Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลมารดาและทารกที่มีภาวะแทรกซ้อนทางสูติกรรมขณะตั้งครรภ์ - Coggle…
การพยาบาลมารดาและทารกที่มีภาวะแทรกซ้อนทางสูติกรรมขณะตั้งครรภ์
ภาวะโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ชนิดของภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ความดันสูงจากการตั้งครรภ์
ภาวะความดันโลหิตสูงครั้งแรกจนถึง20สัปดาห์ โดยไม่มีโปรตีนในปัสสาวะหรือโปรตีนในปัสสาวะน้อยกว่า 300 mg.
ความดันโลหิตสูงเรื้อรัง
ภาวะความดันโลหิตสูงที่เป็นมาก่อนการตั้งครรภ์หรือวินิจฉัยได้ก่อนอายุครรภ์ 20 สัปดาห์
ครรภ์เป็นพิษหรือภาวะครรภ์เป็นพิษระยะก่อนชัก
ความดันโลหิตสูงหลังอายุครรภ์ 20 weeksร่วมกับมีโปรตีนในปัสสาวะอย่างน้อย 300 mg 24 hr.
ครรภ์เป็นพิษซ้อนกับความดันโลหิตสูงเรื้อรัง
สตรีที่มีภาวะความดันโลหิตสูงเรื้องรัง เมื่อตั้งครรภ์แล้วพบมีภาวะครรภ์เป็นพิษแทรกซ้อน
ภาวะครรภ์เป็นพิษก่อนระยะชัก
ภาวะครรภ์เป็นพิษเป็นกลุ่มอาการที่เกิดเฉพาะกับการตั้งครรภ์
เกณฑ์การวินิจฉัย
การพยาบาล
การให้คำปรึกษาก่อนตั้งครรภ์
ระยะตั้งครรภ์
อธิบายให้เข้าใจถึงการดำเนินของโรค ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น แผนการดูแลรักษา
ให้คำแนะนำแก่สตรีเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
การควบคุมอาหาร
พักผ่อนให้เพียงพอออกกำลังกายสม่ำเสมอ
ทารกในครรภ์อยู่ในภาวะคับขัน
การที่ทารกในครรภ์อยู่ในภาวะอันตราย มีความเสี่ยงต่อชีวิตมากขึ้น
สาเหตุ
การไหลเวียนเลือดไปสู่รกไม่เพียงพอ
มดลูกมีการหดรัดตัวมากกว่าปกติ
มารดามีความดันโลหิตต่ำ
อาการและอาการแสดง
อัตราการเต้นของหัวใจทารกผิดปกติน้อยกว่า 110 ครั้ง/นาทีหรือมากกว่า160 ครั้ง/นาที
มีขี้เทาปนในน้ำคร่ำ
Thin ขี้เทาปนน้ำคร่ำเล็กน้อยน้ำคร่ำมีสีเหลืง
Moderate meconium ขี้เทาปนน้ำคร่ำปานกลาง น้ำคร่ำมีสีเขียวปนเหลือง
Thick meconium stainrd ขี้เทาปนในน้ำคร่ำมาก น้ำคร่ำมีสีเขียว
ทารกดิ้นน้อยลง
ทารกมีภาวะเลือดเป็นกรด
การพยาบาล
การเฝ้าระวังป้องกันทารกในครรภ์ระยะตั้งครรภ์
ประเมินและวินิฉัยความเสี่ยงของการเกิดภาวะ Fetal distress
ในระยะตั้งครรภ์แนะนำในการนับลูกดิ้น
ให้สตรีตั้งครรภ์สังเกตอาการผิดปกติที่ควรมาพบแพทย์ทันที
มาตามนัดสม่ำเสมอ
ภาวะถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
สาเหตุ
การติดเชื้อที่ถุงน้ำคร่ำ
การอักเสบของช่องคลอดหรือปีกมดลูฏ
ภาวะการอักเสบเรื้อรังของทางเดินปัสสาวะ
ภาวะปากมดลูกปิดไม่สนิท
ผลกระทบ
มารดา
เกิดการติดเชื้อในโพรงมดลูก
การคลอดก่อนกำหนด
ทารกในครรภ์
ทารกเกิดการติดเชื้อ
ทารกคลอดก่อนกำหนด
ทารกขาดออกซิเจน
ทารกพิการเติบโตช้า
การรักษา
ประเมินอายุครรภ์ให้แน่นอนก่อน
ทดสอบปอดของทารก
ตรวจL/S ratio
การทำ Shake test
ประเมินอาการที่บอกถึงการติดเชื้อ
รักษาแบบประคับประคอง
การพยาบาล
ระยะตั้งครรภ์
จัดให้นอนพักอยู่บนเตียงแนะนำให้นอนตะแคงซ้าย
หลีกเลี่ยงการตรวจภายในช่องคลอด
ประเมินสัญญาณชีพทุก 4 hr.
