Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

พยาธิสรีรวิทยาระบบประสาท - Coggle Diagram

- - - - มีรูปร่างคล้ายเซลล์ประสาทแต่ไม่มีแอกซอน ไม่มีหน้าที่ในการนำกระแสประสาทและกระแสความรู้สึก
        
        โอลิโกเดนไดรไซท์ (oligodendrocyte) ช่วยสร้างเยื่อไมอีลิน (myelin sheath)
        
        ไมโครเลีย (microglia)
        
        กำจัดสิ่งแปลกปลอม
        
        แอสโตรไลท์ (astrocyte) ช่วยพยุงและเชื่อมปลายประสาทชำรุด
        
        เซลล์อิแพนไดมา (epandyma cell) บุช่องในสมองและไขสันหลัง
        
        -เซลล์ชวันน์ (schwann cell) หรือ นิวโรเลมมา (neurolrmma) บุอยู่รอบแอกซอน ทำหน้าที่สร้างเยื่อไมอีลิน
    - - แบ่งตามรูปร่างได้ 3 ชนิด
        
        เซลล์ประสาทสองขั้ว (bipolar neuron) แขนงยื่น 2 เส้น บรเวณตรงข้าม แขนงหนึ่งเป็นเดนไดรท์ อีกแขนงเป็นแอกซอน พบได้ที่ เซล์ประสาทที่จอตา (retina)
        
        เซลล์ประสาทหลายขั้ว (multipolar neuron) มีแขนงแอกซอน 1 เส้น และมีเดนไไฃดรท์หลายเว้น ลักษณะตัวเซลล์เป็นรูปพีรามิด พบได้ที่ สมองส่วนซีรีเบลลัม (cerebellum)
        
        เซลล์ประสาทขั้วเดียว (unipolar neuron) มีเซลล์ยื่นออกมาเป็นขั้ว (pole) เพียง 1 เส้น พบที่ปมประสาาทไขสันหลังและปมประสาทอัตโนมัติ
    - - ตัวเซลล์ (cell body) เป็นส่วนที่มีนิวเคลียสและไซโตพลาสซึม
      - เส้นใยประสาท (nerve fiber) คือส่วนทีเป็นแขนงของไซโตพลาสซึม (cytoplasmic process) ที่ยื่นออกจากตัวเซลล์
        
        เส้นใยแอกซอน (axon fiber) ยื่นออกจากตัวเซลล์ บริเวณ axon hillock ไม่แตกเป็นแขนงย่อย
        
        ทำหน้าที่ : นำกระแสความรู้สึกส่งไปยังเซลล์ประสาทถัดไป
        
        เส้นใยเดนไดรท์ (dendrite fiber) มีหลายแขนงและแตกสาขาย่อยขนาดสั้นจำนวนมาก
        
        ทำหน้าที่ : รับความรู้สึกเข้าสู่ตัวเซลล์
    - - ทำหน้าที่ : รับความรู้สึกและส่งกระแสความรู้สึกไปส่วนต่างๆของร่างกาย
        
        เซลล์ประสาท (nerve cell หรือ neuron)
        
        เซลล์เนื้อเยื่อเกี่ยวพันประสาท (neuroglia)
  - - - ช่วยให้สารหลายชนิด ที่อาจเป็นอันตรายต่อเนื้อเยื่อสมองซึมเข้าสู่เนื้อเยื่อสมองไม่ได้ หรือน้อย เรียกว่า Blood brain barrier
      - ช่วยกำจัดของเสียจากเนื้อสมองและไขสันหลัง
      - ช่วยคงรูปร่างของสมองและไขสันหลัง
- - - - ท่อน้ำสมอง (cerebral aqueduct)
        
        สาเหตุ: โรคต่างๆ (Acquired ddisease)
        
        เป็นท่อที่บรรจุน้ำหล่อสมองไขสันหลัง (CSF) ในสมองส่วนกลาง เชื่อมระหว่างโพรงสมองที่สามในไดเอนเซฟาลอนกับโพรงสมองที่สี ระหว่างพอนส์และซีรีเบลลัม
      - Hydrocephalus
        
        ภาวะที่ CSF คั่งในกระโหลกมากผิดปกติ และมีความดันในกระโหลกศรีษะเพิ่มขึ้น
        
        เกิดจากกการคลั่งของ CSF อุดตันการไหลเวียนหรือการสร้างมากกว่าการดูดซึมกลับมา
        
        ความผิดปกติแต่กำเนิด (Congenital anomaly) พบบ่อยที่สุด คือ Aqueductal stenosis
  - - - เกิดจากแรงกระแทก หรือภยันตรายอย่างรุนแรง
      - เกิดการแตกของกะโหลก
      - มักมีการบาดเจ็บของสมองร่วมด้วย
      - ไม่ใช่เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดความพิการทางสมอง
    - - การบาดเจ็บต่อระบบประสาท Fracture skull
        
        Depressed Fracture พบในเด็กเล็กอายุน้อยกว่า 1ปี กะโหลกแตกยุบแต่ Periosteum ไม่ฉีกขาด
        
        Skull base fracture ฐานกะโหลกศรีษะแตก
        
        Massive bleeding
        
        Cerebrospinal fluid)
        
