Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ (Hypertensive disorder of pregnancy) - Coggle…
ภาวะโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ (Hypertensive disorder of pregnancy)
ชนิดของภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์ (gestation hypertension)
ภาวะความดันโลหิตสูงที่วินิจฉัยได้ในครั้งแรกในระหว่างการตั้งครรภ์หลังอายุครรภ์ 20 สัปดาห์
ไม่มีโปรตีนในปัสสาวะ หรือมีโปรตีนในปัสสาวะน้อยกว่า 300 mg
ความดันโลหิตจะกลับเข้าสู่ระดับปกติภายใน 12 สัปดาห์หลังคลอด
ความดันโลหิตสูงเรื้อรัง (chronic/ preexisting hypertension)
ภาวะความดันโลหิตสูงที่มีมาก่อนการตั้งครรภ์ หรือวินิจฉัยได้ก่อนอายุครรภ์ 20 สัปดาห์
ครรภ์เป็นพิษ หรือภาวะครรภ์เป็นพิษระยะก่อนชัก (preeclampsia)
กลุ่มอาการของความดันโลหิตที่พบครั้งแรกในขณะตั้งครรภ์หลังอายุครรภ์ 20 สัปดาห์ ความดันโลหิตสูงคงอยู่ไม่เกิน 12 สัปดาห์หลังคลอด
มีโปรตีนในปัสสาวะอย่างน้อย 300 มิลลิกรัมในปัสสาวะ 24 ชั่วโมง
ครรภ์เป็นพิษซ้อนทับกับความดันโลหิตสูงเรื้อรัง (preeclampsia superimposed on chronic hypertension)
ภาวะครรภ์เป็นพิษก่อนระยะชัก (Preeclampsia)
เกณฑ์การวินิจฉัย
เกณฑ์การวินิจฉัยเกี่ยวกับโลหิตสูง
ค่าความดันโลหิตสูง
มากกว่าเท่ากับ140/90
ค่าความดันสูงวิกฤต
มากกว่าเท่ากับ 160/110
มีโปรตีนในปัสสาวะ
อย่างน้อย 300 มิลลิกรัมในปัสสาวะ 24 ชม.
กรณีตรวจไม่พบโปรตีนในปัสสาวะตามเกณฑ์ข้างต้น ให้วินิจฉัยโดยใช้เกณฑ์การตรวจพลความดันโลหิตสูง ร่วมกับการทำงานผิดปกติของอวัยวะสำคัญ
อย่างน้อย 1 ข้อ
เกล็ดเลือดต่ำกว่า 100,000 ต่อไมโครลิตร
การทำงานของไตผิดปกติ ค่า Hct สูงกว่า 1.1 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร หรือสูงกว่าค่าปกติ 2 เท่า
การทำงานของตับผิดปกติ ค่า AST, SGOT, ALT, SGPT สูงกว่าค่าปกติ 2 เท่า
อาการทางสมอง: ปวดศีรษะ ซึม หมดสติ
อาการทางตา: ตาพร่ามัว หรือมีจุดบอดในลานสายตา
ไม่พบภาวะน้ำท่วมปอด
เกณฑ์การวินิจฉัยเกี่ยวกับโปรตีนในปัสสาวะ
ใช้วิธีตรวจโดยการเก็บปัสสาวะ 24 ชั่วโมงเป็นหลัก
กรณีต้องการผลตรวจเร็ว
ใช้การตรวจ urine protein/creatinine ration แทน
การตรวจ urine dipstick
นิยมใช้คัดกรองเบื้องต้นในคลินิกฝากครรภ์ แบ่งเป็น 5 ระดับ
Trace = มีน้อยกว่า 300 มิลลิกรัม/ลิตร
+1 = 30 มิลลิกรัม%
+2 = 100 มิลลิกรัม%
+3 = 300 มิลลิลิตร%
+4 = มากกว่า 1000 มิลลิกรัม%
เกณฑ์การประเมินความรุนแรงของภาวะ preeclampsia
ครรภ์เป็นพิษที่มีลักษณะไม่รุนแรง (preeclampsia without severe features)
ครรภ์เป็นพิษที่มีลักษณะรุนแรง (preeclampsia with severe features)
โดยการวินิจฉัยว่าเป็นภภาวะ severe feature ของ preeclampsia คือต้องมีลักษณะใดลักษณะหนึ่ง
ภาวะตั้งครรภ์เป็นพิษระยะชัก (eclampsia)
เป็นการชักแบบ generalized convulsions หรือ grandmal seizures มีลักษณะเป็นการชักเกร็งกระตุก (tonic-clonic)
เกิดได้ทั้งผู้ที่มีอาการไม่รุนแรง-รุนแรงมาก
การชักอาจเกิดได้ในขณะหลับและไม่มีสิ่งกระตุ้น และจะเกิดซ้ำเมื่อไม่ได้รับการรักษา
สาเหตุ
ไม่ทราบแน่ชัด
cerebral vasospasm + local ischemia
endothelial damage