ประเมินสุขภาพทารกในครรภ์
ประเมินและบันทึกการหดรัดตัวของมดลูก
ใส่ผ้าอนามัยเพื่อสังเกต จำนวน สี กลิ่น
ระยะคลอด
อธิบายแนะนำภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
ประเมินสัญญาณชีพทุกๆ 4 hr.
ประเมินสุขภาพของทารกฟังเสียงหัวใจทารกทุก 1hr.
ดูแลให้ได้รับสารน้ำตามแผนการรักษา
ระยะหลังคลอด
สังเกตสี ลักษณะ กลิ่น
วัดยอดมดลูกทุกวัน
ประเมินสัญญาณชีพทุก 4 hr.
ภาวะเจ็บครรภ์และคลอดก่อนกําหนด
การเจ็บครรภ์คลอดที่เกิดขึ้นก่อนอายุครรภ์37 สัปดาห์(259 วัน)ของการตั้งครรภ์ที่อายุครรภ์สามารถเลี้ยงรอดได้
แบ่งออกเป็น 2 ชนิดได้แก่
ภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนดคุกคาม
การคลอดก่อนกําหนด
สาเหตุ
มีประวัติการคลอดก่อนกําหนดหรือประวัติแท้งในระยะหลังของการตั้งครรภ์พบว่าเพิ่มโอกาสเป็นซ้ําร้อยละ17-37 หรือโอกาสคลอดก่อนกําหนดเป็น2.5 เท่า
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์เช่น มีประวัติครรภ์เป็นพิษทารกอยู่ในภาวะขาดออกซิเจนIUGRตั้งครรภ์แฝดครรภ์แฝดน้ํารกเกาะต่ํารกลอกตัวก่อนกําหนดเคยผ่าตัดมดลูกถุงน้ําคร่ําแตกก่อนอายุครรภ์ครบกําหนดเป็นต้น
ปัจจัยส่วนบุคคลและพฤติกรรมสุขภาพ
การติดเชื้อ
อาการและอาการแสดง
มีการหดรัดตัวของมดลูกสม่ําเสมอร่วมกับมีการเปลี่ยนแปลงของปากมดลูกอาจมีอาการปวดหรือไม่มีอาการปวดร่วมด้วยได้แก่ปวดถ่วงท้องน้อยในอุ้งเชิงกรานปวดท้องน้อยคล้ายปวดประจําเดือน
ผลกระทบ
มารดา
เสี่ยงต่อการได้รับผลกระทบจากการนอนบนเตียงและถูกจํากัดกิจกรรมเป็นเวลานาน
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับยายับยั้งการหดรัดตัวของมดลูก
ทารก
ภาวะแทรกซ้อนในระยะแรกของทารกที่มักพบในทารกแรกเกิด ได้แก่ ภาวะหายใจล้มเหลว(เลือดออกในสมอง
ภาวะแทรกซ้อนในระยะหลังการคลอดของทารกแรกเกิด ได้แก่ ภาวะปอดเรื้อรัง (bronchopulmonary dysplasia: BPD) สมองพิการ
แนวทางการรักษา
การประเมินหาสาเหตุที่ชัดเจนเป็นหลักสําคัญในการวางแผนการรักษาต่อไปโดยการซักประวัติตรวจร่างกายตรวจทางห้องปฏิบัติการและตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
ประเมินอายุครรภ์และสภาวะของทารกในครรภ์เพื่อวางแผนการรักษา
แนวทางการรักษาภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด
