Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ (Hypertensive disorders of pregnancy) - Coggle…
ภาวะโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ (Hypertensive disorders of pregnancy)
ความหมายของภาวะโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ภาวะที่ค่าความดันโลหิตช่วงหัวใจบีบตัว (systolic BP) อย่างน้อย 140 mmHg. หรือค่าความดันโลหิตช่วงหัวใจคลายตัว (diastolic BP) อย่าง น้อย 90 mmHg.
ภาวะความดันโลหิตสูงเนื่องจากการตั้งครรภ์
ภาวะความดันโลหิตสูงที่มีสาเหตุจากการตั้งครรภ์
พบในระยะครึ่งหลังของการตั้งครรภ์
ภาวะความดันโลหิตสูงหลังคลอด (postpartum hypertension)
สตรีที่มีความดัน โลหิตปกติขณะตั้งครรภ์ (normotensive gestation) แล้วมีความดันโลหิตสูงขึ้นในช่วง 2 สัปดาห์ หลังคลอด ถึง 6 เดือนหลังคลอด
ชนิดของภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์ (gestational hypertension)
ความดันโลหิตสูงเรื้อรัง (chronic/ preexisting hypertension)
ครรภ์เป็นพิษ หรือ ภาวะครรภ์เป็นพิษระยะก่อนชัก (preeclampsia)
ครรภ์เป็นพิษซ้อนทับกับความดันโลหิตสูงเรื้อรัง (preeclampsia superimposed on chronic hypertension)
สาเหตุและพยาธิกําเนิดของภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ระยะที่ 1 ระยะก่อนแสดงอาการ (preclinical หรือ asymptomatic stage)
ระยะที่เกิด ความผิดปกติที่รก
เกิดขึ้นตั้งแต่ระยะแรกของการตั้งครรภ์
ภาวะครรภ์เป็นพิษ จะเกิดความผิดปกติของการฝังตัวของรก
การฝังตัว ของรกที่ผิดปกติจะมีความสัมพันธ์กับความรุนแรงของภาวะครรภ์เป็นพิษ การฝังตัวที่มีผิดปกติมาก จะทําให้ความรุนแรงของภาวะครรภ์เป็นพิษมากขึ้น
ระยะที่ 2 ระยะแสดงอาการ (clinical stage)
เซลล์บุโพรงหลอดเลือดบาดเจ็บ
กระตุ้นให้เกิดภาวะ oxidative stress
เป็นต้นกําเนิดของภาวะครรภ์เป็นพิษ
ความดันโลหิตสูง
ภาวะมีโปรตีนในปัสสาวะ
พยาธิสรีรภาพของภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ระบบไต (renal system)
เกิด glomerular capillary endotheliosis
glomerular infiltration rate ลดลง
เซลล์ร่างกายที่เสีย โปรตีนจะมีความดันภายในเซลล์ (oncotic pressure) ลดลง
เกิดการคั่งของน้ําในเนื้อเยื่อ
ระบบหัวใจและปอด (cardiopulmonary system)
มี plasma albumin ลดลง
เกิด proteinuria และการรั่วของ capillaries นี้ทําให้ colloid osmotic pressure ลดลง
การได้รับสารน้ําประมาณมากอย่าง รวดเร็วจะทําให้เกิดภาวะน้ําท่วมปอดได้ง่าย
ระบบเลือดและการแข็งตัวของเลือด (hematologic and coagulation system)
เกิดภาวะเกล็ดเลือดต่ำเฉียบพลัน
กลไกทางระบบภูมิคุ้มกัน หรือเกล็ดเลือดไปจับตัวเกาะกลุ่มตามเยื่อบุหลอดเลือดที่ถูกทําลาย
เกิด intravascular hemolysis
มีการแตกและการทําลายเม็ดเลือดแดง
ระบบตับ (hepatic system)
การเกิด generalized vasoconstriction