        Cranial nerve (CN) injury
        
        Linear Fracture เป็นเส้นตรง ขอบชัด คงรูปร่างเดิม ไม่มีการรักษาโดยเฉพาะและมักสมานกันได้เอง
    - - ไม่ทำให้เกิดความพิการทางสมอง
      - ทำให้เกิดรอยฟกช้ำ (contusion) หรือรอยฉีกขาด (laceration)
      - เกิดจากแรงกระแทกโดยตรง
- - - - Subarachniod hemorrhage ในผู้ใหญ่ สาเหตุ ruptured aneurysm ความดันโลหิตสูงหรือได้รับอุบัตืเหตูฉักขาด
        
        สาเหตุที่พบบ่อย Aneurysm
        
        Lumbar puncture
    - - 1.carotid system
        
        internal carotid artery ทอดขึ้นไปในโพรงกะโหลกศรีษะ
        
        petrous
        
        cavernous
        
        1.cervical
        
        cerebral segments
        
        หลอดเลือดที่สำคัญของ carotid system
        
        Anterior cerebral artery : ACA เป็นแขนงปลายของ internal carotid artery
        
        Anterior cerebral artery ให้แขนงเลี้ยง hypothalamus ผิวด้าน medial surface ของ frontal lobe จนถึง parietal lobe และผิวด้าน lateral surface ส่วนบนของ cerebral hemisphere
        
        Middle cerebral artery : MCA เป็นแขนงที่ใหญ่ที่สุดของ internal carotid artery ทอดเข้าไปใน laternal fissure
        
        External carotid artery ไปเลี้ยงโครงสร้างที่อยู่ในหน้าจอและคอ
      - 2, vertebro-basilarsystem
        
        ประกอบด้วยหลอดเลือด vertebral artery เป็นหลอดเลือดที่แยกจาก subclavian arteries ทอดผ่าน foreman transversarium ของกระดูกสันหลังส่วนคอ ระดับ C6-C1 แล้วเข้าสู่โพรงกะโหลกศรีาะทาง foreman magnum
  - - - Posterior cerebral artery มี 2 ข้าง แต่ละข้างเชื่อมกับ Posterior communicating arterior ของ circle of willis
      - ทำให้ carotid system และ vertero-basilas system เชื่อมต่อกัน posterior cerebral arteries ไปเลี้ยง brainstem และ cerebral cortex
- - - - ความผิดปกติของหลอดเลือดสมอง
        
        หลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน (ischemic stroke) หลอดเลือดสมองอุดตันเกิดจากลิ่มเลือดท่เกิดขึ้นในบรเวรอื่นไหลไปตามกระแสเลือดจนไปอุดตันที่หลอดเลือดสมอง หรือลิ่มเลือดก่อตัวในหลอดเลือดสมองขยายใหญ่จนอุดตัน
        
        สาเหตุ: เกิดจากการสะสมของไขมันในเลือด ทำให้หลอดเลือดตีบ มีความหยุ่นและประสิทธิภาพในการลำเลียงลดลง
        
        หลอกเลือดสมองปริแตกหรือฉีกขาด (hemorrhagic stroke) เกิดจากหลอดเลือดเปราะบางและมีภาวะความดันโลหิตสูง ทำให้โป่งพองและแตกออก
- - - - ฝีในสมอง เชื้อที่พบได้บ่อย คือ พวก Streptococcus ทั้งชนิด aerobicและ anaerbic ส่วนใหญ่เป็น mixed infection
    - - ฝีในสมอง เป็นฝีที่เกิดระหว่างเยื่อหุ้มสมองกับกะโหลกศรีษะ มักเป็นโรคแทรกซ้อนของการติดเชื้อไวรัส
    - - เป็นการติดเชื้อใต้เยื่อหุ้มสมอง มักจะเป็นผลจากการติดเชื้อมางโพรงอากาศคู่หน้าผากหรือข้างจมูก
        
        Poliomyelitis
        
        เกิดจาก Enterovirus เชื้อติดต่อทางระบบทางเดินอาหารเข้าสู่ CNS ทางกระแสเลือด ผู้ป่วยส่วนมากไม่ตายแต่จะมีความพิการจากอัมพาตของก้ามเนื้อที่เลี้ยงด้วย neuron นั้น
        
        Fungal infection
        
        พบในผุ้ป่วยที่มีภูมิต้านทานต่ำ โรคที่พบบ่อย Cryptococcosis เกิดจาก Cr
        
        yptococcus neoformansก่อให้เกิดโรคระบบทางเดินหายใจ แต่แพร่ไปสมองทำให้เยื่อหุ้มสมองและเนื้อสมองอักเสบ
  - - - Tetraplegia (Quadriplegia) หมายถึง การอ่อนแรงหรืออัมพาตของแขนขาและลำตัว เกิดขึ้นเนื่องจากมีพยาะิสภาพของไขสันหลังตั้งแต่ระดับ T1
      - Incomplete injury เป็นพยาธิสภาพไม่สมบูรณ์
      - Complete injury เป็นสภาพที่มีความรุนแรงชนิดสมบูรณ์ สูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อ
      - Paraplegia คือ การอ่อนแรงหรืออัมพาตของขา หรือทั้งขาและลำตัว เกิดเนื่องจากพยาธิสภาพตั้งแต่ระดับ T2 ลงมา