vasogenic edema
hypertensive encephalopathy + hyperperfusion
utero - placental ischemia ทำให้มีการหลั่งสาร molecules
ภาวะแทรกซ้อนภายหลังการชัก
ภาวะขาดออกซิเจน
สมองขาดออกซิเจน
เลือดเป็นกรด
เลือดออกในสมอง
ปอดอักเสบจากการสำลัก
อาการบาดเจ็บจากการชัก
อาการนำก่อนชัก
ปวดศีรษะมาก บริเวณหน้าผากหรือท้ายทอย
ตาพร่า
อาเจียน
รีเฟล็กซ์ไวเกิน
ปวดชายโครงขวารุนแรง หรือจุกแน่นใต้ลิ้นปี่
สาเหตุและพยาธิกำเนิดของภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
ระยะที่ 1 ระยะก่อนแสดงอาการ (preclinical หรือ asymptomatic stage)
เป็นระยะที่เกิดความผิดปกติที่รก มักเกิดในระยะแรกของการตั้งครรภ์
ในภาวะครรภ์เป็นพิษ
เกิดจากการผิดปกติของการฝังตัวของรก
การฝังตัวของรก มีความผิดปกติมาก = ความรุนแรงของภาวะครรภ์เป็นพิษเพิ่มมากขึ้น
ระยะที่ 2 ระยะอาการ (clinical stage)
รกที่มีการขาดออกซิเจนจะมีการหลั่งสารต่างๆ ออกมาในกระแสเลือด
สารสำคัญที่เชื่อว่าเป็นต้นกำเนิดของภาวะครรภ์เป็นพิษ
คือ sFlt-1
อาการแสดงทางคลินิกที่สำคัญ
ความดันโลหิตสูง
ภาวะโปรตีนในปัสสาวะ
อาการตามระบบต่างๆ ของร่างกาย
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
สตรีไม่เคยมีบุตรมาก่อน
ประวัติครรภ์เป็นพิษในครรภ์ก่อน
ผ่านการคลอดบุตรคนก่อนมาอย่างน้อย 10 ปี
สตรีตั้งครรภ์อายุมากกว่า 35 ปี
BMI 30 kg/m2 ขึ้นไป
การตั้งครรภ์แฝด
อากการและอาการแสดง
ภาวะ preeclampsia
อาการแสดง
BP มากกว่าหรือเท่ากับ 160/110
น้ำท่วมปอด
Eclampsia
เลือดออกในสมอง
ตาบอดจากพยาธิสภาพของครรภ์เป็นพิษในสมอง
อาการ
ภาวะไตวาย
การทำงานของตับผิดปกติ
เกล็ดเลือดต่ำ
ระบบการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
HELLP syndrome
ภาวะ Eclampsia
ระยะก่อนชัก (Premonitoring stage)
อาจมีอาการหรืออาการแสดงบอกล่วงหน้า เช่น กระสับกระส่าย รูม่านตาขยาย
ระยะเริ่มแรกของอาการชัก (Stage of invasion)
กล้ามเนื้อบริเวณหน้าและมุมปากกระตุก ริมฝีปากเบี้ยว ใช้เวลาประมาณ 2-3 วินาที
ระยะชักเกร็ง (Stage of contraction หรือ tonic stage)
กล้ามเนื้อเกร็งทุกร่างกาย ลำตัวเหยียด ศีรษะหงายหลัง มือกำแน่น ตาถลน อาจมีการหยุดหายใจ ใช้เวลาประมาณ 10-15 วินาที
ระยะชักกระตุก (Stage of convusion หรือ clonic stage)
มีการกระตุกของกล้ามเนื้อทั่งร่างกายอย่างแรง อาจมีการกัดลิ้น สูญเสียการควบคุมการขับถ่าย อาการจะค่อยๆ เบาลงและหายไป ใช้เวลาประมาณ 1-2 วินาที
ระยะหมดสติ (coma หรือ unconscious)
ผลกระทบต่อสุขภาพสตรีตั้งครรภ์และทารก
ผลกระทบต่อสตรี
รกลอกตัวก่อนกำหนด
เลือดแข็งตัวผิดปกติ
หัวใจขาดเลือก
หัวใจล้มเหลว
ไตวายเฉียบพลัน
น้ำท่วมปอด
เลือดออกในสมอง
เลือดออกในตับจนมีการตายของเซลล์ตับ
เกล็ดเลือดต่ำ
การหลุดของเรตินา >>> ตาบอดชั่วคราว
หลอดเลือดอุดตัน
อันตรายจากการชัก เช่น สำลักอาหารเข้าหลอดลม
ผลกระทบต่อทารก
ทารกโตช้าในครรภ์
ขาดออกซิเจน เลือดเป็นกรด
ทารกคลอดก่อนกำหนด
แท้งหรือเสียชีวิตในครรภ์
ทารกตายในครรภ์เฉียบพลันหรือตายในระยะแรกเกิด
กรณีที่ได้รับการรักษา MgSO4 ในระยะคลอด ยานี้ผ่านรกสู่ทารกได้
ทารกแรกเกิดมีนีเฟล็กซ์ และการหายใจไม่ดี แต่อาการจะหายไปใน 3-4 วัน