มีอาการปวดใต้ชายโครงขวา หรือจุกแน่นใต้ลิ้นป
คลื่นไส้อาเจียน
blood glucose ลดลง
ตับแตก (hepatic rupture)
ระบบประสาท (neurological system)
เยื่อบุหลอดเลือดถูกทําลาย
เกิดการแตกของหลอดเลือดฝอย
ปวดศีรษะ ระดับความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง
มี hyperreflexia หรือมีอาการชักเกร็ง-ชักกระตุก (seizure)
ระบบการมองเห็น (visual system)
อาจทําให้เกิดการหลุดของจกตา (retinal detachment)
อาจเกิดอาการตาบอด (cortical blindness)
รก และมดลูก (placenta and uterus)
หลอดเลือดตีบตัน ปริมาณเลือดที่ไหลผ่านระหว่างรกและ มดลูก (uteroplacental perfusion) ลดลง
การทําหน้าที่ของรกเสื่อมลง
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
สตรีที่ไม่เคยคลอดบุตรมาก่อน (nulliparity)
ประวัติครรภ์เป็นพิษในครรภ์ก่อน มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 7 เท่า
ผ่านการคลอดบุตรคนก่อนมาอย่างน้อย 10 ปี
สตรีอายุมากขึ้นตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป
ดัชนีมวลกายตั้งแต่ 30 kg/m2 ขึ้นไป หรืออ้วน
การตั้งครรภ์แฝด ครรภ์แฝดที่มีจํานวนทารกมาก
ความผิดปกติทางสูติกรรม
อาการและอาการแสดง
ภาวะ preeclampsia
อาการแสดง
.Systolic BP ≥ 160 mmHg. หรือ Diastolic BP ≥ 110 mmHg.
น้ําท่วมปอด
Eclampsia คือ มีอาการชักแบบชักทั้งตัว
เลือดออกในสมอง
ตาบอดจากพยาธิสภาพของครรภ์เป็นพิษในสมอง
อาการ
ภาวะไตวาย serum creatinine ≥ 1.1 mg/dL. หรือปริมาณปัสสาวะออกน้อยกว่า 500 มิลลิลิตร ใน 24 ชั่วโมงหลังจากได้รับน้ําอย่างเพียงพอ
การทํางานของตับผิดปกติ
เกล็ดเลือดต่ำ มี platelet count < 100,000 ต่อไมโครลิตร
ภาวะ Eclampsia
ระยะก่อนชัก (Premonitoring stage)
ระยะเริ่มแรกของอาการชัก (Stage of invasion)
ระยะชักเกร็ง (Stage of contraction หรือ tonic stage)
ระยะชักกระตุก (Stage of convulsion หรือ clonic stage)
ระยะหมดสติ (coma หรือ unconscious)
ผลกระทบต่อภาวะสุขภาพของสตรีตั้งครรภ์และทารก
ผลกระทบต่อสตรีตั้งครรภ์
รกลอกตัวก่อนกําหนด
เลือดแข็งตัวผิดปกติ (DIC)
หัวใจขาดเลือด
หัวใจล้มเหลว จากการมี venous return เพิ่มอย่างรวดเร็ว
ไตวายเฉียบพลัน เนื่องจากเลือดไปเลี้ยงไตน้อยลง
ผลกระทบต่อทารก
ทารกโตช้าในครรภ์
ขาดออกซิเจน เลือดเป็นกรด
ทารกคลอดก่อนกําหนด
แท้งหรือเสียชีวิตในครรภ์
ทารกตายในครรภ์เฉียบพลันหรือตายในระยะแรกเกิด
การพยาบาลสตรีที่มีภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ดูแลให้นอนพักบนเตียง (bed rest) ในท่านอนตะแคงซ้าย
ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะความดันโลหิตทุก 4 ชั่วโมง
ดูแลและติดตามประเมินผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษ
เฝ้าระวัง ติดตาม อาการและอาการแสดง
ดูแลให้รับประทานอาหารธรรมดา บันทึกสารน้ําเข้าและออกจากร่างกาย และชั่งน้ําหนัก
ดูแลติดตามการประเมินสุขภาพทารกในครรภ์