การให้ยายับยั้งการหดรัดตัวของมดลูก
การให้ยาปฏิชีวนะในระยะคลอดกรณีที่ไม่สามารถยับยั้งการคลอดได้
ตรวจ NST หรือ การติดตามภาวะสุขภาพของทารกโดย EFM
การนอนพัก (bed rest) ช่วยลดแรงดันต่อปากมดลูกไม่ให้ขยายออกไป
การตั้งครรภ์เกินกําหนด/การตั้งครรภ์ยาวนาน
สาเหตุ
ปากมดลูกไม่ตอบสนองต่อสารprostaglandin ทําให้ไม่มีอาการเจ็บครรภ์คลอด
อายุสตรีตั้งครรภ์ที่อายุน้อยกว่า25 ปีหรือมากกว่า35 ปี
ทารกในครรภ์มีภาวะพิการเช่นต่อมหมวกไตฝ่อสมองเล็กเป็นต้น
การไหลเวียนเลือดของมดลูกและรกผิดปกติ
สตรีตั้งครรภ์ที่ได้รับยายับยั้งการคลอด
มารดาของสตรีตั้งครรภ์เคยคลอดบุตรเกินกําหนดมาก่อน
ผลกระทบ
มารดา
เกิดความวิตกกังวลเครียด
การคลอดยากเนื่องจากทารกตัวโตกว่าปกติ
ทารก
เสียชีวิตในครรภ์และการเจ็บป่วยปริกําเนิดเพิ่มมากขึ้น
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะขาดออกซิเจน
กลุ่มอาการสําลักขี้เทา(meconium aspiration syndrome: MAS) พบว่าเมื่อเกิดการตั้งครรภ์เกินกําหนดทารกจะถ่ายขี้เทาออกมาปนเปื้อนในน้ําคร่ํา
การรักษา
การตรวจสุขภาพทารกในครรภ์ เช่นNST หรือ FAST, CST, BPP, การตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูงเพื่อประเมินปริมาณน้ําคร่ํา (amniotic fluid volume assessment เป็นต้น
การวัดปริมาณน้ําคร่ําโดยการตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง สัปดาห์ละ 2ครั้ง เริ่มตั้งแต่อายุครรภ์ 40-41สัปดาห์
เมื่อตรวจพบน้ําคร่ําน้อยควรพิจารณายุติการตั้งครรภ์ทันที
เนื่องจากครรภ์เกินกําหนดถือว่าเป็นการตั้งครรภ์ที่มีความเสี่ยงสูง
การยุติการตั้งครรภ์ควรพิจารณาอายุครรภ์ และลักษณะอื่น ๆ
การพยาบาล
ยืนยันอายุครรภ์ควรได้รับการตรวจสอบอายุครรภ์ที่แม่นยําเพื่อช่วยยืนยันว่าเป็นการตั้งครรภ์เกินกําหนดอย่างแท้จริง
ประเมินสุขภาพทารกในครรภ์เพื่อยืนยันสุขภาพทารกในครรภ์และเฝ้าระวังขณะรอการเจ็บครรภ์เมื่อผลการประเมินสุขภาพทารกในครรภ์ผิดปกติจะนําไปสู่การชักนําการคลอด
ดูแลและให้คําอธิบายเกี่ยวกับการตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
ประเมินความพร้อมของปากมดลูกเพื่อชักนําให้เกิดการคลอดโดยการประเมินBishop score