยบางรายมีไอเสียงก้อง (brassy cough) ต่อมาไอมากขึ้นและ มีเสมหะ (productive cough) โดยเสมหะมีลักษณะสีขาว หรือใสเหนียว แล้ว เปลี่ยนเป็นสีเหลืองขุ่น
    - - การรักษาตามอาการ
        
        การดื่มน้ำมากๆ อาจให้ดื่มน้ำผึ้งผสมมะนาว เพื่อทำให้ชุ่มคอและ บรรเทาอาการไอ
        
        ไม่แนะนำให้ใช้ยากด อาการไอในผู้ป่วยเด็ก (cough suppression) เพราะทำให้ เกิดอาการง่วงซึม เสมหะแห้งเหนียวมากขึ้น และอาจเป็นอันตราย ถึงขั้นเสียชีวิต
      - การรักษาประคับประคอง
        
        การทำกายภาพบำบัดทรวงอกเพื่อระบายเสมหะ แนะนำให้ทำใน ผู้ป่วยที่ไม่สามารถไอเอาเสมหะออกมาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
        
        โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ป่วยที่มีปัญหาทางระบบประสาทและกล้ามเนื้อ
      - การรักษาจำเพาะ
        
        การให้ยาต้านจุลชีพจึงไม่มีประโยชน์ ยกเว้น ในรายที่มีลักษณะบ่งชี้ว่ามีการติดเชื้อแบคทีเรีย ควรให้ยาต้าน จุลชีพที่ครอบคลุมเชื้อที่น่าจะเป็นสาเหตุ
    - - การติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน ปอดแฟบใน รายที่มีการระบายเสมหะไม่ดี มีเสมหะคั่งค้างอาจเกิดเป็นหลอดลมอักเสบเรื้อรัง หรือโรคปอดเรื้อรังตามมาได้
    - - พักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำอุ่นบ่อยๆ เพราะน้ำเป็นยาละลายเสมหะที่ดีที่สุด
      - หลีกเลี่ยง ควัน, กลิ่นฉุน, ควันบุหรี่, สารเคมี, ฝุ่น, สารระคายเคืองต่างๆ ซึ่งจะทำให้การอักเสบในหลอดลมเป็นมากขึ้น
      - ควรพยายามหลีกเลี่ยงอากาศเย็น และแห้ง ซึ่งจะทำให้ไอมากขึ้น โดยเฉพาะแอร์ พัดลมเป่า การดื่มหรืออาบน้ำเย็น
      - ควรให้ความอบอุ่นแก่ร่างกายขณะนอนให้เพียงพอ
      - ดูแลรักษาตามอาการ เช่น ถ้ามีไข้ อาจรับประทานยาลดไข้
  - - - อาการสำคัญ คือ ไข้ ไอ หอบ ลักษณะทางคลินิกที่ตรวจพบ
      - มีไข้ ยกเว้นปอดบวมที่เกิดจากเชื้อ C. trachomatis ก็อาจไม่มีไข้ได้
      - หายใจเร็วกว่าปกติตามเกณฑ์อายุขององค์การอนามัยโลก ซึ่งเป็น การตรวจที่มีความไว (sensitivity) สูงในการวินิจฉัยโรคปอดบวม
      - มีอาการหายใจลำบาก หายใจอกบุ๋ม จมูกบาน ในรายที่เป็นมากอาจ ตรวจพบริมฝีปากเขียวหรือหายใจมีเสียง grunting
    - - การตรวจนับจำนวนเม็ดเลือด (CBC)
      - การตรวจ acute phase reactants
      - ภาพรังสีทรวงอก
      - การตรวจหาเชื้อแบคทีเรีย
      - การตรวจหาเชื้อ atypical bacteria
      - . การตรวจหาเชื้อไวรัส
      - การทดสอบทูเบอร์คูลิน (tuberculin test)
    - - การรักษาแบบประคับประคอง เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ผู้ป่วยหาย จากโรคโดยไม่มีภาวะแทรกซ้อน
        
        ให้ออกซิเจนในผู้ป่วยที่มีมีอาการเขียว หายใจเร็ว หอบชายโครง บุ๋ม กระวนกระวาย ซึม
        
        ให้สารน้ำอย่างเพียงพอ แนะนำให้ผู้ป่วยดื่มน้ำ หรือให้น้ำผ่านทาง สายให้อาหารทางจมูก
        
        ส่วนผู้ป่วยที่หอบมาก ท้องอืด กินอาหารไม่ได้ อาเจียน หรือมีอาการรุนแรง ควรพิจารณาให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำและติดตามระดับ อิเล็กโทรไลต์ในเลือด เพื่อเฝ้าระวังการเกิดภาวะโซเดียมต่ำ
      - การรักษาตามอาการ เช่น การให้ยาแก้ปวดลดไข้ ในรายที่มีอาการ เจ็บหน้าอก ปวดข้อ ปวดท้อง เจ็บหู
      - การรักษาจำเพาะ
        
        ปอดบวมจากไวรัสไม่มียารักษาจำเพาะ ยกเว้นไวรัสไข้หวัดใหญ่
    - - เชื้อที่พบเป็นสาเหตุบ่อยของโรคปอดบวมในเด็กแตกต่างกันในแต่ละ อายุ ได้แก่ ไวรัส
      - ได้รับวัคซีนไม่ครบโดยเฉพาะอย่างยิ่งวัคซีนป้องกันโรคหัด สัมผัสกับมลภาวะ ทางอากาศและควันบุหรี่ สภาพครอบครัวที่แออัด
      - ภาวะทุพโภชนาการ น้ำหนักแรกเกิดน้อย (ต่ำกว่า 2,500 กรัม) ไม่ได้รับนมแม่ในช่วงอายุ 4 เดือนแรก
    - - เด็กควรได้รับวัคซีนป้องกันเชื้อแบคทีเรียก่อโรคในระบบหายใจ ได้แก่
        conjugated pneumococcal vaccine
      - เด็กอายุตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป ควรได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี
      - พ่อ แม่ และผู้เลี้ยงดูเด็กอายุน้อยกว่า 6 เดือน ควรได้รับวัคซีน ไข้หวัดใหญ่และ
        วัคซีนป้องกันโรคไอกรน
  - - - Bacterial tracheitis พบได้น้อยมาก ส่วนใหญ่เป็นในเด็กอายุ 1-7 ปี
      - ผู้ป่วยเกือบทั้งหมดมีการติดเชื้อไวรัสในระบบหาใจมาก่อน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง croup และไข้หวัดใหญ่
      - บางรายพบตามหลังการสูดสำลักเชื้อหลังจากเป็นไซนัส อักเสบ คออักเสบ หรือหลังผ่าตัดทอนซิล การติดเชื้อแบคทีเรียเฉียบพลันที่หลอดคออาจรุนแรงถึงเสียชีวิตได้
    - - ผู้ป่วยมักจะเริ่มด้วยอาการ croup ไอเสียงก้อง เสียงแหบ ต่อมามีไข้สูง ไอ มี
        เสมหะจำนวนมากหายใจลำบาก
      - การดูดเสมหะอาจช่วยให้ดีขึ้นชั่วคราว แต่อาจไม่เพียงพอ และบางรายจำเป็นต้อง
        ใส่ท่อช่วยหายใจ เนื่องจากอาการรุนแรง มีภาวะหายใจ ล้มเหลว เขียวกระสับกระส่ายหรือซึ
    - - การรักษาที่สำคัญมากและต้องพิจารณาเร่งด่วน คือ การดูแลทางเดิน หายใจให้เปิดโล่ง
      - ผู้ป่วยร้อยละ 50-90 จำเป็นต้องใส่ท่อช่วยหายใจ หรือเจาะคอ หลังจากใส่ท่อช่วยหายใจส่วนใหญ่จำเป็นต้องดูดเสมหะบ่อย
      - ควรให้ออกซิเจนและสารน้ำให้เพียงพอ ติดตาม อาการใกล้ชิด
      - ไม่ควรให้ nebulized epinephrine และ steroids เนื่องจาก ไม่ได้ผลในการรักษา
  - - - สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย เช่น Streptococcus pneumoniae
    - - ประวัติ มีการติดเชื้อที่ปอดนำมาก่อน มีไข้ ไอ หอบเหนื่อย ถ้ามีน้ำใน เยื่อหุ้มปอดปริมาณมากอาจทำให้เจ็บหน้าอกขณะหายใจเข้าลึกๆ แน่นหน้าอก นอนราบไม่ได้ หายใจเร็ว หอบเหนื่อย
    - - การรักษาแบบประคับประคอง
        
        ควรได้รับการรักษาในโรงพยาบาล
        
        ให้ออกซิเจน หากมีอาการหอบเหนื่อยหรือ SpO2 น้อยกว่า 92%
        
        ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำหากมีภาวะขาดน้ำหรือกินได้น้อย
        
        ให้ยาลดไข้และยาแก้ปวด
        
        หลีกเลี่ยงการทำกายภาพบำบัดทรวงอกในขณะที่ผู้ป่วยมีอาการหอบ เหนื่อยหรือมี empyema thoracis แต่ทั้งนี้สามารถกระตุ้นให้มีการเคลื่อนไหว ร่างกาย เช่น นั่งหรือเดินเมื่ออาการหอบเหนื่อยดีขึ้นแล้วเพื่อให้หายใจได้ สะดวกขึ้น
      - ยาต้านจุลชีพ
        
        ผู้ป่วยทุกคนควรได้รับยาต้านจุลชีพเข้าหลอดเลือดดำที่ครอบคลุมเชื้อ แบคทีเรีย:
      - การเจาะระบายน้ำในเยื่อหุ้มปอด
        
        การเจาะระบายน้ำในเยื่อหุ้มปอดควรทำโดยวิธีมาตรฐาน
      - การใส่ท่อระบายน้ำในเยื่อหุ้มปอด
        
        การใส่ท่อระบายน้ำในเยื่อหุ้มปอดควรทำโดยวิธีมาตรฐานอาจพิจารณา ใช้อัลตร้าซาวด์ทรวงอกช่วยในการระบุตำแหน่งที่จะใส่ ระหว่างทำหัตถการควรมีการติดตามสัญญาณชีพ
      - การใส่ยาละลายไฟบริน (fibrinolytic agent) ในเยื่อหุ้มปอด
        
        ข้อบ่งชี้ เมื่อตรวจพบหนองในเยื่อหุ้มปอด (empyema), น้ำในเยื่อหุ้มปอด ขังเป็นส่วนๆ (loculated pleural effusion) หรือน้ำในเยื่อหุ้มปอดมีความหนืด มาก
      - การผ่าตัด
        
        ข้อบ่งชี้ เมื่อรักษาด้วยยาต้านจุลชีพที่ครอบคลุมเชื้อและใส่ท่อระบายน้ำ ในเยื่อหุ้มปอดแล้วอาการยังไม่ดีขึ้น เช่น มีไข้, sepsis หรือระบายน้ำออกมาได้
  - - - มีภาวะการอุดกั้นของหลอดลม
      - ประวัติ มีอาการไอ หอบ เหนื่อย แน่นหน้าอก หรือหายใจมีเสียงวี้ด (wheeze)
    - - มีอาการไอ หอบ เหนื่อย แน่นหน้าอก หรือหายใจมีเสียงวี้ด (wheeze)
    - - การรักษาขณะมีอาการหอบ
        
        ให้ออกซิเจน
        
        ให้ยาขยายหลอดลม ให้ผลเร็วกว่าการฉีด ถ้าไม่สามารถพ่นยาได้อาจใช้ยาฉีด
        
        รักษาภาวะแทรกซ้อน เช่น ปอดอักเสบ ปอดแฟบ
      - การรักษาโรคหืดระยะยาว
        
        การควบคุมสิ่งกระตุ้นให้เกิดการแพ้
        
        ให้ยาเพื่อรักษาภาวะหลอดลมหดเกร็ง
        
        กายภาพบำบัดทรวงอก เช่น การฝึกการหายใจ การไออย่างมีประสิทธิภาพ
        
        การออกกำลังกาย